อรรถกถาเล่มที่ ๓๓ หน้าที่ ๔.

สรสปภงฺคุตญฺจ ^๑- มนสิ กโรโต เตสุ จ ยกฺขรกฺขสาทีสุ วิย ภยโต อุปฏฺหนฺเตสุ ตตฺถ เม ^๒- อเนกาการอาทีนโว โทโส ปาตุรโหสิ, ตปฺปฏิปกฺขโต จ นิพฺพาเน อานิสํโส. นิพฺพิทา สมติฏฺถาติ นิพฺพินฺทนํ อาทีนวานุปสฺสนานุภาวสิทฺธํ นิพฺพิทาาณํ มม หทเย สณฺาสิ, มุหุตฺตมฺปิ เตสํ รูปารูปธมฺมานํ คหเณ จิตฺตํ นาโหสิ, อญฺทตฺถุ มุญฺจิตุกามตาทิวเสน ^๓- ตตฺถ อุทาสีนเมว ชาตนฺติ อตฺโถ. ตโตติ วิปสฺสนาาณโต ปรํ. จิตฺตํ วิมุจฺจิ เมติ โลกุตฺตรภาวนาย วตฺตมานาย มคฺคปฏิปาฏิยา สพฺพกิเลเสหิ มม จิตฺตํ วิมุตฺตํ อโหสิ. เอเตน ผลุปฺปตฺตึ ^๔- ทสฺเสติ. มคฺคกฺขเณ หิ กิเลสา วิมุจฺจนฺติ นาม, ผลกฺขเณ วิมุตฺตาติ. เสสํ วุตฺตนยเมว. นาคสมาลตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺิตา. ---------------- ๓๒๔. ๒. ภคุตฺเถรคาถาวณฺณนา อหํ มิทฺเธนาติอาทิกา อายสฺมโต ภคุตฺเถรสฺส คาถา. กา อุปฺปตฺติ? อยํ กิร ปทุมุตฺตรสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห นิพฺพตฺติตฺวา วิญฺุตํ ปตฺโต สตฺถริ ปรินิพฺพุเต ตสฺส ธาตุโย ปุปฺเผหิ ปูเชสิ. โส เตน ปุญฺกมฺเมน นิมฺมานรตีสุ นิพฺพตฺติตฺวา อปราปรํ เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺโต อิมสฺมึ พุทฺธุปฺปาเท สกฺยราชกุเล นิพฺพตฺติตฺวา ภคูติ ลทฺธนาโม วยปฺปตฺโต อนุรุทฺธกิมฺพิเลหิ ^๕- สทฺธึ นิกฺขมิตฺวา ปพฺพชิตฺวา พาลกโลณกคาเม วสนฺโต เอกทิวสํ ถีนมิทฺธาภิภวํ วิโนเทตุํ วิหารโต นิกฺขมฺม จงฺกมํ อภิรุหนฺโต ปปติตฺวา ตเทว องฺกุสํ กตฺวา ถีนมิทฺธํ วิโนเทตฺวา วิปสฺสนํ วฑฺเฒตฺวา อรหตฺตํ ปาปุณิ. เตน วุตฺตํ อปทาเน ๖-:- @เชิงอรรถ: ^๑ สี.ขณภงฺคุรตญฺจ, อิ. ปภงฺคุรตญฺจ ^๒ สี.,อิ. เม ตํ @^๓ อิ. มุจฺจิตุกมฺยตาาณํ ^๔ สี.,อิ. ผลปฺปตฺตึ ^๕ ฉ.ม....กิมิเลหิ @^๖ ขุ.อป. ๓๓/๔๘/๗๓ ชาติปุปฺผิยตฺเถราปทาน (สฺยา)

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓๓ หน้าที่ ๔. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=33&page=4&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=33&A=68&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=33&A=68&pagebreak=1#p4