อรรถกถาเล่มที่ ๑๗ หน้าที่ ๑๙๖.

[๕] อปฺปิยา วาปิ ทายาทา อุทฺธรนฺติ อปสฺสโตติ. ตสฺสตฺโถ:- ยสฺมึ ฐาเน สุนิหิโต โหติ นิธิ, โส วา นิธิ ตมฺหา ฐานา จวติ อเปติ วิคจฺฉติ, อเจตโนปิ สมาโน ปุญฺญกฺขยวเสน อญฺญํ ฐานํ คจฺฉติ. สญฺญา วาสฺส วิมุยฺหติ, ยสฺมึ ฐาเน นิหิโต นิธิ, ตํ ฐานํ น สญฺชานาติ, ^๑- อสฺส ปุญฺญกฺขยโจทิตา นาคา วา ตํ นิธึ อปนาเมนฺติ อญฺญํ ฐานํ คเมนฺติ. ยกฺขา วาปิ หรนฺติ เยนิจฺฉกํ อาทาย คจฺฉนฺติ. อปสฺสโต วา อสฺส อปฺปิยา วา ทายาทา ภูมึ ขณิตฺวา ตํ นิธึ อุทฺธรนฺติ. เอวมสฺส เอเตหิ ฐานา จวนาทีหิ การเณหิ โส นิธิ น อุปกปฺปตีติ. เอวํ ฐานา จวนาทีนิ โลกสมฺมตานิ อนุปกปฺปนการณานิ วตฺวา อิทานิ ยนฺตํ เอเตสมฺปิ การณานํ มูลภูตํ เอกญฺเญว ปุญฺญกฺขยสญฺญิตํ การณํ, ตํ ทสฺเสนฺโต อาห:- ยทา ปุญฺญกฺขโย โหติ สพฺพเมตํ วินสฺสตีติ. ตสฺสตฺโถ:- ยสฺมึ สมเย โภคสมฺปตฺตินิปฺผาทกสฺส ปุญฺญสฺส ขโย โหติ, โภคปาริชุญฺญสํวตฺตนิกํ อปุญฺญโมกาสํ กตฺวา ฐิตํ โหติ, อถ ยํ นิธึ นิเธนฺเตน นิหิตํ หิรญฺญสุวณฺณาทิธนชาตํ, สพฺพเมตํ วินสฺสตีติ. ฉฏฐคาถาวณฺณนา เอวํ ภควา เตน เตน อธิปฺปาเยน นิหิตมฺปิ ยถาธิปฺปายํ อนุปกปฺปนฺตํ นานปฺปกาเรหิ วินสฺสนธมฺมํ ^๒- โลกสมฺมตํ นิธึ วตฺวา อิทานิ ยํ ปุญฺญสมฺปทเมว ^๓- ปรมตฺถโต นิธีติ ทสฺเสตุํ ตสฺส กุฏุมฺพิกสฺส อนุโมทนตฺถมิทํ นิธิกณฺฑมารทฺธํ, ตํ ทสฺเสนฺโต อาห:- [๖] ยสฺส ทาเนน สีเลน สญฺญเมน ^๔- ทเมน จ นิธิ สุนิหิโต โหติ อิตฺถิยา ปุริสสฺส วาติ. ตตฺถ ทานนฺติ "ทานญฺจ ธมฺมจริยา จา"ติ เอตฺถ วุตฺตนเยน คเหตพฺพํ. สีลนฺติ กายิกวาจสิโก อวีติกฺกโม. ปญฺจงฺคอฏฺฐงฺคทสงฺคปาฏิโมกฺขสํวราทิ วา @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม., อิ. ตํ น ชานาติ ^๒ ฉ.ม., อิ. นสฺสนธมฺมํ @^๓ ฉ.ม., อิ. ปุญฺญสมฺปทํ ^๔ ฉ.ม. สํยเมน

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๗ หน้าที่ ๑๙๖. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=17&page=196&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=17&A=5190&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=17&A=5190&modeTY=2&pagebreak=1#p196