พระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๕  พระอภิธรรมปิฎกเล่มที่ ๒ [ฉบับมหาจุฬาฯ]
วิภังคปกรณ์

                                                                 พระอภิธรรมปิฎก วิภังค์ [๑๗. ขุททกวัตถุวิภังค์]
                                                                 ๔. จตุกกนิทเทส
             วิปริเยสะ ๔ เป็นไฉน
             การแสวงหาผิดด้วยอำนาจความเข้าใจ ความคิด และความเห็นว่าเที่ยงใน
สิ่งที่ไม่เที่ยง ว่าเป็นสุขในสิ่งที่เป็นทุกข์ ว่าเป็นตัวตนในสิ่งที่ไม่เป็นตัวตน และว่า
งามในสิ่งที่ไม่งาม นี้ชื่อว่าวิปริเยสะ ๔ (๘)
             อนริยโวหาร ๔ เป็นไฉน
             อนริยโวหาร ๔ คือ
                          ๑. เรื่องที่ไม่เห็นพูดว่าเห็น 	๒. เรื่องที่ไม่ได้ยินพูดว่าได้ยิน
                          ๓. เรื่องที่ไม่รู้พูดว่ารู้          	๔. เรื่องที่ไม่รู้แจ้งพูดว่ารู้แจ้ง
             เหล่านี้เรียกว่า อนริยโวหาร ๔ (๙)
             อนริยโวหาร ๔ อีกนัยหนึ่ง เป็นไฉน
             อนริยโวหาร ๔ อีกนัยหนึ่ง คือ
                          ๑. เรื่องที่เห็นพูดว่าไม่เห็น 	๒. เรื่องที่ได้ยินพูดว่าไม่ได้ยิน
                          ๓. เรื่องที่รู้พูดว่าไม่รู้          	๔. เรื่องที่รู้แจ้งพูดว่าไม่รู้แจ้ง
             เหล่านี้เรียกว่า อนริยโวหาร ๔ (๑๐)
             ทุจริต ๔ เป็นไฉน
             ทุจริต ๔ คือ
                          ๑. ปาณาติบาต (ฆ่าสัตว์)  ๒. อทินนาทาน (ลักทรัพย์)
                          ๓. กาเมสุมิจฉาจาร (ประพฤติผิดในกาม)
                          ๔. มุสาวาท (พูดเท็จ)
             เหล่านี้เรียกว่า ทุจริต ๔ (๑๑)
             ทุจริต ๔ อีกนัยหนึ่ง เป็นไฉน
             ทุจริต ๔ อีกนัยหนึ่ง คือ
                          ๑. มุสาวาท (พูดเท็จ)          	๒. ปิสุณวาจา (พูดส่อเสียด)
                          ๓. ผรุสวาจา (พูดคำหยาบ)  	๔. สัมผัปปลาปะ (พูดเพ้อเจ้อ)
             เหล่านี้เรียกว่า ทุจริต ๔ (๑๒)
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๕ หน้า : ๕๙๐}

                                                                 พระอภิธรรมปิฎก วิภังค์ [๑๗. ขุททกวัตถุวิภังค์]
                                                                 ๔. จตุกกนิทเทส
             ภัย ๔ เป็นไฉน
             ภัย ๔ คือ
                          ๑. ชาติภัย (ภัยที่เกิดเพราะอาศัยชาติ)
                          ๒. ชราภัย (ภัยที่เกิดเพราะอาศัยชรา)
                          ๓. พยาธิภัย (ภัยที่เกิดเพราะอาศัยพยาธิ)
                          ๔. มรณภัย (ภัยที่เกิดเพราะอาศัยความตาย)
             เหล่านี้เรียกว่า ภัย ๔ (๑๓)
             ภัย ๔ อีกนัยหนึ่ง เป็นไฉน
             ภัย ๔ คือ
                          ๑. ราชภัย (ภัยเกิดแต่พระราชา)
                          ๒. โจรภัย (ภัยเกิดแต่โจร)
                          ๓. อัคคิภัย (ภัยเกิดแต่ไฟ)
                          ๔. อุทกภัย (ภัยเกิดแต่น้ำท่วม)
             เหล่านี้เรียกว่า ภัย ๔ (๑๔)
             ภัย ๔ อีกนัยหนึ่ง เป็นไฉน
             ภัย ๔ คือ
                          ๑. อูมิภัย (ภัยเกิดแต่คลื่น)
                          ๒. กุมภีลภัย (ภัยเกิดแต่จระเข้)
                          ๓. อาวัฏฏภัย (ภัยเกิดแต่น้ำวน)
                          ๔. สุสุกาภัย (ภัยเกิดแต่ปลาร้าย)
             เหล่านี้เรียกว่า ภัย ๔ (๑๕)
             ภัย ๔ อีกนัยหนึ่ง เป็นไฉน
             ภัย ๔ คือ
                          ๑. อัตตานุวาทภัย (ภัยเกิดจากการติเตียนตนเอง)
                          ๒. ปรานุวาทภัย (ภัยเกิดจากการถูกผู้อื่นติเตียน)
                          ๓. ทัณฑภัย (ภัยเกิดจากการถูกลงอาชญา)
                          ๔. ทุคคติภัย (ภัยเกิดจากทุคติ)
             เหล่านี้เรียกว่า ภัย ๔ (๑๖)
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๕ หน้า : ๕๙๑}

                                                                 พระอภิธรรมปิฎก วิภังค์ [๑๗. ขุททกวัตถุวิภังค์]
                                                                 ๕. ปัญจกนิทเทส
             ทิฏฐิ ๔ เป็นไฉน
             ความเห็นเกิดขึ้นโดยจริงแท้มั่นคงว่า สุขทุกข์ตนทำขึ้นเอง และสุขทุกข์คนอื่น
ทำให้
             ความเห็นเกิดขึ้นโดยจริงแท้มั่นคงว่า สุขทุกข์เป็นสิ่งที่ตนทำขึ้นเองและผู้อื่นทำให้
สุขทุกข์ไม่ใช่ตนเองและผู้อื่นทำให้ แต่เกิดขึ้นเองโดยเฉพาะ
             เหล่านี้ชื่อว่าทิฏฐิ ๔ (๑๗)
จตุกกนิทเทส จบ

             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ เล่มที่ ๓๕ หน้าที่ ๕๙๐-๕๙๒.
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_read.php?B=35&A=16699&w=
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=35&siri=69
             ฟังเนื้อความพระไตรปิฎก : [คลิกเพื่อฟัง]
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=35&A=12793&Z=12910&pagebreak=0
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=35&i=961
             ศึกษาพระไตรปิฏกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=35&item=961&items=15
             ศึกษาพระไตรปิฏกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=35&item=961&items=15
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๕
http://84000.org/tipitaka/read/?index_mcu35