อรรถกถาเล่มที่ ๔ หน้าที่ ๓๐๐.

ปูเรนฺเตน ปริวสิตพฺพํ. อารทฺธจิตฺตาติ อฏฺฐวตฺตปูรเณน ตุฏฺฐจิตฺตา, อยเมตฺถ สงฺเขโป. วิตฺถารโต ปเนส ติตฺถิยปริวาโส สมนฺตปาสาทิกาย วินยฏฺฐกถาย ปพฺพชฺชาขนฺธกวณฺณนาย วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺโพ. อปิจ เมตฺถาติ อปิจ เม เอตฺถ. ปุคฺคลเวมตฺตตา วิทิตาติ ปุคฺคลนานตฺตํ วิทิตํ. "อยํ ปุคฺคโล ปริวาสารโห, อยํ น ปริวาสารโห"ติ อิทํ มยฺหํ ปากฏนฺติ ทสฺเสติ. ตโต กสฺสโป จินฺเตสิ "อโห อจฺฉริยํ พุทฺธสาสนํ, ยตฺถ เอวํ ฆํสิตฺวา โกฏฺเฏตฺวา ยุตฺตเมว คณฺหนฺติ, อยุตฺตํ ฉฑฺเฑนฺตี"ติ, ตโต สุฏฺฐุตรํ ปพฺพชฺชาย สญฺชาตุสฺสาโห "สเจ ภนฺเต"ติ อาทิมาห. อถ โข ภควา ตสฺส ติพฺพจฺฉนฺทตํ วิทิตฺวา "น กสฺสโป ปริวาสํ อรหตี"ติ อญฺญตรํ ภิกฺขุํ อามนฺเตสิ "คจฺฉ ภิกฺขุ กสฺสปํ นฺหาเปตฺวา ปพฺพาเชตฺวา อาเนหี"ติ. โส ตถา กตฺวา ตํ ปพฺพาเชตฺวา ภควโต สนฺติกํ อาคมาสิ. ภควา ตํ คณมชฺเฌ นิสีทิตฺวา อุปสมฺปาเทสิ เตน วุตฺตํ "อลตฺถ โข อเจโล กสฺสโป ภควโต สนฺติเก ปพฺพชฺชํ, อลตฺถ อุปสมฺปทนฺ"ติ. อจิรูปสมฺปนฺโนติ อุปสมฺปนฺโน หุตฺวา อจิรเมว. ^๑- วูปกฏฺโฐติ วตฺถุกามกิเลสกาเมหิ กาเยน เจว จิตฺเตน จ วูปกฏฺโฐ. อปฺปมตฺโตติ กมฺมฏฺฐาเน สตึ อวิชหนฺโต. อาตาปีติ กายิกเจตสิกสงฺขาเตน วิริยาตาเปน อาตาปี. ปหิตตฺโตติ กาเย จ ชีวิเต จ อนเปกฺขตาย เปสิตจิตฺโต วิสฺสฏฺฐอตฺตภาโว. ยสฺสตฺถายาติ ยสฺส อตฺถาย. กุลปุตฺตาติ อาจารกุลปุตฺตา. สมฺมเทวาติ เหตุนาว การเณเนว. ตทนุตฺตรนฺติ ตํ อนุตฺตรํ. พฺรหฺมจริยปริโยสานนฺติ มคฺคพฺรหฺมจริยสฺส ปริโยสานภูตํ อรหตฺตผลํ, ตสฺส หิ อตฺถาย กุลปุตฺตา ปพฺพชฺชนฺติ. ทิฏเฐว ธมฺเมติ อิมสฺมึเยว อตฺตภาเว. สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวาติ อตฺตนาเยว ปญฺญาย ปจฺจกฺขํ กตฺวา, อปรปจฺจยํ กตฺวาติ อตฺโถ. อุปสมฺปชฺช วิหรตีติ ปาปุณิตฺวา สมฺปาเทตฺวา วิหาสิ, เอวํ วิหรนฺโตปิ ^๒- ขีณา ชาติ ฯเปฯ อพฺภญฺญาสีติ. เอวมสฺส ปจฺจเวกฺขณภูมึ ทสฺเสตฺวา อรหตฺตนิกูเฏน เทสนํ นิฏฺฐาเปตุํ "อญฺญตโร โข ปนายสฺมา กสฺสโป อรหตํ อโหสี"ติ วุตฺตํ. ตตฺถ @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. นจิรเมว ^๒ ฉ.ม. วิหรนฺโต จ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๔ หน้าที่ ๓๐๐. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=4&page=300&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=4&A=7857&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=4&A=7857&modeTY=2&pagebreak=1#p300