อรรถกถาเล่มที่ ๔๙ หน้าที่ ๒๑๙.

เอว ปจฺจตฺถิเกหิ วิมุจฺจนโต สามยิกา วิมุตฺตีติ วุจฺจติ. ตํ สามยิกํ วิมุตฺตึ. อฏฺานํ ตํ, น ตํ การณํ วิชฺชติ สงฺคณิการตสฺส, เยน การเณน วิมุตฺตึ ผสฺสเย อิติ เอตํ อาทิจฺจพนฺธุสฺส ปจฺเจกพุทฺธสฺส วโจ นิสมฺม สงฺคณิการตึ ปหาย โยนิโส ปฏิปชฺชนฺโต อธิคโตมฺหีติ อาห. เสสํ วุตฺตนยเมวาติ. อฏฺานคาถาวณฺณนา นิฏฺิตา. ทุติยวคฺโค นิฏฺิโต. -------- ทิฏฺีวิสูกคาถาวณฺณนา ^๑- [๑๑๑] ทิฏฺีวิสูกานีติ กา อุปฺปตฺติ? อญฺตโร กิร พาราณสิราชา รโหคโต จินฺเตสิ "ยถา สีตาทีนํ ปฏิฆาตกานิ อุณฺหาทีนิ อตฺถิ, อตฺถิ นุ โข เอวํ วฏฺฏปฏิฆาตกํ วิวฏฺฏํ, โน"ติ. โส อมจฺเจ ปุจฺฉิ "วิวฏฺฏํ ชานาถา"ติ. เต "ชานาม มหาราชา"ติ อาหํสุ. ราชา กึ ตนฺติ. ตโต "อนฺตวา โลโก"ติอาทินา นเยน สสฺสตุจฺเฉทํ กเถสุํ. ราชา "อิเม น ชานนฺติ, สพฺเพปิเม ทิฏฺิคติกา"ติ สยเมว เตสํ วิโลมตญฺจ อยุตฺตตญฺจ ทิสฺวา "วฏฺฏปฏิฆาตกํ วิวฏฺฏํ อตฺถิ, ตํ คเวสิตพฺพนฺ"ติ จินฺเตตฺวา รชฺชํ ปหาย ปพฺพชิตฺวา วิปสฺสนฺโต ปจฺเจกโพธึ สจฺฉากาสิ. อิมญฺจ อุทานคาถํ อภาสิ ปจฺเจกพุทฺธานํ มชฺเฌ พฺยากรณคาถญฺจ. ตสฺสตฺโถ:- ทิฏฺีวิสูกานีติ ทฺวาสฏฺิทิฏฺิคตานิ. ตานิ หิ มคฺคสมฺมาทิฏฺิยา วิสูกฏฺเน วิชฺฌนฏฺเน วิโลมฏฺเน จ วิสูกานิ, เอวํ ทิฏฺิยา ^๒- วิสูกานิ, ทิฏฺิ เอว วา วิสูกานิ ทิฏฺิวิสูกานิ. ^๒- อุปาติวตฺโตติ ทสฺสนมคฺเคน อติกฺกนฺโต. ปตฺโต นิยามนฺติ อวินิปาตธมฺมตาย สมฺโพธิปรายณตาย จ นิยตภาวํ อธิคโต, สมฺมตฺตนิยามสงฺขาตํ วา ปมมคฺคนฺติ. เอตฺตาวตา ปมมคฺคกิจฺจนิปฺผตฺติ จ ตสฺส ปฏิลาโภ จ วุตฺโต. อิทานิ ปฏิลทฺธมคฺโคติ อิมินา เสสมคฺคปฏิลาภํ ทสฺเสติ. อุปฺปนฺนาโณมฺหีติ อุปฺปนฺนปจฺเจกโพธิาโณ อมฺหิ. เอเตน ผลํ ทสฺเสติ. @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. อยํ ปาโ น ทิสฺสติ. ^๒-๒ สี. วิสูกานีติ ทิฏฺิ เอว วา วิสูกานีติ @ทิฏฺิวิสูกานิ.

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๔๙ หน้าที่ ๒๑๙. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=49&page=219&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=49&A=5488&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=49&A=5488&pagebreak=1#p219