อรรถกถาเล่มที่ ๕๕ หน้าที่ ๒๗๑.

ปฏิชานาติ. โส ตทสฺสาเทตีติ สุตฺตํ ฌานลาภิโน ฌานา วุฏฺฐาย ฌานสฺสาทํ สาเธติ, น อนฺโตสมาปตฺติยํเยว ฌานนิกนฺติยา ฌานารมฺมณตํ, ตสฺมา อสาธกนฺติ. สมาปนฺโนอสฺสาเทติกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา. -------------- ๘. อสาตราคกถาวณฺณนา [๖๗๔] อิทานิ อสาตราคกถา นาม โหติ. ตตฺถ "ยงฺกิญฺจิ เวทนํ เวเทติ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา, โส ตํ เวทนํ อภินนฺทติ อภิวทตี"ติ ^๑- สุตฺเต ทิฏฺฐาภินนฺทนวเสน วุตฺตํ "อภินนฺทตี"ติ วจนํ นิสฺสาย "ทุกฺขเวทนายปิ ราคสฺสาทวเสน อภินนฺทนาปิ ^๒- โหติ, ตสฺมา อตฺถิ อสาตราโค"ติ เยสํ ลทฺธิ เสยฺยถาปิ อุตฺตราปถกานํ, เต สนฺธาย อตฺถิ อสาตราโคติ ปุจฺฉา สกวาทิสฺส. ตตฺถ อสาตราโคติ อสาเต ทุกฺขเวทยิเต "อโห วต เม เอตเทว ภเวยฺยา"ติ รชฺชนา. อามนฺตาติ ลทฺธิวเสน ปฏิญฺญา ปรวาทิสฺส. เสสเมตฺถ อุตฺตานตฺถเมว. [๖๗๕] โส ตํ เวทนํ อภินนฺทตีติ สุตฺเต ปน วินิวฏฺเฏตฺวา ทุกฺขเวทนเมว อารพฺภ ราคุปฺปตฺติ นาม นตฺถิ, สมูหคฺคหเณน ปน เวทยิตลกฺขณํ ธมฺมํ ทุกฺขเวทนเมว วา อตฺตโต สมนุปสฺสนฺโต ทิฏฺฐิมญฺญนาสงฺขาตาย ทิฏฺฐาภินนฺทนาย เวทนํ อภินนฺทติ, ทุกฺขาย เวทนาย วิปริณามํ อภินนฺทติ, ทุกฺขาย เวทนาย อภิภูโต ตสฺสา ปฏิปกฺขํ กามสุขํ ปตฺถยนฺโตปิ ทุกฺขเวทนํ อภินนฺทติ นาม. เอวํ ทุกฺขเวทนาย อภินนฺทนา โหตีติ อธิปฺปาโย. ตสฺมา อสาธกเมตํ อสาตราคสฺสาติ. อสาตราคกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา. ------------ @เชิงอรรถ: ^๑ ม.มู. ๑๒/๔๐๙/๓๖๕ ^๒ ฉ.ม. อภินนฺทนา

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕๕ หน้าที่ ๒๗๑. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=55&page=271&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=55&A=6104&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=55&A=6104&modeTY=2&pagebreak=1#p271