อรรถกถาเล่มที่ ๒ ภาษาบาลี อักษรไทย
วินย.อ. (สมนฺต.๒)
หน้าที่ ๓๔๕-๓๔๖.

หน้าที่ ๓๔๕.
สเจ ปน เอตฺตกานิ ทฺวารานิ นิกฺกฑฺฒาหีติ วา ยาว มหาทฺวารํ
ตาว นิกฺกฑฺฒาหีติ วา เอวํ นิยาเมตฺวา อาณตฺโต โหติ
ทฺวารคณนาย ปาจิตฺติยานิ ฯ ตสฺส ปริกฺขารนฺติ ยงฺกิญฺจิ ตสฺส สนฺตกํ
ปตฺตจีวรปริสฺสาวนธมกรกมญฺจปีฐภิสีพิมฺโพหนาทิเภทํ อนฺตมโส
รชนฉลฺลิมฺปิ โย นิกฺกฑฺฒติ วา นิกฺกฑฺฒาเปติ วา ตสฺส วตฺถุคณนาย
ทุกฺกฏานิ ฯ คาฬฺหํ พนฺธิตฺวา ฐปิตเกสุ ปน เอกาว อาปตฺตีติ
มหาปจฺจริยํ วุตฺตํ ฯ {๑๒๗} อญฺญสฺส ปุคฺคลิเกติ อิธาปิ วิสฺสาสิกปุคฺคลิกํ
อตฺตโน ปุคฺคลิกสทิสเมว ฯ ยถา จ อิธ เอวํ สพฺพตฺถ ฯ ยตฺถ
ปน วิเสโส ภวิสฺสติ ตตฺถ วกฺขาม ฯ {๑๒๘} อลชฺชึ นิกฺกฑฺฒติ วา
นิกฺกฑฺฒาเปติ วาติ อาทีสุ ภณฺฑนการกกลหการกเมว
สกลสงฺฆารามโต นิกฺกฑฺฒิตุํ ลภติ ฯ โส หิ ปกฺขํ ลภิตฺวา สงฺฆํปิ
ภินฺเทยฺย ฯ อลชฺชิอาทโย ปน อตฺตโน วสนฏฺฐานโตเยว
นิกฺกฑฺฒิตพฺพา ฯ สกลสงฺฆารามโต เต นิกฺกฑฺฒิตุํ น วฏฺฏติ ฯ
อุมฺมตฺตกสฺสาติ สยํ อุมฺมตฺตกสฺส อนาปตฺติ ฯ เสสํ อุตฺตานเมวาติ ฯ
ติสมุฏฺฐานํ กายจิตฺตโต วาจาจิตฺตโต กายวาจาจิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ
กิริยา สญฺญาวิโมกฺขํ สจิตฺตกํ โลกวชฺชํ กายกมฺมํ วจีกมฺมํ
อกุสลจิตฺตํ ทุกฺขเวทนนฺติ ฯ
                  นิกฺกฑฺฒนสิกฺขาปทํ สตฺตมํ ฯ
     {๑๒๙} อฏฺฐมสิกฺขาปเท ฯ อุปริ เวหาสกุฏิยาติ อุปริ อจฺฉนฺนตลาย
ทฺวิภูมิกกุฏิยา วา ติภูมิกาทิกุฏิยา วา ฯ มญฺจํ สหสา อภินิสีทตีติ
มญฺจํ สหสา อภิภวิตฺวา อชฺโฌตฺถริตฺวา นิสีทิ ฯ ภุมฺมตฺเถ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๓๔๖.
วา เอตํ อุปโยควจนํ ฯ มญฺเจ นิสีทตีติ อตฺโถ ฯ อภีติ อิทํ
ปน ปทโสภนตฺถํ อุปสคฺคมตฺตเมว ฯ ปติตฺวาติ นิปติตฺวา
นิกฺขมิตฺวา วา ฯ ตสฺส หิ อุปริ อาณิปิ น ทินฺนา ตสฺมา
นิกฺขนฺโต ฯ วิสฺสรมกาสีติ วิรูปํ อาตุรสฺสรํ อกาสิ ฯ {๑๓๑} เวหาสกุฏี
นาม มชฺฌิมสฺส ปุริสสฺส อสีสฆฏฺฏาติ ยา ปมาณมชฺฌิมสฺส
ปุริสสฺส สพฺพเหฏฺฐิมาหิ ตุลาหิ สีสํ น ฆฏฺเฏติ ฯ เอเตน อิธ
อธิปฺเปตเวหาสกุฏิ ทสฺสิตา โหติ ฯ น เวหาสกุฏิลกฺขณํ ทสฺสิตํ ฯ
ยา หิ กาจิ อุปริ อจฺฉนฺนตลา ทฺวิภูมิกา กุฏี วา ติภูมิกาทิกุฏี
วา เวหาสกุฏีติ วุจฺจติ ฯ อิธ ปน อสีสฆฏฺฏา อธิปฺเปตา ฯ
อภินิสีทนาทีสุ ปุพฺเพ วุตฺตนเยเนว ปโยควเสน อาปตฺติเภโท
เวทิตพฺโพ ฯ {๑๓๓} อเวหาสกุฏิยาติ ภูมิยํ กตปณฺณสาลาทีสุ อนาปตฺติ ฯ
น หิ สกฺกา ตตฺถ ปรสฺส ปีฬา กาตุํ ฯ สีสฆฏฺฏายาติ ยา
สีสฆฏฺฏา โหติ ตตฺถาปิ อนาปตฺติ ฯ น หิ สกฺกา ตตฺถ
เหฏฺฐาปาสาเท อโนนเตน วิจริตุํ ตสฺมา อสญฺจรณฏฺฐานตฺตา ปรสฺส
ปีฬา น ภวิสฺสติ ฯ เหฏฺฐา อปริโภคํ โหตีติ ยสฺมา เหฏฺฐา
ทพฺพสมฺภาราทีนํ นิกฺขิตฺตตฺตา อปริโภคํ โหติ ตตฺถาปิ อนาปตฺติ ฯ
ปทรสญฺจิตํ โหตีติ ยสฺสา อุปริ ตลํ ทารุผลเกหิ วา ฆนสนฺถตํ
โหติ สุธาทิปริกมฺมกตํ วา ตตฺถาปิ อนาปตฺติ ฯ ปฏฺฏาณิ ทินฺนา
โหตีติ มญฺจปีฐาทีนํ ปาทสิขาสุ อาณิ ทินฺนา โหติ ฯ ยตฺถ
นิสีทนฺเตปิ น นิปตนฺติ ตาทิเส มญฺจปีเฐ นิสีทโตปิ อนาปตฺติ ฯ


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒ หน้าที่ ๓๔๕-๓๔๖.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=2&page=345&pages=2&modeTY=2&pagebreak=1&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=2&A=7264&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=2&A=7264&modeTY=2&pagebreak=1#p345