ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
หน้า
แสดง
หน้า
คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย
อรรถกถาเล่มที่ ๕๑ ภาษาบาลี อักษรไทย พุทฺธ.อ. (มธุรตฺถ.)

หน้าที่ ๒๐-๒๑.

หน้าที่ ๒๐.

โอกาสกรณมตฺเตสุ มหากรุณา อุทปาทิ. ตํ ปน ภควโต กรุณุปฺปตฺตึ ทสฺเสนฺเตหิ สงฺคีติกาเล สงฺคีติการเกหิ:- [๒] "สมฺปนฺนวิชฺชาจรณสฺส ตาทิโน ชุตินฺธรสฺสนฺติมเทหธาริโน ตถาคตสฺสปฺปฏิปุคฺคลสฺส อุปฺปชฺชิ การุญฺตา สพฺพสตฺเต"ติ อยํ คาถา ปิตา. ตตฺถ สมฺปนฺนวิชฺชาจรณสฺสาติ สมฺปนฺนํ นาม ติวิธํ ปริปุณฺณสมงฺคิมธุรวเสน. ตตฺถ:- "สมฺปนฺนํ สาลิเกทารํ สุวา ภุญฺชนฺติ โกสิย ปฏิเวเทมิ เต พฺรเหฺม น เต ๑- วาเรตุมุสฺสเห"ติ ๒- อิทํ ปริปุณฺณสมฺปนฺนํ นาม. "อิมินา ปาติโมกฺขสํวเรน อุเปโต โหติ สมุเปโต อุปาคโต สมฺปนฺโน สมนฺนาคโต"ติ ๓- อิทํ สมงฺคิสมฺปนฺนํ นาม. "อิมิสฺสา ภนฺเต มหาปวิยา เหฏฺิมตลํ สมฺปนฺนํ, เสยฺยถาปิ ขุทฺทมธุํ อนีลกํ, เอวมสฺสาทนฺ"ติ ๔- อิทํ มธุรสมฺปนฺนํ นาม. อิธ ปริปุณฺณสมฺปนฺนมฺปิ สมงฺคิสมฺปนฺนมฺปิ ยุชฺชติ. ๕- วิชฺชาติ ปฏิปกฺขธมฺเม วิชฺฌนฏฺเน วิทิตกรณฏฺเน วินฺทิตพฺพฏฺเน จ วิชฺชา. ตา ปน ติสฺโสปิ วิชฺชา อฏฺปิ วิชฺชา. ติสฺโส วิชฺชา ภยเภรวสุตฺเต ๖- อาคตนเยเนว เวทิตพฺพา, อฏฺ อมฺพฏฺสุตฺเต. ๗- ตตฺร หิ วิปสฺสนาาเณน มโนมยิทฺธิยา จ สห ฉ อภิญฺา ปริคฺคเหตฺวา อฏฺ วิชฺชา วุตฺตา. จรณนฺติ สีลสํวโร อินฺทฺริเยสุ คุตฺตทฺวารตา โภชเน มตฺตญฺุตา ชาคริยานุโยโค @เชิงอรรถ: ฉ.ม. นํ ขุ.ชา. ๒๗/๑๘๗๒/๓๖๖ (สฺยา) อภิ.วิ. ๓๕/๕๑๑/๒๙๖ @ วิ.มหาวิ. ๑/๑๗/๘ ป.สู. ๑/๖๔/๑๖๖ ม.มู. ๑๒/๕๒-๕/๒๙ @ ที.สี. ๙/๒๗๘-๙/๙๘

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๑.

สทฺธา หิรี โอตฺตปฺปํ พาหุสจฺจํ อารทฺธวีริยตา อุปฏฺิตสฺสติตา ปญฺาสมฺปนฺนตา จตฺตาริ รูปาวจรฌานานีติ อิเม ปณฺณรส ธมฺมา เวทิตพฺพา. อิเมเยว หิ ปณฺณรส ธมฺมา ยสมา เอเตหิ จรติ อริยสาวโก คจฺฉติ อมตํ ทิสํ, ตสฺมา "จรณนฺ"ติ วุตฺตา. ยถาห "อิธ มหานาม อริยสาวโก สีลวา โหตี"ติ ๑- สพฺพํ มชฺฌิมปณฺณาสเก วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพํ. วิชฺชา จ จรณญฺจ วิชฺชาจรณานิ, สมฺปนฺนานิ ปริปุณฺณานิ วิชฺชาจรณานิ ยสฺส โสยํ สมฺปนฺนวิชฺชาจรโณ, วิชฺชาจรเณหิ สมฺปนฺโน สมงฺคีภูโต, สมนฺนาคโตติ วา สมฺปนฺนวิชฺชาจรโณ. อุภยถาปิ อตฺโถ ยุชฺชเตว, ตสฺส สมฺปนฺนวิชฺชาจรณสฺส. ๒- ตาทิโนติ "อิฏฺเปิ ตาที อนิฏฺเปิ ตาที"ติอาทินา นเยน มหานิทฺเทเส ๓- อาคตตาทิลกฺขเณน ตาทิโน, อิฏฺานิฏฺาทีสุ อวิการสฺส ตาทิสสฺสาติ อตฺโถ. ชุตินฺธรสฺสาติ ชุติมโต, ยุคนฺธเร, ยุคนฺธเร สรทสมเย สมุทิตทิวสกราติเรกตร- สสฺสิริกสรีรชุติวิสรธรสฺสาติ ๔- อตฺโถ. "ปญฺาปโชตธรสฺสา"ติ วา วตฺตุํ วฏฺฏติ. วุตฺตเญฺหตํ:- "จตฺตาโร โลเก ปชฺโชตา ปญฺจเมตฺถ น วิชฺชติ ทิวา ตปติ อาทิจฺโจ รตฺติมาภาติ จนฺทิมา. อถ อคฺคิ ทิวารตฺตึ ตตฺถ ตตฺถ ปภาสติ สมฺพุทฺโธ ตปตํ เสฏฺโ เอสา อาภา อนุตฺตรา"ติ. ๕- ตสฺมา อุภยถาปิ สรีรปญฺาชุติวิสรธรสฺสาติ อตฺโถ. อนฺติมเทหธาริโนติ สพฺพปจฺฉิมสรีรธาริโน, อปุนพฺภสฺสาติ อตฺโถ. ตถาคตสฺสาติ เอตฺถ อฏฺหิ การเณหิ ภควา "ตถาคโต"ติ วุจฺจติ, กตเมหิ อฏฺหิ? ตถา อาคโตติ ตถาคโต, ตถา คโตติ ตถาคโต, ตถลกฺขณํ อาคโตติ @เชิงอรรถ: ม.ม. ๑๓/๒๔/๑๘ วิ.อ. ๑/๑๒๑ (สฺยา) @ ขุ.มหา. ๒๙/๑๘๐,๘๙๕/๑๓๘,๕๖๒ (สฺยา) @ สี.,อิ. ยุคนิธนสมยสมุทิตทิวสกราติเรกตรสรีรชุติวิสรสฺสาติ @ สํ.ส. ๑๕/๒๖,๘๕/๑๘,๕๔


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕๑ หน้าที่ ๒๐-๒๑. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=51&page=20&pages=2&pagebreak=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=51&A=424&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=51&A=424&pagebreak=1#p20


จบการแสดงผล หน้าที่ ๒๐-๒๑.

บันทึก ๔ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]