อรรถกถาเล่มที่ ๕๕ ภาษาบาลี อักษรไทย
ปญฺจ.อ. (ปรมตฺถที.)
หน้าที่ ๒๕๕-๒๕๖.

หน้าที่ ๒๕๕.
ยสฺมา ปน สา วิรติ น โหติ, ตสฺมา ปุน ปาณาติปาตา เวรมณีติอาทิมาห.
ลทฺธิ ปนสฺส ฉเลน ปติฏฺฐิตตฺตา อปฺปติฏฺฐิตาเยวาติ.
                    วิญฺญตฺติสีลนฺติกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                           ----------
                    ๑๑. อวิญฺญตฺติทุสฺสีลฺยนฺติกถาวณฺณนา
     [๖๐๓-๖๐๔] อิทานิ อวิญฺญตฺติ ทุสฺสีลฺยนฺติกถา นาม โหติ. ตตฺถ
จิตฺตวิปฺปยุตฺตํ อปุญฺญูปจยญฺเจว อาณตฺติยา จ ปาณาติปาตาทีสุ องฺคปาริปูรึ
สนฺธาย "อวิญฺญตฺติ ทุสฺสีลฺยนฺ"ติ เยสํ ลทฺธิ เสยฺยถาปิ มหาสํฆิกานํ, เต สนฺธาย
ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺส. อถ นํ "สเจ สา ทุสฺสีลฺยํ, ปาณาติปาตาทีสุ
อญฺญตรา สิยา"ติ โจเทตุํ ปาณาติปาโตตฺยาทิมาห. ปาปกมฺมํ สมาทิยิตฺวาติ
"อสุกนฺนาม ฆาเตสฺสามิ, อสุกํ ภณฺฑํ อวหริสฺสามี"ติ เอวํ ปาปสมาทานํ กตฺวา.
อุโภ วฑฺฒนฺตีติ ปุฏฺโฐ ทานกฺขเณ ปาปสฺส อนุปฺปตฺตึ สนฺธาย ปฏิกฺขิปติ. ทุติยํ
ปุฏฺโฐ จิตฺตวิปฺปยุตฺตํ ปาปูปจยํ สนฺธาย ปฏิชานาติ. เสสเมตฺถ ปริโภคมยกถายํ
วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพํ. ลทฺธิปติฏฺฐาปนมฺปิสฺส ปาปสมาทินฺนปุพฺพภาคเมว
สาเธติ, น อวิญฺญตฺติยา ทุสฺสีลภาวนฺติ.
                  อวิญฺญตฺติทุสฺสีลฺยนฺติกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                        ทสโม วคฺโค นิฏฺฐิโต.
                       ทุติโย ปณฺณาสโก สมตฺโต.
                           -----------
                         ๑๑. เอกาทสมวคฺค
                     ๑-๓. ติสฺโสปิอนุสยกถาวณฺณนา
     [๖๐๕-๖๑๓] อิทานิ อนุสยา อพฺยากตา, อเหตุกา, จิตฺตวิปฺปยุตฺตาติ
ติสฺโสปิ อนุสยกถา นาม โหนฺติ. ตตฺถ ยสฺมา ปุถุชฺชโน กุสลาพฺยากเต จิตฺเต
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๒๕๖.
วตฺตมาเน "สานุสโย"ติ วตฺตพฺโพ, โย จสฺส ตสฺมึ ขเณ เหตุ, น เตน เหตุนา
อนุสยา สเหตุกา, น เตน จิตเตน สมฺปยุตฺตา, ตสฺมา "เต อพฺยากตา, อเหตุกา,
จิตฺตวิปฺปยุตฺตา"ติ เยสํ ลทฺธิ เสยฺยถาปิ มหาสํฆิกานญฺเจว สมิติยานญฺจ, เต
สนฺธาย ตีสุปิ กถาสุ ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺส. เสสํ เหฏฺฐา
วุตฺตนยตฺตา ปาลิมคฺเคเนว สกฺกา ชานิตุนฺติ ตสฺมา น วิตฺถาริตนฺติ.
                    ติสฺโสปิอนุสยกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                          ------------
                         ๔. ญาณกถาวณฺณนา
     [๖๑๔-๖๑๕] อิทานิ ญาณกถา นาม โหติ. ตตฺถ มคฺคญาเณน
อญฺญาเณ วิคเตปิ ปุน จกฺขุวิญฺญาณาทิวเสน ญาณวิปฺปยุตฺตจิตฺเต วตฺตมาเน
ยสฺมา ตํ มคฺคจิตฺตํ นปฺปวตฺตติ, ตสฺมา "น วตฺตพฺพํ ญาณี"ติ เยสํ ลทฺธิ
เสยฺยถาปิ มหาสํฆิกานํ, เต สนฺธาย ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺส.
อถ นํ "ยทิ อญฺญาเณ วิคเต `ญาณี'ติ ปญฺญตฺติ น สิยา, ราคาทีสุ วิคเตสุ
วีตราคาทิปญฺญตฺติปิ น สิยาติ ปุคฺคลปญฺญตฺติยํ อโกวิโทสี"ติ โจเทตุํ ราเค
วิคเตติอาทิมาห. อิตโร เตสุ วิคเตสุ สราคาทิภาเว ยุตฺตึ อปสฺสนฺโต ปฏิกฺขิปติ.
ปริโยสาเน ยสฺมา ญาณปฏิลาเภน โส ญาณีติ วตฺตพฺพตํ อรหติ, ตสฺมา
น เหวนฺติ ปฏิกฺเขโป สกวาทิสฺสาติ.
                       ญาณกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                          -------------
                    ๕. ญาณํจิตฺตวิปฺปยุตฺตนฺติกถาวณฺณนา
     [๖๑๖-๖๑๗] อิทานิ ญาณํ จิตฺตวิปฺปยุตฺตนฺติกถา นาม โหติ. ตตฺถ
ยสฺมา อรหา จกฺขุวิญฺญาณาทิสมงฺคี ปฏิลทฺธํ มคฺคญาณํ สนฺธาย "ญาณี"ติ


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕๕ หน้าที่ ๒๕๕-๒๕๖.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=55&page=255&pages=2&modeTY=2&pagebreak=1&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=55&A=5739&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=55&A=5739&modeTY=2&pagebreak=1#p255