อรรถกถาเล่มที่ ๓ ภาษาบาลี อักษรไทย
วินย.อ. (สมนฺต.๓)
หน้าที่ ๑๓๐-๑๓๑.

หน้าที่ ๑๓๐.
เอตฺถ ปน นทิยา ลกฺขณํ นทีนิมิตฺเตสุ วุตฺตนยเมว ฯ ยตฺถสฺส
ธุวนาวา วาติ ยตฺถ นทิยา สีมพนฺธนฏฺฐานคเตสุ ติตฺเถสุ
นิจฺจสญฺจรณนาวา อสฺส ยา สพฺพนฺติเมน ปริจฺเฉเทน ปาชนปุริเสน
สทฺธึ ตโย ชเน วหติ ฯ สเจ ปน สา นาวา อุทฺธํ วา อโธ
วา เกนจิเทว กรณีเยน ปน อาคมนตฺถาย นีตา วา เถเนหิ วา
หตา อวสฺสํ ลพฺภเนยฺยา ยา ปน วาเตน วา ฉินฺนพนฺธนา
วีจีหิ นทีมชฺฌํ นีตา อวสฺสํ อาหริตพฺพา ปุน ธุวนาวาว โหติ
อุทเก โอคเต ถลํ อุสฺสาทิตาปิ สุธากสฏาทีหิ ปูเรตฺวา ฐปิตาปิ
ธุวนาวาว ฯ สเจ ภินฺนนาวา วิสงฺขตปทรา วา น วฏฺฏติ ฯ
มหาปทุมตฺเถโร ปนาห สเจปิ ตาวกาลิกํ นาวํ อาเนตฺวา
สีมพนฺธนฏฺฐาเน ฐเปตฺวา นิมิตฺตานิ กิตฺเตนฺติ ธุวนาวาเยว โหตีติ ฯ
ตตฺร มหาสุมตฺเถโร อาห นิมิตฺตํ วา สีมา วา กมฺมวาจาย
คจฺฉติ น นาวาย ภควตา จ ธุวนาวา อนุญฺญาตา ตสฺมา
นิพทฺธนาวาเยว วฏฺฏตีติ ฯ ธุวเสตุ วาติ ยตฺถ รุกฺขสงฺฆาฏมโย
วา ปทรพทฺโธ วา ชงฺฆสตฺถเสตุ วา หตฺถิอสฺสาทีนํ สญฺจรณโยคฺโค
มหาเสตุ วา อตฺถิ อนฺตมโส ตํขณญฺเญว รุกฺขํ ฉินฺทิตฺวา
มนุสฺสานํ สญฺจรณโยคฺโค เอกปทิกเสตุปิ ธุวเสตุเตฺวว สงฺขํ
คจฺฉติ ฯ สเจ ปน อุปริพทฺธานิ เวตฺตลตาทีนิ หตฺเถน คเหตฺวาปิ
น สกฺกา โหติ เตน สญฺจริตุํ น วฏฺฏติ ฯ เอวรูปํ นทีปารสีมํ
สมฺมนฺนิตุนฺติ ยตฺถายํ วุตฺตปฺปการา ธุวนาวา วา ธุวเสตุ วา
อภิมุขติตฺเถเยว อตฺถิ เอวรูปํ นทีปารสีมํ สมฺมนฺนิตุํ อนุชานามีติ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๑๓๑.
อตฺโถ ฯ สเจ ธุวนาวา วา ธุวเสตุ วา อภิมุขติตฺเถ นตฺถิ
อีสกํ อุทฺธํ อภิรูหิตฺวา อโธ วา โอโรหิตฺวา อตฺถิ เอวมฺปิ
วฏฺฏติ ฯ กรวิกติสฺสตฺเถโร ปน คาวุตมตฺตพฺภนฺตเรปิ วฏฺฏตีติ
อาห ฯ อิมญฺจ ปน นทีปารสีมํ สมฺมนฺนนฺเตน เอกสฺมึ ตีเร
ฐตฺวา อุปริโสเต นทีตีเร นิมิตฺตํ กิตฺเตตฺวา ตโต ปฏฺฐาย อตฺตานํ
ปริกฺขิปนฺเตน ยตฺตกํ ปริจฺเฉทํ อิจฺฉติ ตสฺส ปริโยสาเน
อโธโสเตปิ นทีตีเร นิมิตฺตํ กิตฺเตตฺวา ปรตีเร สมฺมุขฏฺฐาเน นทีตีเร
นิมิตฺตํ กิตฺเตตพฺพํ ตโต ปฏฺฐาย ยตฺตกํ ปริจฺเฉทํ อิจฺฉติ
ตสฺส วเสน ยาว อุปริโสเต ปฐมกิตฺติตนิมิตฺตสฺส สมฺมุขา นทีตีเร
นิมิตฺตํ ตาว กิตฺเตตฺวา ปจฺจาหริตฺวา ปฐมกิตฺติตนิมิตฺเตน สทฺธึ
ฆเฏตพฺพํ ฯ อถ สพฺพนิมิตฺตานํ อนฺโต ฐิเต ภิกฺขู หตฺถปาสคเต
กตฺวา กมฺมวาจาย สีมา สมฺมนฺนิตพฺพา ฯ นทิยํ ฐิตา อนาคตาปิ
กมฺมํ  น  โกเปนฺติ ฯ สมฺมติปริโยสาเน ฐเปตฺวา นทึ นิมิตฺตานํ
อนฺโต ปรตีเร จ โอริมตีเร จ เอกา สีมา โหติ ฯ นที ปน
พทฺธสีมสงฺขํ น คจฺฉติ วิสุํ นทีสีมาเอว หิ สา ฯ สเจ อนฺโตนทิยํ
ทีปโก โหติ ตํ อนฺโตสีมายํ กาตุกาเมน ปุริมนเยเนว อตฺตนา
ฐิตตีเร นิมิตฺตานิ กิตฺเตตฺวา ทีปกสฺส โอริมนฺเต จ ปาริมนฺเต จ
นิมิตฺตํ กิตฺเตตพฺพํ อถ ปรตีเร นทิยา โอริมตีเร นิมิตฺตสฺส
สมฺมุขฏฺฐาเน นิมิตฺตํ กิตฺเตตฺวา ตโต ปฏฺฐาย ปุริมนเยเนว ยาว
อุปริโสเต ปฐมกิตฺติตนิมิตฺตสฺส สมฺมุขา นิมิตฺตํ ตาว กิตฺเตตพฺพํ
อถ ทีปกสฺส ปาริมนฺเต จ โอริมนฺเต จ นิมิตฺตํ กิตฺเตตฺวา


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓ หน้าที่ ๑๓๐-๑๓๑.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=3&page=130&pages=2&modeTY=2&pagebreak=1&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=3&A=2694&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=3&A=2694&modeTY=2&pagebreak=1#p130