อรรถกถาเล่มที่ ๗ หน้าที่ ๔๑๕.

๑๐. วิตกฺกสณฺานสุตฺตวณฺณนา [๒๑๖] เอวมฺเม สุตฺตนฺติ วิตกฺกสณฺานสุตฺตํ. ตตฺถ อธิจิตฺตมนุยุตฺเตนาติ ทสกุสลกมฺมปถวเสน อุปฺปนฺนํ จิตฺตํ จิตฺตเมว, วิปสฺสนาปาทกฏฺสมาปตฺติจิตฺตํ ตโต จิตฺตโต อธิกํ จิตฺตนฺติ อธิจิตฺตํ. อนุยุตฺเตนาติ ตํ อธิจิตฺตํ อนุยุตฺเตน, ตตฺถ ยุตฺตปฺปยุตฺเตนาติ อตฺโถ. ตตฺรายํ ภิกฺขุ ปุเรภตฺตํ ปิณฺฑาย จริตฺวา ปจฺฉาภตฺตํ ปิณฺฑปาตปฺปฏิกฺกนฺโต นิสีทนํ อาทาย อสุกสฺมึ รุกฺขมูเล วา วนสณฺเฑ วา ปพฺพตปาเท วา ปพฺภาเร วา สมณธมฺมํ กริสฺสามีติ นิกฺขมนฺโตปิ, ตตฺถ คนฺตฺวา หตฺเถหิ วา ปาเทหิ วา นิสชฺชฏฺานโต ติณปณฺณานิ อปเนนฺโตปิ ^๑- อธิจิตฺตํ อนุยุตฺโตเยว. นิสีทิตฺวา ปน หตฺถปาเท โธวิตฺวา ปลฺลงฺกํ อาภุชิตฺวา มูลกมฺมฏฺานํ คเหตฺวา วิหรนฺโตปิ อธิจิตฺตํ อนุยุตฺโตเยว. นิมิตฺตานีติ การณานิ. กาเลน กาลนฺติ สมเยน สมยํ. ^๒- นนุ จ กมฺมฏฺานํ นาม มุหุตฺตํปิ อฉฑฺเฑตฺวา นิรนฺตรํ นิรนฺตรํ มนสิกาตพฺพํ, กสฺมา ภควา "กาเลน กาลนฺ"ติ อาหาติ. ปาลิยํ หิ อฏฺตฺตึส กมฺมฏฺานานิ วิภตฺตานิ, เตสุ ภิกฺขุนา อตฺตโน จิตฺตรุจิตํ กมฺมฏฺานํ คเหตฺวา นิสินฺเนน ยาว โกจิเทว อุปกฺกิเลโส นุปฺปชฺชติ, ตาว อิเมสํ นิมิตฺตานํ มนสิการกิจฺจํ นตฺถิ. ยทา ปน อุปฺปชฺชติ, ตทา อิมานิ คเหตฺวา จิตฺเต อุปฺปนฺนํ อพฺพุทํ นีหริตพฺพนฺติ ทสฺเสนฺโต เอวมาห. ฉนฺทูปสญฺหิตาติ ฉนฺทสหคตา ราคสมฺปยุตฺตา. อิเมสํ ปน ติณฺณํ วิตกฺกานํ เขตฺตญฺจ อารมฺมณญฺจ ชานิตพฺพํ. ตตฺถ ฉนฺทูปสญฺหิตานํ อฏโลภ- สหคตจิตฺตานิ เขตฺตํ, โทสูปสญฺหิตานํ เทฺว โทมนสฺสสหคตานิ, โมหูปสญฺหิตานํ ทฺวาทสปิ อกุสลจิตฺตานิ. วิจิกิจฺฉาอุทฺธจฺจสมฺปยุตฺตจิตฺตานิ ปน เทฺว เอเตสํ ปาฏิปุคฺคลิกํ เขตฺตํ. สพฺเพสํปิ สตฺตา เจว สงฺขารา จ อารมฺมณาว, ^๓- @เชิงอรรถ: ^๑ ม. อุปเนนฺโตปิ ^๒ ฉ.ม. สมเย สมเย ^๓ ฉ.ม. อารมฺมณํ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๗ หน้าที่ ๔๑๕. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=7&page=415&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=7&A=10544&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=7&A=10544&pagebreak=1#p415