อรรถกถาเล่มที่ ๕๕ หน้าที่ ๒๕๗.

วุจฺจติ, น จสฺส ตํ เตน จิตฺเตน สมฺปยุตฺตํ, ตสฺมา "าณํ จิตฺตวิปฺปยุตฺตนฺ"ติ เยสํ ลทฺธิ เสยฺยถาปิ ปุพฺพเสลิยานํ, เต สนฺธาย ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺา อิตรสฺส. อถ นํ "ยทิ เต าณํ จิตฺตวิปฺปยุตฺตํ, จิตฺตวิปฺปยุตฺเตสุ รูปาทีสุ อญฺตรํ สิยา"ติ โจเทตุํ รูปนฺติอาทิมาห, อิตโร ปฏิกฺขิปติ. เสสํ เหฏฺา วุตฺตนยเมว. ปริโยสาเน ปน ปญฺวาติ ปุฏฺโ ปฏิลาภวเสน ตํ ปญฺตฺตึ ^๑- อิจฺฉติ, ตสฺมา ปฏิชานาตีติ. าณํจิตฺตวิปฺปยุตฺตนฺติกถาวณฺณนา นิฏฺิตา. ------------ ๖. อิทํทุกฺขนฺติกถาวณฺณนา [๖๑๘-๖๒๐] อิทานิ อิทํ ทุกฺขนฺติกถา นาม โหติ. ตตฺถ เยสํ "โลกุตฺตรมคฺคกฺขเณ โยคาวจโร อิทํ ทุกฺขนฺติ วาจํ ภาสติ, เอวมสฺส อิทํ ทุกฺขนฺติ วาจํ ภาสโต จ อิทํ ทุกฺขนฺติ าณํ ปวตฺตตี"ติ ลทฺธิ เสยฺยถาปิ อนฺธกานํ, เต สนฺธาย ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, มคฺคกฺขเณ ตถา วาจาภาสนญฺจ าณปฺปวตฺติญฺจ สนฺธาย ปฏิญฺา อิตรสฺส. ยสฺมา ปน โส เสสสจฺจปฏิสํยุตฺตํ วาจํ ปุถุชฺชโนว ภาสติ, น จ ตสฺส ตถา าณํ ปวตฺตตีติ ^๒- อิจฺฉติ, ตสฺมา สมุทยาทิปเญฺหสุ ปฏิกฺขิปติ. รูปํ อนิจฺจนฺติอาทิ ทุกฺขปริยายทสฺสนวเสน วุตฺตํ, อิตโร ปน สกสมเย ตาทิสํ โวหารํ อปสฺสนฺโต ปฏิกฺขิปติ. อีติ ^๓- จ ทนฺติ จาติอาทิ ยทิ ตสฺส ทุกฺเข าณํ ปวตฺตติ, อีการ ทํการ ทุการ ขกาเรสุ ปฏิปาฏิยา จตูหิ าเณหิ ปวตฺตตีติ ^๔- ทสฺเสตุํ วุตฺตํ. อิตโร ปน ตถา น อิจฺฉติ, ตสฺมา ปฏิกฺขิปตีติ. ^๕- อิทํทุกฺขนฺติกถาวณฺณนา นิฏฺิตา. ---------- @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. ปวตฺตึ ^๒ ฉ.ม. าณปฺปวตฺตีติ ^๓ ฉ.ม. อิติ @^๔ ฉ.ม. ปวตฺติตพฺพนฺติ ^๕ ฉ.ม. อิติ-สทฺโท น ทิสฺสติ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕๕ หน้าที่ ๒๕๗. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=55&page=257&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=55&A=5784&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=55&A=5784&pagebreak=1#p257