อรรถกถาเล่มที่ ๔ หน้าที่ ๒๘๑.

โสตาปนฺโน โหตีติ มคฺคโสตํ อาปนฺโน โหติ. อวินิปาตธมฺโมติ จตูสุ อปาเยสุ อปตนธมฺโม. นิยโตติ ธมฺมนิยาเมน นิยโต. สมฺโพธิปรายโนติ อุปริมคฺคตฺตยสงฺขาตา สมฺโพธิ ปรํ อยนํ อสฺส, อเนน วา ปตฺตพฺพาติ สมฺโพธิปรายโน. ตนุตฺตาติ ปริยุฏฺฐานมนฺทตาย จ กทาจิ กรหจิ อุปฺปตฺติยา จ ตนุภาวา. โอรมฺภาคิยานนฺติ เหฏฺฐาภาคิยานํ, เยหิ พทฺโธ อุปริสุทฺธาวาสภูมิยํ นิพฺพตฺติตุํ น สกฺโกติ. โอปปาติโกติ เสสโยนิปฏิกฺเขปวจนเมตํ. ตตฺถ ปรินิพฺพายีติ ตสฺมึ อุปริภเวเยว ปรินิพฺพานธมฺโม. อนาวตฺติธมฺโมติ ตโต พฺรหฺมโลกา ปุน ปฏิสนฺธิวเสน อนาวตฺตนธมฺโม. เจโตวิมุตฺตินฺติ จิตฺตวิสุทฺธึ, สพฺพกิเลสพนฺธนวิมุตฺตสฺส อรหตฺตผลจิตฺตสฺเสตํ อธิวจนํ. ปญฺญาวิมุตฺตินฺติ เอตฺถาปิ สพฺพกิเลสพนฺธนวิมุตฺตา อรหตฺตผลปญฺญาว ปญฺญาวิมุตฺตีติ เวทิตพฺพา. ทิฏฺเฐว ธมฺเมติ อิมสฺมึเยว อตฺตภาเว. สยนฺติ สามํ. อภิญฺญาติ อภิชานิตฺวา. สจฺฉิกตฺวาติ ปจฺจกฺขํ กตฺวา. อถวา, อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวาติ อภิญฺญาย อภิวิสิฏฺเฐน ญาเณน สจฺฉิกริตฺวาติปิ อตฺโถ. อุปสมฺปชฺชาติ ปตฺวา ปฏิลภิตฺวา. อริยอฏฺฐงฺคิกมคฺควณฺณนา [๓๗๔-๓๗๕] อิทํ สุตฺวา ลิจฺฉวิราชา ^๑- จินฺเตสิ "อยํ วรธมฺโม ^๒- น สกุเณน วิย อุปฺปติตฺวา นาปิ โคธาย วิย อุเรน คนฺตฺวา สกฺกา ปฏิวิชฺฌิตุํ, อทฺธา ปน อิมํ ปฏิวิชฺฌนฺตสฺส ปุพฺพภาคปฏิปทาย ภวิตพฺพํ, ปุจฺฉามิ ตาว นนฺ"ติ. ตโต ภควนฺตํ ปุจฺฉนฺโต "อตฺถิ ปน ภนฺเต"ติ อาทิมาห. อฏฺฐงฺคิโกติ ปญฺจงฺคิกํ ตุริยํ วิย, อฏฺฐงฺคิโก คาโม วิย จ อฏฺฐงฺคมตฺโตเยว หุตฺวา อฏฺฐงฺคิโก, น องฺคโต อญฺโญ มคฺโค นาม อตฺถิ. เตเนวาห "เสยฺยถีทํ? "สมฺมาทิฏฺฐิ ฯเปฯ สมฺมาสมาธี"ติ. ตตฺถ สมฺมาทสฺสนลกฺขณา สมฺมาทิฏฺฐิ. สมฺมาอภินิโรปนลกฺขโณ สมฺมาสงฺกปฺโป. สมฺมาปริคฺคหณลกฺขณา สมฺมาวาจา. สมฺมาสมุฏฺฐาปนลกฺขโณ สมฺมากมฺมนฺโต. สมฺมาโวทาปนลกฺขโณ สมฺมาอาชีโว. @เชิงอรรถ: ^๑ สี. ลิจฺฉวิ ^๒ ฉ.ม., อิ. ปน ธมฺโม

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๔ หน้าที่ ๒๘๑. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=4&page=281&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=4&A=7371&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=4&A=7371&modeTY=2&pagebreak=1#p281