อรรถกถาเล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๕๒.

เอตฺถ ปิตุ ปิตา ปิตามโห, ปิตามหสฺส ยุคํ ปิตามหยุคํ. ยุคนฺติ อายุปฺปมาณํ วุจฺจติ. อภิลาปมตฺตเมว เจตํ, อตฺถโต ปน ปิตามโหเยว ปิตามหยุคํ. ตโต อุทฺธํ สพฺเพปิ ปุพฺพปุริสา ^๑- ปิตามหคฺคหเณเนว คหิตา. เอวํ ยาว สตฺตโม ปุริโส, ตาว สํสุทฺธคหณิโก, อถวา อกฺขิตฺโต อนุปกุฏฺโ ชาติวาเทนาติ ทสฺเสติ. อกฺขิตฺโตติ "อปเนถ เอตํ, กึ อิมินา"ติ เอวํ อกฺขิตฺโต อนเปกฺขิโต. ^๒- อนุปกุฏฺโติ น อุปกุฏฺโ น อกฺโกสํ วา นิทฺทํ วา ปตฺตปุพฺโพ. เกน การเณนาติ? ชาติวาเทน, "อิติปิ หีนชาติโก เอโส"ติ เอวรูเปน วจเนนาติ อตฺโถ. อฑฺโฒติอาทีสุ ^๓- โย โกจิ อตฺตโน สนฺตเกน วิภเวน อฑฺโฒ โหติ. อิธ ปน น เกวลํ อฑฺโฒเยว, มหทฺธโน มหตา อปริมาณสงฺเขน ธเนน สมนฺนาคโตติ อตฺโถ. ปญฺจกามคุณวเสน มหนฺตา อุฬารา โภคา อสฺสาติ มหาโภโค. ปริปุณฺณโกฏฺาคาโรติ โกโส วุจฺจติ ภณฺฑาคารํ, นิทหิตฺวา ปิเตน ธเนน ปริปุณฺณโกโส, ธญฺเน จ ปริปุณฺณโกฏฺาคาโรติ อตฺโถ. อถวา จตุพฺพิโธ โกโส หตฺถี อสฺสา รถา ปตฺตีติ, ^๔- ติวิธํ โกฏฺาคารํ ธนโกฏฺาคารํ ธญฺ- โกฏฺาคารํ วตฺถโกฏฺาคารนฺติ. ตํ สพฺพํปิ ปริปุณฺณมสฺสาติ ปริปุณฺณโกส- โกฏฺาคาโร. อสฺสวายาติ กสฺสจิ พหุํปิ ธนํ เทนฺตสฺส เสนา น สุณาติ, สา อนสฺสวา นาม โหติ. กสฺสจิ อเทนฺตสฺสาปิ สุณาติเยว, อยํ อสฺสวา นาม. โอวาทปฏิการายาติ ^๕- "อิทํ โว กตฺตพฺพํ, อิทํ น กตฺตพฺพนฺ"ติ ทินฺนโอวาทกราย. ปณฺฑิโตติ ปณฺฑิจฺเจน สมนฺนาคโต. พฺยตฺโตติ ปญฺาเวยฺยตฺติเยน ยุตฺโต. เมธาวีติ านุปฺปตฺติกปญฺาย สมนฺนาคโต. ปฏิพโลติ สมตฺโถ. อตฺเถ จินฺเตตุนฺติ วุฑฺฒิอตฺเถ จินฺเตตุํ. โส หิ ปจฺจุปฺปนฺนอตฺถวเสเนว "อตีเตปิ เอวํ อเหสุํ, อนาคเตปิ เอวํ ภวิสฺสนฺตี"ติ จินฺเตติ. วิชิตาวีนนฺติ วิชิตวิชยานํ, มหนฺเตน วา วิชเยน สมนฺนาคตานํ. วิมุตฺตจิตฺตานนฺติ ปญฺจหิ วิมุตฺตีหิ วิมุตฺตมานสานํ. @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ปิตุปกฺขปุริสา ^๒ ฉ.ม. อนวกฺขิตฺโต ^๓ ฉ.ม. อทฺโธติอาทีสุ @^๔ ฉ.ม. รฏฺนฺติ ^๕ ฉ.ม. โอวาทปฏิกรายาติ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๕๒. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=16&page=52&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=16&A=1158&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=16&A=1158&pagebreak=1#p52