อรรถกถาเล่มที่ ๒๙ หน้าที่ ๑๖๐.

[๓๔๓] เอวํ ภควา อายสฺมนฺตํ ราหุลํ อาชีวปาริสุทฺธิสีเล สมาทเปตฺวา อิทานิ อวเสสสีเล สมถวิปสฺสนาสุ จ สมาทเปตุํ "สํวุโต ปาติโมกฺขสฺมินฺ"ติ- อาทิมาห. ตตฺถ สํวุโต ปาติโมกฺขสฺมินฺติ เอตฺถ ภวสฺสูติ ปาเสโส, ภวาติ อนฺติมปเทน วา สมฺพนฺโธ เวทิตพฺโพ, ตถา ทุติยปาเท. เอวเมเตหิ ทฺวีหิ วจเนหิ ปาติโมกฺขสํวรสีเล อินฺทฺริยสํวรสีเล จ สมาทเปสิ. ปากฏวเสน เจตฺถ ปญฺจินฺทฺริยานิ วุตฺตานิ. ลกฺขณโต ปน ฉฏฺมฺปิ วุตฺตํเยว โหตีติ เวทิตพฺพํ. สติ กายคตา ตฺยตฺถูติ เอวํ จตุปาริสุทฺธิสีเล ปติฏฺิตสฺส ตุยฺหํ จตุธาตุววตฺถานจตุพฺพิธสมฺปชญฺานาปานสฺสติอาหาเรปฏิกูลสญฺาภาวนาทิเภทา กายคตา สติ อตฺถุ ภวตุ, ภาเวหิ ตนฺติ อตฺโถ. นิพฺพิทาพหุโล ภวาติ สํสารวฏฺเฏ อุกฺกณฺนพหุโล สพฺพโลเก อนภิรตสญฺี โหหีติ อตฺโถ. [๓๔๔] เอตฺตาวตา นิพฺเพธภาคิยํ อุปจารภูมิ ทสฺเสตฺวา อิทานิ อปฺปนาภูมึ ทสฺเสนฺโต "นิมิตฺตํ ปริวชฺเชหี"ติอาทิมาห. ตตฺถ นิมิตฺตนฺติ ราคฏฺานิยํ สุภนิมิตฺตํ. เตเนว นํ ปรโต วิเสเสนฺโต อาห "สุภํ ราคูปสญฺหิตนฺ"ติ. ปริวชฺเชหีติ อมนสิกาเรน ปริจฺจชาหิ. อสุภาย จิตฺตํ ภาเวหีติ ยถา สวิญฺาณเก อวิญฺาณเก วา กาเย อสุภภาวนา สมฺปชฺชติ, เอวํ จิตฺตํ ภาเวหิ. เอกคฺคํ สุสมาหิตนฺติ อุปจารสมาธินา เอกคฺคํ, อปฺปนาสมาธินา สุสมาหิตํ. ยถา เต อีทิสํ จิตฺตํ โหติ, ตถา นํ ภาเวหีติ อตฺโถ. [๓๔๕] เอวมสฺส อปฺปนาภูมึ ทสฺเสตฺวา วิปสฺสนํ ทสฺเสตุํ ^๑- "อนิมิตฺตนฺ"ติ- อาทิมาห. ตตฺถ อนิมิตฺตญฺจ ภาเวหีติ เอวํ นิพฺเพธภาคิเยน สมาธินา สมาหิตจิตฺโต วิปสฺสนํ ภาเวหีติ วุตฺตํ โหติ. วิปสฺสนา หิ @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. ทสฺเสนฺโต

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๙ หน้าที่ ๑๖๐. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=29&page=160&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=29&A=3589&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=29&A=3589&pagebreak=1#p160