อรรถกถาเล่มที่ ๑๖ ภาษาบาลี อักษรไทย
องฺ.อ. (มโนรถ.๓)
หน้าที่ ๓๘๓.

ปตนํ ปสฺสตีติ ๑- อตฺโถ. เนว ปวึ นิสฺสาย ฌายตีติ สมาปตฺติสุขนิกนฺติยา อภาเวน
ปวีอารมฺมณาย จตุกฺกปญฺจกชฺฌานสญฺาย น ฌายติ, นิกนฺติยา อภาเวเนว โส
อาชานีโย นาม โหตีติ. ฌายติ จ ปนาติ นิพฺพานารมฺมณาย ผลสมาปตฺติยา
ฌายติ. ปวิยํ ปวีสญฺา วิภูตา โหตีติ ปวารมฺมเณ อุปฺปนฺนา จตุกฺก-
ปญฺจกชฺฌานสญฺา วิภูตา ปากฏา โหติ. "วิภูตา ภนฺเต รูปสญฺา อวิภูตา
อฏฺิกสญฺา"ติ อิมสฺมิญฺหิ สุตฺเต สมติกฺกมสฺส อตฺถิตาย วิภูตตา วุตฺตา, อิธ ปน
วิปสฺสนาวเสน อนิจฺจทุกฺขานตฺตโต ทิฏฺตฺตา วิภูตา นาม  ชาตา. อาโปสญฺาทีสุปิ
เอเสว นโย. เอวเมตฺถ เหฏฺา วิย สมาปตฺติวเสน สมติกฺกมํ อวตฺวา
วิปสฺสนาวารวเสน ๒- สมติกฺกโม วุตฺโต. เอวํฌายีติ เอวํ วิปสฺสนาปฏิปาฏิยา
อาคนฺตฺวา อุปฺปาทิตาย ผลสมาปตฺติยา ฌายนฺโต.
                       ๑๐. โมรนิวาปสุตฺตวณฺณนา
     [๑๐] ทสเม อจฺจนฺตนิฏฺโติ อนฺตํ อตีตตฺตา ๓- อจฺจนฺตสงฺขาตํ อวินาสธมฺมํ
นิพฺพานํ นิฏฺา อสฺสาติ อจฺจนฺตนิฏฺโ. อิมินา นเยน เสสปทานิ เวทิตพฺพานิ.
ชเนตสฺมินฺติ ชนิตสฺมึ, ปชายาติ อตฺโถ. เย โคตฺตปฏิสาริโนติ เย ชนา  ตสฺมึ
โคตฺเต  ปฏิสรนฺติ "อหํ โคตโม อหํ กสฺสโป"ติ,   เตสุ โลเก โคตฺตปฏิสารีสุ ขตฺติโย
เสฏฺโ. อนุมตา มยาติ มม สพฺพญฺุตาเณน สทฺธึ สํสนฺเทตฺวา เทสิตา มยา
อนุญฺาตา. เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานตฺถเมวาติ.
                         นิสฺสยวคฺโค ปโม.
                         --------------
@เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. วิปสฺสตีติ  ๒ ฉ.ม. วิปสฺสนาจารวเสน  ๓ สี.,ม. อติกฺกนฺตา


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๓๘๓.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=16&page=383&pages=1&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=16&A=8577&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=16&A=8577&pagebreak=1#p383