ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
หน้า
แสดง
หน้า
คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
อรรถกถาเล่มที่ ๓ ภาษาบาลี อักษรไทย วินย.อ. (สมนฺต.๓)

หน้าที่ ๕๘๗-๕๙๑.

หน้าที่ ๕๘๗.

หตฺถปาเส ฐิตา สลฺลปติ ปาจิตฺติยํ หตฺถปาสํ วิชหิตฺวา ฐิตา สลฺลปติ ทุกฺกฏํ ฯ เทฺว วาจสิกา ทิวาติ ภิกฺขุนี ทิวา ปฏิจฺฉนฺเน โอกาเส ปุริเสน สทฺธึ หตฺถปาเส ฐิตา สลฺลปติ ปาจิตฺติยํ หตฺถปาสํ วิชหิตฺวา ฐิตา สลฺลปติ ทุกฺกฏํ ฯ ททมานสฺส ติสฺโสติ มรณาธิปฺปาโย มนุสฺสสฺส วิสํ เทติ โส เจ เตน มรติ ปาราชิกํ ยกฺขเปตานํ เทติ เต จ มรนฺติ ถุลฺลจฺจยํ ติรจฺฉานคตสฺส เทติ โส เจ มรติ ปาจิตฺติยํ อญฺญาติกาย ภิกฺขุนิยา จีวรทาเนปิ ปาจิตฺติยนฺติ เอวํ ททมานสฺส ติสฺโส อาปตฺติโย ฯ จตฺตาโร จ ปฏิคฺคเหติ หตฺถคาหเวณิคาเหสุ สงฺฆาทิเสโส มุเขน องฺคชาตคหเณ ปาราชิกํ อญฺญาติกาย ภิกฺขุนิยา จีวรปฏิคฺคหเณ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ อวสฺสุตาย อวสฺสุตสฺส หตฺถโต ขาทนียํ โภชนียํ ปฏิคฺคณฺหนฺติยา ถุลฺลจฺจยํ เอวํ ปฏิคฺคเห จตฺตาโร อาปตฺติกฺขนฺธา โหนฺติ ฯ {๔๗๕} ปญฺจ เทสนาคามินิโยติ ลหุกา ปญฺจ ฯ ฉ สปฺปฏิกมฺมาติ ปาราชิกํ ฐเปตฺวา อวเสสา ฯ เอเกตฺถ อปฺปฏิกมฺมาติ ปาราชิกาปตฺติ ฯ วินยครุกา เทฺว วุตฺตาติ ปาราชิกญฺเจว สงฺฆาทิเสสญฺจ ฯ กายวาจสิกานิ จาติ สพฺพาเนว สิกฺขาปทานิ กายวาจสิกานิ ฯ มโนทฺวาเร ปญฺญตฺตํ เอกสิกฺขาปทํปิ นตฺถิ ฯ เอโก วิกาเล ธญฺญรโสติ โลณโสจิรกํ ฯ อยเมว หิ เอโก ธญฺญรโส วิกาเล วฏฺฏติ ฯ เอกา ญตฺติจตุตฺเถน สมฺมตีติ ภิกฺขุโนวาทกสมฺมติ ฯ อยเมว หิ เอกา ญตฺติจตุตฺเถน กมฺเมน สมฺมติ อนุญฺญาตา ฯ ปาราชิกา กายิกา เทฺวติ ภิกฺขูนํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๘๘.

เมถุนธมฺมปาราชิกํ ภิกฺขุนีนํ จ กายสํสคฺคปาราชิกํ ฯ เทฺว สํวาสกภูมิโยติ อตฺตนา วา อตฺตานํ สมานสํวาสกํ กโรติ สมคฺโค วา นํ สงฺโฆ อุกฺขิตฺตํ โอสาเรติ ฯ กุรุนฺทิยํ ปน สมานสํวาสกภูมิ จ นานาสํวาสกภูมิ จาติ เอวํ เทฺว สํวาสกภูมิโย วุตฺตา ฯ ทฺวินฺนญฺจ รตฺติจฺเฉโทติ ปาริวาสิกสฺส จ มานตฺตจาริกสฺส จ ฯ ปญฺญตฺตา ทฺวงฺคุลา ทุเวติ เทฺว ทฺวงฺคุลปญฺญตฺติโย ทฺวงฺคุลปพฺพปรมํ อาทาตพฺพนฺติ อยเมกา ทฺวงฺคุลํ วา เทฺวมาสํ วาติ อยเมกา ฯ เทฺว อตฺตานํ วธิตฺวานาติ ภิกฺขุนี อตฺตานํ วธิตฺวา เทฺว อาปตฺติโย อาปชฺชติ วธติ โรทติ อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส วธติ น โรทติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ ทฺวีหิ สงฺโฆ ภิชฺชตีติ กมฺเมน จ สลากคาเหน จ ฯ เทฺวตฺถ ปฐมาปตฺติกาติ เอตฺถ สกเลปิ วินเย เทฺว ปฐมาปตฺติกา อุภินฺนํ ปญฺญตฺติวเสน ฯ อิตรถา ปน นว ภิกฺขูนํ นว ภิกฺขุนีนญฺจาติ อฏฺฐารส โหนฺติ ฯ ญตฺติยา กรณา ทุเวติ เทฺว ญตฺติกิจฺจานิ กมฺมา จ กมฺมปาทกา จ นวสุ ฐาเนสุ กมฺมํ โหติ ทฺวีสุ กมฺมปาทภาเวน ติฏฺฐติ ฯ ปาณาติปาเต ติสฺโสติ อโนทิสฺส โอปาตํ ขณติ สเจ มนุสฺโส มรติ ปาราชิกํ ยกฺขเปตานํ มรเณ ถุลฺลจฺจยํ ติรจฺฉานคตสฺส มรเณ ปาจิตฺติยนฺติ อิมา ติสฺโส โหนฺติ ฯ วาจา ปาราชิกา ตโยติ วชฺชปฏิจฺฉาทิกาย อุกฺขิตฺตานุวตฺติกาย อฏฺฐวตฺถุกายาติ ฯ กุรุนฺทิยํ ปน อาณตฺติยา อทินฺนาทาเน มนุสฺสมรเณ อุตฺตริมนุสฺสธมฺมอุลฺลปเน จาติ เอวํ ตโย วุตฺตา ฯ โอภาสนา ตโยติ วจฺจมคฺคปสฺสาวมคฺคํ อาทิสฺส

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๘๙.

วณฺณาวณฺณภาสเน สงฺฆาทิเสโส วจฺจมคฺคํ ปสฺสาวมคฺคํ ฐเปตฺวา อธกฺขกํ อุพฺภชานุมณฺฑลํ อาทิสฺส วณฺณาวณฺณภณเน ถุลฺลจฺจยํ อุพฺภกฺขกํ อโธชานุมณฺฑลํ อาทิสฺส วณฺณาวณฺณภณเน ทุกฺกฏํ ฯ สญฺจริตฺเตน วา ตโยติ ปฏิคฺคณฺหติ วีมํสติ ปจฺจาหรติ อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺส ปฏิคฺคณฺหติ วีมํสติ น ปจฺจาหรติ อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ปฏิคฺคณฺหติ น วีมํสติ น ปจฺจาหรติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ อิเม สญฺจริตฺเตน การณภูเตน ตโย อาปตฺติกฺขนฺธา โหนฺติ ฯ ตโย ปุคฺคลา น อุปสมฺปาเทตพฺพาติ อทฺธานหีโน องฺคหีโน วตฺถุวิปนฺโน จ ฯ เตสํ นานากรณํ วุตฺตเมว ฯ อปิเจตฺถ โย ปตฺตจีวเรน อปริปูโร จ ปริปูโร จ น ยาจติ อิเมปิ องฺคหีเนเนว สงฺคหิตา ฯ มาตุฆาตกาทโย จ กรณทุกฺกฏกา ปณฺฑกอุภโตพฺยญฺชนกติรจฺฉานคตสงฺขาเตน วตฺถุวิปนฺเนเนว สงฺคหิตาติ เวทิตพฺพา ฯ เอส หิ นโย กุรุนฺทิยํ วุตฺโต ฯ ตโย กมฺมานํ สงฺคหาติ ญตฺติกปฺปนา วิปฺปกตปจฺจตฺตํ อตีตกรณนฺติ ฯ ตตฺถ ทเทยฺย กเรยฺยาติอาทิเภทา ญตฺติกปฺปนา เทติ กโรตีติ- อาทิเภทํ วิปฺปกตปจฺจตฺตํ ทินฺนํ กตนฺติอาทิเภทํ อตีตกรณํ นามาติ อิเมหิ ตีหิ กมฺมานิ สงฺคยฺหนฺติ ฯ อปเรหิปิ ตีหิ สงฺคยฺหนฺติ วตฺถุนา ญตฺติยา อนุสฺสาวนายาติ ฯ วตฺถุสมฺปนฺนํ หิ ญตฺติสมฺปนฺนํ อนุสฺสาวนสมฺปนฺนญฺจ กมฺมนฺนาม โหติ ฯ เตน วุตฺตํ ตโย กมฺมานํ สงฺคหาติ ฯ นาสิตกา ตโย นาม เมตฺติยํ ภิกฺขุนึ นาเสถ ทูสโก นาเสตพฺโพ ทสหงฺเคหิ สมนฺนาคโต สามเณโร

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๙๐.

นาเสตพฺโพ กณฺฏกํ สมณุทฺเทสํ นาเสถาติ เอวํ ลิงฺคสํวาส- ทณฺฑกมฺมนาสนาวเสน ตโย นาสิตกา เวทิตพฺพา ฯ ติณฺณนฺนํ เอกวาจิกาติ อนุชานามิ ภิกฺขเว เทฺว ตโย เอกานุสฺสาวเน กาตุนฺติ วจนโต ติณฺณํ ชนานํ เอกุปชฺฌาเยน นานาจริเยน เอกา อนุสฺสาวนา วฏฺฏติ ฯ อทินฺนาทาเน ติสฺโสติ ปาเท วา อติเรกปาเท วา ปาราชิกํ อติเรกมาสเก โอนปญฺจมาสเก ถุลฺลจฺจยํ มาสเก วา โอนมาสเก วา ทุกฺกฏํ ฯ จตสฺโส เมถุนปจฺจยาติ อกฺขายิเต ปาราชิกํ เยภุยฺเยน ขายิเต ถุลฺลจฺจยํ วิวฏกเต ๑- มุเข ทุกฺกฏํ ชตุมฏฺฐเก ปาจิตฺติยํ ฯ ฉนฺทนฺตสฺส ติสฺโสติ ๒- วนปฺปตึ ฉินฺทนฺตสฺส ปาราชิกํ ๒- ภูตคาเม ปาจิตฺติยํ องฺคชาเต ถุลฺลจฺจยํ ฯ ปญฺจ ฉฑฺฑิตปจฺจยาติ อโนทิสฺส วิสํ ฉฑฺเฑติ สเจ เตน มนุสฺโส มรติ ปาราชิกํ ยกฺขเปเต ถุลฺลจฺจยํ ติรจฺฉานคเต ปาจิตฺติยํ วิสฏฺฐิฉฑฺฑเน สงฺฆาทิเสโส เสขิเยสุ หริเต อุจฺจารปสฺสาวฉฑฺฑเน ทุกฺกฏํ อิมา ฉฑฺฑิตปจฺจยา ปญฺจาปตฺติโย โหนฺติ ฯ ปาจิตฺติเยน ทุกฺกฏา กตาติ ภิกฺขุโนวาทกวคฺคสฺมึ ทสสุ สิกฺขาปเทสุ ปาจิตฺติเยน สทฺธึ ทุกฺกฏา กตาเอวาติ อตฺโถ ฯ จตุเรตฺถ นวกา วุตฺตาติ ปฐมสิกฺขาปทมฺหิเยว อธมฺมกมฺเม เทฺว ธมฺมกมฺเม เทฺวติ เอวํ จตฺตาโร นวกา วุตฺตาติ อตฺโถ ฯ ทฺวินฺนํปิ จีวเรน จาติ ภิกฺขูนํ สนฺติเก อุปสมฺปนฺนาย จีวรํ เทนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ ภิกฺขุนีนํ สนฺติเก อุปสมฺปนฺนาย เทนฺตสฺส ทุกฺกฏนฺติ เอวํ ทฺวินฺนํ ภิกฺขุนีนํ จีวรํ @เชิงอรรถ: ๑. วตฺตกเตติปิ ฯ ๒. ๒. (?) ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๙๑.

เทนฺตสฺส จีวเรน การณภูเตน อาปตฺติ โหตีติ อตฺโถ ฯ อฏฺฐ ปาฏิเทสนียา ปาลิยํ อาคตา เอว ฯ ภุญฺชนฺตามกธญฺเญน ปาจิตฺติเยน ทุกฺกฏา กตาติ อามกธญฺญํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺติยา ปาจิตฺติเยน สทฺธึ ทุกฺกฏา กตาเยว ฯ คจฺฉนฺตสฺส จตสฺโสติ ภิกฺขุนิยา วา มาตุคาเมน วา สทฺธึ สํวิธาย คจฺฉนฺตสฺส ทุกฺกฏํ คามูปจาโรกฺกมเน ปาจิตฺติยํ ยา ภิกฺขุนี เอกา คามนฺตรํ คจฺฉติ ตสฺส คามูปจารํ โอกฺกมนฺติยา ปฐมปาเท ถุลฺลจฺจยํ ทุติยปาเท สงฺฆาทิเสโสติ คจฺฉนฺตสฺส อิมา จตสฺโส อาปตฺติโย โหนฺติ ฯ ฐิตสฺส วาปิ ตตฺตกาติ ฐิตสฺสาปิ จตสฺโสเอวาติ อตฺโถ ฯ กถํ ฯ ภิกฺขุนี อนฺธกาเร วา ปฏิจฺฉนฺเน วา โอกาเส มิตฺตสนฺถววเสน ปุริสสฺส หตฺถปาเส ติฏฺฐติ ปาจิตฺติยํ หตฺถปาสํ วิชหิตฺวา ติฏฺฐติ ทุกฺกฏํ อรุณุคฺคมนกาเล ทุติยิกาย หตฺถปาสํ วิชหนฺตี ติฏฺฐติ ถุลฺลจฺจยํ วิชหิตฺวา ติฏฺฐติ สงฺฆาทิเสโส ฯ นิสินฺนสฺส จตสฺโส อาปตฺติโย นิปนฺนสฺสาปิ ตตฺตกาติ สเจปิ หิ สา นิสีทติ วา นิปชฺชติ วา เอตาเยว จตสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติ ฯ {๔๗๖} ปญฺจ ปาจิตฺติยานีติ ปญฺจ เภสชฺชานิ ปฏิคฺคเหตฺวา นานาภาชเนสุ วา เอกภาชเน วา อมิสฺเสตฺวา ฐปิตานิ โหนฺติ ฯ สตฺตาหาติกฺกเม โส ภิกฺขุ ปญฺจ ปาจิตฺติยานิ สพฺพานิ นานาวตฺถุกานิ เอกกฺขเณ อาปชฺชติ ฯ อิมํ ปฐมํ อาปนฺโน อิมํ ปจฺฉาติ น วตฺตพฺโพ ฯ นว ปาจิตฺติยานีติ โย ภิกฺขุ นว ปณีตโภชนานิ วิญฺญาเปตฺวา เอเตหิ สทฺธึ เอกโตว เอกํ กพฬํ โอมทฺทิตฺวา มุเข ปกฺขิปิตฺวา ปรคลํ อติกฺกเมติ


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓ หน้าที่ ๕๘๗-๕๙๑. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=3&page=587&pages=5&modeTY=2&pagebreak=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=3&A=11903&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=3&A=11903&modeTY=2&pagebreak=1#p587


จบการแสดงผล หน้าที่ ๕๘๗-๕๙๑.

บันทึก ๔ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]