อรรถกถาเล่มที่ ๕ หน้าที่ ๑๖๗.

สมาปตฺติโย สมาปชฺชนฺตสฺส จ วุฏฺฐหนฺตสฺส จ ตถาคตสฺส ภยํ วา สารชฺชํ วา นตฺถิ ฯเปฯ โอสฺสชฺชี"ติ. [๑๗๕] อิทานิปิ ภควา อานนฺทตฺเถรสฺส โอกาสํ อทตฺวาว เอกมิทาหนฺติ อาทินา นเยน อปรํปิ เทสนํ อารภิ. ตตฺถ ปฐมาภิสมฺพุทฺโธติ อภิสมฺพุทฺโธ หุตฺวา ปฐมเมว อฏฺฐเม สตฺตาเห. [๑๗๗] โอสฺสฏฺโฐติ วิสชฺชิโต ปริจฺจตฺโต, ^๑- เอวํ กิร วตฺวา "เตนายํ ทสสหสฺสีโลกธาตุ กมฺปิตฺถา"ติ อาห. อานนฺทยาจนกถาวณฺณนา [๑๗๘] อลนฺติ ปฏิกฺเขปวจนเมตํ. โพธินฺติ จตุมคฺคญาณปฏิเวธํ. สทฺทหสิ ตฺวนฺติ เอวํ วุตฺตภวํ ตถาคตสฺส สทฺทหสีติ วทติ. ตสฺมาติหานนฺทาติ ยสฺมา อิทํ วจนํ สทฺทหสิ, ตสฺมา ตุเยฺหเวตํ ทุกฺกฏนฺติ ทสฺเสติ. [๑๗๙] เอกมิทาหนฺติ อิทํ ภควา "น เกวลํ อหํ อิเธว ตํ อามนฺเตสึ, อญฺญทาปิ อามนฺเตตฺวา โอฬาริกํ นิมิตฺตํ อกาสึ, ตํปิ ตยา น ปฏิวิทฺธํ, ตเววายํ อปราโธ"ติ เอวํ โสกวิโนทนตฺถาย นานปฺปการโต เถรสฺเสว โทสาโรปนตฺถํ อารภิ. [๑๘๓] ปิเยหิ มนาเปหีติ มาตุปิตุภาตุภคินีอาทิเกหิ ชาติยา นานาภาโว, มรเณน วินาภาโว, ภเวน อญฺญถาภาโว. ตํ กุเตตฺถ ลพฺภาติ ตนฺติ ตสฺมา, ยสฺมา สพฺเพเหว ปิเยหิ มนาเปหิ นานาภาโว, ตสฺมา ทส ปารมิโย ปูเรตฺวาปิ, สมฺโพธึ ปตฺวาปิ, ธมฺมจกฺกํ ปวตฺเตตฺวาปิ, ยมกปาฏิหาริยํ ทสฺเสตฺวาปิ เทโวโรหณํ กตฺวาปิ ยนฺตํ ชาตํ ภูตํ สงฺขตํ ปโลกธมฺมํ, ตํ วต ตถาคตสฺสาปิ สรีรํ มา ปลุชฺชีติ เนตํ ฐานํ วิชฺชติ, โรทนฺเตนาปิ กนฺทนฺเตนาปิ น สกฺกา ตํ การณํ ลทฺธุนฺติ. ปุน ปจฺจาคมิสฺสตีติ ^๒- ยํ จตฺตํ วนฺตํ, ตํ วต ปุน ปฏิทิสฺสตีติ ^๓- อตฺโถ. @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. ปริจฺฉินฺโน ^๒ ฉ.ม.,อิ. ปจฺจาวมิสฺสตีติ ^๓ ฉ.ม. ปฏิขาทิสฺสตีติ, @อิ. ปฏิสงฺขริสฺสตีติ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕ หน้าที่ ๑๖๗. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=5&page=167&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=5&A=4320&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=5&A=4320&modeTY=2&pagebreak=1#p167