อรรถกถาเล่มที่ ๔ หน้าที่ ๓๑๔.

กถํ โอปาเตติ. อถ นํ มหาโกฏฺิตตฺเถโร อปสาเทติ. โส มหาสาวกสฺส กถิเต ปติฏฺาตุํ อสกฺโกนฺโต วิพฺภมิตฺวา คิหี ชาโต. โปฏฺปาทสฺส ปนายํ คิหิสหายโก โหติ. ตสฺมา วิพฺภมิตฺวา ทฺวีหตีหจฺจเยน โปฏฺปาทสฺส สนฺติกํ คโต. อถ นํ โส ทิสฺวา "สมฺม กึ ตยา กตํ, เอวรูปสฺส นาม สตฺถุ สาสนา อปกฺกนฺโตปิ, ^๑- เอหิ, ปพฺพชิตุํ อิทานิ เต วฏฺฏตี"ติ ตํ คเหตฺวา ภควโต สนฺติกํ อคมาสิ. เตน วุตฺตํ "จิตฺโต จ หตฺถิสาริปุตฺโต โปฏฺปาโท จ ปริพฺพาชโภ"ติ. [๔๒๓] อนฺธาติ ปญฺาจกฺขุโน นตฺถิตาย อนฺธา, ตสฺเสว อภาเวน อจกฺขุกา. ตฺวญฺเจว เนสํ เอโก จกฺขุมาติ สุภาสิตทุพฺภาสิตชานนภาวมตฺเตน ปญฺาจกฺขุนา จกฺขุมา. เอกํสิกาติ เอกโกฏฺาสา. ปญฺตฺตาติ ปิตา. อเนกํสิกาติ น เอกโกฏฺาสา, เอเกเนว โกฏฺาเสน สสฺสตาติ วา อสสฺสตาติ วา น วุตฺตาติ อตฺโถ. เอกํสิกธมฺมวณฺณนา [๔๒๕] สนฺติ โปฏฺปาทาติ อิทํ ภควา กสฺมา อารภิ, พาหิรเกหิ ปญฺาปิตนิฏฺาย อนิยฺยานิกภาวทสฺสนตฺถํ. สพฺเพหิ ติตฺถิยา ยถา ภควา อมตํ นิพฺพานํ, เอวํ อตฺตโน อตฺตโน สมเย โลกถูปิกาทิวเสน นิฏฺ ปญฺเปนฺติ, สา จ น นิยฺยานิกา. ยถา ปญฺตฺตา หุตฺวา น นิยฺยาติ น คจฺฉติ, อญฺทตฺถุํ ^๒- ปณฺฑิเตหิ ปฏิกฺขิตฺตา นิวตฺตติ, ตํ ทสฺเสตุํ ภควา เอวมาห. ตตฺถ เอกนฺตสุขํ โลกํ ชานํ ปสฺสนฺติ ปุรตฺถิมาย ทิสาย เอกนฺตสุโข โลโก, ปจฺฉิมาทีนํ วา อญฺตรายาติ เอวํ ชานนฺตา เอวํ ปสฺสนฺตา วิหรถ, ทิฏฺปุพฺพานิ โข ตสฺมึ โลเก มนุสฺสานํ สรีรสณฺานาทีนีติ. อปฺปาฏิหิรีกตนฺติ ^๓- อปฺปาฏิหิรกตํ ^๔- ปฏิหรณวิรหิตํ, อนิยฺยานิกนฺติ วุตฺตํ โหติ. [๔๒๖] ชนปทกลฺยาณีติ ชนปเท อญฺาหิ อิตฺถีหิ วณฺณสณฺานวิลาสากปฺปาทีหิ อสทิสา. @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. อปสกฺกนฺโตปิ ^๒ ฉ.ม. อญฺทตฺถุ @^๓ ฉ.ม. อปฺปาฏิหีรกตนฺติ ^๔ ฉ.ม. อปฺปาฏิหีรกํ ตํ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๔ หน้าที่ ๓๑๔. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=4&page=314&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=4&A=8219&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=4&A=8219&pagebreak=1#p314