อรรถกถาเล่มที่ ๕๕ หน้าที่ ๒๖๔.

นิยโต"ติ เยสํ ลทฺธิ เสยฺยถาปิ อุตฺตราปถกานํ, เตสํ ฐเปตฺวา "อริยมคฺคํ อญฺโญ ตสฺส นิยโม นตฺถิ, เยน โส สตฺตกฺขตฺตุปรมตาย นิยโต ภเวยฺยา"ติ อิมํ วิภาคํ ทสฺเสตุํ ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺส. มาตา ชีวิตาติอาทีสุ อยมธิปฺปาโย:- เทฺว นิยามา สมฺมตฺตนิยาโม จ มิจฺฉตฺตนิยาโม จ. สมฺมตฺตนิยาโม อริยมคฺโค, โส อวินิปาตธมฺมตญฺเจว ผลุปฺปตฺติญฺจ นิยเมติ. มิจฺฉตฺตนิยาโม อนนฺตริยกมฺมํ, ตํ อนนฺตรา นิรยูปปตฺตึ นิยเมติ. ตตฺถ สตฺตกฺขตฺตุปรโม โสตาปตฺติมคฺเคน อวินิปาตธมฺมตาย จ ผลุปฺปตฺติยา จ นิยมิโต, เสสมคฺคนิยาโม ปนสฺส นตฺถิ อนธิคตตฺตา, อนนฺตริยมฺปิ กาตุํ โส อภพฺโพ, ตฺวํ ปนสฺส นิยามํ อิจฺฉสิ, เตน ตํ วทามิ ^๑- "กินฺเต โส อิมินา มิจฺฉตฺตนิยาเมน นิยมิโต"ติ. อภพฺโพ อนฺตราติ ปเญฺหสุ อนนฺตริยาภาวํ สนฺธาย ปฏิกฺขิปติ, สตฺตกฺขตฺตุปรมํ สนฺธาย ปฏิชานาติ. อตฺถิ โส นิยาโมติ ปเญฺหสุ ^๒- สตฺตกฺขตฺตุปรมตาย นิยามํ อปสฺสนฺโต ปฏิกฺขิปติ. อตฺถิ เต สติปฏฺฐานาติอาทิ นิยามสงฺขาเต มคฺคธมฺเม ทสฺเสตุํ วุตฺตํ. ตสฺส ปน ปุน ปฐมมคฺคานุปฺปตฺติโต เตปิ นตฺถิ, ตสฺมา ปฏิกฺขิปติ. เสสเมตฺถ อุตฺตานตฺถเมว. นนุ โส สตฺตกฺขตฺตุปรโมติ เอตฺถ ภควา "อยํ ปุคฺคโล เอตฺตเก ภเว สนฺธาวิตฺวา ปรินิพฺพายิสฺสติ, อยํ เอตฺตเก"ติ อตฺตโน ญาณพเลน พฺยากโรติ, น ภวนิยามํ นาม กิญฺจิ, เตน สตฺตกฺขตฺตุปรโม, โกลํโกโล, เอกพีชีติ ^๓- วุตฺตํ, ตสฺมา อสาธกเมตนฺติ. สตฺตกฺขตฺตุปรมกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา. [๖๔๖-๖๔๗] โกลํโกลเอกพีชิกถาวณฺณนา ^๔- อิมินาว อุปาเยน เวทิตพฺพา. -------------- @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. วทาม ^๒ ฉ.ม. ปเญฺห @^๓ ฉ.ม. เอกพีชี วาติ ^๔ ฉ.ม. โกลํโกลเอกพีชิกถาโยปิ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕๕ หน้าที่ ๒๖๔. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=55&page=264&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=55&A=5944&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=55&A=5944&modeTY=2&pagebreak=1#p264