อรรถกถาเล่มที่ ๒ ภาษาบาลี อักษรไทย
วินย.อ. (สมนฺต.๒)
หน้าที่ ๔๕๑-๔๕๒.

หน้าที่ ๔๕๑.
รเสน กโต ฯ มธุวาสโว นาม มุทฺทิกาทีนํ ชาติรเสน กโต ฯ
มกฺขิกามธุนาปิ กริยตีติ วทนฺติ ฯ คุฬาสโว นาม อุจฺฉุรสาทีหิ
กริยติ ฯ สุรา นาม ปิฏฺฐกิณฺณปกฺขิตฺตา นาฬิเกราทีนํปิ รเสน กตา
สุราเตฺวว สงฺขฺยํ คจฺฉติ ฯ ตสฺสาเยว กิณฺณปกฺขิตฺตาย มณฺเฑ
คหิเต เมรโยเตฺวว สงฺขฺยํ คจฺฉตีติ วทนฺติ ฯ อนฺตมโส กุสคฺเคนปิ
ปิวตีติ เอตํ สุรํ วา เมรยํ วา พีชโต ปฏฺฐาย กุสคฺเคนปิ ปิวโต
ปาจิตฺติยนฺติ อตฺโถ ฯ เอเกน ปน ปโยเคน พหุํปิ ปิวนฺตสฺส
เอกาว อาปตฺติ ฯ วิจฺฉินฺทิตฺวา วิจฺฉินฺทิตฺวา ปิวโต ปโยคคฺณนาย
อาปตฺติโย ฯ {๓๒๙} อมชฺชญฺจ โหติ มชฺชวณฺณํ มชฺชคนฺธํ มชฺชรสนฺติ
โลณโสจิรกํ วา สุรตฺตํ วา โหติ ฯ สูปสํปาเกติ วาสคาหาปนตฺถํ
อีสกํ มชฺชํ ปกฺขิปิตฺวา สูปํ ปจนฺติ ตสฺมึ อนาปตฺติ ฯ มํสสํปาเกปิ
เอเสว นโย ฯ เตลํ ปน วาตเภสชฺชตฺถํปิ มชฺเชน สทฺธึ ปจนฺติ
ตสฺมึปิ อนติกฺขิตฺตมชฺเชเยว อนาปตฺติ ฯ ยํ ปน อติกฺขิตฺตมชฺชํ
โหติ ยตฺถ มชฺชสฺส วณฺณคนฺธรสา ปญฺญายนฺติ ตสฺมึ
อาปตฺติเยว ฯ อมชฺชํ อริฏฺฐนฺติ โย อริฏฺโฐ มชฺชํ น โหติ ตสฺมึ
อนาปตฺติ ฯ อามลกาทีนํเยว กิร รเสน อริฏฺฐํ กโรนฺติ ฯ โส
มชฺชวณฺณคนฺธรโส เจว โหติ น จ มชฺชํ ฯ ตํ สนฺธาเยตํ
วุตฺตํ ฯ โย ปน สมฺภารปกฺขิตฺโต โส มชฺชํ โหติ พีชโต
ปฏฺฐาย น วฏฺฏติ ฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานเมว ฯ เอฬกโลมสมุฏฺฐานํ
กิริยา โนสญฺญาวิโมกฺขํ อจิตฺตกํ โลกวชฺชํ กายกมฺมํ อกุสลจิตฺตํ
ติเวทนนฺติ ฯ วตฺถุสฺส อชานนตาย เจตฺถ อจิตฺตกตา เวทิตพฺพา ฯ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๔๕๒.
อกุสเลเนว ปาตพฺพตาย โลกวชฺชตาติ ฯ
                  สุราปานสิกฺขาปทํ ปฐมํ ฯ
     {๓๓๐} ทุติยสิกฺขาปเท ฯ องฺคุลีปโฏทเกติ องฺคุลีหิ อุปกจฺฉาทิฆฏฺฏนํ
วุจฺจติ ฯ อุตฺตสนฺโตติ อติหาเสน กิลมนฺโต ฯ อนสฺสาสโกติ
อุปจฺฉินฺนอสฺสาสปฺปสฺสาสสญฺจาโร หุตฺวา ฯ อนุปสมฺปนฺนํ กาเยน
กายนฺติ เอตฺถ ภิกฺขุนีปิ อนุปสมฺปนฺนฏฺฐาเน ฐิตา ฯ ตํปิ
ขิฑฺฑาธิปฺปาเยน ผุสนฺตสฺส ทุกฺกฏํ ฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานเมว ฯ
     ปฐมปาราชิกสมุฏฺฐานํ กิริยา สญฺญาวิโมกฺขํ สจิตฺตกํ โลกวชฺชํ
กายกมฺมํ อกุสลจิตฺตํ ทฺวิเวทนนฺติ ฯ
                 องฺคุลีปโฏทกสิกฺขาปทํ ทุติยํ ฯ
     {๓๓๕} ตติยสิกฺขาปเท ฯ อปฺปกตญฺญุโนติ ยํ ภควตา ปกตํ ปญฺญตฺตํ
ตํ น ชานนฺตีติ อตฺโถ ฯ {๓๓๖} อุทเก หสฺสธมฺโมติ อุทกกีฬิกา
วุจฺจติ ฯ อุปริโคปฺผเกติ โคปฺผกานํ อุปริภาคปฺปมาเณ ฯ
หสฺสาธิปฺปาโยติ กีฬาธิปฺปาโย ฯ นิมุชฺชติ วาติ อาทีสุ นิมุชฺชนตฺถาย
โอโรหนฺตสฺส ปทวาเร ปทวาเร ทุกฺกฏํ ฯ นิมุชฺชนุมฺมุชฺชเนสุ
ปโยเค ปโยเค ปาจิตฺติยํ ฯ นิมุชฺชิตฺวา อนฺโตอุทเกเยว คจฺฉนฺตสฺส
หตฺถวารปทวาเรสุ สพฺพตฺถ ปาจิตฺติยํ ฯ ปลวตีติ ตรติ ฯ
หตฺเถหิ ตรนฺตสฺส หตฺถวาเร หตฺถวาเร ปาจิตฺติยํ ฯ ปาเทสุปิ
เอเสว นโย ฯ เยน เยน องฺเคน ตรติ ตสฺส ตสฺส ปโยเค
ปโยเค ปาจิตฺติยํ ฯ ตีรโต วา รุกฺขโต วา อุทเก ปตติ
ปาจิตฺติยเมว ฯ นาวาย กีฬตีติ ผิยาริตฺตาทีหิ นาวํ ปาเชนฺโต วา


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒ หน้าที่ ๔๕๑-๔๕๒.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=2&page=451&pages=2&modeTY=2&pagebreak=1&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=2&A=9512&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=2&A=9512&modeTY=2&pagebreak=1#p451