บาลีพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒ - พระวินัยปิฎกเล่มที่ ๒

หน้าที่ ๑.

วินยปิฏเก มหาวิภงฺคสฺส ทุติโย ภาโค ------- นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส ฯ นิสฺสคฺคิยกณฺฑํ อิเม โข ปนายสฺมนฺโต ตึส นิสฺสคฺคิยา ปาจิตฺติยา ธมฺมา อุทฺเทสํ อาคจฺฉนฺติ ฯ จีวรวคฺคสฺส ปมสิกฺขาปทํ [๑] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา เวสาลิยํ วิหรติ โคตมเก เจติเย ฯ เตน โข ปน สมเยน ภควตา ภิกฺขูนํ ติจีวรํ อนุญฺาตํ โหติ ฯ ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ภควตา ติจีวรํ อนุญฺาตนฺติ อญฺเเนว ติจีวเรน คามํ ปวิสนฺติ อญฺเเนว ^๑- ติจีวเรน อาราเม อจฺฉนฺติ อญฺเเนว ^๑- ติจีวเรน นหานํ โอตรนฺติ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา สนฺตุฏฺา ^๒- ลชฺชิโน กุกฺกุจฺจกา สิกฺขากามา ^๒- เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อติเรกจีวรํ ธาเรสฺสนฺตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ^[๓]- ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ภิกฺขุสงฺฆํ สนฺนิปาตาเปตฺวา ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู ปฏิปุจฺฉิ สจฺจํ กิร ตุเมฺห ภิกฺขเว อติเรกจีวรํ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. อญฺเน ฯ ^๒-๒ ม. อิเม ปาา นตฺถิ ฯ ^๓ ม. ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู @อเนกปริยาเยน วิครหิตฺวา ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒.

ธาเรถาติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา อนนุจฺฉวิกํ โมฆปุริสา อนนุโลมิกํ อปฺปฏิรูปํ อสฺสามณกํ อกปฺปิยํ อกรณียํ กถํ หิ นาม ตุเมฺห โมฆปุริสา อติเรกจีวรํ ธาเรสฺสถ เนตํ โมฆปุริสา อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๑.๑} โย ปน ภิกฺขุ อติเรกจีวรํ ธาเรยฺย นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ {๑.๒} เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺตฺตํ โหติ ฯ [๒] เตน โข ปน สมเยน อายสฺมโต อานนฺทสฺส อติเรกจีวรํ อุปฺปนฺนํ โหติ ฯ อายสฺมา จ อานนฺโท ตํ จีวรํ อายสฺมโต สารีปุตฺตสฺส ทาตุกาโม โหติ ฯ อายสฺมา จ สารีปุตฺโต สาเกเต วิหรติ ฯ อถโข อายสฺมโต อานนฺทสฺส เอตทโหสิ ภควตา สิกฺขาปทํ ปญฺตฺตํ น อติเรกจีวรํ ธาเรตพฺพนฺติ อิทญฺจ เม อติเรกจีวรํ อุปฺปนฺนํ อหญฺจิมํ จีวรํ อายสฺมโต สารีปุตฺตสฺส ทาตุกาโม ^๑- อายสฺมา จ สารีปุตฺโต สาเกเต วิหรติ กถํ นุ โข มยา ปฏิปชฺชิตพฺพนฺติ ฯ อถโข อายสฺมา อานนฺโท ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ กีวจิรํ ปนานนฺท สารีปุตฺโต อาคจฺฉิสฺสตีติ ฯ นวมํ วา ภควา ทิวสํ ทสมํ วาติ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ^๒- ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ อนุชานามิ ภิกฺขเว ทสาหปรมํ อติเรกจีวรํ ธาเรตุํ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ นิฏฺิตจีวรสฺมึ ภิกฺขุนา @เชิงอรรถ: ^๑ โป. ทาตุกาโมมฺหิ ฯ ^๒ โป. ... ภิกฺขุสงฺฆํ สนฺนิปาเตตฺวา ภิกฺขูนํ ตทนุจฺฉวิกํ @ตทนุโลมิกํ ธมฺมิกถํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓.

อุพฺภตสฺมึ กิเน ทสาหปรมํ อติเรกจีวรํ ธาเรตพฺพํ ตํ อติกฺกามยโต นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๓] นิฏฺิตจีวรสฺมินฺติ ภิกฺขุโน จีวรํ กตํ วา โหติ นฏฺ วา วินฏฺ วา ทฑฺฒํ วา จีวราสา วา อุปจฺฉินฺนา ฯ อุพฺภตสฺมึ กิเนติ อฏฺนฺนํ มาติกานํ อญฺตราย มาติกาย อุพฺภตํ โหติ สงฺเฆน วา อนฺตรา อุพฺภตํ โหติ ฯ ทสาหปรมนฺติ ทสาหปรมตา ธาเรตพฺพํ ฯ อติเรกจีวรํ นาม อนธิฏฺิตํ อวิกปฺปิตํ ฯ จีวรํ นาม ฉนฺนํ จีวรานํ อญฺตรํ จีวรํ วิกปฺปนูปคํ ปจฺฉิมํ ^๑- ฯ ตํ อติกฺกามยโต นิสฺสคฺคิยํ โหตีติ ^๒- เอกาทเส อรุณุคฺคมเน นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯ [๔] เตน ภิกฺขุนา สงฺฆํ อุปสงฺกมิตฺวา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา วุฑฺฒานํ ภิกฺขูนํ ปาเท วนฺทิตฺวา อุกฺกุฏิกํ นิสีทิตฺวา อญฺชลึ ปคฺคเหตฺวา เอวมสฺส วจนีโย อิทํ เม ภนฺเต จีวรํ ทสาหาติกฺกนฺตํ นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯ นิสฺสชฺชิตฺวา อาปตฺติ เทเสตพฺพา ฯ พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน @เชิงอรรถ: ^๑ ยุ. วิกปฺปนุปคปจฺฉิมํ ฯ ^๒ นิสฺสคฺคิยํ โหตีติ เอตฺถ โหติสทฺโท อติเรกปาโ @ภเวยฺย สุตฺเต อนาคตตฺตา ฯ อิตรถา สุตฺตํ อูนํ สิยา เอวํ นิสฺสคฺคิยํ โหติ @ปาจิตฺติยนฺติ ภเวยฺย ฯ วิจาเรตฺวา คเหตพฺพํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔.

อาปตฺติ ปฏิคฺคเหตพฺพา นิสฺสฏฺจีวรํ ทาตพฺพํ ^[๑]- สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ อิทํ จีวรํ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน นิสฺสคฺคิยํ สงฺฆสฺส นิสฺสฏฺ ฯ ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ สงฺโฆ อิมํ จีวรํ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน ทเทยฺยาติ ฯ [๕] เตน ภิกฺขุนา สมฺพหุเล ภิกฺขู อุปสงฺกมิตฺวา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา วุฑฺฒานํ ภิกฺขูนํ ปาเท วนฺทิตฺวา อุกฺกุฏิกํ นิสีทิตฺวา อญฺชลึ ปคฺคเหตฺวา เอวมสฺส วจนีโย อิทํ เม ภนฺเต จีวรํ ทสาหาติกฺกนฺตํ นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ อายสฺมนฺตานํ นิสฺสชฺชามีติ ฯ นิสฺสชฺชิตฺวา อาปตฺติ เทเสตพฺพา ฯ พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน อาปตฺติ ปฏิคฺคเหตพฺพา นิสฺสฏฺจีวรํ ทาตพฺพํ ^[๑]- {๕.๑} สุณนฺตุ เม อายสฺมนฺตา อิทํ จีวรํ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน นิสฺสคฺคิยํ อายสฺมนฺตานํ นิสฺสฏฺ ฯ ยทายสฺมนฺตานํ ปตฺตกลฺลํ อายสฺมนฺตา อิมํ จีวรํ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน ทเทยฺยุนฺติ ฯ [๖] เตน ภิกฺขุนา เอกํ ภิกฺขุํ อุปสงฺกมิตฺวา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา อุกฺกุฏิกํ นิสีทิตฺวา อญฺชลึ ปคฺคเหตฺวา เอวมสฺส วจนีโย อิทํ เม อาวุโส จีวรํ ทสาหาติกฺกนฺตํ นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ อายสฺมโต นิสฺสชฺชามีติ ฯ นิสฺสชฺชิตฺวา อาปตฺติ เทเสตพฺพา ฯ เตน ภิกฺขุนา อาปตฺติ ปฏิคฺคเหตพฺพา นิสฺสฏฺจีวรํ ทาตพฺพํ อิมํ จีวรํ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๗] ทสาหาติกฺกนฺเต อติกฺกนฺตสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ โป. เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว ทาตพฺพํ ฯ พยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน สงฺโฆ าเปตพฺโพ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕.

ทสาหาติกฺกนฺเต เวมติโก นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ทสาหาติกฺกนฺเต อนติกฺกนฺตสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อนธิฏฺิเต อธิฏฺิตสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อวิกปฺปิเต วิกปฺปิตสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อวิสฺสชฺชิเต วิสฺสชฺชิตสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อนฏฺเ นฏฺสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อวินฏฺเ วินฏฺสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อทฑฺเฒ ทฑฺฒสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อวิลุตฺเต วิลุตฺตสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ {๗.๑} นิสฺสคฺคิยํ จีวรํ อนิสฺสชฺชิตฺวา ปริภุญฺชติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ ทสาหานติกฺกนฺเต อติกฺกนฺตสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ ทสาหานติกฺกนฺเต เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ ทสาหานติกฺกนฺเต อนติกฺกนฺตสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๘] อนาปตฺติ อนฺโตทสาหํ อธิฏฺเติ วิกปฺเปติ วิสฺสชฺเชติ นสฺสติ วินสฺสติ ทยฺหติ อจฺฉินฺทิตฺวา คณฺหาติ ^๑- วิสฺสาสํ คณฺหาติ ^๒- อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ [๙] เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู นิสฺสฏฺจีวรํ น เทนฺติ ฯ เย ^๓- เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู นิสฺสฏฺจีวรํ น ทสฺสนฺตีติ ^๓- ฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อถโข ภควา ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู ปฏิปุจฺฉิ สจฺจํ กิร ตุเมฺห ภิกฺขเว นิสฺสฏฺจีวรํ @เชิงอรรถ: ^๑-๒ ม. ยุ. คณฺหนฺติ ฯ ^๓-๓ ม. อิเม ปาา นตฺถิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖.

น เทถาติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา ฯเปฯ ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ ^๔- น ภิกฺขเว นิสฺสฏฺจีวรํ น ทาตพฺพํ โย น ทเทยฺย อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ ปมสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ ------- @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. อิเม ปาา นตฺถิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗.

ทุติยสิกฺขาปทํ [๑๐] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู ภิกฺขูนํ หตฺเถ จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา สนฺตรุตฺตเรน ชนปทจาริกํ ปกฺกมนฺติ ฯ ตานิ จีวรานิ จิรํ ^๑- นิกฺขิตฺตานิ กณฺณกิตานิ โหนฺติ ฯ ตานิ จีวรานิ ^๒- ภิกฺขู โอตาเปนฺติ ฯ อทฺทสา โข อายสฺมา อานนฺโท เสนาสนจาริกํ อาหิณฺฑนฺโต เต ภิกฺขู ตานิ จีวรานิ โอตาเปนฺเต ทิสฺวาน เยน เต ภิกฺขู เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา เต ภิกฺขู เอตทโวจ กสฺสิมานิ อาวุโส จีวรานิ กณฺณกิตานีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู อายสฺมโต อานนฺทสฺส เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อายสฺมา อานนฺโท อุชฺฌายติ ขียติ วิปาเจติ กถํ หิ นาม ภิกฺขู ภิกฺขูนํ หตฺเถ จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา สนฺตรุตฺตเรน ชนปทจาริกํ ปกฺกมิสฺสนฺตีติ ฯ อถโข อายสฺมา อานนฺโท ^[๓]- ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ อถโข ภควา เต ภิกฺขู ปฏิปุจฺฉิ สจฺจํ กิร ภิกฺขเว ภิกฺขู ภิกฺขูนํ หตฺเถ จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา สนฺตรุตฺตเรน ชนปทจาริกํ ปกฺกมนฺตีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม เต ภิกฺขเว โมฆปุริสา ภิกฺขูนํ หตฺเถ จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา สนฺตรุตฺตเรน ชนปทจาริกํ @เชิงอรรถ: ^๑ โป. จีวรวํเส ฯ ^๒ ม. ยุ. อยํ ปาโ นตฺถิ ฯ ^๓ ม. เต ภิกฺขู @อเนกปริยาเยน วิครหิตฺวา ฯ เอวมีทิเสสุ าเนสุ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘.

ปกฺกมิสฺสนฺติ เนตํ ภิกฺขเว อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๑๐.๑} นิฏฺิตจีวรสฺมึ ภิกฺขุนา อุพฺภตสฺมึ กิเน เอกรตฺตมฺปิ เจ ภิกฺขุ ติจีวเรน วิปฺปวเสยฺย นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ {๑๐.๒} เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺตฺตํ โหติ ฯ [๑๑] เตน โข ปน สมเยน อญฺตโร ภิกฺขุ โกสมฺพิยํ คิลาโน โหติ ฯ าตกา ตสฺส ภิกฺขุโน สนฺติเก ทูตํ ปาเหสุํ อาคจฺฉตุ ภทฺทนฺโต มยํ อุปฏฺหิสฺสามาติ ฯ ภิกฺขูปิ เอวมาหํสุ คจฺฉ อาวุโส าตกา ตํ อุปฏฺหิสฺสนฺตีติ ฯ โส เอวมาห ภควตา อาวุโส สิกฺขาปทํ ปญฺตฺตํ น ติจีวเรน วิปฺปวสิตพฺพนฺติ อหญฺจมฺหิ คิลาโน น สกฺโกมิ ติจีวรมาทาย ปกฺกมิตุํ นาหํ คมิสฺสามีติ ฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ {๑๑.๑} อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ อนุชานามิ ภิกฺขเว คิลานสฺส ภิกฺขุโน ติจีวเรน อวิปฺปวาสสมฺมตึ ^๑- ทาตุํ ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว ทาตพฺพา ฯ เตน คิลาเนน ภิกฺขุนา สงฺฆํ อุปสงฺกมิตฺวา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา วุฑฺฒานํ ภิกฺขูนํ ปาเท วนฺทิตฺวา อุกฺกุฏิกํ นิสีทิตฺวา อญฺชลึ ปคฺคเหตฺวา เอวมสฺส วจนีโย อหํ ภนฺเต คิลาโน น สกฺโกมิ ติจีวรมาทาย ปกฺกมิตุํ โสหํ ภนฺเต สงฺฆํ ติจีวเรน อวิปฺปวาสสมฺมตึ ยาจามีติ ฯ ทุติยมฺปิ ยาจิตพฺพา ตติยมฺปิ ยาจิตพฺพา ฯ พฺยตเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. สมฺมุตึ ฯ เอวมุปริปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙.

สงฺโฆ าเปตพฺโพ {๑๑.๒} สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ อยํ อิตฺถนฺนาโม ภิกฺขุ คิลาโน น สกฺโกติ ติจีวรมาทาย ปกฺกมิตุํ ฯ โส สงฺฆํ ติจีวเรน อวิปฺปวาส- สมฺมตึ ยาจติ ฯ ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ สงฺโฆ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน ติจีวเรน อวิปฺปวาสสมฺมตึ ทเทยฺย ฯ เอสา ตฺติ ฯ {๑๑.๓} สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ อยํ อิตฺถนฺนาโม ภิกฺขุ คิลาโน น สกฺโกติ ติจีวรมาทาย ปกฺกมิตุํ ฯ โส สงฺฆํ ติจีวเรน อวิปฺปวาส- สมฺมตึ ยาจติ ฯ สงฺโฆ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน ติจีวเรน อวิปฺปวาส- สมฺมตึ เทติ ฯ ยสฺสายสฺมโต ขมติ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน ติจีวเรน อวิปฺปวาสสมฺมติยา ทานํ โส ตุณฺหสฺส ยสฺส นกฺขมติ โส ภาเสยฺย ฯ {๑๑.๔} ทินฺนา สงฺเฆน อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน ติจีวเรน อวิปฺปวาส- สมฺมติ ฯ ขมติ สงฺฆสฺส ตสฺมา ตุณฺหี ฯ เอวเมตํ ธารยามีติ ฯ {๑๑.๕} เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๑๑.๖} นิฏฺิตจีวรสฺมึ ภิกฺขุนา อุพฺภตสฺมึ กิเน เอกรตฺตมฺปิ เจ ภิกฺขุ ติจีวเรน วิปฺปวเสยฺย อญฺตฺร ภิกฺขุสมฺมติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๑๒] นิฏฺิตจีวรสฺมินฺติ ภิกฺขุโน ^[๑]- จีวรํ กตํ วา โหติ นฏฺ วา วินฏฺ วา ทฑฺฒํ วา จีวราสา วา อุปจฺฉินฺนา ฯ อุพฺภตสฺมึ กิเนติ อฏฺนฺนํ มาติกานํ อญฺตราย มาติกาย อุพฺภตํ โหติ สงฺเฆน วา อนฺตรา อุพฺภตํ โหติ ฯ เอกรตฺตมฺปิ เจ ภิกฺขุ ติจีวเรน วิปฺปวเสยฺยาติ สงฺฆาฏิยา วา อุตฺตราสงฺเคน วา @เชิงอรรถ: ^๑ โป. ภิกฺขุนา ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๐.

อนฺตรวาสเกน วา เอกรตฺตมฺปิ ^๑- เจ วิปฺปวุตฺถํ โหติ ^๑- ฯ อญฺตฺร ภิกฺขุสมฺมติยาติ เปตฺวา ภิกฺขุสมฺมตึ ฯ นิสฺสคฺคิยํ โหตีติ สห อรุณุคฺคมเนน ^๒- นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯ เตน ภิกฺขุนา สงฺฆํ อุปสงฺกมิตฺวา ฯเปฯ เอวมสฺส วจนีโย อิทํ เม ภนฺเต จีวรํ ^๓- รตฺติวิปฺปวุตฺถํ ^๔- อญฺตฺร ภิกฺขุสมฺมติยา นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๑๓] คาโม เอกูปจาโร นานูปจาโร นิเวสนํ เอกูปจารํ นานูปจารํ อุทฺโทสิโต เอกูปจาโร นานูปจาโร อฏฺโฏ เอกูปจาโร นานูปจาโร มาโล เอกูปจาโร นานูปจาโร ปาสาโท เอกูปจาโร นานูปจาโร หมฺมิยํ เอกูปจารํ นานูปจารํ นาวา เอกูปจารา นานูปจารา สตฺโถ เอกูปจาโร นานูปจาโร เขตฺตํ เอกูปจารํ นานูปจารํ ธญฺกรณํ เอกูปจารํ นานูปจารํ อาราโม เอกูปจาโร นานูปจาโร วิหาโร เอกูปจาโร นานูปจาโร รุกฺขมูลํ เอกูปจารํ นานูปจารํ อชฺโฌกาโส เอกูปจาโร นานูปจาโร ฯ [๑๔] คาโม เอกูปจาโร นาม เอกกุลสฺส คาโม โหติ ปริกฺขิตฺโต @เชิงอรรถ: ^๑-๑ ม. ยุ. อิเม ปาา นตฺถิ ฯ ^๒ ม. ยุ. อรุณุคฺคมนา ฯ ^๓ ยุ. รา. ติจีวรํ ฯ @^๔ สี. ยุ รตฺตึ วิปฺปวุตฺถํ ฯ รา. เอกรตฺตํ วิปฺปวุตฺถํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๑.

จ อนฺโตคาเม จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา อนฺโตคาเม วตฺถพฺพํ ฯ อปริกฺขิตฺโต โหติ ยสฺมึ ฆเร จีวรํ นิกฺขิตฺตํ โหติ ตสฺมึ ฆเร วตฺถพฺพํ หตฺถปาสา วา น วิชหิตพฺพํ ฯ นานูปจาโร นาม ^๑- นานากุลสฺส คาโม โหติ ปริกฺขิตฺโต จ ยสฺมึ ฆเร จีวรํ นิกฺขิตฺตํ โหติ ตสฺมึ ฆเร วตฺถพฺพํ สภาเย วา ทฺวารมูเล วา หตฺถปาสา วา น วิชหิตพฺพํ ฯ สภายํ คจฺฉนฺเตน หตฺถปาเส จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา สภาเย ^[๒]- วตฺถพฺพํ ทฺวารมูเล วา หตฺถปาสา วา น วิชหิตพฺพํ ฯ สภาเย จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา สภาเย ^[๒]- วตฺถพฺพํ ทฺวารมูเล วา หตฺถปาสา วา น วิชหิตพฺพํ ฯ อปริกฺขิตฺโต โหติ ยสฺมึ ฆเร จีวรํ นิกฺขิตฺตํ โหติ ตสฺมึ ฆเร วตฺถพฺพํ หตฺถปาสา วา น วิชหิตพฺพํ ฯ [๑๕] เอกกุลสฺส นิเวสนํ โหติ ปริกฺขิตฺตญฺจ นานาคพฺภา นานาโอวรกา อนฺโตนิเวสเน จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา อนฺโตนิเวสเน วตฺถพฺพํ ฯ อปริกฺขิตฺตํ โหติ ยสฺมึ คพฺเภ จีวรํ นิกฺขิตฺตํ โหติ ตสฺมึ คพฺเภ วตฺถพฺพํ หตฺถปาสา วา น วิชหิตพฺพํ ฯ นานากุลสฺส นิเวสนํ โหติ ปริกฺขิตฺตญฺจ นานาคพฺภา นานาโอวรกา ยสฺมึ คพฺเภ จีวรํ นิกฺขิตฺตํ โหติ ตสฺมึ คพฺเภ วตฺถพฺพํ ทฺวารมูเล วา หตฺถปาสา วา น วิชหิตพฺพํ ฯ อปริกฺขิตฺตํ โหติ ยสฺมึ คพฺเภ จีวรํ นิกฺขิตฺตํ โหติ ตสฺมึ คพฺเภ วตฺถพฺพํ หตฺถปาสา @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. อิทํ ปาทฺวยํ นตฺถิ ฯ ^๒ ม. ยุ. วา ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๒.

วา น วิชหิตพฺพํ ฯ [๑๖] เอกกุลสฺส อุทฺโทสิโต โหติ ปริกฺขิตฺโต จ นานาคพฺภา นานาโอวรกา อนฺโตอุทฺโทสิเต จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา อนฺโตอุทฺโทสิเต วตฺถพฺพํ ฯ อปริกฺขิตฺโต โหติ ยสฺมึ คพฺเภ จีวรํ นิกฺขิตฺตํ โหติ ตสฺมึ คพฺเภ วตฺถพฺพํ หตฺถปาสา วา น วิชหิตพฺพํ ฯ นานากุลสฺส อุทฺโทสิโต โหติ ปริกฺขิตฺโต จ นานาคพฺภา นานาโอวรกา ยสฺมึ คพฺเภ จีวรํ นิกฺขิตฺตํ โหติ ตสฺมึ คพฺเภ วตฺถพฺพํ ทฺวารมูเล วา หตฺถปาสา วา น วิชหิตพฺพํ ฯ อปริกฺขิตฺโต โหติ ยสฺมึ คพฺเภ จีวรํ นิกฺขิตฺตํ โหติ ตสฺมึ คพฺเภ วตฺถพฺพํ หตฺถปาสา วา น วิชหิตพฺพํ ฯ [๑๗] เอกกุลสฺส อฏฺโฏ โหติ อนฺโตอฏฺเฏ จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา อนฺโตอฏฺเฏ วตฺถพฺพํ ฯ นานากุลสฺส อฏฺโฏ โหติ นานาคพฺภา นานาโอวรกา ยสฺมึ คพฺเภ จีวรํ นิกฺขิตฺตํ โหติ ตสฺมึ คพฺเภ วตฺถพฺพํ ทฺวารมูเล วา หตฺถปาสา วา น วิชหิตพฺพํ ฯ [๑๘] เอกกุลสฺส มาโล โหติ อนฺโตมาเล จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา อนฺโตมาเล วตฺถพฺพํ ฯ นานากุลสฺส มาโล โหติ นานาคพฺภา นานาโอวรกา ยสฺมึ คพฺเภ จีวรํ นิกฺขิตฺตํ โหติ ตสฺมึ คพฺเภ วตฺถพฺพํ ทฺวารมูเล วา หตฺถปาสา วา น วิชหิตพฺพํ ฯ [๑๙] เอกกุลสฺส ปาสาโท โหติ อนฺโตปาสาเท จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา อนฺโตปาสาเท วตฺถพฺพํ ฯ นานากุลสฺส ปาสาโท โหติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓.

นานาคพฺภา นานาโอวรกา ยสฺมึ คพฺเภ จีวรํ นิกฺขิตฺตํ โหติ ตสฺมึ คพฺเภ วตฺถพฺพํ ทฺวารมูเล วา หตฺถปาสา วา น วิชหิตพฺพํ ฯ [๒๐] เอกกุลสฺส หมฺมิยํ โหติ อนฺโตหมฺมิเย จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา อนฺโตหมฺมิเย วตฺถพฺพํ ฯ นานากุลสฺส หมฺมิยํ โหติ นานาคพฺภา นานาโอวรกา ยสฺมึ คพฺเภ จีวรํ นิกฺขิตฺตํ โหติ ตสฺมึ คพฺเภ วตฺถพฺพํ ทฺวารมูเล วา หตฺถปาสา วา น วิชหิตพฺพํ ฯ [๒๑] เอกกุลสฺส นาวา โหติ อนฺโตนาวาย จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา อนฺโตนาวาย วตฺถพฺพํ ฯ นานากุลสฺส นาวา โหติ นานาคพฺภา นานาโอวรกา ยสฺมึ โอวรเก จีวรํ นิกฺขิตฺตํ โหติ ตสฺมึ โอวรเก วตฺถพฺพํ ทฺวารมูเล วา ^๑- หตฺถปาสา วา น วิชหิตพฺพํ ฯ [๒๒] เอกกุลสฺส สตฺโถ โหติ สตฺเถ จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา ปุรโต วา ปจฺฉโต วา สตฺตพฺภนฺตรา น วิชหิตพฺพา ปสฺสโต อพฺภนฺตรํ น วิชหิตพฺพํ ฯ นานากุลสฺส สตฺโถ โหติ สตฺเถ จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา หตฺถปาสา น วิชหิตพฺพํ ฯ [๒๓] เอกกุลสฺส เขตฺตํ โหติ ปริกฺขิตฺตญฺจ อนฺโตเขตฺเต จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา อนฺโตเขตฺเต วตฺถพฺพํ ฯ อปริกฺขิตฺตํ โหติ หตฺถปาสา น วิชหิตพฺพํ ฯ นานากุลสฺส เขตฺตํ โหติ ปริกฺขิตฺตญฺจ อนฺโตเขตฺเต จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา อนฺโตเขตฺเต วตฺถพฺพํ ทฺวารมูเล วา หตฺถปาสา @เชิงอรรถ: ^๑ โป. ม. ยุ. ปาทฺวยํ นตฺถิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๔.

ปาสา วา น วิชหิตพฺพํ ฯ อปริกฺขิตฺตํ โหติ หตฺถปาสา น วิชหิตพฺพํ ฯ [๒๔] เอกกุลสฺส ธญฺกรณํ โหติ ปริกฺขิตฺตญฺจ อนฺโตธญฺ- กรเณ จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา อนฺโตธญฺกรเณ วตฺถพฺพํ ฯ อปริกฺขิตฺตํ โหติ หตฺถปาสา น วิชหิตพฺพํ ฯ นานากุลสฺส ธญฺกรณํ โหติ ปริกฺขิตฺตญฺจ อนฺโตธญฺกรเณ จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา ทฺวารมูเล วา วตฺถพฺพํ หตฺถปาสา วา น วิชหิตพฺพํ ฯ อปริกฺขิตฺตํ โหติ หตฺถปาสา น วิชหิตพฺพํ ฯ [๒๕] เอกกุลสฺส อาราโม โหติ ปริกฺขิตฺโต จ อนฺโตอาราเม จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา อนฺโตอาราเม วตฺถพฺพํ ฯ อปริกฺขิตฺโต โหติ หตฺถปาสา น วิชหิตพฺพํ ฯ นานากุลสฺส อาราโม โหติ ปริกฺขิตฺโต จ อนฺโตอาราเม จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา ทฺวารมูเล วา วตฺถพฺพํ หตฺถปาสา วา น วิชหิตพฺพํ ฯ อปริกฺขิตฺโต โหติ หตฺถปาสา น วิชหิตพฺพํ ฯ [๒๖] เอกกุลสฺส วิหาโร โหติ ปริกฺขิตฺโต จ อนฺโตวิหาเร จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา อนฺโตวิหาเร วตฺถพฺพํ ฯ อปริกฺขิตฺโต โหติ ยสฺมึ วิหาเร จีวรํ นิกฺขิตฺตํ โหติ ตสฺมึ วิหาเร วตฺถพฺพํ หตฺถปาสา วา น วิชหิตพฺพํ ฯ นานากุลสฺส วิหาโร โหติ ปริกฺขิตฺโต จ ยสฺมึ วิหาเร จีวรํ นิกฺขิตฺตํ โหติ ตสฺมึ วิหาเร วตฺถพฺพํ ทฺวารมูเล วา หตฺถปาสา วา น วิชหิตพฺพํ ฯ อปริกฺขิตฺโต

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๕.

โหติ ยสฺมึ วิหาเร จีวรํ นิกฺขิตฺตํ โหติ ตสฺมึ วิหาเร วตฺถพฺพํ หตฺถปาสา วา น วิชหิตพฺพํ ฯ [๒๗] เอกกุลสฺส รุกฺขมูลํ โหติ ยํ มชฺฌนฺติเก กาเล สมนฺตา ฉายา ^๑- ผรติ อนฺโตฉายาย จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา อนฺโตฉายาย วตฺถพฺพํ ฯ นานากุลสฺส รุกฺขมูลํ โหติ หตฺถปาสา น วิชหิตพฺพํ ฯ [๒๘] อชฺโฌกาโส เอกูปจาโร นานูปจาโร นาม ^๒- อคามเก อรญฺเ สมนฺตา สตฺตพฺภนฺตรา เอกูปจาโร ตโต ปรํ นานูปจาโร ฯ [๒๙] วิปฺปวุตฺเถ วิปฺปวุตฺถสญฺี อญฺตฺร ภิกฺขุสมฺมติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ วิปฺปวุตฺเถ เวมติโก อญฺตฺร ภิกฺขุสมฺมติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ วิปฺปวุตฺเถ อวิปฺปวุตฺถสญฺี อญฺตฺร ภิกฺขุสมฺมติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อปจฺจุทฺธเฏ ปจฺจุทฺธฏสญฺี ^๓- อญฺตฺร ภิกฺขุสมฺมติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อวิสฺสชฺชิเต วิสฺสชฺชิตสญฺี อญฺตฺร ภิกฺขุสมฺมติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อนฏฺเ นฏฺสญฺี อญฺตฺร ภิกฺขุสมฺมติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อวินฏฺเ วินฏฺสญฺี อญฺตฺร ภิกฺขุสมฺมติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อทฑฺเฒ ทฑฺฒสญฺี อญฺตฺร ภิกฺขุสมฺมติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อวิลุตฺเต วิลุตฺตสญฺี อญฺตฺร ภิกฺขุสมฺมติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ [๓๐] นิสฺสคฺคิยํ จีวรํ อนิสฺสชฺชิตฺวา ปริภุญฺชติ อาปตฺติ @เชิงอรรถ: ^๑ โป. รุกฺขฉายา ฯ ^๒ ม. ยุ. อิทํ ปาทฺวยํ นตฺถิ ฯ @^๓ โป. อปจฺจุทฺธารเก ปจฺจุทฺธารกสญฺี ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๖.

ทุกฺกฏสฺส ฯ อวิปฺปวุตฺเถ วิปฺปวุตฺถสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อวิปฺปวุตฺเถ เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อวิปฺปวุตฺเถ อวิปฺปวุตฺถสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๓๑] อนาปตฺติ อนฺโตอรุเณ ปจฺจุทฺธรติ วิสฺสชฺเชติ นสฺสติ วินสฺสติ ทยฺหติ อจฺฉินฺทิตฺวา คณฺหาติ ^๑- วิสฺสาสํ คณฺหาติ ^๒- ภิกฺขุสมฺมติยา อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ ทุติยสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ ------- @เชิงอรรถ: ^๑-๒ ม. ยุ. สพฺพตฺถ คณฺหนฺติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗.

ตติยสิกฺขาปทํ [๓๒] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน อญฺตรสฺส ภิกฺขุโน อกาลจีวรํ อุปฺปนฺนํ โหติ ตสฺส ตํ จีวรํ กยิรมานํ นปฺปโหติ ฯ อถโข โส ภิกฺขุ ตํ จีวรํ อุสฺสาเปตฺวา ปุนปฺปุนํ วิมชฺชติ ฯ อทฺทสา โข ภควา เสนาสนจาริกํ อาหิณฺฑนฺโต ตํ ภิกฺขุํ ตํ จีวรํ อุสฺสาเปตฺวา ปุนปฺปุนํ วิมชฺชนฺตํ ทิสฺวาน เยน โส ภิกฺขุ เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจ กิสฺส ตฺวํ ภิกฺขุ อิมํ จีวรํ อุสฺสาเปตฺวา ปุนปฺปุนํ วิมชฺชสีติ ฯ อิทํ เม ภนฺเต อกาลจีวรํ อุปฺปนฺนํ กยิรมานํ นปฺปโหติ เตนาหํ อิมํ จีวรํ อุสฺสาเปตฺวา ปุนปฺปุนํ วิมชฺชามีติ ฯ อตฺถิ ปน เต ภิกฺขุ จีวรปจฺจาสาติ ฯ อตฺถิ ภควาติ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ อนุชานามิ ภิกฺขเว อกาลจีวรํ ปฏิคฺคเหตฺวา จีวรปจฺจาสาย ^๑- นิกฺขิปิตุนฺติ ฯ [๓๓] เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู ภควตา อนุญฺาตํ อกาลจีวรํ ปฏิคฺคเหตฺวา จีวรปจฺจาสาย ^๒- นิกฺขิปิตุนฺติ อกาลจีวรํ ^๓- @เชิงอรรถ: ^๑-๒ ม. ยุ. จีวรปจฺจาสา ฯ ^๓ ม. ยุ. อกาลจีวรานิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๘.

ปฏิคฺคเหตฺวา อติเรกมาสํ นิกฺขิปนฺติ ฯ ตานิ จีวรานิ จีวรวํเส ภณฺฑิกาพทฺธานิ ติฏฺนฺติ ฯ อทฺทสา โข อายสฺมา อานนฺโท เสนาสนจาริกํ อาหิณฺฑนฺโต ตานิ จีวรานิ จีวรวํเส ภณฺฑิกาพทฺธานิ ิตานิ ^๑- ทิสฺวาน ภิกฺขู อามนฺเตสิ กสฺสิมานิ อาวุโส จีวรานิ จีวรวํเส ภณฺฑิกาพทฺธานิ ติฏฺนฺตีติ ฯ อมฺหากํ อาวุโส อิมานิ ^๒- อกาลจีวรานิ จีวรปจฺจาสาย ^๓- นิกฺขิตฺตานีติ ฯ กีวจิรํ ปนาวุโส อิมานิ จีวรานิ นิกฺขิตฺตานีติ ฯ อติเรกมาสํ อาวุโสติ ฯ อายสฺมา อานนฺโท อุชฺฌายติ ขียติ วิปาเจติ กถํ หิ นาม ภิกฺขู อกาลจีวรํ ปฏิคฺคเหตฺวา อติเรกมาสํ นิกฺขิปิสฺสนฺตีติ ฯ {๓๓.๑} อถโข อายสฺมา อานนฺโท ^[๔]- ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ภิกฺขุสงฺฆํ สนฺนิปาตาเปตฺวา ภิกฺขู ปฏิปุจฺฉิ สจฺจํ กิร ภิกฺขเว ภิกฺขู อกาลจีวรํ ปฏิคฺคเหตฺวา อติเรกมาสํ นิกฺขิปนฺตีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม เต ภิกฺขเว โมฆปุริสา อกาลจีวรํ ปฏิคฺคเหตฺวา อติเรกมาสํ นิกฺขิปิสฺสนฺติ เนตํ ภิกฺขเว อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๓๓.๒} นิฏฺิตจีวรสฺมึ ภิกฺขุนา อุพฺภตสฺมึ กิเน ภิกฺขุโน ปเนว อกาลจีวรํ อุปฺปชฺเชยฺย อากงฺขมาเนน ภิกฺขุนา ปฏิคฺคเหตพฺพํ ปฏิคฺคเหตฺวา ขิปฺปเมว กาเรตพฺพํ โน จสฺส ปาริปูริ มาสปรมนฺเตน @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. ติฏฺนฺเต ฯ ^๒ ม. อยํ ปาโ นตฺถิ ฯ ^๓ ม. ยุ. จีวรปจฺจาสา ฯ @^๔ ม. เต ภิกฺขู อเนกปริยาเยน วิครหิตฺวา ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙.

ภิกฺขุนา ตํ จีวรํ นิกฺขิปิตพฺพํ อูนสฺส ปาริปูริยา สติยา ปจฺจาสาย ตโต เจ อุตฺตรึ ^๑- นิกฺขิเปยฺย สติยาปิ ปจฺจาสาย นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๓๔] นิฏฺิตจีวรสฺมึ ภิกฺขุนาติ ภิกฺขุโน จีวรํ กตํ วา โหติ นฏฺ วา วินฏฺ วา ทฑฺฒํ วา จีวราสา วา อุปจฺฉินฺนา ฯ อุพฺภตสฺมึ กิเนติ อฏฺนฺนํ มาติกานํ อญฺตราย มาติกาย อุพฺภตํ โหติ สงฺเฆน วา อนฺตรา อุพฺภตํ โหติ ฯ อกาลจีวรํ นาม อนตฺถเต กิเน เอกาทสมาเส อุปฺปนฺนํ อตฺถเต กิเน สตฺตมาเส อุปฺปนฺนํ กาเลปิ อาทิสฺส ทินฺนํ เอตํ อกาลจีวรํ นาม ฯ อุปฺปชฺเชยฺยาติ อุปฺปชฺเชยฺย สงฺฆโต วา คณโต วา าติโต วา มิตฺตโต วา ปํสุกูลโต ^๒- วา อตฺตโน วา ธเนน ฯ [๓๕] อากงฺขมาเนนาติ อิจฺฉมาเนน ปฏิคฺคเหตพฺพํ ฯ ปฏิคฺคเหตฺวา ขิปฺปเมว กาเรตพฺพนฺติ ทสาหา กาเรตพฺพํ ฯ [๓๖] โน จสฺส ปาริปูรีติ กยิรมานํ นปฺปโหติ ฯ มาสปรมนฺเตน ภิกฺขุนา ตํ จีวรํ นิกฺขิปิตพฺพนฺติ มาสปรมตา นิกฺขิปิตพฺพํ ฯ อูนสฺส ปาริปูริยาติ อูนสฺส ปาริปูรตฺถาย ฯ สติยา ปจฺจาสายาติ ปจฺจาสา โหติ สงฺฆโต วา คณโต วา าติโต วา มิตฺตโต วา ปํสุกูลโต ^๓- วา อตฺตโน วา ธเนน ฯ [๓๗] ตโต เจ อุตฺตรึ นิกฺขิเปยฺย สติยาปิ ปจฺจาสายาติ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. อุตฺตริ ฯ เอวมุปริปิ ฯ ^๒-๓ ม. ยุ. ปํสุกุลํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐.

ตทหุปฺปนฺเน มูลจีวเร ปจฺจาสาจีวรํ อุปฺปชฺชติ ทสาหา กาเรตพฺพํ ฯ ทฺวีหุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... ตีหุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... จตูหุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... ปญฺจาหุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... ฉาหุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... สตฺตาหุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... อฏฺาหุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... นวาหุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... ทสาหุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... ปจฺจาสาจีวรํ อุปฺปชฺชติ ทสาหา กาเรตพฺพํ ฯ เอกาทเส อุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... ทฺวาทเส อุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... เตรเส อุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... จุทฺทเส อุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... ปณฺณรเส อุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... โสฬเส อุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... สตฺตรเส อุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... อฏฺารเส อุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... เอกูนวีเส อุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... วีเส อุปฺปนฺเน มูลจีวเร ปจฺจาสาจีวรํ อุปฺปชฺชติ ทสาหา กาเรตพฺพํ ฯ เอกวีเส อุปฺปนฺเน มูลจีวเร ปจฺจาสาจีวรํ อุปฺปชฺชติ นวาหา กาเรตพฺพํ ฯ ทฺวาวีเส อุปฺปนฺเน มูลจีวเร ปจฺจาสาจีวรํ อุปฺปชฺชติ อฏฺาหา กาเรตพฺพํ ฯ เตวีเส อุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... สตฺตาหา กาเรตพฺพํ ฯ จตุวีเส อุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... ฉาหา กาเรตพฺพํ ฯ ปญฺจวีเส อุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... ปญฺจาหา กาเรตพฺพํ ฯ ฉพฺพีเส อุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... จตูหา กาเรตพฺพํ ฯ สตฺตวีเส อุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... ตีหา กาเรตพฺพํ ฯ อฏฺวีเส อุปฺปนฺเน มูลจีวเร ... ทฺวีหา กาเรตพฺพํ ฯ เอกูนตึเส อุปฺปนฺเน มูลจีวเร ปจฺจาสาจีวรํ อุปฺปชฺชติ เอกาหํ กาเรตพฺพํ ฯ ตึเส อุปฺปนฺเน มูลจีวเร ปจฺจาสาจีวรํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๑.

อุปฺปชฺชติ ตทเหว อธิฏฺาตพฺพํ วิกปฺเปตพฺพํ วิสฺสชฺเชตพฺพํ ฯ โน เจ อธิฏฺเหยฺย วา วิกปฺเปยฺย วา วิสฺสชฺเชยฺย วา เอกตึเส อรุณุคฺคมเน นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯเปฯ อิทํ เม ภนฺเต อกาลจีวรํ มาสาติกฺกนฺตํ นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๓๘] วิสภาเค อุปฺปนฺเน มูลจีวเร ปจฺจาสาจีวรํ อุปฺปชฺชติ รตฺติโย จ เสสา โหนฺติ น อกามา กาเรตพฺพํ ฯ [๓๙] มาสาติกฺกนฺเต อติกฺกนฺตสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ มาสาติกฺกนฺเต เวมติโก นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ มาสาติกฺกนฺเต อนติกฺกนฺตสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อนธิฏฺิเต อธิฏฺิตสญฺี อวิกฺกปฺปิเต วิกปฺปิตสญฺี อวิสฺสชฺชิเต วิสฺสชฺชิตสญฺี อนฏฺเ นฏฺสญฺี อวินฏฺเ วินฏฺสญฺี อทฑฺเฒ ทฑฺฒสญฺี อวิลุตฺเต วิลุตฺตสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ [๔๐] นิสฺสคฺคิยํ จีวรํ อนิสฺสชฺชิตฺวา ปริภุญฺชติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ มาสานติกฺกนฺเต อติกฺกนฺตสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ มาสานติกฺกนฺเต เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ มาสานติกฺกนฺเต อนติกฺกนฺตสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๔๑] อนาปตฺติ อนฺโตมาเส อธิฏฺเติ วิกปฺเปติ วิสฺสชฺเชติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒.

นสฺสติ วินสฺสติ ทยฺหติ อจฺฉินฺทิตฺวา คณฺหาติ ^๑- วิสฺสาสํ คณฺหาติ ^๒- อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ ตติยสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ ------- @เชิงอรรถ: ^๑-๒ ม. ยุ. คณฺหนฺติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๓.

จตุตฺถสิกฺขาปทํ [๔๒] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน อายสฺมโต อุทายิสฺส ปุราณทุติยิกา ภิกฺขุนีสุ ปพฺพชิตา โหติ ฯ สา ภิกฺขุนี ^๑- อายสฺมโต อุทายิสฺส สนฺติเก อภิกฺขณํ อาคจฺฉติ ฯ อายสฺมาปิ อุทายิ ^๒- ตสฺสา ภิกฺขุนิยา สนฺติเก อภิกฺขณํ คจฺฉติ ฯ เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา อุทายิ ตสฺสา ภิกฺขุนิยา สนฺติเก ภตฺตวิสฺสคฺคํ กโรติ ฯ อถโข อายสฺมา อุทายิ ปุพฺพณฺหสมยํ นิวาเสตฺวา ปตฺตจีวรมาทาย เยน สา ภิกฺขุนี เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ตสฺสา ภิกฺขุนิยา ปุรโต องฺคชาตํ วิวริตฺวา อาสเน นิสีทิ ฯ สาปิ โข ภิกฺขุนี อายสฺมโต อุทายิสฺส ปุรโต องฺคชาตํ วิวริตฺวา อาสเน นิสีทิ ฯ {๔๒.๑} อถโข อายสฺมา อุทายิ สารตฺโต ว ^๓- ตสฺสา ภิกฺขุนิยา องฺคชาตํ อุปนิชฺฌายิ ฯ ตสฺส องฺคชาตโต ^๔- อสุจิ มุจฺจิ ฯ อถโข อายสฺมา อุทายิ ตํ ภิกฺขุนึ เอตทโวจ คจฺฉ ภคินิ อุทกํ อาหร อนฺตรวาสกํ โธวิสฺสามีติ ฯ อาหรยฺย อหเมว โธวิสฺสามีติ ฯ อถโข ^๕- สา ภิกฺขุนี ตสฺส ^๕- ตํ อสุจึ เอกเทสํ มุเขน อคฺคเหสิ เอกเทสํ องฺคชาเต ปกฺขิปิ ฯ สา เตน คพฺภํ คณฺหิ ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. อยํ ปาโ นตฺถิ ฯ ^๒ ม. อุทายี ฯ เอวมุปริปิ ฯ ^๓ ม. ยุ. สารตฺโต ฯ @^๔ ม. ยุ. อยํ ปาโ นตฺถิ ฯ ^๕-๕ ม. ยุ. อิเม ปาา นตฺถิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๔.

ภิกฺขุนิโย เอวมาหํสุ อยํ ภิกฺขุนี อพฺรหฺมจารินี อยํ คพฺภินีติ ^๑- ฯ นาหํ อยฺเย อพฺรหฺมจารินีติ ฯ อถโข ^๒- สา ภิกฺขุนี ^๒- ภิกฺขุนีนํ เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ ภิกฺขุนิโย อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม อยฺโย อุทายิ ภิกฺขุนิยา ปุราณจีวรํ โธวาเปสฺสตีติ ฯ อถโข ตา ภิกฺขุนิโย ภิกฺขูนํ เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม อายสฺมา อุทายิ ภิกฺขุนิยา ปุราณจีวรํ โธวาเปสฺสตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ^[๓]- ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ {๔๒.๒} อถโข ภควา ฯเปฯ อายสฺมนฺตํ อุทายึ ปฏิปุจฺฉิ สจฺจํ กิร ตฺวํ อุทายิ ภิกฺขุนิยา ปุราณจีวรํ โธวาเปสีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ าติกา เต อุทายิ อญฺาติกาติ ฯ อญฺาติกา ภควาติ ฯ อญฺาตโก โมฆปุริส อญฺาติกาย น ชานาติ ปฏิรูปํ วา อปฺปฏิรูปํ วา ปาสาทิกํ วา อปฺปาสาทิกํ ^๔- วา ตตฺถ หิ นาม ตฺวํ โมฆปุริส อญฺาติกาย ภิกฺขุนิยา ปุราณจีวรํ โธวาเปสฺสสิ เนตํ โมฆปุริส อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๔๒.๓} โย ปน ภิกฺขุ อญฺาติกาย ภิกฺขุนิยา ปุราณจีวรํ โธวาเปยฺย วา รชาเปยฺย วา อาโกฏาเปยฺย วา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. อพฺรหฺมจารินี อยํ ภิกฺขุนี คพฺภินีติ ฯ ^๒-๒ ม. ยุ. อิเม ปาา นตฺถิ ฯ @^๓ ม. อายสฺมนฺตํ อุทายึ อเนกปริยาเยน วิครหิตฺวา ... ฯ ^๔ ม. อปสาทิกํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๕.

[๔๓] โย ปนาติ โย ยาทิโส ฯเปฯ ภิกฺขูติ ฯเปฯ อยํ อิมสฺมึ อตฺเถ อธิปฺเปโต ภิกฺขูติ ฯ อญฺาติกา นาม มาติโต วา ปิติโต วา ยาว สตฺตมา ปิตามหยุคา อสมฺพทฺธา ฯ ภิกฺขุนี นาม อุภโต สงฺเฆ อุปสมฺปนฺนา ฯ ปุราณจีวรํ นาม สกึ นิวตฺถํปิ สกึ ปารุตํปิ ฯ โธวาติ ^๑- อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ โธตํ ^๒- นิสฺสคฺคิยํ โหติ ฯ รชาติ อาณาเปติ ^๓- อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ รตฺตํ ^๔- นิสฺสคฺคิยํ โหติ ฯ อาโกเฏหีติ อาณาเปติ ^๕- อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ สกึ ปาณิปฺปหารํ ^๖- วา มุคฺครปฺปหารํ ^๗- วา ทินฺเน นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯเปฯ อิทํ เม ภนฺเต ปุราณจีวรํ อญฺาติกาย ภิกฺขุนิยา โธวาปิตํ นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๔๔] อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี ปุราณจีวรํ โธวาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี ปุราณจีวรํ โธวาเปติ รชาเปติ นิสฺสคฺคิเยน อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ รา. โธวาเปยฺยาติ โธวาหีติ อาณาเปติ ฯ โป. ม. ยุ. โธวาติ อาณาเปติ ฯ @^๒ รา. โธวาปิตํ ฯ ^๓ รา. รชาเปยฺยาติ รชาหีติ อาณาเปติ ฯ ^๔ รา. รชฺชิตํ ฯ @^๕ รา. อาโกฏาเปยฺยาติ อาโกเฏหีติ อาณาเปติ ฯ ^๖ ปาณิปฺปหาเรติปิ ปาโ ฯ @^๗ มุคฺครปฺปหาเรติปิ ปาโ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๖.

อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี ปุราณจีวรํ โธวาเปติ อาโกฏาเปติ นิสฺสคฺคิเยน อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี ปุราณจีวรํ โธวาเปติ รชาเปติ อาโกฏาเปติ นิสฺสคฺคิเยน อาปตฺติ ทฺวินฺนํ ทุกฺกฏานํ ฯ {๔๔.๑} อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี ปุราณจีวรํ รชาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี ปุราณจีวรํ รชาเปติ อาโกฏาเปติ นิสฺสคฺคิเยน อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี ปุราณจีวรํ รชาเปติ โธวาเปติ นิสฺสคฺคิเยน อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี ปุราณจีวรํ รชาเปติ อาโกฏาเปติ โธวาเปติ นิสฺสคฺคิเยน อาปตฺติ ทฺวินฺนํ ทุกฺกฏานํ ฯ {๔๔.๒} อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี ปุราณจีวรํ อาโกฏาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี ปุราณจีวรํ อาโกฏาเปติ โธวาเปติ นิสฺสคฺคิเยน อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี ปุราณจีวรํ อาโกฏาเปติ รชาเปติ นิสฺสคฺคิเยน อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี ปุราณจีวรํ อาโกฏาเปติ โธวาเปติ รชาเปติ นิสฺสคฺคิเยน อาปตฺติ ทฺวินฺนํ ทุกฺกฏานํ ฯ {๔๔.๓} อญฺาติกาย เวมติโก ฯเปฯ อญฺาติกาย าติกสญฺี ฯเปฯ อญฺสฺส ปุราณจีวรํ โธวาเปติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ นิสีทน- ปจฺจตฺถรณํ โธวาเปติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ เอกโต อุปสมฺปนฺนาย โธวาเปติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ าติกาย อญฺาติกสญฺี อาปตฺติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๗.

ทุกฺกฏสฺส ฯ าติกาย เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ าติกาย าติกสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๔๕] อนาปตฺติ าติกาย โธวนฺติยา อญฺาติกา ทุติยา โหติ อวุตฺตา โธวติ อปริภุตฺตํ โธวาเปติ จีวรํ เปตฺวา อญฺ ปริกฺขารํ โธวาเปติ สิกฺขมานาย สามเณริยา อุตฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ จตุตฺถสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ -------

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๘.

ปญฺจมสิกฺขาปทํ [๔๖] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา ราชคเห วิหรติ เวฬุวเน กลนฺทกนิวาเป ฯ เตน โข ปน สมเยน อุปฺปลวณฺณา ภิกฺขุนี สาวตฺถิยํ วิหรติ ฯ อถโข อุปฺปลวณฺณา ภิกฺขุนี ปุพฺพณฺหสมยํ นิวาเสตฺวา ปตฺตจีวรมาทาย สาวตฺถึ ปิณฺฑาย ปาวิสิ สาวตฺถิยํ ปิณฺฑาย จริตฺวา ปจฺฉาภตฺตํ ปิณฺฑปาตปฏิกฺกนฺตา เยน อนฺธวนํ เตนุปสงฺกมิ ทิวาวิหาราย อนฺธวนํ อชฺโฌคาเหตฺวา อญฺตรสฺมึ รุกฺขมูเล ทิวาวิหารํ นิสีทิ ฯ เตน โข ปน สมเยน โจรา กตกมฺมา คาวึ วธิตฺวา มํสํ คเหตฺวา อนฺธวนํ ปวิสึสุ ฯ อทฺทสา โข โจรคามณิโก อุปฺปลวณฺณํ ภิกฺขุนึ อญฺตรสฺมึ รุกฺขมูเล ทิวาวิหารํ นิสินฺนํ ฯ ทิสฺวานสฺส เอตทโหสิ สเจ เม ปุตฺตภาติกา ^๑- ปสฺสิสฺสนฺติ วิเหยิสฺสนฺติ อิมํ ภิกฺขุนินฺติ อญฺเน มคฺเคน อคมาสิ ฯ อถโข โส โจรคามณิโก มํเส ปกฺเก วรมํสานิ คเหตฺวา ปณฺเณน ปุฏํ ^๒- พนฺธิตฺวา อุปฺปลวณฺณาย ภิกฺขุนิยา อวิทูเร รุกฺเข อาลคฺเคตฺวา โย ปสฺสติ สมโณ วา พฺราหฺมโณ วา ทินฺนํเยว หรตูติ วตฺวา ปกฺกามิ ฯ อสฺโสสิ โข อุปปลวณฺณา ภิกฺขุนี สมาธิมฺหา วุฏฺหิตฺวา ตสฺส โจรคามณิกสฺส อิมํ วาจํ ภาสมานสฺส ฯ อถโข @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. ปุตฺตภาตุกา ฯ ^๒ ม. ยุ. ปณฺณปุฏํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๙.

อุปฺปลวณฺณา ภิกฺขุนี ตํ มํสํ คเหตฺวา อุปสฺสยํ อคมาสิ ฯ อถโข อุปฺปลวณฺณา ภิกฺขุนี ตสฺสา รตฺติยา อจฺจเยน ตํ มํสํ สมฺปาเทตฺวา อุตฺตราสงฺเคน ภณฺฑิกํ พนฺธิตฺวา เวหาสํ อพฺภุคฺคนฺตฺวา เวฬุวเน ปจฺจุฏฺาสิ ฯ [๔๗] เตน โข ปน สมเยน ภควา คามํ ปิณฺฑาย ปวิฏฺโ โหติ ฯ อายสฺมา อุทายิ โอหิยโก โหติ วิหารปาโล ฯ อถโข อุปฺปลวณฺณา ภิกฺขุนี เยนายสฺมา อุทายิ เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ อุทายึ เอตทโวจ กหํ ภนฺเต ภควาติ ฯ ปวิฏฺโ ภคินิ ภควา คามํ ปิณฺฑายาติ ฯ อิมํ ภนฺเต มํสํ ภควโต เทหีติ ฯ สนฺตปฺปิโต เต ^๑- ภคินิ ภควา มํเสน สเจ เม ตฺวํ อนฺตรวาสกํ ทเทยฺยาสิ เอวมหมฺปิ ^๒- สนฺตปฺปิโต ภเวยฺยํ อนฺตรวาสเกนาติ ฯ มยํ โข ภนฺเต มาตุคามา นาม กิจฺฉลาภา อิทญฺจ เม อนฺติมํ ปญฺจมํ จีวรํ นาหํ ทสฺสามีติ ฯ เสยฺยถาปิ ภคินิ ปุริโส หตฺถึ ทตฺวา กจฺเฉ วิสฺสชฺเชยฺย ^๓- เอวเมว โข ตฺวํ ภคินิ ภควโต มํสํ ทตฺวา มยฺหํ ^๔- อนฺตรวาสกํ วิสฺสชฺเชหีติ ^๕- ฯ {๔๗.๑} อถโข อุปฺปลวณฺณา ภิกฺขุนี อายสฺมตา อุทายินา นิปฺปีฬิยมานา อนฺตรวาสกํ ทตฺวา อุปสฺสยํ อคมาสิ ฯ ภิกฺขุนิโย อุปฺปลวณฺณาย ภิกฺขุนิยา @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. ตยา รามญฺโปตฺถเก ปน น ทิสฺสติ ฯ ^๒ เอวญฺจาหํปีติปิ ปาโ ฯ @^๓ ม. ยุ. สชฺเชยฺย ฯ ^๔ ม. ยุ. มยิ ฯ ^๕ ม. ยุ. น สชฺชสีติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๐.

ปตฺตจีวรํ ปฏิคฺคณฺหนฺติโย อุปฺปลวณฺณํ ภิกฺขุนึ เอตทโวจุํ กหนฺเต อยฺเย อนฺตรวาสโกติ ฯ อุปฺปลวณฺณา ภิกฺขุนี ภิกฺขุนีนํ เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ ภิกฺขุนิโย อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม อยฺโย อุทายิ ภิกฺขุนิยา หตฺถโต ^๑- จีวรํ ปฏิคฺคเหสฺสติ กิจฺฉลาโภ มาตุคาโมติ ฯ อถโข ตา ภิกฺขุนิโย ภิกฺขูนํ เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม อายสฺมา อุทายิ ภิกฺขุนิยา หตฺถโต ^๒- จีวรํ ปริคฺคเหสฺสตีติ ฯ {๔๗.๒} อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯเปฯ สจฺจํ กิร ตฺวํ อุทายิ ภิกฺขุนิยา หตฺถโต ^๓- จีวรํ ปฏิคฺคเหสีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ าติกา เต อุทายิ อญฺาติกาติ ฯ อญฺาติกา ภควาติ ฯ อญฺาตโก โมฆปุริส อญฺาติกาย น ชานาติ ปฏิรูปํ วา อปฺปฏิรูปํ วา สนฺตํ วา อสนฺตํ วา ตตฺถ นาม ตฺวํ โมฆปุริส อญฺาติกาย ภิกฺขุนิยา หตฺถโต จีวรํ ปฏิคฺคเหสฺสสิ เนตํ โมฆปุริส อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๔๗.๓} โย ปน ภิกฺขุ อญฺาติกาย ภิกฺขุนิยา หตฺถโต จีวรํ ปฏิคฺคเณฺหยฺย นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ {๔๗.๔} เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺตฺตํ โหติ ฯ [๔๘] เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู กุกฺกุจฺจายนฺตา ภิกฺขุนีนํ @เชิงอรรถ: ^๑-๒-๓ ม. ยุ. อยํ ปาโ นตฺถิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๑.

ปาริวฏฺฏกจีวรํ ^๑- นปฺปฏิคฺคณฺหนฺติ ฯ ภิกฺขุนิโย อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม อยฺยา อมฺหากํ ปาริวฏฺฏกจีวรํ ^๒- นปฺปฏิคฺคณฺหิสฺสนฺตีติ ^๓- ฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู ตาสํ ภิกฺขุนีนํ อุชฺฌายนฺตีนํ ขียนฺตีนํ วิปาเจนฺตีนํ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ อนุชานามิ ภิกฺขเว ปญฺจนฺนํ ปาริวฏฺฏกํ ^๔- ปฏิคฺคเหตุํ ภิกฺขุสฺส ภิกฺขุนิยา สิกฺขมานาย สามเณรสฺส สามเณริยา อนุชานามิ ภิกฺขเว อิเมสํ ปญฺจนฺนํ ปาริวฏฺฏกํ ^๕- ปฏิคฺคเหตุํ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๔๘.๑} โย ปน ภิกฺขุ อญฺาติกาย ภิกฺขุนิยา หตฺถโต จีวรํ ปฏิคคเณฺหยฺย อญฺตฺร ปาริวฏฺฏกา ^๖- นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๔๙] โย ปนาติ โย ยาทิโส ฯเปฯ ภิกฺขูติ ฯเปฯ อยํ อิมสฺมึ อตฺเถ อธิปฺเปโต ภิกฺขูติ ฯ อญฺาติกา นาม มาติโต วา ปิติโต วา ยาว สตฺตมา ปิตามหยุคา อสมฺพทฺธา ฯ ภิกฺขุนี นาม อุภโตสงฺเฆ อุปสมฺปนฺนา ฯ จีวรํ นาม ฉนฺนํ จีวรานํ @เชิงอรรถ: ^๑-๒ ม. ยุ. ปาริวตฺตกจีวรํ ฯ ^๓ ม. ยุ. น ปฏิคฺคเหสฺสนฺตีติ ฯ ^๔-๕ ม. ยุ. @ปาริวตฺตกํ ฯ ปาริวฏฺฏกจีวรนฺติปิ ปาโ ฯ ^๖ ม. ยุ. ปาริวตฺตกา ฯ เอวมุปริปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๒.

อญฺตรํ จีวรํ วิกปฺปนูปคํ ปจฺฉิมํ ^๑- ฯ อญฺตฺร ปาริวฏฺฏกาติ เปตฺวา ปาริวฏฺฏกํ ฯ ปฏิคฺคณฺหาติ ปโยเค ทุกฺกฏํ ปฏิลาเภน นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯเปฯ อิทํ เม ภนฺเต จีวรํ อญฺาติกาย ภิกฺขุนิยา หตฺถโต ปฏิคฺคหิตํ อญฺตฺร ปาริวฏฺฏกา นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๕๐] อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี หตฺถโต ^๒- จีวรํ ปฏิคฺคณฺหาติ อญฺตฺร ปาริวฏฺฏกา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อญฺาติกาย เวมติโก หตฺถโต ^๓- จีวรํ ปฏิคฺคณฺหาติ อญฺตฺร ปาริวฏฺฏกา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อญฺาติกาย าติกสญฺี หตฺถโต ^๔- จีวรํ ปฏิคฺคณฺหาติ อญฺตฺร ปาริวฏฺฏกา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ [๕๑] เอกโตอุปสมฺปนฺนาย หตฺถโต จีวรํ ปฏิคฺคณฺหาติ อญฺตฺร ปาริวฏฺฏกา อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ าติกาย อญฺาติกสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ าติกาย เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ าติกาย าติกสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๕๒] อนาปตฺติ าติกาย ปาริวฏฺฏกํ ปริตฺเตน วา วิปุลํ วิปุเลน วา ปริตฺตํ ภิกฺขุ วิสฺสาสํ คณฺหาติ ตาวกาลิกํ @เชิงอรรถ: ^๑ ยุ. วิกปฺปนุปคปจฺฉิมํ ฯ ^๒-๓-๔ ม. ยุ. อยํ ปาโ นตฺถิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๓.

คณฺหาติ จีวรํ เปตฺวา อญฺ ปริกฺขารํ คณฺหาติ สิกฺขมานาย สามเณริยา อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ ปญฺจมสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ -------

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๔.

ฉฏฺสิกฺขาปทํ [๕๓] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต ปฏฺโ ^๑- โหติ ธมฺมึ กถํ กาตุํ ฯ อถโข อญฺตโร เสฏฺิปุตฺโต เยนายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ เอกมนฺตํ นิสินฺนํ โข ตํ เสฏฺิปุตฺตํ อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต ธมฺมิยา กถาย สนฺทสฺเสสิ สมาทเปสิ สมุตฺเตเชสิ สมฺปหํเสสิ ฯ {๕๓.๑} อถโข โส เสฏฺิปุตฺโต อายสฺมตา อุปนนฺเทน สกฺยปุตฺเตน ธมฺมิยา กถาย สนฺทสฺสิโต สมาทปิโต สมุตฺเตชิโต สมฺปหํสิโต อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ เอตทโวจ วเทยฺยาถ ภนฺเต เยน อตฺโถ ปฏิพลา มยํ อยฺยสฺส ทาตุํ ยทิทํ จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารนฺติ ^๒- ฯ สเจ เม ตฺวํ อาวุโส ทาตุกาโมสิ อิโต เอกํ สาฏกํ เทหีติ ฯ อมฺหากํ โข ภนฺเต กุลปุตฺตานํ กิสฺมึ วิย เอกสาฏกํ คนฺตุํ อาคเมถ ^๓- ภนฺเต ยาว ฆรํ คจฺฉามิ ฆรํ คโต อิโต วา เอกํ สาฏกํ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ปฏฺโฏ ฯ ^๒ ยุ. จีวร ... ปริกฺขารานนฺติ ฯ ^๓ ม. ยุ. อาคเมหิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๕.

ปหิณิสฺสามิ อิโต วา สุนฺทรตรนฺติ ฯ ทุติยมฺปิ โข อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต ตํ เสฏฺิปุตฺตํ เอตทโวจ สเจ เม ตฺวํ อาวุโส ทาตุกาโมสิ อิโต เอกํ สาฏกํ เทหีติ ฯ อมฺหากํ โข ภนฺเต กุลปุตฺตานํ กิสฺมึ วิย เอกสาฏกํ คนฺตุํ อาคเมถ ภนฺเต ยาว ฆรํ คจฺฉามิ ฆรํ คโต อิโต วา เอกํ สาฏกํ ปหิณิสฺสามิ อิโต วา สุนฺทรตรนฺติ ฯ ตติยมฺปิ โข อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต ตํ เสฏฺิปุตฺตํ เอตทโวจ สเจ เม ตฺวํ อาวุโส ทาตุกาโมสิ อิโต เอกํ สาฏกํ เทหีติ ฯ อมฺหากํ โข ภนฺเต กุลปุตฺตานํ กิสฺมึ วิย เอกสาฏกํ คนฺตุํ อาคเมถ ภนฺเต ยาว ฆรํ คจฺฉามิ ฆรํ คโต อิโต วา เอกํ สาฏกํ ปหิณิสฺสามิ อิโต วา สุนฺทรตรนฺติ ฯ กึ ปน ตยา อาวุโส อทาตุกาเมน ปวาริเตน ยํ ตฺวํ ปวาเรตฺวา น เทสีติ ฯ {๕๓.๒} อถโข โส เสฏฺิปุตฺโต อายสฺมตา อุปนนฺเทน สกฺยปุตฺเตน นิปฺปีฬิยมาโน เอกํ สาฏกํ ทตฺวา อคมาสิ ฯ มนุสฺสา ตํ เสฏฺิปุตฺตํ ปสฺสิตฺวา เอตทโวจุํ กิสฺส ตฺวํ อยฺย ^๑- เอกสาฏโก อาคจฺฉสีติ ฯ อถโข โส เสฏฺิปุตฺโต เตสํ มนุสฺสานํ เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ มหิจฺฉา อิเม สมณา สกฺยปุตฺติยา อสนฺตุฏฺา นยิเม ^๒- สุกรา ธมฺมนิมนฺตนาย ^๓- กาตุํ กถํ หิ นาม เสฏฺิปุตฺเตน ธมฺมนิมนฺตนาย @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. อยฺโย ฯ ^๒ ม. ยุ. นยิเมสํ ฯ ^๓ ม. ยุ. ธมฺมนิมนฺตนาปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๖.

กยิรมานาย สาฏกํ คณฺหิสฺสนฺตีติ ^๑- ฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขียนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา สนฺตุฏฺา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต เสฏฺิปุตฺตํ จีวรํ วิญฺาเปสฺสตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สจฺจํ กิร ตฺวํ อุปนนฺท เสฏฺิปุตฺตํ จีวรํ วิญฺาเปสีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ^๒- ฯ าตโก เต อุปนนฺท อญฺาตโกติ ฯ อญฺาตโก ภควาติ ฯ อญฺาตโก โมฆปุริส อญฺาตกสฺส น ชานาติ ปฏิรูปํ วา อปฺปฏิรูปํ วา สนฺตํ วา อสนฺตํ วา ตตฺถ นาม ตฺวํ โมฆปุริส อญฺาตกํ เสฏฺิปุตฺตํ จีวรํ วิญฺาเปสฺสสิ เนตํ โมฆปุริส อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๕๓.๓} โย ปน ภิกฺขุ อญฺาตกํ คหปตึ วา คหปตานึ วา จีวรํ วิญฺาเปยฺย นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ {๕๓.๔} เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺตฺตํ โหติ ฯ [๕๔] เตน โข ปน สมเยน สมฺพหุลา ภิกฺขู สาเกตา สาวตฺถึ อทฺธานมคฺคปฏิปนฺนา โหนฺติ ฯ อนฺตรามคฺเค โจรา นิกฺขมิตฺวา เต ภิกฺขู อจฺฉินฺทึสุ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควตา ปฏิกฺขิตฺตํ อญฺาตกํ คหปตึ วา คหปตานึ วา จีวรํ วิญฺาเปตุนฺติ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. คเหสฺสนฺตีติ ฯ ^๒ ยุ. อิติสทฺโท นตฺถิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๗.

กุกฺกุจฺจายนฺตา น วิญฺาเปสุํ ยถานคฺคา ว สาวตฺถึ คนฺตฺวา ภิกฺขู อภิวาเทนฺติ ฯ ภิกฺขู เอวมาหํสุ สุนฺทรา โข อิเม อาวุโส อาชีวกา เย อิเม ภิกฺขู อภิวาเทนฺตีติ ฯ เต เอวมาหํสุ น มยํ อาวุโส อาชีวกา ภิกฺขู มยนฺติ ฯ ภิกฺขู อายสฺมนฺตํ อุปาลึ เอตทโวจุํ อิงฺฆ อาวุโส อุปาลิ อิเม อนุยุญฺชาหีติ ฯ อถโข ^๑- เต ภิกฺขู อายสฺมตา อุปาลินา อนุยุญฺชิยมานา เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ^๑- ฯ {๕๔.๑} อถโข อายสฺมา อุปาลิ เต ภิกฺขู อนุยุญฺชิตฺวา ภิกฺขู เอตทโวจ ภิกฺขู อิเม อาวุโส เทถ เตสํ ^๒- จีวรานีติ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ภิกฺขู นคฺคา อาคจฺฉิสฺสนฺติ นนุ นาม ติเณน วา ปฏิจฺฉาเทตฺวา อาคนฺตพฺพนฺติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ^[๓]- ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ อนุชานามิ ภิกฺขเว อจฺฉินฺนจีวรสฺส วา นฏฺจีวรสฺส วา อญฺาตกํ คหปตึ วา คหปตานึ วา จีวรํ วิญฺาเปตุํ ยํ อาวาสํ ปมํ อุปคจฺฉติ สเจ ตตฺถ โหติ สงฺฆสฺส วิหารจีวรํ วา อุตฺตรตฺถรณํ วา ภุมฺมตฺถรณํ ^๔- วา ภิสิจฺฉวิ วา ตํ คเหตฺวา ปารุปิตุํ ตญฺจ โข ^๕- ลภิตฺวา โอทหิสฺสามีติ โน เจ โหติ สงฺฆสฺส วิหารจีวรํ วา อุตฺตรตฺถรณํ วา ภุมฺมตฺถรณํ @เชิงอรรถ: ^๑ ยุ. อิเม ปาา นตฺถิ ฯ ^๒ ม. ยุ. เนสํ ฯ ^๓ โป. ภิกฺขุสงฺฆํ สนฺนิปาตาเปตฺวา ฯ @^๔ ม. ภูมตฺถรณํ ฯ ^๕ ม. ยุ. ตญฺจ โขติ ปาโ นตฺถิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๘.

วา ภิสิจฺฉวิ วา ติเณน วา ปณฺเณน วา ปฏิจฺฉาเทตฺวา อาคนฺตพฺพํ นเตฺวว นคฺเคน อาคนฺตพฺพํ โย อาคจฺเฉยฺย อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๕๔.๒} โย ปน ภิกฺขุ อญฺาตกํ คหปตึ วา คหปตานึ วา จีวรํ วิญฺาเปยฺย อญฺตฺร สมยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ตตฺถายํ สมโย อจฺฉินฺนจีวโร วา โหติ ภิกฺขุ นฏฺจีวโร วา อยํ ตตฺถ สมโยติ ฯ [๕๕] โย ปนาติ โย ยาทิโส ฯเปฯ ภิกฺขูติ ฯเปฯ อยํ อิมสฺมึ อตฺเถ อธิปฺเปโต ภิกฺขูติ ฯ อญฺาตโก นาม มาติโต วา ปิติโต วา ยาว สตฺตมา ปิตามหยุคา อสมฺพทฺโธ ฯ คหปติ นาม โย โกจิ อคารํ อชฺฌาวสติ ฯ คหปตานี นาม ยา กาจิ อคารํ อชฺฌาวสติ ฯ จีวรํ นาม ฉนฺนํ จีวรานํ อญฺตรํ จีวรํ วิกปฺปนูปคํ ปจฺฉิมํ ^๑- ฯ อญฺตฺร สมยาติ เปตฺวา สมยํ ฯ อจฺฉินฺนจีวโร นาม ภิกฺขุสฺส จีวรํ อจฺฉินฺนํ โหติ ราชูหิ วา โจเรหิ วา ธุตฺเตหิ วา เยหิ เกหิจิ วา อจฺฉินฺนํ โหติ ฯ นฏฺจีวโร นาม ภิกฺขุสฺส จีวรํ อคฺคินา วา ทฑฺฒํ โหติ อุทเกน วา วุฬฺหํ โหติ อุนฺทุเรหิ วา อุปจิกาหิ วา ขายิตํ โหติ ปริโภคชิณฺณํ วา โหติ ฯ อญฺตฺร สมยา วิญฺาเปติ ปโยเค ทุกฺกฏํ ปฏิลาเภน นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส @เชิงอรรถ: ^๑ ยุ. วิกปฺปนุปคปจฺฉิมํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๙.

วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯเปฯ อิทํ เม ภนฺเต จีวรํ อญฺาตกํ คหปติกํ อญฺตฺร สมยา วิญฺาปิตํ นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๕๖] อญฺาตเก อญฺาตกสญฺี อญฺตฺร สมยา จีวรํ วิญฺาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ อญฺาตเก เวมติโก อญฺตฺร สมยา จีวรํ วิญฺาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อญฺาตเก อญฺาตกสญฺี อญฺตฺร สมยา จีวรํ วิญฺาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ าตเก อญฺาตกสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ าตเก เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ าตเก าตกสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๕๗] อนาปตฺติ สมเย าตกานํ ปวาริตานํ อญฺสฺสตฺถาย อตฺตโน ธเนน อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ ฉฏฺสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ -------

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๐.

สตฺตมสิกฺขาปทํ [๕๘] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อจฺฉินฺนจีวรเก ภิกฺขู อุปสงฺกมิตฺวา เอวํ วเทนฺติ ^๑- ภควตา อาวุโส อนุญฺาตํ อจฺฉินฺนจีวรสฺส วา นฏฺจีวรสฺส วา อญฺาตกํ คหปตึ วา คหปตานึ วา จีวรํ วิญฺาเปตุํ วิญฺาเปถ อาวุโส จีวรนฺติ ฯ อลํ อาวุโส ลทฺธํ อเมฺหหิ จีวรนฺติ ฯ มยํ อาวุโส ^๒- อายสฺมนฺตานํ อตฺถาย ^๓- วิญฺาเปมาติ ฯ วิญฺาเปถ อาวุโสติ ฯ อถโข ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อญฺาตเก ^๔- คหปติเก อุปสงฺกมิตฺวา เอตทโวจุํ อจฺฉินฺนจีวรกา อาวุโส ภิกฺขู อาคตา เทถ เนสํ จีวรนฺติ ^๕- พหุํ จีวรํ วิญฺาเปสุํ ฯ {๕๘.๑} เตน โข ปน สมเยน อญฺตโร ปุริโส สภายํ นิสินฺโน อญฺตรํ ปุริสํ เอตทโวจ อจฺฉินฺนจีวรกา อยฺยา ^๖- อาคตา เนสํ ^๗- มยา จีวรํ ทินฺนนฺติ ฯ โสปิ เอวมาห มยาปิ ทินฺนนฺติ ฯ อปโรปิ เอวมาห มยาปิ ทินฺนนฺติ ฯ เต @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. วทนฺติ ฯ ^๒-๓-๔ ม. ยุ. อิเม ปาา นตฺถิ ฯ ^๕ ม. ยุ. รา. จีวรานีติ ฯ @^๖ ม. ยุ. อยฺโย ภิกฺขู ฯ เอวมีทิเส าเนสุ ฯ ^๗ ม. ยุ. เตสํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๑.

อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา น มตฺตํ ชานิตฺวา พหุํ จีวรํ วิญฺาเปสฺสนฺติ ทุสฺสวณิชฺชํ ^๑- วา สมณา ^๒- สกฺยปุตฺติยา กริสฺสนฺติ ปคฺคาหิกสาลํ วา ปสาเรสฺสนฺตีติ ฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขียนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา สนฺตุฏฺา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู น มตฺตํ ชานิตฺวา พหุํ จีวรํ วิญฺาเปสฺสนฺตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สจฺจํ กิร ตุเมฺห ภิกฺขเว น มตฺตํ ชานิตฺวา พหุํ จีวรํ วิญฺาเปถาติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม ตุเมฺห โมฆปุริสา น มตฺตํ ชานิตฺวา พหุํ จีวรํ วิญฺาเปสฺสถ เนตํ โมฆปุริสา อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๕๘.๒} ตญฺเจ อญฺาตโก คหปติ วา คหปตานี วา พหูหิ จีวเรหิ อภิหฏฺฐุํ ปวาเรยฺย สนฺตรุตฺตรปรมนฺเตน ภิกฺขุนา ตโต จีวรํ สาทิตพฺพํ ตโต เจ อุตฺตรึ สาทิเยยฺย นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๕๙] ตญฺเจติ อจฺฉินฺนจีวรกํ ภิกฺขุํ ฯ อญฺาตโก นาม มาติโต วา ปิติโต วา ยาว สตฺตมา ปิตามหยุคา อสมฺพทฺโธ ฯ คหปติ นาม โย โกจิ อคารํ อชฺฌาวสติ ฯ คหปตานี นาม ยา กาจิ อคารํ อชฺฌาวสติ ฯ พหูหิ จีวเรหีติ พหุเกหิ จีวเรหิ ฯ อภิหฏฺฐุํ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ทุสฺสวาณิชฺชํ ฯ ^๒ โป. ทุสฺสวาณิชา อิเม สมณา ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๒.

ปวาเรยฺยาติ ยาวตกํ อิจฺฉสิ ตาวตกํ คณฺหาหีติ ฯ สนฺตรุตฺตรปรมนฺเตน ภิกฺขุนา ตโต จีวรํ สาทิตพฺพนฺติ สเจ ตีณิ นฏฺานิ โหนฺติ เทฺว สาทิตพฺพานิ เทฺว นฏฺานิ เอกํ สาทิตพฺพํ เอกํ นฏฺ น ^[๑]- สาทิตพฺพํ ฯ ตโต เจ อุตฺตรึ สาทิเยยฺยาติ ตทุตฺตรึ วิญฺาเปติ ปโยเค ทุกฺกฏํ ปฏิลาเภน นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯเปฯ อิมํ เม ภนฺเต จีวรํ อญฺาตกํ คหปติกํ ^[๒]- ตทุตฺตรึ วิญฺาปิตํ นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๖๐] อญฺาตเก อญฺาตกสญฺี ตทุตฺตรึ จีวรํ วิญฺาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อญฺาตเก เวมติโก ตทุตฺตรึ จีวรํ วิญฺาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อญฺาตเก าตกสญฺี ตทุตฺตรึ จีวรํ วิญฺาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ าตเก อญฺาตกสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ าตเก เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ าตเก าตกสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๖๑] อนาปตฺติ เสสกํ อาหริสฺสามีติ หรนฺโต คจฺฉติ เสสกํ ตุเยฺหว โหตูติ เทนฺติ น อจฺฉินฺนการณา เทนฺติ น นฏฺการณา @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. กิญฺจิ ฯ ^๒ ม. ยุ. อุปสงฺกมิตฺวา ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๓.

เทนฺติ าตกานํ ปวาริตานํ อตฺตโน ธเนน อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ สตฺตมสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ -------

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๔.

อฏฺมสิกฺขาปทํ [๖๒] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน อญฺตโร ปุริโส ปชาปตึ เอตทโวจ อยฺยํ อุปนนฺทํ จีวเรน อจฺฉาเทสฺสามีติ ฯ อสฺโสสิ โข อญฺตโร ปิณฺฑจาริโก ภิกฺขุ ตสฺส ปุริสสฺส อิมํ วาจํ ภาสมานสฺส ฯ อถโข โส ภิกฺขุ เยนายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ เอตทโวจ มหาปุญฺโสิ ตฺวํ อาวุโส อุปนนฺท อมุกสฺมึ โอกาเส อญฺตโร ปุริโส ปชาปตึ เอตทโวจ อยฺยํ อุปนนฺทํ จีวเรน อจฺฉาเทสฺสามีติ ฯ อตฺถาวุโส มํ โส อุปฏฺาโกติ ฯ {๖๒.๑} อถโข อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต เยน โส ปุริโส เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ตํ ปุริสํ เอตทโวจ สจฺจํ กิร มํ ตฺวํ อาวุโส จีวเรน อจฺฉาเทตุกาโมสีติ ฯ อปิ มยฺย ^๑- เอวํ โหติ อยฺยํ อุปนนฺทํ จีวเรน อจฺฉาเทสฺสามีติ ฯ สเจ โข มํ ตฺวํ อาวุโส จีวเรน อจฺฉาเทตุกาโมสิ เอวรูเปน จีวเรน อจฺฉาเทหิ กฺยาหํ ^๒- เตน อจฺฉนฺโนปิ กริสฺสามิ ยาหํ ^๓- น ปริภุญฺชิสฺสามีติ ฯ {๖๒.๒} อถโข โส ปุริโส อุชฺฌายติ ขียติ วิปาเจติ มหิจฺฉา อิเม สมณา สกฺยปุตฺติยา อสนฺตุฏฺา นยิเม สุกรา จีวเรน อจฺฉาเทตุํ กถํ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. เมยฺย ฯ เม อยฺยอิติ ทฺวีสุปิ วิกปฺเปสุ ปทจฺเฉโท ฯ @^๓ ยํ อหนฺติ ปทจฺเฉโท ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๕.

หิ นาม อยฺโย อุปนนฺโท มยา ปุพฺเพ อปฺปวาริโต ^[๑]- อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชิสฺสตีติ ฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู ตสฺส ปุริสสฺส อุชฺฌายนฺตสฺส ขียนฺตสฺส วิปาเจนฺตสฺส ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา สนฺตุฏฺา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต ปุพฺเพ อปฺปวาริโต คหปติกํ อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชิสฺสตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สจฺจํ กิร ตฺวํ อุปนนฺท ปุพฺเพ อปฺปวาริโต คหปติกํ อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชสีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ าตโก เต อุปนนฺท อญฺาตโกติ ฯ อญฺาตโก ภควาติ ฯ อญฺาตโก โมฆปุริส อญฺาตกสฺส น ชานาติ ปฏิรูปํ วา อปฺปฏิรูปํ วา สนฺตํ วา อสนฺตํ วา ตตฺถ นาม ตฺวํ โมฆปุริส ปุพฺเพ อปฺปวาริโต อญฺาตกํ คหปติกํ อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชิสฺสสิ เนตํ โมฆปุริส อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๖๒.๓} ภิกฺขุํ ปเนว อุทฺทิสฺส อญฺาตกสฺส คหปติสฺส วา คหปตานิยา วา จีวรเจตาปนํ ^๒- อุปกฺขฏํ โหติ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. มํ ฯ ^๒ ม. จีวรเจตาปนฺนํ ฯ จีวรํ เจตาเปนฺติ ปริวตฺเตนฺติ เอเตน @จีวรมูเลนาติ จีวรเจตาปนฺนํ ฯ ยทาทินา สุตฺเตน นาคโมติ คนฺถิยํ วุตฺตํ ฯ ตสฺมา @เยภุยฺเยน จีวรเจตาปนฺนนฺติ ปนฺติ ฯ ตํ ปมาณํ น โหติ เทฺวภาวสฺส การณาภาวโต ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๖.

อิมินา จีวรเจตาปเนน จีวรํ เจตาเปตฺวา อิตฺถนฺนามํ ภิกฺขุํ จีวเรน อจฺฉาเทสฺสามีติ ฯ ตตฺร เจ โส ภิกฺขุ ปุพฺเพ อปฺปวาริโต อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺเชยฺย สาธุ วต มํ อายสฺมา อิมินา จีวรเจตาปเนน เอวรูปํ วา เอวรูปํ วา จีวรํ เจตาเปตฺวา อจฺฉาเทหีติ กลฺยาณกมฺยตํ อุปาทาย นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๖๓] ภิกฺขุํ ปเนว อุทฺทิสฺสาติ ภิกฺขุสฺสตฺถาย ภิกฺขุํ อารมฺมณํ กริตฺวา ภิกฺขุํ อจฺฉาเทตุกาโม ฯ อญฺาตโก นาม มาติโต วา ปิติโต วา ยาว สตฺตมา ปิตามหยุคา อสมฺพทฺโธ ฯ คหปติ นาม โย โกจิ อคารํ อชฺฌาวสติ ฯ คหปตานี นาม ยา กาจิ อคารํ อชฺฌาวสติ ฯ จีวรเจตาปนํ นาม หิรญฺ วา สุวณฺณํ วา มณิ วา มุตฺตา วา มสารคลฺลํ ^๑- วา ผลิโก วา ปฏโก วา สุตฺตํ วา กปฺปาโส วา ฯ อิมินา จีวรเจตาปเนนาติ ปจฺจุปฏฺิเตน ฯ เจตาเปตฺวาติ ปริวฏฺเฏตฺวา ^๒- ฯ อจฺฉาเทสฺสามีติ ทสฺสามิ ฯ ตตฺร เจ โส ภิกฺขูติ ยํ ภิกฺขุํ อุทฺทิสฺส จีวรเจตาปนํ อุปกฺขฏํ โหติ โส ภิกฺขุ ฯ ปุพฺเพ อปฺปวาริโตติ ปุพฺเพ อวุตฺโต โหติ กีทิเสน เต ภนฺเต จีวเรน อตฺโถ กีทิสํ เต จีวรํ เจตาเปสฺสามีติ ^๓- ฯ อุปสงฺกมิตฺวาติ ฆรํ คนฺตฺวา ยตฺถ กตฺถจิ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. มุตฺตา วา มณิ วา ปวาโฬ วา ฯ ^๒ ม. ยุ. รา. ปริวตฺเตตฺวา ฯ @เอวมุปริปิ ฯ ^๓ ม. ยุ. เจตาเปมีติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๗.

อุปสงฺกมิตฺวา ฯ จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺเชยฺยาติ อายตํ วา โหตุ วิตฺถตํ วา อปฺปิตํ วา สณฺหํ วา ฯ อิมินา จีวรเจตาปเนนาติ ปจฺจุปฏฺิเตน ฯ เอวรูปํ วา เอวรูปํ วาติ อายตํ วา วิตฺถตํ วา อปฺปิตํ วา สณฺหํ วา ฯ เจตาเปตฺวาติ ปริวฏฺเฏตฺวา ฯ อจฺฉาเทหีติ ทชฺเชหิ ฯ กลฺยาณกมฺยตํ อุปาทายาติ สาธุตฺถิโก ^๑- มหคฺฆตฺถิโก ฯ ตสฺส วจเนน อายตํ วา วิตฺถตํ วา อปฺปิตํ วา สณหํ วา เจตาเปติ ปโยเค ทุกฺกฏํ ปฏิลาเภน นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯเปฯ อิทํ เม ภนฺเต จีวรํ ปุพฺเพ อปฺปวาริโต อญฺาตกํ คหปติกํ อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปนฺนํ นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๖๔] อญฺาตเก อญฺาตกสญฺี ปุพฺเพ อปฺปวาริโต คหปติกํ อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อญฺาตเก เวมติโก ปุพฺเพ อปฺปวาริโต คหปติกํ อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อญฺาตเก าตกสญฺี ปุพฺเพ อปฺปวาริโต คหปติกํ อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ าตเก อญฺาตกสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ าตเก เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ าตเก าตกสญฺี อนาปตฺติ ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. สาธตฺถิโก ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๘.

[๖๕] อนาปตฺติ าตกานํ ปวาริตานํ อญฺสฺสตฺถาย อตฺตโน ธเนน มหคฺฆํ เจตาเปตุกามสฺส อปฺปคฺฆํ เจตาเปติ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ อฏฺมสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ -------

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๙.

นวมสิกฺขาปทํ [๖๖] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน อญฺตโร ปุริโส อญฺตรํ ปุริสํ เอตทโวจ อยฺยํ อุปนนฺทํ จีวเรน อจฺฉาเทสฺสามีติ ฯ โสปิ เอวมาห อหมฺปิ อยฺยํ อุปนนฺทํ จีวเรน อจฺฉาเทสฺสามีติ ฯ อสฺโสสิ โข อญฺตโร ปิณฺฑจาริโก ภิกฺขุ เตสํ ปุริสานํ อิมํ กถาสลฺลาปํ ฯ อถโข โส ภิกฺขุ เยนายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ เอตทโวจ มหาปุญฺโสิ ตฺวํ อาวุโส อุปนนฺท อมุกสฺมึ โอกาเส อญฺตโร ปุริโส อญฺตรํ ปุริสํ เอตทโวจ อยฺยํ อุปนนฺทํ จีวเรน อจฺฉาเทสฺสามีติ โสปิ เอวมาห อหมฺปิ อยฺยํ อุปนนฺทํ จีวเรน อจฺฉาเทสฺสามีติ ฯ อตฺถาวุโส มํ เต อุปฏฺากาติ ฯ {๖๖.๑} อถโข อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต เยน เต ปุริสา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา เต ปุริเส เอตทโวจ สจฺจํ กิร มํ ตุเมฺห อาวุโส จีวเรหิ อจฺฉาเทตุกามตฺถาติ ฯ อปิ นยฺย ^๑- เอวํ โหติ อยฺยํ อุปนนฺทํ จีวเรหิ อจฺฉาเทสฺสามาติ ฯ สเจ โข มํ ตุเมฺห อาวุโส จีวเรหิ อจฺฉาเทตุกามตฺถ เอวรูเปน จีวเรน อจฺฉาเทถ กฺยาหํ เตหิ อจฺฉนฺโนปิ กริสฺสามิ ยานาหํ น @เชิงอรรถ: ^๑ โน อยฺย อิติ ปทจฺเฉโท ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๐.

ปริภุญฺชิสฺสามีติ ฯ อถโข เต ปุริสา อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ มหิจฺฉา อิเม สมณา สกฺยปุตฺติยา อสนฺตุฏฺา นยิเม สุกรา จีวเรหิ อจฺฉาเทตุํ กถํ หิ นาม อยฺโย อุปนนฺโท อเมฺหหิ ปุพฺเพ อปฺปวาริโต อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชิสฺสตีติ ฯ {๖๖.๒} อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ ปุริสานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขียนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต ปุพฺเพ อปฺปวาริโต คหปติเก อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชิสฺสตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ {๖๖.๓} สจฺจํ กิร ตฺวํ อุปนนฺท ปุพฺเพ อปฺปวาริโต คหปติเก อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชสีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ าตกา เต อุปนนฺท อญฺาตกาติ ฯ อญฺาตกา ภควาติ ฯ อญฺาตโก โมฆปุริส อญฺาตกานํ น ชานาติ ปฏิรูปํ วา อปฺปฏิรูปํ วา สนฺตํ วา อสนฺตํ วา ตตฺถ นาม ตฺวํ โมฆปุริส ปุพฺเพ อปฺปวาริโต อญฺาตเก คหปติเก อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชิสฺสสิ เนตํ โมฆปุริส อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๖๖.๔} ภิกฺขุํ ปเนว อุทฺทิสฺส อุภินฺนํ อญฺาตกานํ คหปตีนํ วา คหปตานีนํ วา ปจฺเจกจีวรเจตาปนา อุปกฺขฏา โหนฺติ อิเมหิ มยํ ปจฺเจกจีวรเจตาปเนหิ ปจฺเจกจีวรานิ เจตาเปตฺวา อิตฺถนฺนามํ ภิกฺขุํ จีวเรหิ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๑.

อจฺฉาเทสฺสามาติ ฯ ตตฺร เจ โส ภิกฺขุ ปุพฺเพ อปฺปวาริโต อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺเชยฺย สาธุ วต มํ อายสฺมนฺโต อิเมหิ ปจฺเจกจีวรเจตาปเนหิ เอวรูปํ วา เอวรูปํ วา จีวรํ เจตาเปตฺวา อจฺฉาเทถ อุโภ ว สนฺตา เอเกนาติ กลฺยาณกมฺยตํ อุปาทาย นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๖๗] ภิกฺขุํ ปเนว อุทฺทิสฺสาติ ภิกฺขุสฺสตฺถาย ภิกฺขุํ อารมฺมณํ กริตฺวา ภิกฺขุํ อจฺฉาเทตุกามา ฯ อุภินฺนนฺติ ทฺวินฺนํ ฯ อญฺาตกา นาม มาติโต วา ปิติโต วา ยาว สตฺตมา ปิตามหยุคา อสมฺพทฺธา ฯ คหปตี นาม ^๑- เย เกจิ อคารํ อชฺฌาวสนฺติ ฯ คหปตานี นาม ^๒- ยา กาจิ อคารํ อชฺฌาวสนฺติ ฯ จีวรเจตาปนา นาม หิรญฺา วา สุวณฺณา วา มณี วา มุตฺตา วา มสารคลฺลา ^๓- วา ผลิกา วา ปฏกา วา สุตฺตา วา กปฺปาสา วา ฯ อิเมหิ จีวรเจตาปเนหีติ ปจฺจุปฏฺิเตหิ ฯ เจตาเปตฺวาติ ปริวฏฺเฏตฺวา ฯ อจฺฉาเทสฺสามาติ ทสฺสาม ฯ ตตฺร เจ โส ภิกฺขูติ ยํ ภิกฺขุํ อุทฺทิสฺส จีวรเจตาปนา อุปกฺขฏา โหนฺติ โส ภิกฺขุ ฯ ปุพฺเพ อปฺปวาริโตติ ปุพฺเพ อวุตฺโต โหติ กีทิเสน เต ภนฺเต จีวเรน อตฺโถ กีทิสํ @เชิงอรรถ: ^๑ ยุ. คหปติกา ฯ ^๒ ม. ยุ. คหปตานิโย นาม ฯ ^๓ ม. ยุ. มุตฺตา วา @มณี วา ปวาฬา วา ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๒.

เต จีวรํ เจตาเปสฺสามาติ ^๑- ฯ อุปสงฺกมิตฺวาติ ฆรํ คนฺตฺวา ยตฺถ กตฺถจิ อุปสงฺกมิตฺวา ฯ จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺเชยฺยาติ อายตํ วา โหตุ วิตฺถตํ วา อปฺปิตํ วา สณฺหํ วา ฯ อิเมหิ จีวรเจตาปเนหีติ ปจฺจุปฏฺิเตหิ ฯ เอวรูปํ วา เอวรูปํ วาติ อายตํ วา วิตฺถตํ วา อปฺปิตํ วา สณฺหํ วา ฯ เจตาเปตฺวาติ ปริวฏฺเฏตฺวา ฯ อจฺฉาเทถาติ ทชฺเชถ ฯ อุโภ ว สนฺตา เอเกนาติ เทฺวปิ เอเกน ฯ กลฺยาณกมฺยตํ อุปาทายาติ สาธุตฺถิโก มหคฺฆตฺถิโก ฯ {๖๗.๑} ตสฺส วจเนน อายตํ วา วิตฺถตํ วา อปฺปิตํ วา สณฺหํ วา เจตาเปนฺติ ปโยเค ทุกฺกฏํ ปฏิลาเภน นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯเปฯ อิทํ เม ภนฺเต จีวรํ ปุพฺเพ อปฺปวาริโต อญฺาตเก คหปติเก อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปนฺนํ นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๖๘] อญฺาตเก อญฺาตกสญฺี ปุพฺเพ อปฺปวาริโต คหปติเก อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อญฺาตเก เวมติโก ปุพฺเพ อปฺปวาริโต คหปติเก อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อญฺาตเก าตกสญฺี ปุพฺเพ อปฺปวาริโต คหปติเก อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. เจตาเปมาติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๓.

วิกปฺปํ อาปชฺชติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ าตเก อญฺาตกสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ าตเก เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ าตเก าตกสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๖๙] อนาปตฺติ าตกานํ ปวาริตานํ อญฺสฺสตฺถาย อตฺตโน ธเนน มหคฺฆํ เจตาเปตุกามานํ อปฺปคฺฆํ เจตาเปติ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ นวมสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ -------

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๔.

ทสมสิกฺขาปทํ [๗๐] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน อายสฺมโต อุปนนฺทสฺส สกฺยปุตฺตสฺส อุปฏฺาโก มหามตฺโต อายสฺมโต อุปนนฺทสฺส สกฺยปุตฺตสฺส ทูเตน จีวรเจตาปนํ ปาเหสิ อิมินา จีวรเจตาปเนน จีวรํ เจตาเปตฺวา อยฺยํ อุปนนฺทํ จีวเรน อจฺฉาเทหีติ ฯ อถโข โส ทูโต เยนายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ เอตทโวจ อิทํ โข ภนฺเต อายสฺมนฺตํ อุทฺทิสฺส จีวรเจตาปนํ อาภตํ ปฏิคฺคณฺหาตุ อายสฺมา จีวรเจตาปนนฺติ ฯ {๗๐.๑} เอวํ วุตฺเต อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต ตํ ทูตํ เอตทโวจ น โข มยํ อาวุโส จีวรเจตาปนํ ปฏิคฺคณฺหาม จีวรญฺจ โข มยํ ปฏิคฺคณฺหาม กาเลน กปฺปิยนฺติ ฯ เอวํ วุตฺเต โส ทูโต อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ เอตทโวจ อตฺถิ ปนายสฺมโต โกจิ เวยฺยาวจฺจกโรติ ฯ เตน โข ปน สมเยน อญฺตโร อุปาสโก อารามํ อคมาสิ เกนจิเทว กรณีเยน ฯ อถโข อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต ตํ ทูตํ เอตทโวจ เอโส โข อาวุโส อุปาสโก ภิกฺขูนํ เวยฺยาวจฺจกโรติ ฯ อถโข โส ทูโต ตํ อุปาสกํ สญฺาเปตฺวา เยนายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๕.

เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ เอตทโวจ ยํ โข ภนฺเต อายสฺมา เวยฺยาวจฺจกรํ นิทฺทิสิ สญฺตฺโต โส มยา อุปสงฺกมตุ อายสฺมา กาเลน จีวเรน ตํ อจฺฉาเทสฺสตีติ ^[๑]- ฯ {๗๐.๒} เตน โข ปน สมเยน ^๒- อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต ตํ อุปาสกํ น กิญฺจิ อวจาสิ ฯ ทุติยมฺปิ โข โส มหามตฺโต อายสฺมโต อุปนนฺทสฺส สกฺยปุตฺตสฺส สนฺติเก ทูตํ ปาเหสิ ปริภุญฺชตุ อยฺโย ตํ จีวรํ อิจฺฉาม มยํ อยฺเยน ตํ จีวรํ ปริภุตฺตนฺติ ฯ ทุติยมฺปิ โข อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต ตํ อุปาสกํ น กิญฺจิ อวจาสิ ฯ ตติยมฺปิ โข โส มหามตฺโต อายสฺมโต อุปนนฺทสฺส สกฺยปุตฺตสฺส สนฺติเก ทูตํ ปาเหสิ ปริภุญฺชตุ อยฺโย ตํ จีวรํ อิจฺฉาม มยํ อยฺเยน ตํ จีวรํ ปริภุตฺตนฺติ ฯ {๗๐.๓} เตน โข ปน สมเยน นิคมสฺส ^๓- สมโย โหติ ฯ นิคเมน ^๔- จ กติกา กตา โหติ โย ปจฺฉา อาคจฺฉติ ปญฺาสมฺพทฺโธติ ^๕- ฯ อถโข อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต เยน โส อุปาสโก เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ตํ อุปาสกํ เอตทโวจ อตฺโถ เม อาวุโส จีวเรนาติ ฯ อชฺชุโณฺห @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. เตน โข ปน สมเยน โส มหามตฺโต อายสฺมโต อุปนนฺทสฺส สกฺยปุตฺตสฺส @สนฺติเก ทูตํ ปาเหสิ ปริภุญฺชตุ อยฺโย ตํ จีวรํ อิจฺฉาม มยํ อยฺเยน ตํ จีวรํ @ปริภุตฺตนฺติ ฯ ^๒ ม. ยุ. อถโข ฯ ^๓ ม. ยุ. เนคมสฺส ฯ ^๔ ม. ยุ. เนคเมน ฯ @^๕ ม. ยุ. ปญฺาสํ พทฺโธติ ฯ เอวมุปริปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๖.

ภนฺเต อาคเมหิ อชฺช นิคมสฺส สมโย นิคเมน จ กติกา กตา โหติ โย ปจฺฉา อาคจฺฉติ ปญฺาสมฺพทฺโธติ ฯ อชฺเชว เม อาวุโส จีวรํ เทหีติ โอวฏฺฏิกาย ปรามสิ ฯ อถโข โส อุปาสโก อายสฺมตา อุปนนฺเทน สกฺยปุตฺเตน นิปฺปีฬิยมาโน อายสฺมโต อุปนนฺทสฺส สกฺยปุตฺตสฺส จีวรํ เจตาเปตฺวา ปจฺฉา อคมาสิ ฯ มนุสฺสา ตํ อุปาสกํ เอตทโวจุํ กิสฺส ตฺวํ อยฺย ^๑- ปจฺฉา อาคโต ปญฺาสํ ชิโนสีติ ฯ {๗๐.๔} อถโข โส อุปาสโก เตสํ มนุสฺสานํ เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ มหิจฺฉา อิเม สมณา สกฺยปุตฺติยา อสนฺตุฏฺา นยิเมสํ สุกรํ เวยฺยาวจฺจํปิ กาตุํ กถํ หิ นาม อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต อุปาสเกน อชฺชุโณฺห ภนฺเต อาคเมหีติ วุจฺจมาโน นาคเมสฺสตีติ ^๒- ฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขียนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต อุปาสเกน อชฺชุโณฺห ภนฺเต อาคเมหีติ วุจฺจมาโน นาคเมสฺสตีติ ^๓- ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สจฺจํ กิร ตฺวํ อุปนนฺท อุปาสเกน อชฺชุโณฺห ภนฺเต อาคเมหีติ วุจฺจมาโน @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. อยฺโย ฯ ^๒ ยุ. กถํ หิ นาม อุปาสเกน ... วุจฺจมานา นาคมิสฺสนฺตีติ ฯ @^๓ ย. นาคมิสฺสตีติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๗.

นาคเมสีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม ตฺวํ โมฆปุริส อุปาสเกน อชฺชุโณฺห ภนฺเต อาคเมหีติ วุจฺจมาโน นาคเมสฺสสิ เนตํ โมฆปุริส อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๗๐.๕} ภิกฺขุํ ปเนว อุทฺทิสฺส ราชา วา ราชโภคฺโค วา พฺราหฺมโณ วา คหปติโก วา ทูเตน จีวรเจตาปนํ ปหิเณยฺย อิมินา จีวรเจตาปเนน จีวรํ เจตาเปตฺวา อิตฺถนฺนามํ ภิกฺขุํ จีวเรน อจฺฉาเทหีติ ฯ โส เจ ทูโต ตํ ภิกฺขุํ อุปสงฺกมิตฺวา เอวํ วเทยฺย อิทํ โข ภนฺเต อายสฺมนฺตํ อุทฺทิสฺส จีวรเจตาปนํ อาภตํ ปฏิคฺคณฺหาตุ อายสฺมา จีวรเจตาปนนฺติ ฯ เตน ภิกฺขุนา โส ทูโต เอวมสฺส วจนีโย น โข มยํ อาวุโส จีวรเจตาปนํ ปฏิคฺคณฺหาม จีวรญฺจ โข มยํ ปฏิคฺคณฺหาม กาเลน กปฺปิยนฺติ ฯ โส เจ ทูโต ตํ ภิกฺขุํ เอวํ วเทยฺย อตฺถิ ปนายสฺมโต โกจิ เวยฺยาวจฺจกโรติ ฯ จีวรตฺถิเกน ภิกฺขเว ภิกฺขุนา เวยฺยาวจฺจกโร นิทฺทิสิตพฺโพ อารามิโก วา อุปาสโก วา เอโส โข อาวุโส ภิกฺขูนํ เวยฺยาวจฺจกโรติ ฯ โส เจ ทูโต ตํ เวยฺยาวจฺจกรํ สญฺาเปตฺวา ตํ ภิกฺขุํ อุปสงฺกมิตฺวา เอวํ วเทยฺย ยํ โข ภนฺเต อายสฺมา เวยฺยาวจฺจกรํ นิทฺทิสิ สญฺตฺโต โส มยา อุปสงฺกมตุ อายสฺมา กาเลน จีวเรน ตํ อจฺฉาเทสฺสตีติ ฯ จีวรตฺถิเกน ภิกฺขเว ภิกฺขุนา เวยฺยาวจฺจกโร อุปสงฺกมิตฺวา ทฺวิตฺติกฺขตฺตุํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๘.

โจเทตพฺโพ สาเรตพฺโพ อตฺโถ เม อาวุโส จีวเรนาติ ฯ ทฺวิตฺติกฺขตฺตุํ โจทยมาโน สารยมาโน ^๑- ตํ จีวรํ อภินิปฺผาเทยฺย อิจฺเจตํ กุสลํ โน เจ อภินิปฺผาเทยฺย จตุกฺขตฺตุํ ปญฺจกฺขตฺตุํ ฉกฺขตฺตุปรมํ ^๒- ตุณฺหีภูเตน อุทฺทิสฺส าตพฺพํ จตุกฺขตฺตุํ ปญฺจกฺขตฺตุํ ฉกฺขตฺตุปรมํ ตุณฺหีภูโต อุทฺทิสฺส ติฏฺมาโน ตํ จีวรํ อภินิปฺผาเทยฺย อิจฺเจตํ กุสลํ โน เจ อภินิปฺผาเทยฺย ตโต เจ อุตฺตรึ วายมมาโน ตํ จีวรํ อภินิปฺผาเทยฺย นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ โน เจ อภินิปฺผาเทยฺย ยตสฺส จีวรเจตาปนํ อาภตํ ตตฺถ สามํ วา คนฺตพฺพํ ทูโต วา ปาเหตพฺโพ ยํ โข ตุเมฺห อายสฺมนฺโต ภิกฺขุํ อุทฺทิสฺส จีวรเจตาปนํ ปหิณิตฺถ น ตํ ตสฺส ภิกฺขุโน กิญฺจิ อตฺถํ อนุโภติ ยุญฺชนฺตายสฺมนฺโต สกํ มา โว สกํ วินสฺสาติ ^๓- ฯ อยํ ตตฺถ สามีจีติ ฯ [๗๑] ภิกฺขุํ ปเนว อุทฺทิสฺสาติ ภิกฺขุสฺสตฺถาย ภิกฺขุํ อารมฺมณํ @เชิงอรรถ: ^๑ โจทิยมาโน สาริยมาโนติ ปนฺติ ฯ ตํ น ยุชฺชติ ฯ น หิ อิเม ปาา @กมฺมวาจกา ฯ เต เจ กมฺมวาจกา สิยุํ เวยฺยาวจฺจกโรติ ปทํ อภินิปฺผาเทยฺยาติ @ปเท กตฺตา สิยา ฯ เอวํ สนฺเต ปาลิยา อุกฺกโม ภเวยฺย ฯ ตโต ปรํ หิ ภิกฺขุสทฺโท @อภินิปฺผาเทยฺยาติ ปเทสุ กตฺตา ฯ กงฺขาวิตรณิยมฺปิ กตฺตุภาเวน วณฺณิตา ฯ @วิจาเรตฺวา คเหตพฺพํ ฯ ^๒ ฉกฺขตฺตุํปรมนฺติปิ ปนฺติ ฯ ^๓ วินสฺสีติปิ ปนฺติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๙.

กริตฺวา ภิกฺขุํ อจฺฉาเทตุกาโม ฯ ราชา นาม โย โกจิ รชฺชํ กาเรติ ฯ ราชโภคฺโค นาม โย โกจิ รญฺโ ภตฺตเวตนารโห ^๑- ฯ พฺราหฺมโณ นาม ชาติยา พฺราหฺมโณ ฯ คหปติโก นาม เปตฺวา ราชานํ ราชโภคฺคํ พฺราหฺมณํ อวเสโส คหปติโก นาม ฯ จีวรเจตาปนํ นาม หิรญฺ วา สุวณฺณํ วา มณิ วา มุตฺตา วา มสารคลฺลํ วา ผลิโก วา ^๒- ฯ อิมินา จีวรเจตาปเนนาติ ปจฺจุปฏฺิเตน ฯ เจตาเปตฺวาติ ปริวฏฺเฏตฺวา ฯ อจฺฉาเทหีติ ทชฺเชหิ ฯ {๗๑.๑} โส เจ ทูโต ตํ ภิกฺขุํ อุปสงฺกมิตฺวา เอวํ วเทยฺย อิทํ โข ภนฺเต อายสฺมนฺตํ อุทฺทิสฺส จีวรเจตาปนํ อาภตํ ปฏิคฺคณฺหาตุ อายสฺมา จีวรเจตาปนนฺติ ฯ เตน ภิกฺขุนา โส ทูโต เอวมสฺส วจนีโย น โข มยํ อาวุโส จีวรเจตาปนํ ปฏิคฺคณฺหาม จีวรญฺจ โข มยํ ปฏิคฺคณฺหาม กาเลน กปฺปิยนฺติ ฯ โส เจ ทูโต ตํ ภิกฺขุํ เอวํ วเทยฺย อตฺถิ ปนายสฺมโต โกจิ เวยฺยาวจฺจกโรติ ฯ จีวรตฺถิเกน ภิกฺขเว ภิกฺขุนา เวยฺยาวจฺจกโร นิทฺทิสิตพฺโพ อารามิโก วา อุปาสโก วา เอโส โข อาวุโส ภิกฺขูนํ เวยฺยาวจฺจกโรติ ฯ น วตฺตพฺโพ ตสฺส เทหีติ วา โส วา นิกฺขิปิสฺสติ โส วา ปริวฏฺฏิสฺสติ ^๓- โส วา เจตาเปสฺสตีติ ฯ โส เจ ทูโต ตํ @เชิงอรรถ: ^๑ สพฺพตฺถ ภตฺตเวตนาหาโรติ ทิสฺสติ ฯ ^๒ ม. ยุ. มสารคลฺลํ วา ผลิโก วาติ @อิเม ปาา นตฺถิ ฯ ^๓ ม. ยุ. สพฺพตฺถ ปริวตฺติสฺสตีติ ทิสฺสติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๐.

เวยฺยาวจฺจกรํ สญฺาเปตฺวา ตํ ภิกฺขุํ อุปสงฺกมิตฺวา เอวํ วเทยฺย ยํ โข ภนฺเต อายสฺมา เวยฺยาวจฺจกรํ นิทฺทิสิ สญฺตฺโต โส มยา อุปสงฺกมตุ อายสฺมา กาเลน จีวเรน ตํ อจฺฉาเทสฺสตีติ ฯ จีวรตฺถิเกน ภิกฺขเว ภิกฺขุนา เวยฺยาวจฺจกโร อุปสงฺกมิตฺวา ทฺวิตฺติกฺขตฺตุํ โจเทตพฺโพ สาเรตพฺโพ อตฺโถ เม อาวุโส จีวเรนาติ ฯ น วตฺตพฺโพ เทหิ เม จีวรํ อาหร เม จีวรํ ปริวฏฺเฏหิ ^๑- เม จีวรํ เจตาเปหิ เม จีวรนฺติ ฯ ทุติยมฺปิ วตฺตพฺโพ ตติยมฺปิ วตฺตพฺโพ ฯ สเจ อภินิปฺผาเทติ อิจฺเจตํ กุสลํ โน เจ อภินิปฺผาเทติ ตตฺถ คนฺตฺวา ตุณฺหีภูเตน อุทฺทิสฺส าตพฺพํ น อาสเน นิสีทิตพฺพํ น อามิสํ ปฏิคฺคเหตพฺพํ น ธมฺโม ภาสิตพฺโพ ฯ กึการณา อาคโตสีติ ปุจฺฉมาโน ^๒- ชานาหิ อาวุโสติ วตฺตพฺโพ ฯ สเจ อาสเน วา นิสีทติ อามิสํ วา ปฏิคฺคณฺหาติ ธมฺมํ วา ภาสติ านํ ภญฺชติ ฯ ทุติยมฺปิ าตพฺพํ ตติยมฺปิ าตพฺพํ จตุกฺขตฺตุํ โจเทตฺวา จตุกฺขตฺตุํ าตพฺพํ ปญฺจกฺขตฺตุํ โจเทตฺวา ทฺวิกฺขตฺตุํ าตพฺพํ ฉกฺขตฺตุํ โจเทตฺวา น าตพฺพํ ฯ ตโต เจ อุตฺตรึ วายมมาโน ตํ จีวรํ อภินิปฺผาเทติ ปโยเค ทุกฺกฏํ ปฏิลาเภน นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯเปฯ อิทํ @เชิงอรรถ: ^๑ สพฺพตฺถ ปริวตฺเตหีติ ทิสฺสติ ฯ ^๒ สพฺพตฺถ ปุจฺฉิยมาโนติ ทิสฺสติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๑.

เม ภนฺเต จีวรํ อติเรกติกฺขตฺตุํ โจทนาย อติเรกฉกฺขตฺตุํ าเนน อภินิปฺผาทิตํ นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ โน เจ อภินิปฺผาเทยฺย ยตสฺส จีวรเจตาปนํ อาภตํ ตตฺถ สามํ วา คนฺตพฺพํ ทูโต วา ปาเหตพฺโพ ยํ โข ตุเมฺห อายสฺมนฺโต ภิกฺขุํ อุทฺทิสฺส จีวรเจตาปนํ ปหิณิตฺถ น ตํ ตสฺส ภิกฺขุโน กิญฺจิ อตฺถํ อนุโภติ ยุญฺชนฺตายสฺมนฺโต สกํ มา โว สกํ วินสฺสาติ ฯ อยํ ตตฺถ สามีจีติ อยํ ตตฺถ อนุธมฺมตา ฯ [๗๒] อติเรกติกฺขตฺตุํ โจทนาย อติเรกฉกฺขตฺตุํ าเน ^๑- อติเรกสญฺี อภินิปฺผาเทติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อติเรกติกฺขตฺตุํ โจทนาย อติเรกฉกฺขตฺตุํ าเน เวมติโก อภินิปฺผาเทติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อติเรกติกฺขตฺตุํ โจทนาย อติเรกฉกฺขตฺตุํ าเน อูนกสญฺี อภินิปฺผาเทติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อูนกติกฺขตฺตุํ โจทนาย อูนกฉกฺขตฺตุํ าเน อติเรกสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อูนกติกฺขตฺตุํ โจทนาย อูนกฉกฺขตฺตุํ าเน เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อูนกติกฺขตฺตุํ โจทนาย อูนกฉกฺขตฺตุํ าเน อูนกสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๗๓] อนาปตฺติ ติกฺขตฺตุํ โจทนาย ฉกฺขตฺตุํ าเนน อูนกติกฺขตฺตุํ โจทนาย อูนกฉกฺขตฺตุํ าเนน อโจทิยมาโน เทติ @เชิงอรรถ: ^๑ สพฺพตฺถ าเนนาติ ทิสฺสติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๒.

สามิโก โจเทตฺวา เทติ ^๑- อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ ทสมสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ^๒- ฯ จีวรวคฺโค ^๓- ปโม ฯ ------- ตสฺสุทฺทานํ ทเสกรตฺติ มาโส จ ^๔- โธวาปนํ ^๕- ปฏิคฺคโห อญฺาตกญฺจ อุทฺทิสฺส ^๖- อุภินฺนํ ทูตเกน จาติ ^๗- ฯ ------- @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. สามิกา โจเทตฺวา เทนฺติ ฯ ^๒ ม. ราชสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ทสมํ ฯ @^๓ ม. ยุ. กินวคฺโค ฯ ^๔ ม. อุพฺภตํ กถินํ ตีณิ ฯ ^๕ ม. ยุ. โธวนญฺจ ฯ @^๖ ม. ยุ. อญฺาตกานิ ตีเณว ฯ ^๗ ยุ. อิติสทฺโท นตฺถิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๓.

โกสิยวคฺคสฺส ปมสิกฺขาปทํ [๗๔] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา อาฬวิยํ วิหรติ อคฺคาฬเว เจติเย ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู โกสิยการเก อุปสงฺกมิตฺวา เอวํ วเทนฺติ ^๑- พหู อาวุโส โกสการเก ปจถ อมฺหากํปิ ทสฺสถ มยํปิ อิจฺฉาม โกสิยมิสฺสกํ สนฺถตํ กาตุนฺติ ฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา อเมฺห อุปสงฺกมิตฺวา เอวํ วกฺขนฺติ พหู อาวุโส โกสการเก ปจถ อมฺหากํปิ ทสฺสถ มยํปิ อิจฺฉาม โกสิยมิสฺสกํ สนฺถตํ กาตุนฺติ อมฺหากํปิ อลาภา อมฺหากํปิ ทุลฺลทฺธํ เย มยํ อาชีวสฺส เหตุ ปุตฺตทารสฺส การณา พหู ขุทฺทเก ปาเณ สงฺฆาตํ อาปาเทมาติ ฯ {๗๔.๑} อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ อุชฺฌายนฺตานํ ขียนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู โกสิยการเก อุปสงฺกมิตฺวา เอวํ วกฺขนฺติ พหู อาวุโส โกสการเก ปจถ อมฺหากํปิ ทสฺสถ มยํปิ อิจฺฉาม โกสิยมิสฺสกํ สนฺถตํ กาตุนฺติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สจฺจํ กิร ตุเมฺห ภิกฺขเว โกสิยการเก อุปสงฺกมิตฺวา เอวํ วเทถ พหู อาวุโส โกสการเก ปจถ อมฺหากํปิ ทสฺสถ มยํปิ อิจฺฉาม โกสิยมิสฺสกํ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. วทนฺติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๔.

สนฺถตํ กาตุนฺติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม ตุเมฺห โมฆปุริสา โกสิยการเก อุปสงฺกมิตฺวา เอวํ วกฺขถ พหู อาวุโส โกสการเก ปจถ อมฺหากํปิ ทสฺสถ มยํปิ อิจฺฉาม โกสิยมิสฺสกํ สนฺถตํ กาตุนฺติ เนตํ โมฆปุริสา อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๗๔.๒} โย ปน ภิกฺขุ โกสิยมิสฺสกํ สนฺถตํ การาเปยฺย นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๗๕] โย ปนาติ โย ยาทิโส ฯเปฯ ภิกฺขูติ ฯเปฯ อยํ อิมสฺมึ อตฺเถ อธิปฺเปโต ภิกฺขูติ ฯ สนฺถตํ นาม สนฺถริตฺวา กตํ โหติ อวายิมํ ฯ การาเปยฺยาติ เอเกนปิ โกสิยํสุนา มิสฺสิตฺวา กโรติ วา การาเปติ วา ปโยเค ทุกฺกฏํ ปฏิลาเภน นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯเปฯ อิทํ เม ภนฺเต โกสิยมิสฺสกํ สนฺถตํ การาปิตํ นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๗๖] อตฺตนา วิปฺปกตํ อตฺตนา ปริโยสาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อตฺตนา วิปฺปกตํ ปเรหิ ปริโยสาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ปเรหิ วิปฺปกตํ อตฺตนา ปริโยสาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ปเรหิ วิปฺปกตํ ปเรหิ ปริโยสาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อญฺสฺสตฺถาย กโรติ วา การาเปติ วา อาปตฺติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๕.

ทุกฺกฏสฺส ฯ อญฺเน กตํ ปฏิลภิตฺวา ปริภุญฺชติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ [๗๗] อนาปตฺติ วิตานํ วา ภุมฺมตฺถรณํ วา สาณิปาการํ วา ภิสึ วา พิมฺโพหนํ วา กโรติ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ ปมสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ -------

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๖.

ทุติยสิกฺขาปทํ [๗๘] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา เวสาลิยํ วิหรติ มหาวเน กูฏาคารสาลายํ ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู สุทฺธกาฬกานํ เอฬกโลมานํ สนฺถตํ การาเปนฺติ ฯ มนุสฺสา วิหารจาริกํ อาหิณฺฑนฺตา ปสฺสิตฺวา อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม อิเม สมณา สกฺยปุตฺติยา สุทฺธกาฬกานํ เอฬกโลมานํ สนฺถตํ การาเปสฺสนฺติ เสยฺยถาปิ คิหี กามโภคิโนติ ฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขียนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู สุทฺธกาฬกานํ เอฬกโลมานํ สนฺถตํ การาเปสฺสนฺตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สจฺจํ กิร ตุเมฺห ภิกฺขเว สุทฺธกาฬกานํ เอฬกโลมานํ สนฺถตํ การาเปถาติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม ตุเมฺห โมฆปุริสา สุทฺธกาฬกานํ เอฬกโลมานํ สนฺถตํ การาเปสฺสถ เนตํ โมฆปุริสา อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๗๘.๑} โย ปน ภิกฺขุ สุทฺธกาฬกานํ เอฬกโลมานํ สนฺถตํ การาเปยฺย นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๗๙] โย ปนาติ โย ยาทิโส ฯเปฯ ภิกฺขูติ ฯเปฯ อยํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๗.

อิมสฺมึ อตฺเถ อธิปฺเปโต ภิกฺขูติ ฯ กาฬกํ นาม เทฺว กาฬกานิ ชาติยา กาฬกํ วา รชนกาฬกํ วา ฯ สนฺถตํ นาม สนฺถริตฺวา กตํ โหติ อวายิมํ ฯ การาเปยฺยาติ กโรติ วา การาเปติ วา ปโยเค ทุกฺกฏํ ปฏิลาเภน นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯเปฯ อิทํ เม ภนฺเต สุทฺธกาฬกานํ เอฬกโลมานํ สนฺถตํ การาปิตํ นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๘๐] อตฺตนา วิปฺปกตํ อตฺตนา ปริโยสาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อตฺตนา วิปฺปกตํ ปเรหิ ปริโยสาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ปเรหิ วิปฺปกตํ อตฺตนา ปริโยสาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ปเรหิ วิปฺปกตํ ปเรหิ ปริโยสาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อญฺสฺสตฺถาย กโรติ วา การาเปติ วา อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อญฺเน กตํ ปฏิลภิตฺวา ปริภุญฺชติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ [๘๑] อนาปตฺติ วิตานํ วา ภุมฺมตฺถรณํ วา สาณิปาการํ วา ภิสึ วา พิมฺโพหนํ วา กโรติ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ ทุติยสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ -------

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๘.

ตติยสิกฺขาปทํ [๘๒] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ภควตา ปฏิกฺขิตฺตํ สุทฺธกาฬกานํ เอฬกโลมานํ สนฺถตํ การาเปตุนฺติ ^[๑]- โถกํเยว โอทาตํ อนฺเต อาทิยิตฺวา ตเถว สุทฺธกาฬกานํ เอฬกโลมานํ สนฺถตํ การาเปนฺติ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู โถกํเยว โอทาตํ อนฺเต อาทิยิตฺวา ตเถว สุทฺธกาฬกานํ เอฬกโลมานํ สนฺถตํ การาเปสฺสนฺตีติ ฯ {๘๒.๑} อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สจฺจํ กิร ตุเมฺห ภิกฺขเว โถกํเยว โอทาตํ อนฺเต อาทิยิตฺวา ตเถว สุทฺธกาฬกานํ เอฬกโลมานํ สนฺถตํ การาเปถาติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม ตุเมฺห โมฆปุริสา โถกํเยว โอทาตํ อนฺเต อาทิยิตฺวา ตเถว สุทฺธกาฬกานํ เอฬกโลมานํ สนฺถตํ การาเปสฺสถ เนตํ โมฆปุริสา อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๘๒.๒} นวํ ปน ภิกฺขุนา สนฺถตํ การยมาเนน เทฺว ภาคา สุทฺธกาฬกานํ เอฬกโลมานํ อาทาตพพา ตติยํ โอทาตานํ จตุตฺถํ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. เต ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๙.

โคจริยานํ ฯ อนาทา เจ ภิกฺขุ เทฺว ภาเค สุทฺธกาฬกานํ เอฬกโลมานํ ตติยํ โอทาตานํ จตุตฺถํ โคจริยานํ นวํ สนฺถตํ การาเปยฺย นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๘๓] นวํ นาม กรณํ อุปาทาย วุจฺจติ ฯ สนฺถตํ นาม สนฺถริตฺวา กตํ โหติ อวายิมํ ฯ การยมาเนนาติ กโรนฺโต วา การาเปนฺโต วา ฯ เทฺว ภาคา สุทฺธกาฬกานํ เอฬกโลมานํ อาทาตพฺพาติ ธารยิตฺวา เทฺว ตุลา สุทฺธกาฬกานํ เอฬกโลมานํ ^๑- อาทาตพฺพา ฯ ตติยํ โอทาตานนฺติ ตุลํ โอทาตานํ ฯ จตุตฺถํ โคจริยานนฺติ ตุลํ โคจริยานํ ฯ {๘๓.๑} อนาทา เจ ภิกฺขุ เทฺว ภาเค สุทฺธกาฬกานํ เอฬกโลมานํ ตติยํ โอทาตานํ จตุตฺถํ โคจริยานนฺติ อนาทิยิตฺวา ^[๒]- ตุลํ โอทาตานํ ตุลํ โคจริยานํ นวํ สนฺถตํ กโรติ วา การาเปติ วา ปโยเค ทุกฺกฏํ ปฏิลาเภน นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯเปฯ อิทํ เม ภนฺเต สนฺถตํ อนาทิยิตฺวา ^[๒]- ตุลํ โอทาตานํ ตุลํ โคจริยานํ การาปิตํ นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๘๔] อตฺตนา วิปฺปกตํ อตฺตนา ปริโยสาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อตฺตนา วิปฺปกตํ ปเรหิ ปริโยสาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ปเรหิ วิปฺปกตํ อตฺตนา ปริโยสาเปติ นิสฺสคฺคิยํ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. อิทํ ปาทฺวยํ นตฺถิ ฯ ^๒ ม. เทฺว ตุเล สุทฺธกาฬกานํ เอฬกโลมานํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๐.

ปาจิตฺติยํ ฯ ปเรหิ วิปฺปกตํ ปเรหิ ปริโยสาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อญฺสฺสตฺถาย กโรติ วา การาเปติ วา อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อญฺเน กตํ ปฏิลภิตฺวา ปริภุญฺชติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ [๘๕] อนาปตฺติ ตุลํ โอทาตานํ ตุลํ โคจริยานํ อาทิยิตฺวา กโรติ พหุตรํ โอทาตานํ พหุตรํ โคจริยานํ อาทิยิตฺวา กโรติ สุทฺธํ โอทาตานํ สุทฺธํ โคจริยานํ อาทิยิตฺวา กโรติ วิตานํ วา ภุมฺมตฺถรณํ วา สาณิปาการํ วา ภิสึ วา พิมฺโพหนํ วา กโรติ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ ตติยสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ -------

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๑.

จตุตฺถสิกฺขาปทํ [๘๖] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู อนุวสฺสํ สนฺถตํ การาเปนฺติ ฯ เต ยาจนพหุลา วิญฺตฺติพหุลา วิหรนฺติ เอฬกโลมานิ เทถ เอฬกโลเมหิ อตฺโถติ ฯ มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา อนุวสฺสํ สนฺถตํ การาเปสฺสนฺติ ยาจนพหุลา วิญฺตฺติพหุลา วิหริสฺสนฺติ เอฬกโลมานิ เทถ เอฬกโลเมหิ อตฺโถติ อมฺหากํ ปน สกึ กตานิ สนฺถตานิ ปญฺจปิ ฉปิ วสฺสานิ โหนฺติ เยสํ โน ทารกา อูหทนฺติปิ ^๑- อุมฺมิหนฺติปิ อุนฺทุเรหิปิ ^๒- ขชฺชนฺติ อิเม ปน สมณา สกฺยปุตฺติยา อนุวสฺสํ สนฺถตํ การาเปสฺสนฺติ ยาจนพหุลา วิญฺตฺติพหุลา วิหริสฺสนฺติ เอฬกโลมานิ เทถ เอฬกโลเมหิ อตฺโถติ ฯ {๘๖.๑} อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขียนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ภิกฺขู อนุวสฺสํ สนฺถตํ การาเปสฺสนฺติ ยาจนพหุลา วิญฺตฺติพหุลา วิหริสฺสนฺติ เอฬกโลมานิ เทถ เอฬกโลเมหิ อตฺโถติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สจฺจํ กิร ภิกฺขเว ภิกฺขู อนุวสฺสํ สนฺถตํ การาเปนฺติ ยาจนพหุลา วิญฺตฺติพหุลา วิหรนฺติ เอฬกโลมานิ เทถ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. อุหทนฺติปิ ฯ ^๒ ม. อุนฺทูเรหิปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๒.

เอฬกโลเมหิ อตฺโถติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม เต ภิกฺขเว โมฆปุริสา อนุวสฺสํ สนฺถตํ การาเปสฺสนฺติ ยาจนพหุลา วิญฺตฺติพหุลา วิหริสฺสนฺติ เอฬกโลมานิ เทถ เอฬกโลเมหิ อตฺโถติ เนตํ ภิกฺขเว อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ นวํ ปน ภิกฺขุนา สนฺถตํ การาเปตฺวา ฉพฺพสฺสานิ ธาเรตพฺพํ ฯ โอเรน เจ ฉนฺนํ วสฺสานํ ตํ สนฺถตํ วิสฺสชฺเชตฺวา วา อวิสฺสชฺเชตฺวา วา อญฺ นวํ สนฺถตํ การาเปยฺย นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺตฺตํ โหติ ฯ [๘๗] เตน โข ปน สมเยน อญฺตโร ภิกฺขุ โกสมฺพิยํ คิลาโน โหติ ฯ าตกา ตสฺส ภิกฺขุโน สนฺติเก ทูตํ ปาเหสุํ อาคจฺฉตุ ภทฺทนฺโต ^๑- มยํ อุปฏฺหิสฺสามาติ ฯ ภิกฺขูปิ เอวมาหํสุ คจฺฉาวุโส าตกา ตํ อุปฏฺหิสฺสนฺตีติ ฯ โส เอวมาห ภควตา อาวุโส สิกฺขาปทํ ปญฺตฺตํ นวํ ปน ภิกฺขุนา สนฺถตํ การาเปตฺวา ฉพฺพสฺสานิ ธาเรตพฺพนฺติ อหญฺจมฺหิ คิลาโน น สกฺโกมิ สนฺถตํ อาทาย ปกฺกมิตุํ มยฺหญฺจ วินา สนฺถตา น ผาสุ โหติ นาหํ คมิสฺสามีติ ฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ อนุชานามิ ภิกฺขเว คิลานสฺส ภิกฺขุโน สนฺถตสมฺมตึ ทาตุํ เอวญฺจ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ภทนฺโต ฯ เอวมุปริปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๓.

ปน ภิกฺขเว ทาตพฺพา เตน คิลาเนน ภิกฺขุนา สงฺฆํ อุปสงฺกมิตฺวา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา วุฑฺฒานํ ภิกฺขูนํ ปาเท วนฺทิตฺวา อุกฺกุฏิกํ นิสีทิตฺวา อญฺชลึ ปคฺคเหตฺวา เอวมสฺส วจนีโย อหํ ภนฺเต คิลาโน น สกฺโกมิ สนฺถตํ อาทาย ปกฺกมิตุํ โสหํ ภนฺเต สงฺฆํ สนฺถตสมฺมตึ ยาจามีติ ฯ ทุติยมฺปิ ยาจิตพฺพา ตติยมฺปิ ยาจิตพฺพา ฯ พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน สงฺโฆ าเปตพฺโพ สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ อยํ อิตฺถนฺนาโม ภิกฺขุ คิลาโน น สกฺโกติ สนฺถตํ อาทาย ปกฺกมิตุํ ฯ โส สงฺฆํ สนฺถตสมฺมตึ ยาจติ ฯ ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ สงฺโฆ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน สนฺถตสมฺมตึ ทเทยฺย ฯ เอสา ตฺติ ฯ {๘๗.๑} สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ อยํ อิตฺถนฺนาโม ภิกฺขุ คิลาโน น สกฺโกติ สนฺถตํ อาทาย ปกฺกมิตุํ ฯ โส สงฺฆํ สนฺถตสมฺมตึ ยาจติ ฯ สงฺโฆ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน สนฺถตสมฺมตึ เทติ ฯ ยสฺสายสฺมโต ขมติ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน สนฺถตสมฺมติยา ทานํ โส ตุณฺหสฺส ยสฺส นกฺขมติ โส ภาเสยฺย ฯ {๘๗.๒} ทินฺนา สงฺเฆน อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน สนฺถตสมฺมติ ฯ ขมติ สงฺฆสฺส ตสฺมา ตุณฺหี ฯ เอวเมตํ ธารยามีติ ฯ {๘๗.๓} เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๘๗.๔} นวํ ปน ภิกฺขุนา สนฺถตํ การาเปตฺวา ฉพฺพสฺสานิ ธาเรตพฺพํ ฯ โอเรน เจ ฉนฺนํ วสฺสานํ ตํ สนฺถตํ วิสฺสชฺเชตฺวา วา อวิสฺสชฺเชตฺวา วา อญฺ นวํ สนฺถตํ การาเปยฺย อญฺตฺร

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๔.

ภิกฺขุสมฺมติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๘๘] นวํ นาม กรณํ อุปาทาย วุจฺจติ ฯ สนฺถตํ นาม สนฺถริตฺวา กตํ โหติ อวายิมํ ฯ การาเปตฺวาติ กริตฺวา วา การาเปตฺวา วา ฯ ฉพฺพสฺสานิ ธาเรตพฺพนฺติ ฉพฺพสฺสปรมตา ธาเรตพฺพํ ฯ โอเรน เจ ฉนฺนํ วสฺสานนฺติ อูนกฉพฺพสฺสานิ ฯ ตํ สนฺถตํ วิสฺสชฺเชตฺวา วาติ อญฺเสํ ทตฺวา ฯ อวิสฺสชฺเชตฺวา วาติ น กสฺสจิ ทตฺวา ฯ {๘๘.๑} อญฺตฺร ภิกฺขุสมฺมติยาติ เปตฺวา ภิกฺขุสมฺมตึ ฯ อญฺ นวํ สนฺถตํ กโรติ วา การาเปติ วา ปโยเค ทุกฺกฏํ ปฏิลาเภน นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯเปฯ อิทํ เม ภนฺเต สนฺถตํ อูนกฉพฺพสฺสานิ การาปิตํ อญฺตฺร ภิกฺขุสมฺมติยา นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๘๙] อตฺตนา วิปฺปกตํ อตฺตนา ปริโยสาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อตฺตนา วิปฺปกตํ ปเรหิ ปริโยสาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ปเรหิ วิปฺปกตํ อตฺตนา ปริโยสาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ปเรหิ วิปฺปกตํ ปเรหิ ปริโยสาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ [๙๐] อนาปตฺติ ฉพฺพสฺสานิ กโรติ อติเรกฉพฺพสฺสานิ กโรติ อญฺสฺสตฺถาย กโรติ วา การาเปติ วา อญฺเน กตํ ปฏิลภิตฺวา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๕.

ปริภุญฺชติ วิตานํ วา ภุมฺมตฺถรณํ วา สาณิปาการํ วา ภิสึ วา พิมฺโพหนํ วา กโรติ ภิกฺขุสมฺมติยา อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ จตุตฺถสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ -------

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๖.

ปญฺจมสิกฺขาปทํ [๙๑] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ อถโข ภควา ภิกฺขู อามนฺเตสิ อิจฺฉามหํ ภิกฺขเว เตมาสํ ปฏิสลฺลิยิตุํ นมฺหิ เกนจิ อุปสงฺกมิตพฺโพ อญฺตฺร เอเกน ปิณฺฑปาตนีหารเกนาติ ฯ เอวํ ภนฺเตติ โข เต ภิกฺขู ภควโต ปฏิสฺสุณิตฺวา นาสฺสุธ โกจิ ภควนฺตํ อุปสงฺกมติ อญฺตฺร เอเกน ปิณฺฑปาตนีหารเกน ฯ เตน โข ปน สมเยน สาวตฺถิยํ สงฺเฆน กติกา กตา โหติ อิจฺฉตาวุโส ภควา เตมาสํ ปฏิสลฺลิยิตุํ น ภควา เกนจิ อุปสงฺกมิตพฺโพ อญฺตฺร เอเกน ปิณฺฑปาตนีหารเกน โย ภควนฺตํ อุปสงฺกมติ ^[๑]- ปาจิตฺติยํ เทสาเปตพฺโพติ ฯ [๙๒] อถโข อายสฺมา อุปเสโน วงฺคนฺตปุตฺโต สปริโส เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ อาจิณฺณํ โข ปเนตํ พุทฺธานํ ภควนฺตานํ อาคนฺตุเกหิ ภิกฺขูหิ สทฺธึ ปฏิสมฺโมทิตุํ ฯ อถโข ภควา อายสฺมนฺตํ อุปเสนํ วงฺคนฺตปุตฺตํ เอตทโวจ ^๒- กจฺจิ โว อุปเสน ขมนียํ กจฺจิ ยาปนียํ กจฺจิตฺถ อปฺปกิลมเถน อทฺธานํ อาคตาติ ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. โส ฯ ^๒ ยุ. รา. เอกมนฺตํ นิสินฺนํ โข อายสฺมนฺตํ อุปเสนํ @วงฺคนฺตปุตฺตํ ภควา เอตทโวจ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๗.

ขมนียํ ภควา ยาปนียํ ภควา อปฺปกิลมเถน จ มยํ ภนฺเต อทฺธานํ อาคตาติ ฯ {๙๒.๑} เตน โข ปน สมเยน อายสฺมโต อุปเสนสฺส วงฺคนฺตปุตฺตสฺส สทฺธิวิหาริโก ภิกฺขุ ภควโต อวิทูเร นิสินฺโน โหติ ฯ อถโข ภควา ตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจ มนาปานิ เต ภิกฺขุ ปํสุกูลานีติ ฯ น โข เม ภนฺเต มนาปานิ ปํสุกูลานีติ ฯ กิสฺส ปน ตฺวํ ภิกฺขุ ปํสุกูลิโกติ ฯ อุปชฺฌาโย เม ภนฺเต ปํสุกูลิโก เอวํ อหํปิ ปํสุกูลิโกติ ฯ อถโข ภควา อายสฺมนฺตํ อุปเสนํ วงฺคนฺตปุตฺตํ เอตทโวจ ปาสาทิกา โข ตฺยายํ อุปเสน ปริสา กถํ ตฺวํ อุปเสน ปริสํ วิเนสีติ ฯ {๙๒.๒} โย มํ ภนฺเต อุปสมฺปทํ ยาจติ ตมหํ ^๑- เอวํ วทามิ อหํ โข อาวุโส อารญฺโก ปิณฺฑปาติโก ปํสุกูลิโก สเจ ตฺวํปิ อารญฺโก ภวิสฺสสิ ปิณฺฑปาติโก ปํสุกูลิโก เอวาหํ ตํ อุปสมฺปาเทสฺสามีติ สเจ เม ปฏิสฺสุณาติ อุปสมฺปาเทมิ โน เจ เม ปฏิสฺสุณาติ น อุปสมฺปาเทมิ โย มํ นิสฺสยํ ยาจติ ตมหํ ^๒- เอวํ วทามิ อหํ โข อาวุโส อารญฺโก ปิณฺฑปาติโก ปํสุกูลิโก สเจ ตฺวํปิ อารญฺโก ภวิสฺสสิ ปิณฺฑปาติโก ปํสุกูลิโก เอวาหํ เต นิสฺสยํ ทสฺสามีติ สเจ เม ปฏิสฺสุณาติ นิสฺสยํ เทมิ โน เจ เม ปฏิสฺสุณาติ น ^[๓]- เทมิ เอวํ โข อหํ ภนฺเต ปริสํ วิเนมีติ ฯ สาธุ สาธุ อุปเสน สาธุ โข ตฺวํ อุปเสน ปริสํ @เชิงอรรถ: ^๑-๒ ยุ. ตาหํ ฯ ^๓ ม. ยุ. นิสฺสยํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๘.

วิเนสิ ชานาสิ ปน ตฺวํ อุปเสน สาวตฺถิยํ ^๑- สงฺฆสฺส กติกนฺติ ฯ น โข อหํ ภนฺเต ชานามิ สาวตฺถิยํ สงฺฆสฺส กติกนฺติ ฯ สาวตฺถิยํ โข อุปเสน สงฺเฆน กติกา กตา อิจฺฉตาวุโส ภควา เตมาสํ ปฏิสลฺลิยิตุํ น ภควา เกนจิ อุปสงฺกมิตพฺโพ อญฺตฺร เอเกน ปิณฺฑปาตนีหารเกน โย ภควนฺตํ อุปสงฺกมติ ^[๒]- ปาจิตฺติยํ เทสาเปตพฺโพติ ฯ ปญฺายิสฺสติ ภนฺเต สาวตฺถิยํ สงฺโฆ สกาย กติกาย น มยํ อปฺปญฺตฺตํ ปญฺาเปสฺสาม ปญฺตฺตํ วา น สมุจฺฉินฺทิสฺสาม ยถาปญฺตฺเตสุ สิกฺขาปเทสุ สมาทาย วตฺติสฺสามาติ ฯ สาธุ สาธุ อุปเสน น อปฺปญฺตฺตํ ปญฺาเปตพฺพํ ปญฺตฺตํ วา น สมุจฺฉินฺทิตพฺพํ ยถาปญฺตฺเตสุ สิกฺขาปเทสุ สมาทาย วตฺติตพฺพํ อนุชานามิ อุปเสน เย เต ภิกฺขู อารญฺกา ปิณฺฑปาติกา ปํสุกูลิกา ยถาสุขํ มํ ทสฺสนาย อุปสงฺกมนฺตูติ ฯ {๙๒.๓} เตน โข ปน สมเยน สมฺพหุลา ภิกฺขู พหิทฺวารโกฏฺเก ิตา โหนฺติ มยํ อายสฺมนฺตํ อุปเสนํ วงฺคนฺตปุตฺตํ ปาจิตฺติยํ เทสาเปสฺสามาติ ฯ อถโข อายสฺมา อุปเสโน วงฺคนฺตปุตฺโต สปริโส อุฏฺายาสนา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา ปทกฺขิณํ กตฺวา ปกฺกามิ ฯ อถโข เต ภิกฺขู อายสฺมนฺตํ อุปเสนํ วงฺคนฺตปุตฺตํ เอตทโวจุํ ชานาสิ ตฺวํ อาวุโส อุปเสน สาวตฺถิยํ สงฺฆสฺส กติกนฺติ ฯ ภควาปิ มํ อาวุโส เอวมาห ชานาสิ ปน ตฺวํ อุปเสน สาวตฺถิยํ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. สาวตฺถิยา ฯ เอวมุปริปิ ฯ ^๒ ม. ยุ. โส ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๙.

สงฺฆสฺส กติกนฺติ น โข อหํ ภนฺเต ชานามิ สาวตฺถิยํ สงฺฆสฺส กติกนฺติ สาวตฺถิยํ โข อุปเสน สงฺเฆน กติกา กตา อิจฺฉตาวุโส ภควา เตมาสํ ปฏิสลฺลิยิตุํ น ภควา เกนจิ อุปสงฺกมิตพฺโพ อญฺตฺร เอเกน ปิณฺฑปาตนีหารเกน โย ภควนฺตํ อุปสงฺกมติ ^[๑]- ปาจิตฺติยํ เทสาเปตพฺโพติ ปญฺายิสฺสติ ภนฺเต สาวตฺถิยํ สงฺโฆ สกาย กติกาย น มยํ อปฺปญฺตฺตํ ปญฺาเปสฺสาม ปญฺตฺตํ วา น สมุจฺฉินฺทิสฺสาม ยถาปญฺตฺเตสุ สิกฺขาปเทสุ สมาทาย วตฺติสฺสามาติ อนุญฺาตาวุโส ภควตา เย เต ภิกฺขู อารญฺกา ^๒- ปิณฺฑปาติกา ปํสุกูลิกา ยถาสุขํ มํ ทสฺสนาย อุปสงฺกมนฺตูติ ฯ {๙๒.๔} อถโข เต ภิกฺขู สจฺจํ โข อายสฺมา อุปเสโน วงฺคนฺตปุตฺโต อาห น อปฺปญฺตฺตํ ปญฺาเปตพฺพํ ปญฺตฺตํ วา น สมุจฺฉินฺทิตพฺพํ ยถาปญฺตฺเตสุ สิกฺขาปเทสุ สมาทาย วตฺติตพฺพนฺติ ฯ [๙๓] อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู อนุญฺาตา กิร ภควตา เย เต ภิกฺขู อารญฺกา ปิณฺฑปาติกา ปํสุกูลิกา ยถาสุขํ มํ ทสฺสนาย อุปสงฺกมนฺตูติ ฯ เต ภควนฺตํ ทสฺสนาย ^๓- ปิหยนฺตา ^๔- สนฺถตานิ อุชฺฌิตฺวา อารญฺกงฺคํ ปิณฺฑปาติกงฺคํ ปํสุกูลิกงฺคํ สมาทิยึสุ ฯ อถโข ภควา สมฺพหุเลหิ ภิกฺขูหิ สทฺธึ เสนาสนจาริกํ อาหิณฺฑนฺโต อทฺทส สนฺถตานิ ตหึ ตหึ ^๕- อุชฺฌิตานิ ปสฺสิตฺวาน ^๖- @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. โส ฯ ^๒ ม. อารญฺิกา ฯ เอวมุปริปิ ฯ ^๓ ม. ยุ. ทสฺสนํ ฯ @^๔ ม. ปิเหนฺตา ฯ ยุ. ปิหนฺตา ฯ ^๕ ม. ยุ. ตหํ ตหํ ฯ เอวมุปริปิ ฯ @^๖ ม. ยุ. ปสฺสิตฺวา ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๐.

ภิกฺขู อามนฺเตสิ กสฺสิมานิ ภิกฺขเว สนฺถตานิ ตหึ ตหึ อุชฺฌิตานีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ เตนหิ ภิกฺขเว ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺาเปสฺสามิ ทส อตฺถวเส ปฏิจฺจ สงฺฆสุฏฺฐุตาย สงฺฆผาสุตาย ทุมฺมงฺกูนํ ปุคฺคลานํ นิคฺคหาย เปสลานํ ภิกฺขูนํ ผาสุวิหาราย ทิฏฺธมฺมิกานํ อาสวานํ สํวราย สมฺปรายิกานํ อาสวานํ ปฏิฆาตาย อปฺปสนฺนานํ ปสาทาย ปสนฺนานํ ภิยฺโยภาวาย สทฺธมฺมฏฺิติยา วินยานุคฺคหาย เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๙๓.๑} นิสีทนสนฺถตํ ปน ภิกฺขุนา การยมาเนน ปุราณสนฺถตสฺส สามนฺตา สุคตวิทตฺถิ อาทาตพฺพา ทุพฺพณฺณกรณาย ฯ อนาทา เจ ภิกฺขุ ปุราณสนฺถตสฺส สามนฺตา สุคตวิทตฺถึ นวํ นิสีทนสนฺถตํ การาเปยฺย นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๙๔] นิสีทนํ นาม สทสํ วุจฺจติ ฯ สนฺถตํ นาม สนฺถริตฺวา กตํ โหติ อวายิมํ ฯ การยมาเนนาติ กโรนฺโต วา การาเปนฺโต วา ฯ ปุราณสนฺถตํ นาม สกึ นิวตฺถํปิ สกึ ปารุตํปิ ฯ สามนฺตา สุคตวิทตฺถิ อาทาตพฺพา ทุพฺพณฺณกรณายาติ ถิรภาวาย วฏฺฏํ วา จตุรสฺสํ วา ฉินฺทิตฺวา เอกเทเส วา สนฺถริตพฺพํ วิชเฏตฺวา วา สนฺถริตพฺพํ ฯ อนาทา เจ ภิกฺขุ ปุราณสนฺถตสฺส สามนฺตา สุคตวิทตฺถินฺติ อนาทิยิตฺวา ปุราณสนฺถตสฺส สามนฺตา สุคตวิทตฺถึ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๑.

นวํ นิสีทนสนฺถตํ กโรติ วา การาเปติ วา ปโยเค ทุกฺกฏํ ปฏิลาเภน นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯเปฯ อิทํ เม ภนฺเต นิสีทนสนฺถตํ อนาทิยิตฺวา ปุราณสนฺถตสฺส สามนฺตา สุคตวิทตฺถึ การาปิตํ นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๙๕] อตฺตนา วิปฺปกตํ อตฺตนา ปริโยสาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อตฺตนา วิปฺปกตํ ปเรหิ ปริโยสาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ปเรหิ วิปฺปกตํ อตฺตนา ปริโยสาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ปเรหิ วิปฺปกตํ ปเรหิ ปริโยสาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อญฺสฺสตฺถาย กโรติ วา การาเปติ วา อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ [๙๖] อนาปตฺติ ปุราณสนฺถตสฺส สามนฺตา สุคตวิทตฺถึ อาทิยิตฺวา กโรติ อลภนฺโต โถกตรํ อาทิยิตฺวา กโรติ อลภนฺโต อนาทิยิตฺวา กโรติ อญฺเน กตํ ปฏิลภิตฺวา ปริภุญฺชติ วิตานํ วา ภุมฺมตฺถรณํ วา สาณิปาการํ วา ภิสึ วา พิมฺโพหนํ วา กโรติ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ ปญฺจมสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ -------

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๒.

ฉฏฺสิกฺขาปทํ [๙๗] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน อญฺตรสฺส ภิกฺขุโน โกสเลสุ ชนปเทสุ ^๑- สาวตฺถึ คจฺฉนฺตสฺส อนฺตรามคฺเค เอฬกโลมานิ อุปฺปชฺชึสุ ฯ อถโข โส ภิกฺขุ ตานิ เอฬกโลมานิ อุตฺตราสงฺเคน ภณฺฑิกํ พนฺธิตฺวา อคมาสิ ฯ มนุสฺสา ตํ ภิกฺขุํ ปสฺสิตฺวา อุปฺผณฺเฑสุํ กิตฺตเกน เต ภนฺเต กีตานิ กิตฺตโก อุทโย ภวิสฺสตีติ ฯ โส ภิกฺขุ เตหิ มนุสฺเสหิ อุปฺผณฺฑิยมาโน มงฺกุ อโหสิ ฯ อถโข โส ภิกฺขุ สาวตฺถึ คนฺตฺวา ตานิ เอฬกโลมานิ ิตโก ว อาสุมฺภิ ฯ ภิกฺขู ตํ ภิกฺขุํ เอวมาหํสุ ^๒- กิสฺส ตฺวํ อาวุโส อิมานิ เอฬกโลมานิ ิตโก ว อาสุมฺภสีติ ฯ ตถา หิ ปนาหํ อาวุโส อิเมสํ เอฬกโลมานํ การณา มนุสฺเสหิ อุปฺผณฺฑิโตติ ฯ กีวทูรโต ปน ตฺวํ อาวุโส อิมานิ เอฬกโลมานิ อาหรสีติ ^๓- ฯ อติเรกติโยชนํ อาวุโสติ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ภิกฺขุ อติเรกติโยชนํ เอฬกโลมานิ อาหริสฺสตีติ ฯ {๙๗.๑} อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สจฺจํ กิร ตฺวํ ภิกฺขุ อติเรกติโยชนํ เอฬกโลมานิ อาหรสีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ชนปเท ฯ ^๒ ม. ยุ. เอตทโวจุํ ฯ ^๓ ม. อาหรีติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๓.

นาม ตฺวํ โมฆปุริส อติเรกติโยชนํ เอฬกโลมานิ อาหริสฺสสิ เนตํ โมฆปุริส อปฺปสฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยยาถ {๙๗.๒} ภิกฺขุโน ปเนว อทฺธานมคฺคปฏิปนฺนสฺส เอฬกโลมานิ อุปฺปชฺเชยฺยุํ อากงฺขมาเนน ภิกฺขุนา ปฏิคฺคเหตพฺพานิ ปฏิคฺคเหตฺวา ติโยชนปรมํ สหตฺถา หาเรตพฺพานิ ^๑- อสนฺเต หารเก ตโต เจ อุตฺตรึ หเรยฺย อสนฺเตปิ หารเก นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๙๘] ภิกฺขุโน ปเนว อทฺธานมคฺคปฏิปนฺนสฺสาติ ปถํ คจฺฉนฺตสฺส ฯ เอฬกโลมานิ อุปฺปชฺเชยฺยุนฺติ อุปฺปชฺเชยฺยุํ สงฺฆโต วา คณโต วา าติโต วา มิตฺตโต วา ปํสุกูลโต ^๓- วา อตฺตโน วา ธเนน ฯ อากงฺขมาเนนาติ อิจฺฉมาเนน ปฏิคฺคเหตพฺพานิ ฯ ปฏิคฺคเหตฺวา ติโยชนปรมํ สหตฺถา หาเรตพฺพานีติ ติโยชนปรมตา สหตฺถา หาเรตพฺพานิ ฯ อสนฺเต หารเกติ น อญฺโ โกจิ หารโก โหติ อิตฺถี วา ปุริโส วา คหฏฺโ วา ปพฺพชิโต วา ฯ ตโต เจ อุตฺตรึ หเรยฺย อสนฺเตปิ หารเกติ ปมํ ปาทํ ติโยชนํ อติกฺกาเมติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ทุติยํ ปาทํ อติกฺกาเมติ นิสฺสคฺคิยานิ โหนฺติ ^๔- อนฺโตติโยชเน ิโต พหิติโยชนํ ปาเตติ นิสฺสคฺคิยานิ โหนฺติ ^๕- อญฺสฺส ยาเน วา ภณฺเฑ วา อาชานนฺตสฺส ปกฺขิปิตฺวา ติโยชนํ อติกฺกาเมติ นิสฺสคฺคิยานิ โหนฺติ นิสฺสชฺชิตพฺพานิ สงฺฆสฺส วา @เชิงอรรถ: ^๑ ม. หริตพฺพานิ ฯ เอวมุปริปิ ฯ ^๒ ม. ยุ. ปนฺถํ ฯ @^๓ ม. ยุ. ปํสุกูลํ ฯ เอวมุปริปิ ฯ ^๔-๕ ม. ยุ. นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๔.

คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพานิ ฯเปฯ อิมานิ เม ภนฺเต เอฬกโลมานิ ติโยชนํ อติกฺกามิตานิ นิสฺสคฺคิยานิ อิมานาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๙๙] อติเรกติโยชเน อติเรกสญฺี ติโยชนํ ^๑- อติกฺกาเมติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อติเรกติโยชเน เวมติโก ติโยชนํ ^๒- อติกฺกาเมติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อติเรกติโยชเน อูนกสญฺี ติโยชนํ ^๓- อติกฺกาเมติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อูนกติโยชเน อติเรกสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อูนกติโยชเน เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อูนกติโยชเน อูนกสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๑๐๐] อนาปตฺติ ติโยชนํ หรติ อูนกติโยชนํ หรติ ติโยชนํ หรติปิ ปจฺจาหรติปิ ติโยชนํ วาสาธิปฺปาโย คนฺตฺวา ตโต ปรํ หรติ อจฺฉินฺนํ ปฏิลภิตฺวา หรติ นิสฺสฏฺ ปฏิลภิตฺวา หรติ อญฺ หราเปติ กตภณฺฑํ หรติ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ ฉฏฺสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ ------- @เชิงอรรถ: ^๑-๒-๓ ม. ยุ. อยํ ปาโ นตฺถิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๕.

สตฺตมสิกฺขาปทํ [๑๐๑] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สกฺเกสุ วิหรติ กปิลวตฺถุสฺมึ นิโคฺรธาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ภิกฺขุนีหิ เอฬกโลมานิ โธวาเปนฺติปิ รชาเปนฺติปิ วิชฏาเปนฺติปิ ฯ ภิกฺขุนิโย เอฬกโลมานิ โธวนฺติโย รชนฺติโย วิชเฏนฺติโย ริญฺจนฺติ อุทฺเทสํ ปริปุจฺฉํ อธิสีลํ อธิจิตฺตํ อธิปญฺ ฯ อถโข มหาปชาปตี โคตมี เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ อฏฺาสิ ฯ เอกมนฺตํ ิตํ โข มหาปชาปตึ โคตมึ ภควา เอตทโวจ กจฺจิ โคตมิ ภิกฺขุนิโย อปฺปมตฺตา อาตาปินิโย ปหิตตฺตา วิหรนฺตีติ ฯ กุโต ภนฺเต ภิกฺขุนีนํ อปฺปมาโท อยฺยา ฉพฺพคฺคิยา ^[๑]- ภิกฺขุนีหิ เอฬกโลมานิ โธวาเปนฺติปิ รชาเปนฺติปิ วิชฏาเปนฺติปิ ภิกฺขุนิโย เอฬกโลมานิ โธวนฺติโย รชนฺติโย วิชเฏนฺติโย ริญฺจนฺติ อุทฺเทสํ ปริปุจฺฉํ อธิสีลํ อธิจิตตํ อธิปญฺนฺติ ฯ {๑๐๑.๑} อถโข ภควา มหาปชาปตึ โคตมึ ธมฺมิยา กถาย สนฺทสฺเสสิ สมาทเปสิ สมุตฺเตเชสิ สมฺปหํเสสิ ฯ อถโข มหาปชาปตี โคตมี ภควตา ธมฺมิยา กถาย สนฺทสฺสิตา สมาทปิตา สมุตฺเตชิตา สมฺปหํสิตา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา ปทกฺขิณํ กตฺวา ปกฺกามิ ฯ อถโข ภควา @เชิงอรรถ: ^๑ อิโต ปรํ สพฺพตฺถ ภิกฺขูติ ปาโ ทิสฺสติ ฯ โส อติเรโกติ ทฏฺพฺโพ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๖.

เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ภิกฺขุสงฺฆํ สนฺนิปาตาเปตฺวา ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู ปฏิปุจฺฉิ สจฺจํ กิร ตุเมฺห ภิกฺขเว ภิกฺขุนีหิ เอฬกโลมานิ โธวาเปถปิ รชาเปถปิ วิชฏาเปถปีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ าติกาโย ตุมฺหากํ ภิกฺขเว อญฺาติกาโยติ ฯ อญฺาติกาโย ภควาติ ฯ อญฺาตกา ^๑- โมฆปุริสา อญฺาติกานํ น ชานนฺติ ปฏิรูปํ วา อปฺปฏิรูปํ วา ปาสาทิกํ วา อปาสาทิกํ วา ตตฺถ นาม ตุเมฺห โมฆปุริสา อญฺาติกาหิ ภีกฺขุนีหิ เอฬกโลมานิ โธวาเปสฺสถปิ รชาเปสฺสถปิ วิชฏาเปสฺสถปิ เนตํ โมฆปุริสา อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๑๐๑.๒} โย ปน ภิกฺขุ อญฺาติกาย ภิกฺขุนิยา เอฬกโลมานิ โธวาเปยฺย วา รชาเปยฺย วา วิชฏาเปยฺย วา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๑๐๒] โย ปนาติ โย ยาทิโส ฯเปฯ ภิกฺขูติ ฯเปฯ อยํ อิมสฺมึ อตฺเถ อธิปฺเปโต ภิกฺขูติ ฯ อญฺาติกา นาม มาติโต วา ปิติโต วา ยาว สตฺตมา ปิตามหยุคา อสมฺพทฺธา ฯ ภิกฺขุนี นาม อุภโตสงฺเฆ อุปสมฺปนฺนา ฯ โธวาติ อาณาเปติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส โธตานิ นิสฺสคฺคิยานิ โหนฺติ ฯ รชาติ อาณาเปติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส รตฺตานิ นิสฺสคฺคิยานิ โหนฺติ ฯ วิชเฏหีติ อาณาเปติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส วิชฏิตานิ นิสฺสคฺคิยานิ โหนฺติ นิสฺสชฺชิตพฺพานิ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. อญฺาติกา ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๗.

เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพานิ ฯเปฯ อิมานิ เม ภนฺเต เอฬกโลมานิ อญฺาติกาย ภิกฺขุนิยา โธวาปิตานิ นิสฺสคฺคิยานิ อิมานาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๑๐๓] อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี เอฬกโลมานิ โธวาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี เอฬกโลมานิ โธวาเปติ รชาเปติ นิสฺสคฺคิเยน อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี เอฬกโลมานิ โธวาเปติ วิชาฏาเปติ นิสฺสคฺคิเยน อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี เอฬกโลมานิ โธวาเปติ รชาเปติ วิชฏาเปติ นิสฺสคฺคิเยน อาปตฺติ ทฺวินฺนํ ทุกฺกฏานํ ฯ {๑๐๓.๑} อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี เอฬกโลมานิ รชาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี เอฬกโลมานิ รชาเปติ วิชฏาเปติ นิสฺสคฺคิเยน อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี เอฬกโลมานิ รชาเปติ โธวาเปติ นิสฺสคฺคิเยน อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี เอฬกโลมานิ รชาเปติ วิชฏาเปติ โธวาเปติ นิสฺสคฺคิเยน อาปตฺติ ทฺวินฺนํ ทุกฺกฏานํ ฯ {๑๐๓.๒} อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี เอฬกโลมานิ วิชฏาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี เอฬกโลมานิ วิชฏาเปติ โธวาเปติ นิสฺสคฺคิเยน อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี เอฬกโลมานิ วิชฏาเปติ รชาเปติ นิสฺสคฺคิเยน

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๘.

อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อญฺาติกาย อญฺาติกสญฺี เอฬกโลมานิ วิชฏาเปติ โธวาเปติ รชาเปติ นิสฺสคฺคิเยน อาปตฺติ ทฺวินฺนํ ทุกฺกฏานํ ฯ {๑๐๓.๓} อญฺาติกาย เวมติโก ฯเปฯ อญฺาติกาย าติกสญฺี ฯเปฯ อญฺสฺส เอฬกโลมานิ โธวาเปติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ เอกโต อุปสมฺปนฺนาย โธวาเปติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ าติกาย อญฺาติก- สญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ าติกาย เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ าติกาย าติกสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๑๐๔] อนาปตฺติ าติกาย โธวนฺติยา อญฺาติกา ทุติยา โหติ อวุตฺตา โธวติ อปริภุตฺตํ กตภณฺฑํ โธวาเปติ สิกฺขมานาย สามเณริยา อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ สตฺตมสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ -------

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๙.

อฏฺมสิกฺขาปทํ [๑๐๕] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา ราชคเห วิหรติ เวฬุวเน กลนฺทกนิวาเป ฯ เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต อญฺตรสฺส กุลสฺส กุลูปโก โหติ นิจฺจภตฺติโก ฯ ยํ ตสฺมึ กุเล อุปฺปชฺชติ ขาทนียํ วา โภชนียํ วา ตโต อายสฺมโต อุปนนฺทสฺส สกฺยปุตฺตสฺส ปฏิวิโส ปิโต โหติ ^๑- ฯ เตน โข ปน สมเยน สายํ ตสฺมึ กุเล มํสํ อุปฺปนฺนํ โหติ ฯ ตโต อายสฺมโต อุปนนฺทสฺส สกฺยปุตฺตสฺส ปฏิวิโส ปิโต โหติ ฯ ตสฺส กุลสฺส ทารโก รตฺติยา ปจฺจูสสมยํ ปจฺจุฏฺาย โรทติ มํสํ เม เทถาติ ฯ อถโข โส ปุริโส ปชาปตึ เอตทโวจ อยฺยสฺส ปฏิวิสํ ทารกสฺส เทหิ อญฺ เจตาเปตฺวา อยฺยสฺส ทสฺสามาติ ฯ {๑๐๕.๑} อถโข อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต ปุพฺพณฺหสมยํ นิวาเสตฺวา ปตฺตจีวรมาทาย เยน ตํ กุลํ เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ปญฺตฺเต อาสเน นิสีทิ ฯ อถโข โส ปุริโส เยนายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข โส ปุริโส อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ เอตทโวจ หิยฺโย โข ภนฺเต สายํ มํสํ อุปฺปนฺนํ ^๒- ตโต อยฺยสฺส ปฏิวิโส ปิโต @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. ปิยฺยติ ฯ ^๒ ม. ยุ. อุปฺปนฺนํ อโหสิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙๐.

อยํ ภนฺเต ทารโก รตฺติยา ปจฺจูสสมยํ ปจฺจุฏฺาย โรทติ มํสํ เม เทถาติ อยฺยสฺส ปฏิวิโส ทารกสฺส ทินฺโน กหาปเณน ภนฺเต กึ อาหริยตูติ ^๑- ฯ ปริจฺจตฺโต เม อาวุโส กหาปโณติ ฯ อาม ภนฺเต ปริจฺจตฺโตติ ฯ ตญฺเว เม อาวุโส กหาปณํ เทหีติ ฯ {๑๐๕.๒} อถโข โส ปุริโส อายสฺมโต อุปนนฺทสฺส สกฺยปุตฺตสฺส กหาปณํ ทตฺวา อุชฺฌายติ ขียติ วิปาเจติ ยเถว มยํ รูปิยํ ปฏิคฺคณฺหาม เอวเมวิเม สมณา สกฺยปุตฺติยา รูปิยํ ปฏิคฺคณฺหนฺตีติ ฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู ตสฺส ปุริสฺส อุชฺฌายนฺตสฺส ขียนฺตสฺส วิปาเจนฺตสฺส ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต รูปิยํ ปฏิคฺคเหสฺสตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สจฺจํ กิร ตฺวํ อุปนนฺท รูปิยํ ปฏิคฺคณฺหาสีติ ^๒- ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม ตฺวํ โมฆปุริส รูปิยํ ปฏิคฺคเหสฺสสิ เนตํ โมฆปุริส อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๑๐๕.๓} โย ปน ภิกฺขุ ชาตรูปรชตํ อุคฺคเณฺหยฺย วา อุคฺคณฺหาเปยฺย วา อุปนิกฺขิตฺตํ วา สาทิเยยฺย นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๑๐๖] โย ปนาติ โย ยาทิโส ฯเปฯ ภิกฺขูติ ฯเปฯ อยํ อิมสฺมึ อตฺเถ อธิปฺเปโต ภิกฺขูติ ฯ ชาตรูปํ นาม สตฺถุวณฺโณ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. อาหริยฺยตูติ ฯ เอวมุปริปิ ^๒ สพฺพตฺถ ปฏิคฺคเหสีติ ทิสฺสติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙๑.

วุจฺจติ ฯ รชตํ นาม กหาปโณ โลหมาสโก ทารุมาสโก ชตุมาสโก เย โวหารํ คจฺฉนฺติ ฯ อุคฺคเณฺหยฺยาติ สยํ คณฺหาติ นิสฺสคฺคิยํ โหติ ^๑- ฯ อุคฺคณฺหาเปยฺยาติ อญฺ คณฺหาเปติ นิสฺสคฺคิยํ โหติ ^๒- ฯ อุปนิกฺขิตฺตํ วา สาทิเทยฺยาติ อิทํ อยฺยสฺส โหตูติ อุปนิกฺขิตฺตํ วา สาทิยติ นิสฺสคฺคิยํ โหติ ฯ สงฺฆมชฺเฌ นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯ เตน ภิกฺขุนา สงฺฆํ อุปสงฺกมิตฺวา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา วุฑฺฒานํ ภิกฺขูนํ ปาเท วนฺทิตฺวา อุกฺกุฏิกํ นิสีทิตฺวา อญฺชลึ ปคฺคเหตฺวา เอวมสฺส วจนีโย อหํ ภนฺเต รูปิยํ ปฏิคฺคเหสึ อิทํ เม นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯ นิสฺสชฺชิตฺวา อาปตฺติ เทเสตพฺพา ฯ {๑๐๖.๑} พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน อาปตฺติ ปฏิคฺคเหตพฺพา ฯ สเจ ตตฺถ อาคจฺฉติ อารามิโก วา อุปาสโก วา โส วตฺตพฺโพ อาวุโส อิมํ ชานาหีติ ฯ สเจ โส ภณติ อิมินา กึ อาหริยตูติ ฯ น วตฺตพฺโพ อิมํ วา อิมํ วา อาหราติ ฯ กปฺปิยํ อาจิกฺขิตพฺพํ สปฺปิ วา เตลํ วา มธุ วา ผาณิตํ วา ฯ สเจ โส เตน ปริวฏฺเฏตฺวา กปฺปิยํ อาหรติ รูปิยปฏิคฺคาหกํ เปตฺวา สพฺเพเหว ปริภุญฺชิตพฺพํ เอวญฺเจตํ ลเภถ อิจฺเจตํ กุสลํ โน เจ ลเภถ โส วตฺตพฺโพ อาวุโส อิมํ ฉฑฺเฑหีติ ฯ สเจ โส ฉฑฺเฑติ อิจฺเจตํ กุสลํ โน เจ ฉฑฺเฑติ ปญฺจหงฺเคหิ สมนฺนาคโต @เชิงอรรถ: ^๑-๒ ม. ยุ. นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ สพฺพตฺถ อีทิสเมว ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙๒.

ภิกฺขุ รูปิยฉฑฺฑโก สมฺมนฺนิตพฺโพ โย น ฉนฺทาคตึ คจฺเฉยฺย น โทสาคตึ คจฺเฉยฺย น โมหาคตึ คจฺเฉยฺย น ภยาคตึ คจฺเฉยฺย ฉฑฺฑิตาฉฑฺฑิตญฺจ ชาเนยฺย ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว สมฺมนฺนิตพฺโพ ฯ ปมํ ภิกฺขุ ยาจิตพฺโพ ฯ ยาจิตฺวา พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน สงฺโฆ าเปตพฺโพ {๑๐๖.๒} สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ สงฺโฆ อิตฺถนฺนามํ ภิกฺขุํ รูปิยฉฑฺฑกํ สมฺมนฺเนยฺย ฯ เอสา ตฺติ ฯ {๑๐๖.๓} สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ สงฺโฆ อิตฺถนฺนามํ ภิกฺขุํ รูปิยฉฑฺฑกํ สมฺมนฺนติ ฯ ยสฺสายสฺมโต ขมติ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน รูปิยฉฑฺฑกสฺส สมฺมติ โส ตุณฺหสฺส ยสฺส นกฺขมติ โส ภาเสยฺย ฯ {๑๐๖.๔} สมฺมโต สงฺเฆน อิตฺถนฺนาโม ภิกฺขุ รูปิยฉฑฺฑโก ฯ ขมติ สงฺฆสฺส ตสฺมา ตุณฺหี ฯ เอวเมตํ ธารยามีติ ฯ {๑๐๖.๕} เตน สมฺมเตน ภิกฺขุนา อนิมิตฺตํ กตฺวา ปาเตตพฺพํ ฯ สเจ นิมิตฺตํ กตฺวา ปาเตติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ [๑๐๗] รูปิเย รูปิยสญฺี รูปิยํ ปฏิคฺคณฺหาติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ รูปิเย เวมติโก รูปิยํ ปฏิคฺคณฺหาติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ รูปิเย อรูปิยสญฺี รูปิยํ ปฏิคฺคณฺหาติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อรูปิเย รูปิยสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อรูปิเย เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อรูปิเย อรูปิยสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๑๐๘] อนาปตฺติ อชฺฌาราเม วา อชฺฌาวสเถ วา อุคฺคเหตฺวา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙๓.

วา อุคฺคหาเปตฺวา วา นิกฺขิปติ ยสฺส ภวิสฺสติ โส หริสฺสตีติ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ อฏฺมสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ -------

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙๔.

นวมสิกฺขาปทํ [๑๐๙] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู นานปฺปการกํ รูปิยสํโวหารํ สมาปชฺชนฺติ ฯ มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา นานปฺปการกํ รูปิยสํโวหารํ สมาปชฺชิสฺสนฺติ เสยฺยถาปิ คิหี กามโภคิโนติ ฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขียนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู นานปฺปการกํ รูปิยสํโวหารํ สมาปชฺชิสฺสนฺตีติ ฯ {๑๐๙.๑} อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สจฺจํ กิร ตุเมฺห ภิกฺขเว นานปฺปการกํ รูปิยสํโวหารํ สมาปชฺชถาติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม ตุเมฺห โมฆปุริสา นานปฺปการกํ รูปิยสํโวหารํ สมาปชฺชิสฺสถ เนตํ โมฆปุริสา อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๑๐๙.๒} โย ปน ภิกฺขุ นานปฺปการกํ รูปิยสํโวหารํ สมาปชฺเชยฺย นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๑๑๐] โย ปนาติ โย ยาทิโส ฯเปฯ ภิกฺขูติ ฯเปฯ อยํ อิมสฺมึ อตฺเถ อธิปฺเปโต ภิกฺขูติ ฯ นานปฺปการกํ นาม กตํปิ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙๕.

อกตํปิ กตากตํปิ ฯ กตํ นาม สีสูปคํ คีวูปคํ หตฺถูปคํ ปาทูปคํ กฏูปคํ ฯ อกตํ นาม ฆนกํ วุจฺจติ ฯ กตากตํ นาม ตทุภยํ ฯ รูปิยํ นาม สตฺถุวณฺโณ กหาปโณ โลหมาสโก ทารุมาสโก ชตุมาสโก เย โวหารํ คจฺฉนฺติ ฯ สมาปชฺเชยฺยาติ กเตน กตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ โหติ ฯ กเตน อกตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ โหติ ฯ กเตน กตากตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ โหติ ฯ อกเตน กตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ โหติ ฯ อกเตน อกตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ โหติ ฯ อกเตน กตากตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ โหติ ฯ กตากเตน กตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ โหติ ฯ กตากเตน อกตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ โหติ ฯ กตากเตน กตากตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ โหติ ฯ สงฺฆมชฺเฌ นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯ {๑๑๐.๑} เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯ เตน ภิกฺขุนา สงฺฆํ อุปสงฺกมิตฺวา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา วุฑฺฒานํ ภิกฺขูนํ ปาเท วนฺทิตฺวา อุกฺกุฏิกํ นิสีทิตฺวา อญฺชลึ ปคฺคเหตฺวา เอวมสฺส วจนีโย อหํ ภนฺเต นานปฺปการกํ รูปิยสํโวหารํ สมาปชฺชึ อิทํ เม นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯ นิสฺสชฺชิตฺวา อาปตฺติ เทเสตพฺพา ฯ พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน อาปตฺติ ปฏิคฺคเหตพฺพา ฯ สเจ ตตฺถ อาคจฺฉติ อารามิโก วา อุปาสโก วา โส วตฺตพฺโพ อาวุโส อิมํ ชานาหีติ ฯ สเจ โส ภณติ อิมินา กึ อาหริยตูติ ฯ น วตฺตพฺโพ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙๖.

อิมํ วา อิมํ วา อาหราติ ฯ กปฺปิยํ อาจิกฺขิตพฺพํ สปฺปิ วา เตลํ วา มธุ วา ผาณิตํ วา ฯ สเจ โส เตน ปริวฏฺฏิตฺวา กปฺปิยํ อาหรติ รูปิยเจตาปกํ เปตฺวา สพฺเพเหว ปริภุญฺชิตพฺพํ ฯ เอวญฺเจตํ ลเภถ อิจฺเจตํ กุสลํ โน เจ ลเภถ โส วตฺตพฺโพ อาวุโส อิมํ ฉฑฺเฑหีติ ฯ สเจ โส ฉฑฺเฑติ อิจฺเจตํ กุสลํ โน เจ ฉฑฺเฑติ ปญฺจหงฺเคหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ รูปิยฉฑฺฑโก สมฺมนฺนิตพฺโพ โย น ฉนฺทาคตึ คจฺเฉยฺย น โทสาคตึ คจฺเฉยฺย น โมหาคตึ คจฺเฉยฺย น ภยาคตึ คจฺเฉยฺย ฉฑฺฑิตาฉฑฺฑิตญฺจ ชาเนยฺย ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว สมฺมนฺนิตพฺโพ ฯ ปมํ ภิกฺขุ ยาจิตพฺโพ ฯ ยาจิตฺวา พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน สงฺโฆ าเปตพฺโพ {๑๑๐.๒} สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ สงฺโฆ อิตฺถนฺนามํ ภิกฺขุํ รูปิยฉฑฺฑกํ สมฺมนฺเนยฺย ฯ เอสา ตฺติ ฯ {๑๑๐.๓} สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ สงฺโฆ อิตฺถนฺนามํ ภิกฺขุํ รูปิยฉฑฺฑกํ สมฺมนฺนติ ฯ ยสฺสายสฺมโต ขมติ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน รูปิยฉฑฺฑกสฺส สมฺมติ โส ตุณฺหสฺส ยสฺส นกฺขมติ โส ภาเสยฺย ฯ สมฺมโต สงฺเฆน อิตฺถนฺนาโม ภิกฺขุ รูปิยฉฑฺฑโก ฯ ขมติ สงฺฆสฺส ตสฺมา ตุณฺหี ฯ เอวเมตํ ธารยามีติ ฯ {๑๑๐.๔} เตน สมฺมเตน ภิกฺขุนา อนิมิตฺตํ กตฺวา ปาเตตพฺพํ ฯ สเจ นิมิตฺตํ กตฺวา ปาเตติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ [๑๑๑] รูปิเย รูปิยสญฺี รูปิยํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙๗.

รูปิเย เวมติโก รูปิยํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ รูปิเย อรูปิยสญฺี รูปิยํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อรูปิเย รูปิยสญฺี รูปิยํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อรูปิเย เวมติโก รูปิยํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อรูปิเย อรูปิยสญฺี รูปิยํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อรูปิเย รูปิยสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อรูปิเย เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อรูปิเย อรูปิยสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๑๑๒] อนาปตฺติ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ นวมสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ -------

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙๘.

ทสมสิกฺขาปทํ [๑๑๓] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต ปฏฺโ โหติ จีวรกมฺมํ กาตุํ ฯ โส ปฏปิโลติกานํ สงฺฆาฏึ กริตฺวา สุรตฺตํ สุปริกมฺมกตํ กตฺวา ปารุปิ ฯ อถโข อญฺตโร ปริพฺพาชโก มหคฺฆํ ปฏํ ปารุปิตฺวา เยนายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ เอตทโวจ สุนฺทรา โข ตฺยายํ อาวุโส สงฺฆาฏิ ^๑- เทหิ เม ปเฏนาติ ฯ ชานาหิ อาวุโสติ ฯ อามาวุโส ชานามีติ ฯ หนฺทาวุโสติ อทาสิ ฯ {๑๑๓.๑} อถโข โส ปริพฺพาชโก ตํ สงฺฆาฏึ ปารุปิตฺวา ปริพฺพาชการามํ อคมาสิ ฯ ปริพฺพาชกา ตํ ปริพฺพาชกํ เอตทโวจุํ สุนฺทรา โข ตฺยายํ อาวุโส สงฺฆาฏิ กุโต ตยา ลทฺธาติ ฯ เตน เม อาวุโส ปเฏน ปริวฏฺฏิตาติ ^๒- ฯ กติหิปิ ตฺยายํ อาวุโส สงฺฆาฏิ ภวิสฺสติ โสเยว เต ปโฏ วโรติ ฯ อถโข โส ปริพฺพาชโก สจฺจํ โข ปริพฺพาชกา อาหํสุ กติหิปิ มฺยายํ สงฺฆาฏิ ภวิสฺสติ โสเยว เม ปโฏ วโรติ เยนายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ เอตทโวจ หนฺท เต อาวุโส สงฺฆาฏึ ^๓- เทหิ เม ปฏนฺติ ฯ นนุ ตฺวํ อาวุโส มยา วุตฺโต ชานาหิ @เชิงอรรถ: ^๑ ยุ. สงฺฆาฏี ฯ ^๒ ม. ยุ. สพฺพตฺถ ปริวตฺติตาตีติ ทิสฺสติ ฯ ^๓ ม. สงฺฆาฏิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙๙.

อาวุโสติ นาหํ ทสฺสามีติ ฯ อถโข โส ปริพฺพาชโก อุชฺฌายติ ขียติ วิปาเจติ คิหิปิ ^๑- นํ คิหิสฺส วิปฺปฏิสาริสฺส เทติ ^๒- กึ ปน ปพฺพชิโต ปพฺพชิตสฺส น ทสฺสตีติ ฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู ตสฺส ปริพฺพาชกสฺส อุชฺฌายนฺตสฺส ขียนฺตสฺส วิปาเจนฺตสฺส ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต ปริพฺพาชเกน สทฺธึ กยวิกฺกยํ สมาปชฺชิสฺสตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สจฺจํ กิร ตฺวํ อุปนนฺท ปริพฺพาชเกน สทฺธึ กยวิกฺกยํ สมาปชฺชสีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม ตฺวํ โมฆปุริส ปริพฺพาชเกน สทฺธึ กยวิกฺกยํ สมาปชฺชิสฺสสิ เนตํ โมฆปุริส อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๑๑๓.๒} โย ปน ภิกฺขุ นานปฺปการกํ กยวิกฺกยํ สมาปชฺเชยฺย นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๑๑๔] โย ปนาติ โย ยาทิโส ฯเปฯ ภิกฺขูติ ฯเปฯ อยํ อิมสฺมึ อตฺเถ อธิปฺเปโต ภิกฺขูติ ฯ นานปฺปการกํ นาม จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารา อนฺตมโส จุณฺณปิณฺโฑปิ ทนฺตกฏฺปิ ทสิกสุตฺตํปิ ฯ กยวิกฺกยํ สมาปชฺเชยฺยาติ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. คิหีปิ ฯ ยุ. คิหี นํปิ ฯ คิหีปิ นํ คิหิสฺสาติ เอตฺถ นนฺติ นามตฺเถ @นิปาโต ฯ คิหิปิ นาม คิหิสฺสาติ วุตฺตํ โหตีติ ตพฺพณฺณนา ฯ ^๒ ม. ยุ. เทนฺติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๐๐.

อิมินา อิมํ เทหิ อิมินา อิมํ อาหร อิมินา อิมํ ปริวฏฺเฏหิ ^๑- อิมินา อิมํ เจตาเปหีติ อชฺฌาจรติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ยโต กยิตญฺจ โหติ วิกฺกีตญฺจ ^๒- อตฺตโน ภณฺฑํ ปรหตฺถคตํ ปรภณฺฑํ อตฺตโน หตฺถคตํ นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯเปฯ อหํ ภนฺเต นานปฺปการกํ กยวิกฺกยํ สมาปชฺชึ อิทํ เม นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๑๑๕] กยวิกฺกเย กยวิกฺกยสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ กยวิกฺกเย เวมติโก นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ กยวิกฺกเย นกยวิกฺกย- สญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ นกยวิกฺกเย กยวิกฺกยสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ นกยวิกฺกเย เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ นกยวิกฺกเย นกยวิกฺกยสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๑๑๖] อนาปตฺติ อคฺฆํ ปุจฺฉติ กปฺปิยการกสฺส อาจิกฺขติ อิทํ อมฺหากํ อตฺถิ อมฺหากญฺจ อิมินา จ อิมินา จ อตฺโถติ ภณติ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ ทสมสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ^๓- ฯ โกสิยวคฺโค ทุติโย ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. สพฺพตฺถ ปริวตฺเตหีติ ทิสฺสติ ฯ ^๒ ม. ยุ. วิกฺกยิตญฺจ ฯ @^๓ ม. กยวิกฺกยสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ทสมํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๐๑.

ตสฺสุทฺทานํ โกสิยา ^๑- สุทฺธเทฺวภาคา ฉพฺพสฺสานิ นิสีทนํ เทฺว จ โลมานิ อุคฺคเณฺห อุโภ นานปฺปการกาติ ฯ ------- @เชิงอรรถ: ^๑ ยุ. โกสิย ... ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๐๒.

ปตฺตวคฺคสฺส ปมสิกฺขาปทํ [๑๑๗] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู พหู ปตฺเต สนฺนิจยํ กโรนฺติ ฯ มนุสฺสา วิหารจาริกํ อาหิณฺฑนฺตา ปสฺสิตฺวา อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา พหู ปตฺเต สนฺนิจยํ กริสฺสนฺติ ปตฺตวณิชฺชํ วา สมณา สกฺยปุตฺติยา กริสฺสนฺติ อามตฺติกาปณํ วา ปสาเรสฺสนฺตีติ ฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขียนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อติเรกปตฺตํ ธาเรสฺสนฺตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สจฺจํ กิร ตุเมฺห ภิกฺขเว อติเรกปตฺตํ ธาเรถาติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม ตุเมฺห โมฆปุริสา อติเรกปตฺตํ ธาเรสฺสถ เนตํ โมฆปุริสา อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๑๑๗.๑} โย ปน ภิกฺขุ อติเรกปตฺตํ ธาเรยฺย นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ {๑๑๗.๒} เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺตฺตํ โหติ ฯ [๑๑๘] เตน โข ปน สมเยน อายสฺมโต อานนฺทสฺส อติเรกปตฺโต

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๐๓.

อุปฺปนฺโน โหติ ฯ อายสฺมา จ อานนฺโท ตํ ปตฺตํ อายสฺมโต สารีปุตฺตสฺส ทาตุกาโม โหติ ฯ อายสฺมา จ สารีปุตฺโต สาเกเต วิหรติ ฯ อถโข อายสฺมโต อานนฺทสฺส เอตทโหสิ ภควตา สิกฺขาปทํ ปญฺตฺตํ น อติเรกปตฺโต ธาเรตพฺโพติ อยญฺจ เม อติเรกปตฺโต อุปฺปนฺโน อหญฺจิมํ ปตฺตํ อายสฺมโต สารีปุตฺตสฺส ทาตุกาโม อายสฺมา จ สารีปุตฺโต สาเกเต วิหรติ กถํ นุ โข มยา ปฏิปชฺชิตพฺพนฺติ ฯ อถโข อายสฺมา อานนฺโท ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ กีวจิรํ ปนานนฺท สารีปุตฺโต อาคจฺฉิสฺสตีติ ฯ นวมํ วา ภควา ทิวสํ ทสมํ วาติ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ อนุชานามิ ภิกฺขเว ทสาหปรมํ อติเรกปตฺตํ ธาเรตุํ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๑๑๘.๑} ทสาหปรมํ อติเรกปตฺโต ธาเรตพฺโพ ตํ อติกฺกามยโต นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๑๑๙] ทสาหปรมนฺติ ทสาหปรมตา ธาเรตพฺโพ ฯ อติเรกปตฺโต นาม อนธิฏฺิโต อวิกปฺปิโต ฯ ปตฺโต นาม เทฺว ปตฺตา อโยปตฺโต มตฺติกาปตฺโต ^๑- ฯ ตโย ปตฺตสฺส วณฺณา อุกฺกฏฺโ ปตฺโต มชฺฌิโม ปตฺโต โอมโก ปตฺโต ฯ อุกฺกฏฺโ นาม ปตฺโต อฑฺฒาฬฺหโกทนํ คณฺหาติ จตุภาคํ ขาทนียํ ^๒- ตทูปิยํ พฺยญฺชนํ ฯ มชฺฌิโม นาม ปตฺโต นาฬิโกทนํ คณฺหาติ จตุภาคํ ขาทนียํ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. อิติสทฺโท ทิสฺสติ ฯ ^๒ ม. ยุ. ขาทนํ ฯ เอวมุปริปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๐๔.

ตทูปิยํ พฺยญฺชนํ ฯ โอมโก นาม ปตฺโต ปตฺโถทนํ คณฺหาติ จตุภาคํ ขาทนียํ ตทูปิยํ พฺยญฺชนํ ฯ ตโต อุกฺกฏฺโ อปตฺโต โอมโก อปตฺโต ฯ [๑๒๐] ตํ อติกฺกามยโต นิสฺสคฺคิโย โหติ ^๑- เอกาทเส อรุณุคฺคมเน นิสฺสคฺคิโย โหติ นิสฺสชฺชิตพฺโพ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺโพ ฯ [๑๒๑] เตน ภิกฺขุนา สงฺฆํ อุปสงฺกมิตฺวา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา วุฑฺฒานํ ภิกฺขูนํ ปาเท วนฺทิตฺวา อุกฺกุฏิกํ นิสีทิตฺวา อญฺชลึ ปคฺคเหตฺวา เอวมสฺส วจนีโย อยํ เม ภนฺเต ปตฺโต ทสาหาติกฺกนฺโต นิสฺสคฺคิโย อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯ นิสฺสชฺชิตฺวา อาปตฺติ เทเสตพฺพา ฯ พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน อาปตฺติ ปฏิคฺคเหตพฺพา ฯ นิสฺสฏฺปตฺโต ทาตพฺโพ {๑๒๑.๑} สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ อยํ ปตฺโต อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน นิสฺสคฺคิโย สงฺฆสฺส นิสฺสฏฺโ ฯ ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ สงฺโฆ อิมํ ปตฺตํ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน ทเทยฺยาติ ฯ [๑๒๒] เตน ภิกฺขุนา สมฺพหุเล ภิกฺขู อุปสงฺกมิตฺวา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา วุฑฺฒานํ ภิกฺขูนํ ปาเท วนฺทิตฺวา อุกฺกุฏิกํ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. สพฺพตฺถ อิติสทฺโท ทิสฺสติ ฯ โส อติเรโกติ เวทิตพฺโพ ฯ ตสฺส @อติเรกตา ปมกินสิกฺขาปเท วุตฺตนเยน เวทิตพฺพา ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๐๕.

นิสีทิตฺวา อญฺชลึ ปคฺคเหตฺวา เอวมสฺสุ วจนียา อยํ เม ภนฺเต ปตฺโต ทสาหาติกฺกนฺโต นิสฺสคฺคิโย อิมาหํ อายสฺมนฺตานํ นิสฺสชฺชามีติ ฯ นิสฺสชฺชิตฺวา อาปตฺติ เทเสตพฺพา ฯ พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน อาปตฺติ ปฏิคฺคเหตพฺพา ฯ นิสฺสฏฺปตฺโต ทาตพฺโพ {๑๒๒.๑} สุณนฺตุ เม อายสฺมนฺตา อยํ ปตฺโต อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน นิสฺสคฺคิโย อายสฺมนฺตานํ นิสฺสฏฺโ ฯ ยทายสฺมนฺตานํ ปตฺตกลฺลํ อายสฺมนฺตา อิมํ ปตฺตํ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน ทเทยฺยุนฺติ ฯ [๑๒๓] เตน ภิกฺขุนา เอกํ ภิกฺขุํ อุปสงฺกมิตฺวา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา อุกฺกุฏิกํ นิสีทิตฺวา อญฺชลึ ปคฺคเหตฺวา เอวมสฺส วจนีโย อยํ เม อาวุโส ปตฺโต ทสาหาติกฺกนฺโต นิสฺสคฺคิโย อิมาหํ อายสฺมโต นิสฺสชฺชามีติ ฯ นิสฺสชฺชิตฺวา อาปตฺติ เทเสตพฺพา ฯ เตน ภิกฺขุนา อาปตฺติ ปฏิคฺคเหตพฺพา ฯ นิสฺสฏฺปตฺโต ทาตพฺโพ อิมํ ปตฺตํ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๑๒๔] ทสาหาติกฺกนฺเต อติกฺกนฺตสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ทสาหาติกฺกนฺเต เวมติโก นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ทสาหาติกฺกนฺเต อนติกฺกนฺตสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อนธิฏฺิเต อธิฏฺิตสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อวิกปฺปิเต วิกปฺปิตสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อวิสฺสชฺชิเต วิสฺสชฺชิตสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อนฏฺเ นฏฺสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อวินฏฺเ วินฏฺสญฺี

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๐๖.

นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อภินฺเน ภินฺนสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อวิลุตฺเต วิลุตฺตสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ [๑๒๕] นิสฺสคฺคิยํ ปตฺตํ อนิสฺสชฺชิตฺวา ปริภุญฺชติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ ทสาหานติกฺกนฺเต อติกฺกนฺตสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ ทสาหานติกฺกนฺเต เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ ทสาหานติกฺกนฺเต อนติกฺกนฺตสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๑๒๖] อนาปตฺติ อนฺโตทสาหํ อธิฏฺเติ วิกปฺเปติ วิสฺสชฺเชติ นสฺสติ วินสฺสติ ภิชฺชติ อจฺฉินฺทิตฺวา คณฺหาติ ^๑- วิสฺสาสํ คณฺหาติ ^๒- อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ [๑๒๗] เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู นิสฺสฏฺปตฺตํ น เทนฺติ ฯ ภิกฺขู ^๓- ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ น ภิกฺขเว นิสฺสฏฺปตฺโต น ทาตพฺโพ โย น ทเทยฺย อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ ฯ ปมสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ ------- @เชิงอรรถ: ^๑-๒ ม. ยุ. คณฺหนฺติ ฯ ^๓ ม. ยุ. อยํ ปาโ นตฺถิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๐๗.

ทุติยสิกฺขาปทํ [๑๒๘] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สกฺเกสุ วิหรติ กปิลวตฺถุสฺมึ นิโคฺรธาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน อญฺตเรน กุมฺภกาเรน ภิกฺขู ปวาริตา โหนฺติ เยสํ อยฺยานํ ปตฺเตน อตฺโถ อหํ ปตฺเตนาติ ฯ เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู น มตฺตํ ชานิตฺวา พหู ปตฺเต วิญฺาเปนฺติ ฯ เยสํ ขุทฺทกา ปตฺตา เต มหนฺเต ปตฺเต วิญฺาเปนฺติ ฯ เยสํ มหนฺตา ปตฺตา เต ขุทฺทเก ปตฺเต วิญฺาเปนฺติ ฯ อถโข โส กุมฺภกาโร ภิกฺขูนํ พหู ปตฺเต กโรนฺโต น สกฺโกติ อญฺ วิกฺกายิกํ ภณฺฑํ กาตุํ อตฺตนาปิ น ยาเปติ ปุตฺตทาราปิสฺส กิลมนฺติ ฯ {๑๒๘.๑} มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา น มตฺตํ ชานิตฺวา พหู ปตฺเต วิญฺาเปสฺสนฺติ อยํ อิเมสํ พหู ปตฺเต กโรนฺโต น สกฺโกติ อญฺ วิกฺกายิกํ ภณฺฑํ กาตุํ อตฺตนาปิ น ยาเปติ ปุตฺตทาราปิสฺส กิลมนฺตีติ ฯ {๑๒๘.๒} อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขียนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ภิกฺขู น มตฺตํ ชานิตฺวา พหู ปตฺเต วิญฺาเปสฺสนฺตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สจฺจํ กิร ภิกฺขเว ภิกฺขู น มตฺตํ ชานิตฺวา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๐๘.

พหู ปตฺเต วิญฺาเปนฺตีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม เต ภิกฺขเว โมฆปุริสา น มตฺตํ ชานิตฺวา พหู ปตฺเต วิญฺาเปสฺสนฺติ เนตํ ภิกฺขเว อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ วิครหิตฺวา ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ น ภิกฺขเว ปตฺโต วิญฺาเปตพฺโพ โย วิญฺาเปยฺย อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ^๑- ฯ [๑๒๙] เตน โข ปน สมเยน อญฺตรสฺส ภิกฺขุโน ปตฺโต ภินฺโน โหติ ฯ อถโข โส ภิกฺขุ ภควตา ปฏิกฺขิตฺตํ ปตฺตํ วิญฺาเปตุนฺติ กุกฺกุจฺจายนฺโต น วิญฺาเปติ หตฺเถสุ ปิณฺฑาย จรติ ฯ มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา หตฺเถสุ ปิณฺฑาย จริสฺสนฺติ เสยฺยถาปิ ติตฺถิยาติ ฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขียนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ อนุชานามิ ภิกฺขเว นฏฺปตฺตสฺส วา ภินฺนปตฺตสฺส วา ปตฺตํ วิญฺาเปตุนฺติ ฯ [๑๓๐] เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ภควตา อนุญฺาตํ นฏฺปตฺตสฺส วา ภินฺนปตฺตสฺส วา ปตฺตํ วิญฺาเปตุนฺติ เต ^๒- อปฺปมตฺตเกนปิ ภินฺเนน อปฺปมตฺตเกนปิ ฉิทฺเทน อปฺปมตฺตเกนปิ ขณฺเฑน อปฺปมตฺตเกนปิ วิลิขิตเกน น มตฺตํ ชานิตฺวา พหู ปตฺเต @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. อิติสทฺโท ทิสฺสติ ฯ ^๒ ม. อยํ ปาโ นตฺถิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๐๙.

วิญฺาเปนฺติ ^๑- ฯ อถโข โส กุมฺภกาโร ภิกฺขูนํ ตเถว พหู ปตฺเต กโรนฺโต น สกฺโกติ อญฺ วิกฺกายิกํ ภณฺฑํ กาตุํ อตฺตนาปิ น ยาเปติ ปุตฺตทาราปิสฺส กิลมนฺติ ฯ มนุสฺสา ตเถว อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา น มตฺตํ ชานิตฺวา พหู ปตฺเต วิญฺาเปสฺสนฺติ อยํ อิเมสํ พหู ปตฺเต กโรนฺโต น สกฺโกติ อญฺ วิกฺกายิกํ ภณฺฑํ กาตุํ อตฺตนาปิ น ยาเปติ ปุตฺตทาราปิสฺส กิลมนฺตีติ ฯ {๑๓๐.๑} อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขียนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อปฺปมตฺตเกนปิ ภินฺเนน อปฺปมตฺตเกนปิ ฉิทฺเทน อปฺปมตฺตเกนปิ ขณฺเฑน อปฺปมตฺตเกนปิ วิลิขิตเกน น มตฺตํ ชานิตฺวา พหู ปตฺเต วิญฺาเปสฺสนฺตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สจฺจํ กิร ตุเมฺห ภิกฺขเว อปฺปมตฺตเกนปิ ภินฺเนน อปฺปมตฺตเกนปิ ฉิทฺเทน อปฺปมตฺตเกนปิ ขณฺเฑน อปฺปมตฺตเกนปิ วิลิขิตเกน น มตฺตํ ชานิตฺวา ^๒- พหู ปตฺเต วิญฺาเปถาติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ {๑๓๐.๒} วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม ตุเมฺห โมฆปุริสา อปฺปมตฺตเกนปิ ภินฺเนน อปฺปมตฺตเกนปิ ฉิทฺเทน อปฺปมตฺตเกนปิ ขณฺเฑน อปฺปมตฺตเกนปิ วิลิขิตเกน น @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. เต อปฺปมตฺตเกนปิ ภินฺเนน อปฺปมตฺตเกนปิ ขณฺเฑน @วิลิขิตมตฺเตนปิ พหู ปตฺเต วิญฺาเปนฺติ ฯ เอวมุปริปิ ฯ @^๒ ม. น มตฺตํ ชานิตฺวาติ ปาโ นตฺถิ ฯ เอวมุปริปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๑๐.

มตฺตํ ชานิตฺวา พหู ปตฺเต วิญฺาเปสฺสถ เนตํ โมฆปุริสา อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ โย ปน ภิกฺขุ อูนปญฺจพนฺธเนน ปตฺเตน อญฺ นวํ ปตฺตํ เจตาเปยฺย นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ เตน ภิกฺขุนา โส ปตฺโต ภิกฺขุปริสาย นิสฺสชฺชิตพฺโพ ฯ {๑๓๐.๓} โย จ ตสฺสา ภิกฺขุปริสาย ปตฺตปริยนฺโต โส จ ตสฺส ภิกฺขุโน ปทาตพฺโพ อยนฺเต ภิกฺขุ ปตฺโต ยาว เภทนาย ธาเรตพฺโพติ ฯ อยํ ตตฺถ สามีจีติ ฯ [๑๓๑] โย ปนาติ โย ยาทิโส ฯเปฯ ภิกฺขูติ ฯเปฯ อยํ อิมสฺมึ อตฺเถ อธิปฺเปโต ภิกฺขูติ ฯ อูนปญฺจพนฺธโน นาม ปตฺโต อพนฺธโน วา เอกพนฺธโน วา ทฺวิพนฺธโน วา ติพนฺธโน วา จตุพฺพนฺธโน วา ฯ อพนฺธโนกาโส นาม ปตฺโต ยสฺส ทฺวงฺคุลา ราชิ น โหติ ฯ พนฺธโนกาโส นาม ปตฺโต ยสฺส ทฺวงฺคุลา ราชิ โหติ ฯ นโว นาม ปตฺโต วิญฺตฺตึ อุปาทาย วุจฺจติ ฯ {๑๓๑.๑} เจตาเปยฺยาติ วิญฺาเปติ ปโยเค ทุกฺกฏํ ปฏิลาเภน นิสฺสคฺคิโย โหติ สงฺฆมชฺเฌ นิสฺสชฺชิตพฺโพ ฯ สพฺเพเหว อธิฏฺิตปตฺตํ คเหตฺวา สนฺนิปติตพฺพํ ฯ น ลามโก ปตฺโต อธิฏฺาตพฺโพ มหคฺฆํ ปตฺตํ คเหสฺสามีติ ฯ สเจ ลามกํ ปตฺตํ อธิฏฺเติ มหคฺฆํ ปตฺตํ คเหสฺสามีติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺโพ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๑๑.

[๑๓๒] เตน ภิกฺขุนา สงฺฆํ อุปสงฺกมิตฺวา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา วุฑฺฒานํ ภิกฺขูนํ ปาเท วนฺทิตฺวา อุกฺกุฏิกํ นิสีทิตฺวา อญฺชลึ ปคฺคเหตฺวา เอวมสฺส วจนีโย อยํ เม ภนฺเต ปตฺโต อูนปญฺจพนฺธเนน ปตฺเตน เจตาปิโต นิสฺสคฺคิโย อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯ นิสฺสชฺชิตฺวา อาปตฺติ เทเสตพฺพา ฯ พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน อาปตฺติ ปฏิคฺคเหตพฺพา ฯ ปญฺจหงฺเคหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ ปตฺตคาหาปโก สมฺมนฺนิตพฺโพ โย น ฉนฺทาคตึ คจฺเฉยฺย น โทสาคตึ คจฺเฉยฺย น โมหาคตึ คจฺเฉยฺย น ภยาคตึ คจฺเฉยฺย คหิตาคหิตญฺจ ชาเนยฺย ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว สมฺมนฺนิตพฺโพ ฯ ปมํ ภิกฺขุ ยาจิตพฺโพ ฯ ยาจิตฺวา พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน สงฺโฆ าเปตพฺโพ {๑๓๒.๑} สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ สงฺโฆ อิตฺถนฺนามํ ภิกฺขุํ ปตฺตคาหาปกํ สมฺมนฺเนยฺย ฯ เอสา ตฺติ ฯ {๑๓๒.๒} สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ สงฺโฆ อิตฺถนฺนามํ ภิกฺขุํ ปตฺตคาหาปกํ สมฺมนฺนติ ฯ ยสฺสายสฺมโต ขมติ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน ปตฺตคาหาปกสฺส สมฺมติ โส ตุณฺหสฺส ยสฺส นกฺขมติ โส ภาเสยฺย ฯ {๑๓๒.๓} สมฺมโต สงฺเฆน อิตฺถนฺนาโม ภิกฺขุ ปตฺตคาหาปโก ฯ ขมติ สงฺฆสฺส ฯ ตสฺมา ตุณฺหี เอวเมตํ ธารยามีติ ฯ เตน สมฺมเตน ภิกฺขุนา ปตฺโต คาเหตพฺโพ ฯ เถโร วตฺตพฺโพ คณฺหาตุ ภนฺเต เถโร ปตฺตนฺติ ฯ สเจ เถโร คณฺหาติ เถรสฺส ปตฺโต ทุติยสฺส คาเหตพฺโพ น จ ตสฺส อนุทฺทยตาย

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๑๒.

น คเหตพฺโพ โย น คเณฺหยฺย อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อปตฺตกสฺส น คาเหตพฺโพ ฯ เอเตเนว อุปาเยน ยาว สงฺฆนวกา คาเหตพฺโพ ฯ โย จ ตสฺสา ภิกฺขุปริสาย ปตฺตปริยนฺโต โส จ ตสฺส ภิกฺขุโน ปทาตพฺโพ อยนฺเต ภิกฺขุ ปตฺโต ยาว เภทนาย ธาเรตพฺโพติ ฯ {๑๓๒.๔} เตน ภิกฺขุนา โส ปตฺโต น อเทเส นิกฺขิปิตพฺโพ น อโภเคน ปริภุญฺชิตพฺโพ น วิสฺสชฺเชตพฺโพ กถายํ ปตฺโต นสฺเสยฺย วา วินสฺเสยฺย วา ภิชฺเชยฺย วาติ สเจ อเทเส วา นิกฺขิปติ อโภเคน วา ปริภุญฺชติ วิสฺสชฺเชติ วา อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ {๑๓๒.๕} อยํ ตตฺถ สามีจีติ อยํ ตตฺถ อนุธมฺมตา ฯ [๑๓๓] อพนฺธเนน ปตฺเตน อพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อพนฺธเนน ปตฺเตน เอกพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อพนฺธเนน ปตฺเตน ทฺวิพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อพนฺธเนน ปตฺเตน ติพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อพนฺธเนน ปตฺเตน จตุพฺพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ {๑๓๓.๑} เอกพนฺธเนน ปตฺเตน อพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ เอกพนฺธเนน ปตฺเตน เอกพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ เอกพนฺธเนน ปตฺเตน ทฺวิพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ เอกพนฺธเนน ปตฺเตน ติพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ เอกพนฺธเนน ปตฺเตน จตุพฺพนฺธนํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๑๓.

ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ทฺวิพนฺธเนน ปตฺเตน อพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ {๑๓๓.๒} ทฺวิพนฺธเนน ปตฺเตน เอกพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ทฺวิพนฺธเนน ปตฺเตน ทฺวิพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ทฺวิพนฺธเนน ปตฺเตน ติพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ทฺวิพนฺธเนน ปตฺเตน จตุพฺพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ {๑๓๓.๓} ติพนฺธเนน ปตฺเตน อพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ติพนฺธเนน ปตฺเตน เอกพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ติพนฺธเนน ปตฺเตน ทฺวิพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ติพนฺธเนน ปตฺเตน ติพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ติพนฺธเนน ปตฺเตน จตุพฺพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ {๑๓๓.๔} จตุพฺพนฺธเนน ปตฺเตน อพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ จตุพฺพนฺธเนน ปตฺเตน เอกพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ จตุพฺพนฺธเนน ปตฺเตน ทฺวิพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ จตุพฺพนฺธเนน ปตฺเตน ติพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ จตุพฺพนฺธเนน ปตฺเตน จตุพฺพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ [๑๓๔] อพนฺธเนน ปตฺเตน อพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... เอกพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... ทฺวิพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... ติพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ...

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๑๔.

จตุพฺพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ เอกพนฺธเนน ปตฺเตน อพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... เอกพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... ทฺวิพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... ติพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... จตุพฺพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ทฺวิพนฺธเนน อพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... เอกพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... ทฺวิพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... ติพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... จตุพฺพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ติพนฺธเนน ปตฺเตน อพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... เอกพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... ทฺวิพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... ติพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... จตุพฺพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ จตุพฺพนฺธเนน ปตฺเตน อพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... เอกพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... ทฺวิพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... ติพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... จตุพฺพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ [๑๓๕] อพนฺธโนกาเสน ปตฺเตน อพนฺธนํ ปตฺตํ ... เอกพนฺธนํ ปตฺตํ ... ทฺวิพนฺธนํ ปตฺตํ ... ติพนฺธนํ ปตฺตํ ... จตุพฺพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ เอกพนฺธโนกาเสน ปตฺเตน อพนฺธนํ ปตฺตํ ... เอกพนฺธนํ ปตฺตํ ... ทฺวิพนฺธนํ ปตฺตํ ... ติพนฺธนํ ปตฺตํ ... จตุพฺพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ทฺวิพนฺธโนกาเสน ปตฺเตน อพนฺธนํ ปตฺตํ ... เอกพนฺธนํ ปตฺตํ ... ทฺวิพนฺธนํ ปตฺตํ ... ติพนฺธนํ ปตฺตํ ... จตุพฺพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ติพนฺธโนกาเสน ปตฺเตน อพนฺธนํ ปตฺตํ ...

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๑๕.

เอกพนฺธนํ ปตฺตํ ... ทฺวิพนฺธนํ ปตฺตํ ... ติพนฺธนํ ปตฺตํ ... จตุพฺพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ จตุพฺพนฺธโนกาเสน ปตฺเตน อพนฺธนํ ปตฺตํ ... เอกพนฺธนํ ปตฺตํ ... ทฺวิพนฺธนํ ปตฺตํ ... ติพนฺธนํ ปตฺตํ ... จตุพฺพนฺธนํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ [๑๓๖] อพนฺธโนกาเสน ปตฺเตน อพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... เอกพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... ทฺวิพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... ติพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... จตุพฺพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ เอกพนฺธโนกาเสน ปตฺเตน อพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... เอกพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... ทฺวิพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... ติพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... จตุพฺพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ทฺวิพนฺธโนกาเสน ปตฺเตน อพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... เอกพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... ทฺวิพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... ติพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... จตุพฺพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ติพนฺธโนกาเสน ปตฺเตน อพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... เอกพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... ทฺวิพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... ติพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... จตุพฺพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ จตุพฺพนฺธโนกาเสน ปตฺเตน อพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... เอกพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... ทฺวิพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... ติพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ ... จตุพฺพนฺธโนกาสํ ปตฺตํ เจตาเปติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๑๖.

[๑๓๗] อนาปตฺติ นฏฺปตฺตสฺส ภินฺนปตฺตสฺส าตกานํ ปวาริตานํ อญฺสฺสตฺถาย อตฺตโน ธเนน อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ ทุติยสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ -------

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๑๗.

ตติยสิกฺขาปทํ [๑๓๘] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา ปิลินฺทวจฺโฉ ราชคเห ปพฺภารํ โสธาเปติ เลนํ กตฺตุกาโม ฯ อถโข ราชา มาคโธ เสนิโย พิมฺพิสาโร เยนายสฺมา ปิลินฺทวจฺโฉ เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ ปิลินฺทวจฺฉํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข ราชา มาคโธ เสนิโย พิมฺพิสาโร อายสฺมนฺตํ ปิลินฺทวจฺฉํ เอตทโวจ กึ ภนฺเต เถโร การาเปตีติ ฯ ปพฺภารํ มหาราช โสธาเปมิ เลนํ กตฺตุกาโมติ ฯ {๑๓๘.๑} อตฺโถ ภนฺเต อยฺยสฺส อารามิเกนาติ ฯ น โข มหาราช ภควตา อารามิโก อนุญฺาโตติ ฯ เตนหิ ภนฺเต ภควนฺตํ ปฏิปุจฺฉิตฺวา มม อาโรเจยฺยาถาติ ฯ เอวํ มหาราชาติ โข อายสฺมา ปิลินฺทวจฺโฉ รญฺโ มาคธสฺส เสนิยสฺส พิมฺพิสารสฺส ปจฺจสฺโสสิ ฯ อถโข อายสฺมา ปิลินฺทวจฺโฉ ราชานํ มาคธํ เสนิยํ พิมฺพิสารํ ธมฺมิยา กถาย สนฺทสฺเสสิ สมาทเปสิ สมุตฺเตเชสิ สมฺปหํเสสิ ฯ อถโข ราชา มาคโธ เสนิโย พิมฺพิสาโร อายสฺมตา ปิลินฺทวจฺเฉน ธมฺมิยา กถาย สนฺทสฺสิโต สมาทปิโต สมุตฺเตชิโต สมฺปหํสิโต อุฏฺายาสนา อายสฺมนฺตํ ปิลินฺทวจฺฉํ อภิวาเทตฺวา ปทกฺขิณํ กตฺวา ปกฺกามิ ฯ อถโข อายสฺมา ปิลินฺทวจฺโฉ ภควโต สนฺติเก ทูตํ ปาเหสิ ราชา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๑๘.

ภนฺเต มาคโธ เสนิโย พิมฺพิสาโร อารามิกํ ทาตุกาโม กถํ นุ โข ภนฺเต ปฏิปชฺชิตพฺพนฺติ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ภิกฺขุสงฺฆํ สนฺนิปาตาเปตฺวา ^๑- ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ อนุชานามิ ภิกฺขเว อารามิกนฺติ ฯ ทุติยมฺปิ โข ราชา มาคโธ เสนิโย พิมฺพิสาโร เยนายสฺมา ปิลินฺทวจฺโฉ เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ ปิลินฺทวจฺฉํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข ราชา มาคโธ เสนิโย พิมฺพิสาโร อายสฺมนฺตํ ปิลินฺทวจฺฉํ เอตทโวจ อนุญฺาโต ภนฺเต ภควตา อารามิโกติ ฯ เอวํ มหาราชาติ ฯ เตนหิ ภนฺเต อยฺยสฺส อารามิกํ ทมฺมีติ ฯ {๑๓๘.๒} อถโข ราชา มาคโธ เสนิโย พิมฺพิสาโร อายสฺมโต ปิลินฺทวจฺฉสฺส อารามิกํ ปฏิสฺสุณิตฺวา วิสฺสริตฺวา จิเรน สตึ ปฏิลภิตฺวา อญฺตรํ สพฺพตฺถกํ มหามตฺตํ อามนฺเตสิ โย มยา ภเณ อยฺยสฺส อารามิโก ปฏิสฺสุโต ทินฺโน โส อารามิโกติ ฯ น โข เทว อยฺยสฺส อารามิโก ทินฺโนติ ฯ กีวจิรํ นุ โข ภเณ อิโต รตฺติ ^๒- โหตีติ ฯ อถโข โส มหามตฺโต รตฺติโย คเณตฺวา ^๓- ราชานํ มาคธํ เสนิยํ พิมฺพิสารํ เอตทโวจ ปญฺจ เทว รตฺติสตานีติ ฯ เตนหิ ภเณ อยฺยสฺส ปญฺจ อารามิกสตานิ เทหีติ ^๔- ฯ เอวํ เทวาติ โข โส มหามตฺโต รญฺโ มาคธสฺส เสนิยสฺส พิมฺพิสารสฺส ปฏิสฺสุณิตฺวา อายสฺมโต ปิลินฺทวจฺฉสฺส ปญฺจ อารามิกสตานิ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. อิทํ ปาทฺวยํ นตฺถิ ฯ ^๒ ม. หิ ตํ ฯ ยุ. หิตํ ฯ @^๓ ม. ยุ. วิคเณตฺวา ฯ ^๔ ยุ. เทถาติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๑๙.

อทาสิ ^๑- ฯ ปาฏิเยกฺโก คาโม นิวิสิ ฯ อารามิกคามโกติปิ นํ อาหํสุ ปิลินฺทวจฺฉคามโกติปิ ^๒- นํ อาหํสุ ฯ [๑๓๙] เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา ปิลินฺทวจฺโฉ ตสฺมึ คามเก กุลุปโก โหติ ฯ อถโข อายสฺมา ปิลินฺทวจฺโฉ ปุพฺพณฺหสมยํ นิวาเสตฺวา ปตฺตจีวรมาทาย ปิลินฺทวจฺฉคามกํ ปิณฺฑาย ปาวิสิ ฯ เตน โข ปน สมเยน ตสฺมึ คามเก อุสฺสโว โหติ ฯ ทารกา ^๓- อลงฺกตา มาลากิตา กีฬนฺติ ฯ อถโข อายสฺมา ปิลินฺทวจฺโฉ ปิลินฺทวจฺฉคามเก สปทานํ ปิณฺฑาย จรมาโน เยน อญฺตรสฺส อารามิกสฺส นิเวสนํ เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ปญฺตฺเต อาสเน นิสีทิ ฯ {๑๓๙.๑} เตน โข ปน สมเยน ตสฺสา อารามิกินิยา ธีตา อญฺเ ทารเก อลงฺกเต มาลากิเต ปสฺสิตฺวา โรทติ มาลํ เม เทถ อลงฺการํ เม เทถาติ ฯ อถโข อายสฺมา ปิลินฺทวจฺโฉ ตํ อารามิกินึ เอตทโวจ กิสฺสายํ ทาริกา โรทตีติ ฯ อยํ ภนฺเต ทาริกา อญฺเ ทารเก อลงฺกเต มาลากิเต ปสฺสิตฺวา โรทติ มาลํ เม เทถ อลงฺการํ เม เทถาติ กุโต อมฺหากํ ทุคฺคตานํ มาลา กุโต อลงฺกาโรติ ฯ อถโข อายสฺมา ปิลินฺทวจฺโฉ อญฺตรํ ติณณฺฑูปกํ ^๔- คเหตฺวา ตํ อารามิกินึ เอตทโวจ หนฺทิมํ ติณณฺฑูปกํ ตสฺสา ทาริกาย สีเส ปฏิมุญฺจาหีติ ^๕- ฯ อถโข @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. ปาทาสิ ฯ ^๒ ม. ยุ. ปิลินฺทคามโกติปิ ฯ ^๓ ม. ยุ. ทาริกา ฯ @^๔ ม. ยุ. ติณณฺฑุปกํ ฯ เอวมุปริปิ ฯ ^๕ ม. ยุ. ปฏิมุญฺจาติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๒๐.

สา อารามิกินี ตํ ติณณฺฑูปกํ คเหตฺวา ตสฺสา ทาริกาย สีเส ปฏิมุญฺจิ ฯ สา อโหสิ สุวณฺณมาลา อภิรูปา ทสฺสนียา ปาสาทิกา ฯ นตฺถิ ตาทิสา รญฺโปิ อนฺเตปุเร สุวณฺณมาลา ฯ มนุสฺสา รญฺโ มาคธสฺส เสนิยสฺส พิมฺพิสารสฺส อาโรเจสุํ อมุกสฺส เทว อารามิกสฺส ฆเร สุวณฺณมาลา อภิรูปา ทสฺสนียา ปาสาทิกา นตฺถิ ตาทิสา เทวสฺสาปิ อนฺเตปุเร สุวณฺณมาลา กุโต ตสฺส ทุคฺคตสฺส นิสฺสํสยํ โจริกาย อาภตาติ ฯ {๑๓๙.๒} อถโข ราชา มาคโธ เสนิโย พิมฺพิสาโร ตํ อารามิกกุลํ พนฺธาเปสิ ฯ ทุติยมฺปิ โข อายสฺมา ปิลินฺทวจฺโฉ ปุพฺพณฺหสมยํ นิวาเสตฺวา ปตฺตจีวรมาทาย ปิลินฺทวจฺฉคามกํ ปิณฺฑาย ปาวิสิ ปิลินฺทวจฺฉคามเก สปทานํ ปิณฺฑาย จรมาโน เยน ตสฺส อารามิกสฺส นิเวสนํ เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ปฏิวิสฺสเก ปุจฺฉิ กหํ อิทํ อารามิกกุลํ คตนฺติ ฯ เอติสฺสา ภนฺเต สุวณฺณมาลาย การณา รญฺา พนฺธาปิตนฺติ ฯ {๑๓๙.๓} อถโข อายสฺมา ปิลินฺทวจฺโฉ เยน รญฺโ มาคธสฺส เสนิยสฺส พิมฺพิสารสฺส นิเวสนํ เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ปญฺตฺเต อาสเน นิสีทิ ฯ อถโข ราชา มาคโธ เสนิโย พิมฺพิสาโร เยนายสฺมา ปิลินฺทวจฺโฉ เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ ปิลินฺทวจฺฉํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ เอกมนฺตํ นิสินฺนํ โข ราชานํ มาคธํ เสนิยํ พิมฺพิสารํ อายสฺมา ปิลินฺทวจฺโฉ เอตทโวจ กิสฺส มหาราช

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๒๑.

อารามิกกุลํ พนฺธาปิตนฺติ ฯ ตสฺส ภนฺเต อารามิกสฺส ฆเร สุวณฺณมาลา อภิรูปา ทสฺสนียา ปาสาทิกา นตฺถิ ตาทิสา อมฺหากํปิ อนฺเตปุเร สุวณฺณมาลา กุโต ตสฺส ทุคฺคตสฺส นิสฺสํสยํ โจริกาย อาภตาติ ฯ อถโข อายสฺมา ปิลินฺทวจฺโฉ รญฺโ มาคธสฺส เสนิยสฺส พิมฺพิสารสฺส ปาสาทํ สุวณฺณนฺติ อธิมุจฺจิ ฯ โส อโหสิ สพฺพโสวณฺณมโย ฯ อิทํ ปน เต มหาราช ตาวพหุํ สุวณฺณํ กุโตติ ฯ อญฺาตํ ภนฺเต อยฺยสฺเสเวโส ^๑- อิทฺธานุภาโวติ ตํ อารามิกกุลํ มุญฺจาเปสิ ฯ [๑๔๐] มนุสฺสา อยฺเยน กิร ปิลินฺทวจฺเฉน สราชิกาย ปริสาย อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ อิทฺธิปาฏิหาริยํ ^๒- ทสฺสิตนฺติ อตฺตมนา อภิปฺปสนฺนา อายสฺมโต ปิลินฺทวจฺฉสฺส ปญฺจ เภสชฺชานิ อภิหรึสุ เสยฺยถีทํ สปฺปิ นวนีตํ เตลํ มธุ ผาณิตํ ฯ ปกติยาปิจายสฺมา ปิลินฺทวจฺโฉ ลาภี โหติ ปญฺจนฺนํ เภสชฺชานํ ลทฺธํ ลทฺธํ ปริสาย วิสฺสชฺเชติ ฯ ปริสา จสฺส โหติ พาหุลฺลิกา ลทฺธํ ลทฺธํ โกลมฺเพปิ ฆเฏปิ ปูเรตฺวา ปฏิสาเมติ ปริสฺสาวนานิปิ ถวิกาโยปิ ปูเรตฺวา วาตปาเนสุ ลคฺเคติ ฯ ตานิ โอลีนวิลีนานิ ติฏฺนฺติ ฯ อุนฺทุเรหิปิ วิหารา โอกิณฺณวิกิณฺณา โหนฺติ ฯ มนุสฺสา วิหารจาริกํ อาหิณฺฑนฺตา ปสฺสิตฺวา อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ อนฺโตโกฏฺาคาริกา อิเม สมณา สกฺยปุตฺติยา เสยฺยถาปิ ราชา มาคโธ เสนิโย @เชิงอรรถ: ^๑ ยุ. อยฺยสฺส โส ฯ ^๒ อิทฺธิปฺปาฏิหาริยนฺติ อมฺหากํ มติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๒๒.

พิมฺพิสาโรติ ฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขียนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ภิกฺขู เอวรูปาย พาหุลฺลาย เจเตสฺสนฺตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สจฺจํ กิร ภิกฺขเว ภิกฺขู เอวรูปาย พาหุลฺลาย เจเตนฺตีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม เต ภิกฺขเว โมฆปุริสา เอวรูปาย พาหุลฺลาย เจเตสฺสนฺติ เนตํ ภิกฺขเว อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๑๔๐.๑} ยานิ โข ปน ตานิ คิลานานํ ภิกฺขูนํ ปฏิสายนียานิ เภสชฺชานิ เสยฺยถีทํ สปฺปิ นวนีตํ เตลํ มธุ ผาณิตํ ฯ ตานิ ปฏิคฺคเหตฺวา สตฺตาหปรมํ สนฺนิธิการกํ ปริภุญฺชิตพฺพานิ ตํ อติกฺกามยโต นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๑๔๑] ยานิ โข ปน ตานิ คิลานานํ ภิกฺขูนํ ปฏิสายนียานิ เภสชฺชานีติ สปฺปิ นาม โคสปฺปิ วา อชิกาสปฺปิ วา มหิสสปฺปิ ^๑- วา ฯ เยสํ มํสํ กปฺปติ เตสํ สปฺปิ ฯ นวนีตํ นาม เตสํเยว นวนีตํ ฯ เตลํ นาม ติลเตลํ สาสปเตลํ มธุกเตลํ เอรณฺฑเตลํ วสาเตลํ ฯ มธุ นาม มกฺขิกามธุ ฯ ผาณิตํ นาม อุจฺฉุมฺหา นิพฺพตฺตํ ฯ ตานิ ปฏิคฺคเหตฺวา สตฺตาหปรมํ สนฺนิธิการกํ ปริภุญฺชิตพฺพานีติ สตฺตาหปรมตา ปริภุญฺชิตพฺพานิ ฯ ตํ อติกฺกามยโต @เชิงอรรถ: ^๑ ม. มหึสสปฺปิ ฯ ยุ. มาหิสํ วา สปฺปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๒๓.

นิสฺสคฺคิยํ โหติ ^๑- อฏฺเม อรุณุคฺคมเน นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯเปฯ อิทํ เม ภนฺเต เภสชฺชํ สตฺตาหาติกฺกนฺตํ นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๑๔๒] สตฺตาหาติกฺกนฺเต อติกฺกนฺตสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ สตฺตาหาติกฺกนฺเต เวมติโก นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ สตฺตาหาติกฺกนฺเต อนติกฺกนฺตสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อนธิฏฺิเต อนธิฏฺิตสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อวิสฺสชฺชิเต วิสฺสชฺชิตสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อนฏฺเ นฏฺสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อวินฏฺเ วินฏฺสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อทฑฺเฒ ทฑฺฒสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อวิลุตฺเต วิลุตฺตสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ [๑๔๓] นิสฺสฏฺ ปฏิลภิตฺวา น กายิเกน ปริโภเคน ปริภุญฺชิตพฺพํ น อชฺโฌหริตพฺพํ ฯ ปทีเป วา กาฬวณฺเณ วา อุปเนตพฺพํ ฯ อญฺเน ภิกฺขุนา กายิเกน ปริโภเคน ปริภุญฺชิตพฺพํ น อชฺโฌหริตพฺพํ ฯ สตฺตาหานติกฺกนฺเต อติกฺกนฺตสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ สตฺตาหานติกฺกนฺเต เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ สตฺตาหานติกฺกนฺเต อนติกฺกนฺตสญฺี อนาปตฺติ ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ อิโต ปรํ สพฺพตฺถ อิติสทฺโท ทิสฺสติ ฯ โส อติเรโกติ เวทิตพฺโพ ฯ ตสฺส @อติเรกตา ปมกินสิกฺขาปเท วุตฺตนเยน เวทิตพฺพา ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๒๔.

[๑๔๔] อนาปตฺติ อนฺโตสตฺตาหํ อธิฏฺเติ วิสฺสชฺเชติ นสฺสติ วินสฺสติ ทยฺหติ อจฺฉินฺทิตฺวา คณฺหาติ ^๑- วิสฺสาสํ คณฺหาติ ^๒- อนุปสมฺปนฺนสฺส จตฺเตน วนฺเตน มุตฺเตน อนเปกฺโข ทตฺวา ปฏิลภิตฺวา ปริภุญฺชติ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ ตติยสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ ------- @เชิงอรรถ: ^๑-๒ ม. ยุ. คณฺหนฺติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๒๕.

จตุตฺถสิกฺขาปทํ [๑๔๕] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน ภควตา ภิกฺขูนํ วสฺสิกสาฏิกา อนุญฺาตา โหติ ฯ ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ภควตา วสฺสิกสาฏิกา อนุญฺาตาติ ปฏิกจฺเจว ^๑- วสฺสิกสาฏิกจีวรํ ปริเยสนฺติ ปฏิกจฺเจว กตฺวา นิวาเสนฺติ ชิณฺณาย วสฺสิกสาฏิกาย นคฺคา กายํ โอวสฺสาเปนฺติ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ปฏิกจฺเจว วสฺสิกสาฏิกจีวรํ ปริเยสิสฺสนฺติ ปฏิกจฺเจว กตฺวา นิวาเสสฺสนฺติ ชิณฺณาย วสฺสิกสาฏิกาย นคฺคา กายํ โอวสฺสาเปสฺสนฺตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สจฺจํ กิร ตุเมฺห ภิกฺขเว ปฏิกจฺเจว วสฺสิกสาฏิกจีวรํ ปริเยสถ ปฏิกจฺเจว กตฺวา นิวาเสถ ชิณฺณาย วสฺสิกสาฏิกาย นคฺคา กายํ โอวสฺสาเปถาติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม ตุเมฺห โมฆปุริสา ปฏิกจฺเจว วสฺสิกสาฏิกจีวรํ ปริเยสิสฺสถ ปฏิกจฺเจว กตฺวา นิวาเสสฺสถ ชิณฺณาย วสฺสิกสาฏิกาย นคฺคา กายํ โอวสฺสาเปสฺสถ เนตํ โมฆปุริสา อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทายปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๑๔๕.๑} มาโส เสโส คิมฺหานนฺติ ภิกฺขุนา วสฺสิกสาฏิกจีวรํ @เชิงอรรถ: ^๑ สี. ยุ. ปฏิคจฺเจว ฯ เอวมุปริปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๒๖.

ปริเยสิตพฺพํ อฑฺฒมาโส ^๑- เสโส คิมฺหานนฺติ กตฺวา นิวาเสตพฺพํ ฯ โอเรน เจ มาโส เสโส คิมฺหานนฺติ วสฺสิกสาฏิกจีวรํ ปริเยเสยฺย โอเรนฑฺฒมาโส เสโส คิมฺหานนฺติ กตฺวา นิวาเสยฺย นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๑๔๖] มาโส เสโส คิมฺหานนฺติ ภิกฺขุนา วสฺสิกสาฏิกจีวรํ ปริเยสิตพฺพนฺติ เย มนุสฺสา ปุพฺเพปิ วสฺสิกสาฏิกจีวรํ เทนฺติ เต อุปสงฺกมิตฺวา เอวมสฺสุ วจนียา กาโล วสฺสิกสาฏิกาย สมโย วสฺสิกสาฏิกาย อญฺเปิ มนุสฺสา วสฺสิกสาฏิกจีวรํ เทนฺตีติ ฯ น วตฺตพฺพา เทถ เม วสฺสิกสาฏิกจีวรํ อาหรถ เม วสฺสิกสาฏิกจีวรํ ปริวฏฺเฏถ ^๒- เม วสสิกสาฏิกจีวรํ เจตาเปถ เม วสฺสิกสาฏิกจีวรนฺติ ฯ อฑฺฒมาโส เสโส คิมฺหานนฺติ กตฺวา นิวาเสตพฺพนฺติ อฑฺฒมาเส เสเส คิมฺหาเน กตฺวา นิวาเสตพฺพํ ฯ โอเรน เจ มาโส เสโส คิมฺหานนฺติ อติเรกมาเส เสเส คิมฺหาเน วสฺสิกสาฏิกจีวรํ ปริเยสติ นิสฺสคฺคิยํ โหติ ^๓- ฯ โอเรนฑฺฒมาโส เสโส คิมฺหานนฺติ อติเรกฑฺฒมาเส เสเส คิมฺหาเน กตฺวา นิวาเสติ นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯเปฯ อิทํ เม ภนฺเต วสฺสิกสาฏิกจีวรํ อติเรกมาเส เสเส คิมฺหาเน ปริยิฏฺ อติเรกฑฺฒมาเส @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. อทฺธมาโส ฯ เอวมุปริปิ ฯ ^๒ ม. ยุ. สพฺพตฺถ ปริวตฺเตถาติ ทิสฺสติ ฯ @^๓ ม. ยุ. สพฺพตฺถ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ทิสฺสติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๒๗.

มาเส เสเส คิมฺหาเน กตฺวา นิวตฺถํ ^๑- นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๑๔๗] อติเรกมาเส เสเส คิมฺหาเน อติเรกสญฺี วสฺสิกสาฏิกจีวรํ ปริเยสติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อติเรกมาเส เสเส คิมฺหาเน เวมติโก วสฺสิกสาฏิกจีวรํ ปริเยสติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อติเรกมาเส เสเส คิมฺหาเน อูนกสญฺี วสฺสิกสาฏิกจีวรํ ปริเยสติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อติเรกฑฺฒมาเส เสเส คิมฺหาเน อติเรกสญฺี กตฺวา นิวาเสติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อติเรกฑฺฒมาเส เสเส คิมฺหาเน เวมติโก กตฺวา นิวาเสติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อติเรกฑฺฒมาเส เสเส คิมฺหาเน อูนกสญฺี กตฺวา นิวาเสติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ สติยา วสฺสิกสาฏิกาย นคฺโค กายํ โอวสฺสาเปติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อูนกมาเส เสเส คิมฺหาเน อติเรกสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อูนกมาเส เสเส คิมฺหาเน เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อูนกมาเส เสเส คิมฺหาเน อูนกสญฺี อนาปตฺติ ฯ อูนกฑฺฒมาเส เสเส คิมฺหาเน อติเรกสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อูนกฑฺฒมาเส เสเส คิมฺหาเน เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อูนกฑฺฒมาเส เสเส คิมฺหาเน อูนกสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๑๔๘] อนาปตฺติ มาโส เสโส คิมฺหานนฺติ วสฺสิกสาฏิกจีวรํ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. ปริทหิตํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๒๘.

ปริเยสติ อฑฺฒมาโส เสโส คิมฺหานนฺติ กตฺวา นิวาเสติ อูนกมาโส เสโส คิมฺหานนฺติ วสฺสิกสาฏิกจีวรํ ปริเยสติ อูนกฑฺฒมาโส เสโส คิมฺหานนฺติ กตฺวา นิวาเสติ ปริยิฏฺาย วสฺสิกสาฏิกาย วสฺสํ อุกฺกฑฺฒิยติ นิวตฺถาย วสฺสิกสาฏิกาย วสฺสํ อุกฺกฑฺฒิยติ โธวิตฺวา นิกฺขิปิตพฺพํ สมเย นิวาเสตพฺพํ อจฺฉินฺนจีวรสฺส นฏฺจีวรสฺส อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ จตุตฺถสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ -------

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๒๙.

ปญฺจมสิกฺขาปทํ [๑๔๙] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต ภาตุโน สทฺธิวิหาริกํ ภิกฺขุํ เอตทโวจ เอหาวุโส ชนปทจาริกํ ปกฺกมิสฺสามาติ ฯ นาหํ ภนฺเต คมิสฺสามิ ทุพฺพลจีวโรมฺหีติ ฯ เอหาวุโส อหนฺเต จีวรํ ทสฺสามีติ ตสฺส จีวรํ อทาสิ ฯ อสฺโสสิ โข โส ภิกฺขุ ภควา กิร ชนปทจาริกํ ปกฺกมิสฺสตีติ ฯ อถโข ตสฺส ภิกฺขุโน เอตทโหสิ นทานาหํ อายสฺมตา อุปนนฺเทน สกฺยปุตฺเตน สทฺธึ ชนปทจาริกํ ปกฺกมิสฺสามิ ภควตา สทฺธึ ชนปทจาริกํ ปกฺกมิสฺสามีติ ฯ {๑๔๙.๑} อถโข อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต ตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจ เอหิทานิ อาวุโส ชนปทจาริกํ ปกฺกมิสฺสามาติ ฯ นาหํ ภนฺเต ตยา สทฺธึ ชนปทจาริกํ ปกฺกมิสฺสามิ ภควตา สทฺธึ ชนปทจาริกํ ปกฺกมิสฺสามีติ ฯ ยํปิ ตฺยาหํ อาวุโส จีวรํ อทาสึ มยา สทฺธึ ชนปทจาริกํ ปกฺกมิสฺสตีติ กุปิโต อนตฺตมโน จีวรํ ^๑- อจฺฉินฺทิ ฯ {๑๔๙.๒} อถโข โส ภิกฺขุ ภิกฺขูนํ เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต ภิกฺขุสฺส สามํ จีวรํ ทตฺวา กุปิโต อนตฺตมโน อจฺฉินฺทิสฺสตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. อยํ ปาโ นตฺถิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓๐.

สจฺจํ กิร ตฺวํ อุปนนฺท ภิกฺขุสฺส สามํ จีวรํ ทตฺวา กุปิโต อนตฺตมโน อจฺฉินฺทสีติ ^๑- ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม ตฺวํ โมฆปุริส ภิกฺขุสฺส สามํ จีวรํ ทตฺวา กุปิโต อนตฺตมโน อจฺฉินฺทิสฺสสิ เนตํ โมฆปุริส อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๑๔๙.๓} โย ปน ภิกฺขุ ภิกฺขุสฺส สามํ จีวรํ ทตฺวา กุปิโต อนตฺตมโน อจฺฉินฺเทยฺย วา อจฺฉินฺทาเปยฺย วา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๑๕๐] โย ปนาติ โย ยาทิโส ฯเปฯ ภิกฺขูติ ฯเปฯ อยํ อิมสฺมึ อตฺเถ อธิปฺเปโต ภิกฺขูติ ฯ ภิกฺขุสฺสาติ อญฺสฺส ภิกฺขุสฺส ฯ สามนฺติ สยํ ทตฺวา ฯ จีวรํ นาม ฉนฺนํ จีวรานํ อญฺตรํ จีวรํ วิกปฺปนุปคํ ปจฺฉิมํ ฯ กุปิโต อนตฺตมโนติ อนภิรทฺโธ อาหตจิตฺโต ขิลชาโต ฯ อจฺฉินฺเทยฺยาติ สยํ อจฺฉินฺทติ นิสฺสคฺคิยํ โหติ ^๒- ฯ อจฺฉินฺทาเปยฺยาติ อญฺ อาณาเปติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ สกึ อาณตฺโต พหุกํปิ อจฺฉินฺทติ นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯเปฯ อิทํ เม ภนฺเต จีวรํ ภิกฺขุสฺส สามํ ทตฺวา อจฺฉินฺนํ นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. อจฺฉินฺทีติ ฯ ^๒ ม. ยุ. สพฺพตฺถ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ทิสฺสติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓๑.

ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๑๕๑] อุปสมฺปนฺเน อุปสมฺปนฺนสญฺี สามํ ^๑- จีวรํ ทตฺวา กุปิโต อนตฺตมโน อจฺฉินฺทติ วา อจฺฉินฺทาเปติ วา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อุปสมฺปนฺเน เวมติโก สามํ ^๑- จีวรํ ทตฺวา กุปิโต อนตฺตมโน อจฺฉินฺทติ วา อจฺฉินฺทาเปติ วา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อุปสมฺปนฺเน อนุปสมฺปนฺนสญฺี สามํ ^๑- จีวรํ ทตฺวา กุปิโต อนตฺตมโน อจฺฉินฺทติ วา อจฺฉินฺทาเปติ วา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อญฺ ปริกฺขารํ ทตฺวา กุปิโต อนตฺตมโน อจฺฉินฺทติ วา อจฺฉินฺทาเปติ วา อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อนุปสมฺปนฺนสฺส จีวรํ วา อญฺ วา ปริกฺขารํ ทตฺวา กุปิโต อนตฺตมโน อจฺฉินฺทติ วา อจฺฉินฺทาเปติ วา อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อนุปสมฺปนฺเน อุปสมฺปนฺนสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อนุปสมฺปนฺเน เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อนุปสมฺปนฺเน อนุปสมฺปนฺนสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ [๑๕๒] อนาปตฺติ โส วา เทติ ตสฺส วา วิสฺสาสนฺโต คณฺหาติ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ ปญฺจมสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ ------- @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. อยํ สทฺโท นตฺถิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓๒.

ฉฏฺสิกฺขาปทํ [๑๕๓] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา ราชคเห วิหรติ เวฬุวเน กลนฺทกนิวาเป ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู จีวรการสมเย พหุํ สุตฺตํ วิญฺาเปสุํ ฯ กเตปิ จีวเร พหุ สุตฺตํ อวสิฏฺ โหติ ฯ อถโข ฉพฺพคฺคิยานํ ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ หนฺท มยํ อาวุโส อญฺปิ สุตฺตํ วิญฺาเปตฺวา ตนฺตวาเยหิ จีวรํ วายาเปมาติ ฯ อถโข ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อญฺปิ สุตฺตํ วิญฺาเปตฺวา ตนฺตวาเยหิ จีวรํ วายาเปสุํ ฯ วีเตปิ จีวเร พหุ สุตฺตํ อวสิฏฺ โหติ ฯ ทุติยมฺปิ โข ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อญฺปิ สุตฺตํ วิญฺาเปตฺวา ตนฺตวาเยหิ จีวรํ วายาเปสุํ ฯ วีเตปิ จีวเร พหุ สุตฺตํ อวสิฏฺ โหติ ฯ ตติยมฺปิ โข ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อญฺปิ สุตฺตํ วิญฺาเปตฺวา ตนฺตวาเยหิ จีวรํ วายาเปสุํ ฯ มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา สามํ สุตฺตํ วิญฺาเปตฺวา ตนฺตวาเยหิ จีวรํ วายาเปสฺสนฺตีติ ฯ {๑๕๓.๑} อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขียนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู สามํ สุตฺตํ วิญฺาเปตฺวา ตนฺตวาเยหิ จีวรํ วายาเปสฺสนฺตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สจฺจํ กิร ตุเมฺห

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓๓.

ภิกฺขเว สามํ สุตฺตํ วิญฺาเปตฺวา ตนฺตวาเยหิ จีวรํ วายาเปถาติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม ตุเมฺห โมฆปุริสา สามํ สุตฺตํ วิญฺาเปตฺวา ตนฺตวาเยหิ จีวรํ วายาเปสฺสถ เนตํ โมฆปุริสา อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๑๕๓.๒} โย ปน ภิกฺขุ สามํ สุตฺตํ วิญฺาเปตฺวา ตนฺตวาเยหิ จีวรํ วายาเปยฺย นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๑๕๔] โย ปนาติ โย ยาทิโส ฯเปฯ ภิกฺขูติ ฯเปฯ อยํ อิมสฺมึ อตฺเถ อธิปฺเปโต ภิกฺขูติ ฯ สามนฺติ สยํ วิญฺาเปตฺวา ฯ สุตฺตํ นาม ฉ สุตฺตานิ โขมํ กปฺปาสิกํ โกเสยฺยํ กมฺพลํ สาณํ ภงฺคํ ฯ ตนฺตวาเยหีติ เปสการเกหิ วายาเปติ ปโยเค ทุกฺกฏํ ฯ ปฏิลาเภน นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯเปฯ อิทํ เม ภนฺเต จีวรํ สามํ สุตฺตํ วิญฺาเปตฺวา ตนฺตวาเยหิ วายาปิตํ นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๑๕๕] วายาปิเต วายาปิตสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ วายาปิเต เวมติโก นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ วายาปิเต อวายาปิตสญฺี นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อวายาปิเต วายาปิตสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อวายาปิเต เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓๔.

อวายาปิเต อวายาปิตสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๑๕๖] อนาปตฺติ จีวรํ สิพฺพิตุํ อาโยเค กายพนฺธเน อํสพนฺธเก ^๑- ปตฺตตฺถวิกาย ปริสฺสาวเน าตกานํ ปวาริตานํ อญฺสฺสตฺถาย อตฺตโน ธเนน อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ ฉฏฺสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ ------- @เชิงอรรถ: ^๑ สี. อํสวฏฺฏเก ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓๕.

สตฺตมสิกฺขาปทํ [๑๕๗] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน อญฺตโร ปุริโส ปวาสํ คจฺฉนฺโต ปชาปตึ เอตทโวจ สุตฺตํ ธารยิตฺวา อมุกสฺส ตนฺตวายสฺส เทหิ จีวรํ วายาเปตฺวา นิกฺขิปาหิ ^๑- อาคโต อยฺยํ อุปนนฺทํ จีวเรน อจฺฉาเทสฺสามีติ ฯ อสฺโสสิ โข อญฺตโร ปิณฺฑจาริโก ภิกฺขุ ตสฺส ปุริสสฺส อิมํ วาจํ ภาสมานสฺส ฯ อถโข โส ภิกฺขุ เยนายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ เอตทโวจ มหาปุญฺโสิ ตฺวํ อาวุโส อุปนนฺท อมุกสฺมึ โอกาเส อญฺตโร ปุริโส ปวาสํ คจฺฉนฺโต ปชาปตึ เอตทโวจ สุตฺตํ ธารยิตฺวา อมุกสฺส ตนฺตวายสฺส เทหิ จีวรํ วายาเปตฺวา นิกฺขิปาหิ อาคโต อยฺยํ อุปนนฺทํ จีวเรน อจฺฉาเทสฺสามีติ ฯ อตฺถาวุโส มํ โส อุปฏฺาโกติ ฯ โสปิ โข ตนฺตวาโย อายสฺมโต อุปนนฺทสฺส สกฺยปุตฺตสฺส อุปฏฺาโก โหติ ฯ อถโข อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต เยน โส ตนฺตวาโย เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ตํ ^๒- ตนฺตวายํ เอตทโวจ อิทํ โข อาวุโส จีวรํ มํ อุทฺทิสฺส วียติ อายตญฺจ กโรหิ วิตฺถตญฺจ อปฺปิตญฺจ สุวีตญฺจ สุปฺปวายิตญฺจ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. นิกฺขิป ฯ เอวมุปริปิ ฯ ^๒ ม. ยุ. อยํ ปาโ นตฺถิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓๖.

สุวิเลขิตญฺจ สุวิตจฺฉิตญฺจ กโรหีติ ฯ เอเต โข เม ภนฺเต สุตฺตํ ธารยิตฺวา อทํสุ อิมินา สุตฺเตน จีวรํ วินาหีติ น ภนฺเต สกฺกา อายตํ วา วิตฺถตํ วา อปฺปิตํ วา กาตุํ สกฺกา จ โข ภนฺเต สุวีตญฺจ สุปฺปวายิตญฺจ สุวิเลขิตญฺจ สุวิตจฺฉิตญฺจ กาตุนฺติ ฯ อิงฺฆ ตฺวํ อาวุโส อายตญฺจ กโรหิ วิตฺถตญฺจ อปฺปิตญฺจ น เตน สุตฺเตน ปฏิพทฺธํ ภวิสฺสตีติ ฯ {๑๕๗.๑} อถโข โส ตนฺตวาโย ยถาอาภตํ สุตฺตํ ตนฺเต อุปเนตฺวา เยน สา อิตฺถี เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ตํ อิตฺถึ เอตทโวจ สุตฺเตน อยฺเย อตฺโถติ ฯ นนุ ตฺวํ อยฺย ^๑- มยา วุตฺโต อิมินา สุตฺเตน จีวรํ วินาหีติ ฯ สจฺจาหํ อยฺเย ตยา วุตฺโต อิมินา สุตฺเตน จีวรํ วินาหีติ อปิจ มํ อยฺโย อุปนนฺโท เอวมาห อิงฺฆ ตฺวํ อาวุโส อายตญฺจ กโรหิ วิตฺถตญฺจ อปฺปิตญฺจ น เตน สุตฺเตน ปฏิพทฺธํ ภวิสฺสตีติ ฯ อถโข สา อิตฺถี ยตฺตกญฺเว สุตฺตํ ปมํ อทาสิ ตตฺตกํ ปจฺฉา อทาสิ ฯ {๑๕๗.๒} อสฺโสสิ โข อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต โส กิร ปุริโส ปวาสโต อาคโตติ ฯ อถโข อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต เยน ตสฺส ปุริสสฺส นิเวสนํ เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ปญฺตฺเต อาสเน นิสีทิ ฯ อถโข โส ปุริโส เยนายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ เอกมนฺตํ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. อยฺโย ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓๗.

นิสินฺโน โข โส ปุริโส ปชาปตึ เอตทโวจ วายาปิตํ ^๑- จีวรนฺติ ฯ อาม อยฺย วายาปิตํ ^๒- จีวรนฺติ ฯ อาหร อยฺยํ อุปนนฺทํ จีวเรน อจฺฉาเทสฺสามีติ ฯ อถโข สา อิตฺถี ตํ จีวรํ นีหริตฺวา สามิกสฺส ทตฺวา เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ อถโข โส ปุริโส อายสฺมโต อุปนนฺทสฺส สกฺยปุตฺตสฺส ตํ ^๓- จีวรํ ทตฺวา อุชฺฌายติ ขียติ วิปาเจติ มหิจฺฉา อิเม สมณา สกฺยปุตฺติยา อสนฺตุฏฺา นยิเม สุกรา จีวเรน อจฺฉาเทตุํ กถํ หิ นาม อยฺโย อุปนนฺโท มยา ปุพฺเพ อปฺปวาริโต ตนฺตวาเย ^๔- อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชิสฺสตีติ ฯ {๑๕๗.๓} อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู ตสฺส ปุริสสฺส อุชฺฌายนฺตสฺส ขียนฺตสฺส วิปาเจนฺตสฺส ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต ปุพฺเพ อปฺปวาริโต คหปติกสฺส ตนฺตวาเย อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชิสฺสตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สจฺจํ กิร ตฺวํ อุปนนฺท ปุพฺเพ อปฺปวาริโต คหปติกสฺส ตนฺตวาเย อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชสีติ ^๕- ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ าตโก เต อุปนนฺท อญฺาตโกติ ฯ อญฺาตโก ภควาติ ฯ อญฺาตโก โมฆปุริส อญฺาตกสฺส น ชานาติ ปฏิรูปํ วา อปฺปฏิรูปํ วา สนฺตํ วา อสนฺตํ วา ตตฺถ นาม ตฺวํ โมฆปุริส ปุพฺเพ @เชิงอรรถ: ^๑-๒ ม. ยุ. วีตํ ตํ ฯ ^๓ ม. ยุ. อยํ ปาโ นตฺถิ ฯ ^๔ ยุ. คหปติกสฺส @ตนฺตวาเย ฯ ^๕ ม. ยุ. อาปชฺชีติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓๘.

อปฺปวาริโต อญฺาตกสฺส คหปติกสฺส ตนฺตวาเย อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชิสฺสสิ เนตํ โมฆปุริส อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๑๕๗.๔} ภิกฺขุํ ปเนว อุทฺทิสฺส อญฺาตโก คหปติ วา คหปตานี วา ตนฺตวาเยหิ จีวรํ วายาเปยฺย ฯ ตตฺร เจ โส ภิกฺขุ ปุพฺเพ อปฺปวาริโต ตนฺตวาเย อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺเชยฺย อิทํ โข อาวุโส จีวรํ มํ อุทฺทิสฺส วียติ อายตญฺจ กโรถ วิตฺถตญฺจ อปฺปิตญฺจ สุวีตญฺจ สุปฺปวายิตญฺจ สุวิเลขิตญฺจ สุวิตจฺฉิตญฺจ กโรถ อปฺเปวนาม มยมฺปิ อายสฺมนฺตานํ กิญฺจิมตฺตํ อนุปทชฺเชยฺยามาติ ฯ เอวญฺจ โส ภิกฺขุ วตฺวา กิญฺจิมตฺตํ อนุปทชฺเชยฺย ^๑- อนฺตมโส ปิณฺฑปาตมตฺตมฺปิ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๑๕๘] ภิกฺขุํ ปเนว อุทฺทิสฺสาติ ภิกฺขุสฺสตฺถาย ภิกฺขุํ อารมฺมณํ กตฺวา ภิกฺขุํ อจฺฉาเทตุกาโม ฯ อญฺาตโก นาม มาติโต วา ปิติโต วา ยาว สตฺตมา ปิตามหยุคา อสมฺพทฺโธ ฯ คหปติ นาม โย โกจิ อคารํ อชฺฌาวสติ ฯ คหปตานี นาม ยา กาจิ อคารํ อชฺฌาวสติ ฯ ตนฺตวาเยหีติ เปสกาเรหิ ฯ จีวรํ นาม ฉนฺนํ จีวรานํ อญฺตรํ จีวรํ วิกปฺปนุปคํ ปจฺฉิมํ ฯ วายาเปยฺยาติ วินาเปติ ฯ ตตฺร เจ โส ภิกฺขูติ ยํ ภิกฺขุํ อุทฺทิสฺส จีวรํ วียติ @เชิงอรรถ: ^๑ อนุปฺปทชฺเชยฺยาติ อมฺหากํ มติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓๙.

โส ภิกฺขุ ฯ ปุพฺเพ อปฺปวาริโตติ ปุพฺเพ อวุตฺโต โหติ กีทิเสน เต ภนฺเต จีวเรน อตฺโถ กีทิสํ เต จีวรํ วายาเปมีติ ฯ ตนฺตวาเย อุปสงฺกมิตฺวาติ ฆรํ คนฺตฺวา ยตฺถ กตฺถจิ อุปสงฺกมิตฺวา ฯ จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺเชยฺยาติ อิทํ โข อาวุโส จีวรํ มํ อุทฺทิสฺส วียติ อายตญฺจ กโรถ วิตฺถตญฺจ อปฺปิตญฺจ สุวีตญฺจ สุปฺปวายิตญฺจ สุวิเลขิตญฺจ สุวิตจฺฉิตญฺจ กโรถ อปฺเปวนาม มยมฺปิ อายสฺมนฺตานํ กิญฺจิมตฺตํ อนุปทชฺเชยฺยามาติ ฯ {๑๕๘.๑} เอวญฺจ โส ภิกฺขุ วตฺวา กิญฺจิมตฺตํ อนุปทชฺเชยฺย อนฺตมโส ปิณฺฑปาตมตฺตมฺปีติ ปิณฺฑปาโต นาม ยาคุปิ ภตฺตํปิ ขาทนียํปิ จุณฺณปิณฺโฑปิ ทนฺตกฏฺปิ ทสิกสุตฺตํปิ อนฺตมโส ธมฺมํปิ ภณติ ฯ ตสฺส วจเนน อายตํ วา วิตฺถตํ วา อปฺปิตํ วา กโรติ ปโยเค ทุกฺกฏํ ปฏิลาเภน นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯเปฯ อิทํ เม ภนฺเต จีวรํ ปุพฺเพ อปฺปวาริโต อญฺาตกสฺส คหปติกสฺส ตนฺตวาเย อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปนฺนํ นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๑๕๙] อญฺาตเก อญฺาตกสญฺี ปุพฺเพ อปฺปวาริโต คหปติกสฺส ตนฺตวาเย อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อญฺาตเก เวมติโก ปุพฺเพ อปฺปวาริโต คหปติกสฺส

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๔๐.

ตนฺตวาเย อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อญฺาตเก าตกสญฺี ปุพฺเพ อปฺปวาริโต คหปติกสฺส ตนฺตวาเย อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ าตเก อญฺาตกสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ าตเก เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ าตเก าตกสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๑๖๐] อนาปตฺติ าตกานํ ปวาริตานํ อญฺสฺสตฺถาย อตฺตโน ธเนน มหคฺฆํ วายาเปตุกามสฺส อปฺปคฺฆํ วายาเปติ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ สตฺตมสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ -------

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๔๑.

อฏฺมสิกฺขาปทํ [๑๖๑] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน อญฺตโร มหามตฺโต ปวาสํ คจฺฉนฺโต ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปาเหสิ อาคจฺฉนฺตุ ภทฺทนฺตา วสฺสาวาสิกํ ทสฺสามีติ ฯ ภิกฺขู วสฺสํ วุตฺถานํ ภควตา วสฺสาวาสิกํ อนุญฺาตนฺติ กุกฺกุจฺจายนฺตา นาคมํสุ ฯ อถโข โส มหามตฺโต อุชฺฌายติ ขียติ วิปาเจติ กถํ หิ นาม ภทฺทนฺตา มยา ปหิเต ทูเต นาคจฺฉิสฺสนฺติ อหํ หิ เสนาย คจฺฉามิ ทุชฺชานํ ชีวิตํ ทุชฺชานํ มรณนฺติ ฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู ตสฺส มหามตฺตสฺส อุชฺฌายนฺตสฺส ขียนฺตสฺส วิปาเจนฺตสฺส ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ อนุชานามิ ภิกฺขเว อจฺเจกจีวรํ ปฏิคฺคเหตฺวา นิกฺขิปิตุนฺติ ฯ {๑๖๑.๑} เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู ภควตา อนุญฺาตํ อจฺเจกจีวรํ ปฏิคฺคเหตฺวา นิกฺขิปิตุนฺติ ฯ เต อจฺเจกจีวรํ ^๑- ปฏิคฺคเหตฺวา จีวรกาลสมยํ อติกฺกาเมนฺติ ฯ ตานิ จีวรานิ จีวรวํเส ภณฺฑิกาพทฺธานิ ติฏฺนฺติ ฯ อทฺทสา โข อายสฺมา อานนฺโท เสนาสนจาริกํ อาหิณฺฑนฺโต ตานิ จีวรานิ จีวรวํเส ภณฺฑิกาพทฺธานิ ิตานิ ^๒- ทิสฺวาน ^๓- ภิกฺขู @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. อจฺเจกจีวรานิ ฯ ^๒ ม. ยุ. ติฏุนฺเต ฯ ^๓ ม. ยุ. ทิสฺวา ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๔๒.

อามนฺเตสิ ^๑- กสฺสิมานิ อาวุโส จีวรานิ จีวรวํเส ภณฺฑิกาพทฺธานิ ติฏฺนฺตีติ ฯ อมฺหากํ อาวุโส อจฺเจกจีวรานีติ ฯ กีวจิรํ ปนาวุโส อิมานิ จีวรานิ นิกฺขิตฺตานีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู อายสฺมโต อานนฺทสฺส ยถานิกฺขิตฺตํ อาโรเจสุํ ฯ อายสฺมา อานนฺโท อุชฺฌายติ ขียติ วิปาเจติ กถํ หิ นาม ภิกฺขู อจฺเจกจีวรานิ ปฏิคฺคเหตฺวา จีวรกาลสมยํ อติกฺกาเมสฺสนฺตีติ ฯ อถโข อายสฺมา อานนฺโท ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ สจฺจํ กิร ภิกฺขเว ภิกฺขู อจฺเจกจีวรํ ปฏิคฺคเหตฺวา จีวรกาลสมยํ อติกฺกาเมนฺตีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ {๑๖๑.๒} วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม เต ภิกฺขเว โมฆปุริสา อจฺเจกจีวรํ ปฏิคฺคเหตฺวา จีวรกาลสมยํ อติกฺกาเมสฺสนฺติ เนตํ ภิกฺขเว อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๑๖๑.๓} ทสาหานาคตํ กตฺติกเตมาสิปุณฺณมํ ภิกฺขุโน ปเนว อจฺเจกจีวรํ อุปฺปชฺเชยฺย อจฺเจกํ มญฺมาเนน ภิกฺขุนา ปฏิคฺคเหตพฺพํ ปฏิคฺคเหตฺวา ยาวจีวรกาลสมยํ นิกฺขิปิตพฺพํ ตโต เจ อุตฺตรึ นิกฺขิเปยฺย นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๑๖๒] ทสาหานาคตนฺติ ทสาหานาคตาย ปวารณาย ฯ กตฺติกเตมาสิปุณฺณมนฺติ ปวารณา กตฺติกา วุจฺจติ ฯ อจฺเจกจีวรํ นาม เสนาย วา คนฺตุกาโม โหติ ปวาสํ วา คนฺตุกาโม โหติ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. สพฺพตฺถ เอตทโวจาติ ทิสฺสติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๔๓.

คิลาโน วา โหติ คพฺภินี วา โหติ อสฺสทฺธสฺส วา สทฺธา อุปฺปนฺนา โหติ อปฺปสนฺนสฺส วา ปสาโท อุปฺปนฺโน โหติ ฯ โส เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย อาคจฺฉนฺตุ ภทฺทนฺตา วสฺสาวาสิกํ ทสฺสามีติ ฯ เอตํ อจฺเจกจีวรํ นาม ฯ อจฺเจกํ มญฺมาเนน ภิกฺขุนา ปฏิคฺคเหตพฺพํ ปฏิคฺคเหตฺวา ยาวจีวรกาลสมยํ นิกฺขิปิตพฺพนฺติ สญฺาณํ กตฺวา นิกฺขิปิตพฺพํ อิทํ อจฺเจกจีวรนฺติ ฯ จีวรกาลสมโย นาม อนตฺถเต กิเน วสฺสานสฺส ปจฺฉิโม มาโส อตฺถเต กิเน ปญฺจ มาสา ฯ ตโต เจ อุตฺตรึ นิกฺขิเปยฺยาติ อนตฺถเต กิเน วสฺสานสฺส ปจฺฉิมํ ทิวสํ อติกฺกาเมติ นิสฺสคฺคิยํ โหติ ^๑- ฯ อตฺถเต กิเน กินุทฺธารทิวสํ อติกฺกาเมติ นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯเปฯ อิทํ เม ภนฺเต อจฺเจกจีวรํ จีวรกาลสมยํ อติกฺกามิตํ นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๑๖๓] อจฺเจกจีวเร อจฺเจกจีวรสญฺี จีวรกาลสมยํ อติกฺกาเมติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อจฺเจกจีวเร เวมติโก จีวรกาลสมยํ อติกฺกาเมติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อจฺเจกจีวเร อนจฺเจกจีวรสญฺี จีวรกาลสมยํ อติกฺกาเมติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อนธิฏฺิเต @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. สพฺพตฺถ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ทิสฺสติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๔๔.

อธิฏฺิตสญฺี ... อวิกปฺปิเต วิกปฺปิตสญฺี ... อวิสฺสชฺชิเต วิสฺสชฺชิตสญฺี ... อนฏฺเ นฏฺสญฺี ... อวินฏฺเ วินฏฺสญฺี ... อทฑฺเฒ ทฑฺฒสญฺี .. อวิลุตฺเต วิลุตฺตสญฺี จีวรกาลสมยํ อติกฺกาเมติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ นิสฺสคฺคิยํ จีวรํ อนิสฺสชฺชิตฺวา ปริภุญฺชติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อนจฺเจกจีวเร อจฺเจกจีวรสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อนจฺเจกจีวเร เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อนจฺเจกจีวเร อนจฺเจกจีวรสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๑๖๔] อนาปตฺติ อนฺโตสมยํ ^๑- อธิฏฺเติ วิกปฺเปติ วิสฺสชฺเชติ นสฺสติ วินสฺสติ ทยฺหติ อจฺฉินฺทิตฺวา คณฺหาติ ^๒- วิสฺสาสํ คณฺหาติ ^๓- อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ อฏฺมสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ ------- @เชิงอรรถ: ^๑ ม. อนฺโตสมเย ฯ ^๒-๓ ม. ยุ. คณฺหนฺติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๔๕.

นวมสิกฺขาปทํ [๑๖๕] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู วุตฺถวสฺสา อารญฺเกสุ เสนาสเนสุ วิหรนฺติ ฯ กตฺติกโจรกา ภิกฺขู ลทฺธลาภาติ ปริปาเตนฺติ ฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ อนุชานามิ ภิกฺขเว อารญฺเกสุ เสนาสเนสุ วิหรนฺเตน ติณฺณํ จีวรานํ อญฺตรํ จีวรํ อนฺตรฆเร นิกฺขิปิตุนฺติ ฯ เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู ภควตา อนุญฺาตํ อารญฺเกสุ เสนาสเนสุ วิหรนฺเตน ติณฺณํ จีวรานํ อญฺตรํ จีวรํ อนฺตรฆเร นิกฺขิปิตุนฺติ ฯ {๑๖๕.๑} เต ^๑- ติณฺณํ จีวรานํ อญฺตรํ จีวรํ อนฺตรฆเร นิกฺขิปิตฺวา อติเรกฉารตฺตํ วิปฺปวสนฺติ ฯ ตานิ จีวรานิ นสฺสนฺติปิ วินสฺสนฺติปิ ทยฺหนฺติปิ อุนฺทุเรหิปิ ขชฺชนฺติ ฯ ภิกฺขู ทุจฺโจลา โหนฺติ ลูขจีวรา ฯ ภิกฺขู เอวมาหํสุ กิสฺส ตุเมฺห อาวุโส ทุจฺโจลา ลูขจีวราติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภิกฺขูนํ เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ภิกฺขู ติณฺณํ จีวรานํ อญฺตรํ จีวรํ อนฺตรฆเร นิกฺขิปิตฺวา อติเรกฉารตฺตํ วิปฺปวสิสฺสนฺตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สจฺจํ กิร @เชิงอรรถ: ^๑ ม. อยํ ปาโ นตฺถิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๔๖.

ภิกฺขเว ภิกฺขู ติณฺณํ จีวรานํ อญฺตรํ จีวรํ อนฺตรฆเร นิกฺขิปิตฺวา อติเรกฉารตฺตํ วิปฺปวสนฺตีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม เต ภิกฺขเว โมฆปุริสา ติณฺณํ จีวรานํ อญฺตรํ จีวรํ อนฺตรฆเร นิกฺขิปิตฺวา อติเรกฉารตฺตํ วิปฺปวสิสฺสนฺติ เนตํ ภิกฺขเว อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๑๖๕.๒} อุปวสฺสํ โข ปน กตฺติกปุณฺณมํ ฯ ยานิ โข ปน ตานิ อารญฺกานิ เสนาสนานิ สาสงฺกสมฺมตานิ สปฺปฏิภยานิ ตถารูเปสุ ภิกฺขุ เสนาสเนสุ วิหรนฺโต อากงฺขมาโน ติณฺณํ จีวรานํ อญฺตรํ จีวรํ อนฺตรฆเร นิกฺขิเปยฺย ฯ สิยา จ ตสฺส ภิกฺขุโน โกจิเทว ปจฺจโย เตน จีวเรน วิปฺปวาสาย ฉารตฺตปรมนฺเตน ภิกฺขุนา เตน จีวเรน วิปฺปวสิตพฺพํ ฯ ตโต เจ อุตฺตรึ วิปฺปวเสยฺย อญฺตฺร ภิกฺขุสมฺมติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๑๖๖] อุปวสฺสํ โข ปนาติ วุตฺถวสฺสานํ ฯ กตฺติกปุณฺณมนฺติ กตฺติกจาตุมาสินี วุจฺจติ ฯ ยานิ โข ปน ตานิ อารญฺกานิ เสนาสนานีติ อารญฺกํ นาม เสนาสนํ ปญฺจธนุสติกํ ปจฺฉิมํ ฯ สาสงฺกํ นาม อาราเม อารามุปจาเร โจรานํ นิวิฏฺโกาโส ทิสฺสติ ภุตฺโตกาโส ทิสฺสติ ิโตกาโส ทิสฺสติ นิสินฺโนกาโส ทิสฺสติ นิปนฺโนกาโส ทิสฺสติ ฯ สปฺปฏิภยํ นาม อาราเม อารามุปจาเร โจเรหิ มนุสฺสา หตา ทิสฺสนฺติ วิลุตฺตา ทิสฺสนฺติ อาโกฏิตา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๔๗.

ทิสฺสนฺติ ฯ ตถารูเปสุ ภิกฺขุ เสนาสเนสุ วิหรนฺโตติ เอวรูเปสุ ภิกฺขุ เสนาสเนสุ วิหรนฺโต ฯ อากงฺขมาโนติ อิจฺฉมาโน ฯ ติณฺณํ จีวรานํ อญฺตรํ จีวรนฺติ สงฺฆาฏึ วา อุตฺตราสงฺคํ วา อนฺตรวาสกํ วา ฯ อนฺตรฆเร นิกฺขิเปยฺยาติ สมนฺตา โคจรคาเม นิกฺขิเปยฺย ฯ สิยา จ ตสฺส ภิกฺขุโน โกจิเทว ปจฺจโย เตน จีวเรน วิปฺปวาสายาติ สิยา ปจฺจโย สิยา กรณียํ ฯ ฉารตฺตปรมนฺเตน ภิกฺขุนา เตน จีวเรน วิปฺปวสิตพฺพนฺติ ฉารตฺตปรมตา วิปฺปวสิตพฺพํ ฯ อญฺตฺร ภิกฺขุสมฺมติยาติ เปตฺวา ภิกฺขุสมฺมตึ ฯ ตโต เจ อุตฺตรึ วิปฺปวเสยฺยาติ สตฺตเม อรุณุคฺคมเน นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯเปฯ อิทํ เม ภนฺเต จีวรํ อติเรกฉารตฺตํ วิปฺปวุตฺถํ อญฺตฺร ภิกฺขุสมฺมติยา นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ [๑๖๗] อติเรกฉารตฺเต อติเรกสญฺี วิปฺปวสติ อญฺตฺร ภิกฺขุสมฺมติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อติเรกฉารตฺเต เวมติโก วิปฺปวสติ อญฺตฺร ภิกฺขุสมฺมติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อติเรกฉารตฺเต อูนกสญฺี วิปฺปวสติ อญฺตฺร ภิกฺขุสมฺมติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อปฺปจฺจุทฺธเฏ ปจฺจุทฺธฏสญฺี ... อวิสฺสชฺชิเต วิสฺสชฺชิตสญฺี ... อนฏฺเ นฏฺสญฺี ... อวินฏฺเ วินฏฺสญฺี ... อทฑฺเฒ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๔๘.

ทฑฺฒสญฺี ... อวิลุตฺเต วิลุตฺตสญฺี วิปฺปวสติ อญฺตฺร ภิกฺขุสมฺมติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ นิสฺสคฺคิยํ จีวรํ อนิสฺสชฺชิตฺวา ปริภุญฺชติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อูนกฉารตฺเต อติเรกสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อูนกฉารตฺเต เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อูนกฉารตฺเต อูนกสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๑๖๘] อนาปตฺติ ฉารตฺตํ วิปฺปวสติ อูนกฉารตฺตํ วิปฺปวสติ ฉารตฺตํ วิปฺปวสิตฺวา ปุน คามสีมํ โอกฺกมิตฺวา วสิตฺวา ปกฺกมติ อนฺโตฉารตฺตํ ปจฺจุทฺธรติ วิสฺสชฺเชติ นสฺสติ วินสฺสติ ทยฺหติ อจฺฉินฺทิตฺวา คณฺหาติ ^๑- วิสฺสาสํ คณฺหาติ ^๒- ภิกฺขุสมฺมติยา อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ นวมสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ ------- @เชิงอรรถ: ^๑-๒ ม. ยุ. คณฺหนุติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๔๙.

ทสมสิกฺขาปทํ [๑๖๙] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน สาวตฺถิยํ อญฺตรสฺส ปูคสฺส สงฺฆสฺส สจีวรภตฺตํ ปฏิยตฺตํ โหติ โภเชตฺวา จีวเรน อจฺฉาเทสฺสามาติ ฯ อถโข ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู เยน โส ปูโค เตนุปสงฺกมึสุ อุปสงฺกมิตฺวา ตํ ปูคํ เอตทโวจุํ เทถาวุโส อมฺหากํ อิมานิ จีวรานีติ ฯ น มยํ ภนฺเต ทสฺสาม อมฺหากํ สงฺฆสฺส อนุวสฺสํ สจีวรภิกฺขา ปญฺตฺตาติ ฯ พหู อาวุโส สงฺฆสฺส ทายกา พหู สงฺฆสฺส ภตฺตา มยํ ตุเมฺห นิสฺสาย ตุเมฺห สมฺปสฺสนฺตา อิธ วิหราม ตุเมฺห เจ อมฺหากํ น ทสฺสถ อถ โกจรหิ อมฺหากํ ทสฺสติ เทถาวุโส อมฺหากํ อิมานิ จีวรานีติ ฯ {๑๖๙.๑} อถโข โส ปูโค ฉพฺพคฺคิเยหิ ภิกฺขูหิ นิปฺปีฬิยมาโน ยถาปฏิยตฺตํ จีวรํ ฉพฺพคฺคิยานํ ภิกฺขูนํ ทตฺวา สงฺฆํ ภตฺเตน ปริวิสิ ฯ เย เต ภิกฺขู ชานนฺติ สงฺฆสฺส สจีวรภตฺตํ ปฏิยตฺตํ น จ ชานนฺติ ฉพฺพคฺคิยานํ ภิกฺขูนํ ทินฺนนฺติ เต เอวมาหํสุ โอโณเชถ อาวุโส สงฺฆสฺส จีวรนฺติ ฯ นตฺถิ ภนฺเต ยถาปฏิยตฺตํ จีวรํ อยฺยา ฉพฺพคฺคิยา อตฺตโน ปริณาเมสุนฺติ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ชานํ สงฺฆิกํ ลาภํ ปริณตํ อตฺตโน

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๕๐.

ปริณาเมสฺสนฺตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สจฺจํ กิร ตุเมฺห ภิกฺขเว ชานํ สงฺฆิกํ ลาภํ ปริณตํ อตฺตโน ปริณาเมถาติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม ตุเมฺห โมฆปุริสา ชานํ สงฺฆิกํ ลาภํ ปริณตํ อตฺตโน ปริณาเมสฺสถ เนตํ โมฆปุริสา อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๑๖๙.๒} โย ปน ภิกฺขุ ชานํ สงฺฆิกํ ลาภํ ปริณตํ อตฺตโน ปริณาเมยฺย นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๑๗๐] โย ปนาติ โย ยาทิโส ฯเปฯ ภิกฺขูติ ฯเปฯ อยํ อิมสฺมึ อตฺเถ อธิปฺเปโต ภิกฺขูติ ฯ ชานาติ นาม สามํ วา ชานาติ อญฺเ วา ตสฺส อาโรเจนฺติ โส วา อาโรเจติ ฯ สงฺฆิกํ นาม สงฺฆสฺส ทินฺนํ โหติ ปริจฺจตฺตํ ฯ ลาโภ นาม จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปจฺจย- เภสชฺชปริกฺขารา อนฺตมโส จุณฺณปิณฺโฑปิ ทนฺตกฏฺปิ ทสิกสุตฺตํปิ ฯ ปริณตํ นาม ทสฺสาม กริสฺสามาติ วาจา ภินฺนา โหติ ฯ อตฺตโน ปริณาเมติ ปโยเค ทุกฺกฏํ ฯ ปฏิลาเภน นิสฺสคฺคิยํ โหติ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯเปฯ อิทํ เม ภนฺเต ชานํ สงฺฆิกํ ลาภํ ปริณตํ อตฺตโน ปริณามิตํ นิสฺสคฺคิยํ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติ ฯเปฯ ทเทยฺยาติ ฯเปฯ ทเทยฺยุนฺติ ฯเปฯ อายสฺมโต ทมฺมีติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๕๑.

ปริณเต ปริณตสญฺี อตฺตโน ปริณาเมติ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ ปริณเต เวมติโก อตฺตโน ปริณาเมติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ ปริณเต อปริณตสญฺี อตฺตโน ปริณาเมติ อนาปตฺติ ฯ สงฺฆสฺส ปริณตํ อญฺสงฺฆสฺส วา เจติยสฺส วา ปริณาเมติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ เจติยสฺส ปริณตํ อญฺเจติยสฺส วา สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วา ปริณาเมติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ ปุคฺคลสฺส ปริณตํ อญฺปุคฺคลสฺส วา สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา เจติยสฺส วา ปริณาเมติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อปริณเต ปริณตสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อปริณเต เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อปริณเต อปริณตสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๑๗๑] อนาปตฺติ กตฺถ เทมาติ ปุจฺฉิยมาโน ยตฺถ ตุมฺหากํ เทยฺยธมฺโม ปริโภคํ วา ลเภยฺย ปฏิสงฺขารํ วา ลเภยฺย จิรฏฺิติโก วา อสฺส ยตฺถ วา ปน ตุมฺหากํ จิตฺตํ ปสีทติ ตตฺถ เทถาติ ภณติ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ ทสมสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ ปตฺตวคฺโค ตติโย ฯ ------- ตสฺสุทฺทานํ เทฺว จ ปตฺตานิ เภสชฺชํ วสฺสิกา ทานปญฺจมํ สามํ วายาปนาจฺเจโก ^๑- สาสงฺกํ สงฺฆิเกน จาติ ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. วายาปนจฺเจโก ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๕๒.

[๑๗๒] อุทฺทิฏฺา โข อายสฺมนฺโต ตึส นิสฺสคฺคิยา ปาจิตฺติยา ธมฺมา ฯ ตตฺถายสฺมนฺเต ปุจฺฉามิ กจฺจิตฺถ ปริสุทฺธา ทุติยมฺปิ ปุจฺฉามิ กจฺจิตฺถ ปริสุทฺธา ตติยมฺปิ ปุจฺฉามิ กจฺจิตฺถ ปริสุทฺธา ปริสุทฺเธตฺถายสฺมนฺโต ตสฺมา ตุณฺหี เอวเมตํ ธารยามีติ ฯ นิสฺสคฺคิยกณฺฑํ นิฏฺิตํ ฯ -------

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๕๓.

ปาจิตฺติยกณฺฑํ อิเม โข ปนายสฺมนฺโต เทฺวนวุติ ปาจิตฺติยา ธมฺมา อุทฺเทสํ อาคจฺฉนฺติ ฯ มุสาวาทวคฺคสฺส ปมสิกฺขาปทํ [๑๗๓] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน หตฺถโก สกฺยปุตฺโต วาทกฺขิตฺโต โหติ ฯ โส ติตฺถิเยหิ สทฺธึ สลฺลปนฺโต อวชานิตฺวา ปฏิชานาติ ปฏิชานิตฺวา อวชานาติ อญฺเนญฺ ปฏิจรติ สมฺปชานมุสา ภาสติ สงฺเกตํ กตฺวา วิสํวาเทติ ฯ ติตฺถิยา อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม หตฺถโก สกฺยปุตฺโต อเมฺหหิ สทฺธึ สลฺลปนฺโต อวชานิตฺวา ปฏิชานิสฺสติ ปฏิชานิตฺวา อวชานิสฺสติ อญฺเนญฺ ปฏิจริสฺสติ สมฺปชานมุสา ภาสิสฺสติ สงฺเกตํ กตฺวา วิสํวาเทสฺสตีติ ฯ {๑๗๓.๑} อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ ติตฺถิยานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขียนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ ฯ อถโข เต ภิกฺขู เยน หตฺถโก สกฺยปุตฺโต เตนุปสงฺกมึสุ อุปสงฺกมิตฺวา หตฺถกํ สกฺยปุตฺตํ เอตทโวจุํ สจฺจํ กิร ตฺวํ อาวุโส หตฺถก ติตฺถิเยหิ สทฺธึ สลฺลปนฺโต อวชานิตฺวา ปฏิชานาสิ ปฏิชานิตฺวา อวชานาสิ อญฺเนญฺ ปฏิจรสิ สมฺปชานมุสา ภาสสิ สงฺเกตํ กตฺวา วิสํวาเทสีติ ฯ เอเต โข อาวุโส ติตฺถิยา นาม เยน เกนจิ เชตพฺพา น ^๑- เตสํ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. เนว ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๕๔.

ชโย ทาตพฺโพติ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม หตฺถโก สกฺยปุตฺโต ติตฺถิเยหิ สทฺธึ สลฺลปนฺโต อวชานิตฺวา ปฏิชานิสฺสติ ปฏิชานิตฺวา อวชานิสฺสติ อญฺเนญฺ ปฏิจริสฺสติ สมฺปชานมุสา ภาสิสฺสติ สงฺเกตํ กตฺวา วิสํวาเทสฺสตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ^[๑]- ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ภิกฺขุสงฺฆํ สนฺนิปาตาเปตฺวา หตฺถกํ สกฺยปุตฺตํ ปฏิปุจฺฉิ สจฺจํ กิร ตฺวํ หตฺถก ติตฺถิเยหิ สทฺธึ สลฺลปนฺโต อวชานิตฺวา ปฏิชานาสิ ปฏิชานิตฺวา อวชานาสิ อญฺเนญฺ ปฏิจรสิ สมฺปชานมุสา ภาสสิ สงฺเกตํ กตฺวา วิสํวาเทสีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม ตฺวํ โมฆปุริส ติตฺถิเยหิ สทฺธึ สลฺลปนฺโต อวชานิตฺวา ปฏิชานิสฺสสิ ปฏิชานิตฺวา อวชานิสฺสสิ อญฺเนญฺ ปฏิจริสฺสสิ สมฺปชานมุสา ภาสิสฺสสิ สงฺเกตํ กตฺวา วิสํวาเทสฺสสิ เนตํ โมฆปุริส อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๑๗๓.๒} สมฺปชานมุสาวาเท ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๑๗๔] สมฺปชานมุสาวาโท นาม วิสํวาทนปุเรกฺขารสฺส วาจา คีรา พฺยปโถ วจีเภโท วาจสิกา วิญฺตฺติ อฏฺ อนริยโวหารา อทิฏฺ ทิฏฺ เมติ อสฺสุตํ สุตํ เมติ อมุตํ มุตํ เมติ อวิญฺาตํ วิญฺาตํ เมติ ทิฏฺ อทิฏฺ เมติ สุตํ อสฺสุตํ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. หตฺถกํ สกฺยปุตฺตํ อเนกปริยาเยน วิครหิตฺวา ฯ เอวมีทิเสสุ สิกฺขาปเทสุ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๕๕.

เมติ มุตํ อมุตํ เมติ วิญฺาตํ อวิญฺาตํ เมติ ฯ [๑๗๕] อทิฏฺ นาม น จกฺขุนา ทิฏฺ ฯ อสฺสุตํ นาม น โสเตน สุตํ ฯ อมุตํ นาม น ฆาเนน ฆายิตํ น ชิวฺหาย สายิตํ น กาเยน ผุฏฺ ฯ อวิญฺาตํ นาม น มนสา วิญฺาตํ ฯ ทิฏฺ นาม จกฺขุนา ทิฏฺ ฯ สุตํ นาม โสเตน สุตํ ฯ มุตํ นาม ฆาเนน ฆายิตํ ชิวฺหาย สายิตํ กาเยน ผุฏฺ ฯ วิญฺาตํ นาม มนสา วิญฺาตํ ฯ [๑๗๖] ตีหากาเรหิ อทิฏฺ ทิฏฺ เมติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ ฯ จตูหากาเรหิ อทิฏฺ ทิฏฺ เมติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ วินิธาย ทิฏฺึ ฯ ปญฺจหากาเรหิ อทิฏฺ ทิฏฺ เมติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ วินิธาย ทิฏฺึ วินิธาย ขนฺตึ ฯ ฉหากาเรหิ อทิฏฺ ทิฏฺ เมติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๕๖.

ภณิตนฺติ วินิธาย ทิฏฺึ วินิธาย ขนฺตึ วินิธาย รุจึ ฯ สตฺตหากาเรหิ อทิฏฺ ทิฏฺ เมติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ วินิธาย ทิฏฺึ วินิธาย ขนฺตึ วินิธาย รุจึ วินิธาย ภาวํ ฯ ตีหากาเรหิ อสฺสุตํ สุตํ เมติ ฯเปฯ อมุตํ มุตํ เมติ ฯเปฯ อวิญฺาตํ วิญฺาตํ เมติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ ฯ จตูหากาเรหิ ฯเปฯ ปญฺจหากาเรหิ ฯเปฯ ฉหากาเรหิ ฯเปฯ สตฺตหากาเรหิ อวิญฺาตํ วิญฺาตํ เมติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ วินิธาย ทิฏฺึ วินิธาย ขนฺตึ วินิธาย รุจึ วินิธาย ภาวํ ฯ [๑๗๗] ตีหากาเรหิ อทิฏฺ ทิฏฺญฺจ เม สุตญฺจาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯเปฯ ตีหากาเรหิ อทิฏฺ ทิฏฺญฺจ เม มุตญฺจาติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ อทิฏฺ ทิฏฺญฺจ เม วิญฺาตญฺจาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯเปฯ ตีหากาเรหิ อทิฏฺ ทิฏฺญฺจ เม สุตญฺจ มุตญฺจาติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ อทิฏฺ ทิฏฺญฺจ เม สุตญฺจ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๕๗.

วิญฺาตญฺจาติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ อทิฏฺ ทิฏฺญฺจ เม สุตญฺจ มุตญฺจ วิญฺาตญฺจาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯเปฯ ตีหากาเรหิ อสฺสุตํ สุตญฺจ เม มุตญฺจาติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ อสฺสุตํ สุตญฺจ เม วิญฺาตญฺจาติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ อสฺสุตํ สุตญฺจ เม ทิฏฺญฺจาติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ อสฺสุตํ สุตญฺจ เม มุตญฺจ วิญฺาตญฺจาติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ อสฺสุตํ สุตญฺจ เม มุตญฺจ ทิฏฺญฺจาติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ อสฺสุตํ สุตญฺจ เม มุตญฺจ วิญฺาตญฺจ ทิฏฺญฺจาติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ อมุตํ มุตญฺจ เม วิญฺาตญฺจาติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ อมุตํ มุตญฺจ เม ทิฏฺญฺจาติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ อมุตํ มุตญฺจ เม สุตญฺจาติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ อมุตํ มุตญฺจ เม วิญฺาตญฺจ ทิฏฺญฺจาติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ อมุตํ มุตญฺจ เม วิญฺาตญฺจ สุตญฺจาติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ อมุตํ มุตญฺจ เม วิญฺาตญฺจ ทิฏฺญฺจ สุตญฺจาติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ อวิญฺาตํ วิญฺาตญฺจ เม ทิฏฺญฺจาติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ อวิญฺาตํ วิญฺาตญฺจ เม สุตญฺจาติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ อวิญฺาตํ วิญฺาตญฺจ เม มุตญฺจาติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ อวิญฺาตํ วิญฺาตญฺจ เม ทิฏฺญฺจ สุตญฺจาติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ อวิญฺาตํ วิญฺาตญฺจ เม ทิฏฺญฺจ มุตญฺจาติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ อวิญฺาตํ วิญฺาตญฺจ เม ทิฏฺญฺจ สุตญฺจ มุตญฺจาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๕๘.

อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯเปฯ [๑๗๘] ตีหากาเรหิ ทิฏฺ อทิฏฺ เมติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ ฯ จตูหากาเรหิ ฯเปฯ ปญฺจหากาเรหิ ฯเปฯ ฉหากาเรหิ ฯเปฯ สตฺตหากาเรหิ ทิฏฺ อทิฏฺ เมติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ วินิธาย ทิฏฺึ วินิธาย ขนฺตึ วินิธาย รุจึ วินิธาย ภาวํ ฯ ตีหากาเรหิ สุตํ อสฺสุตํ เมติ ฯเปฯ มุตํ อมุตํ เมติ ฯเปฯ วิญฺาตํ อวิญฺาตํ เมติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ ฯ จตูหากาเรหิ ฯเปฯ ปญฺจหากาเรหิ ฯเปฯ ฉหากาเรหิ ฯเปฯ สตฺตหากาเรหิ วิญฺาตํ อวิญฺาตํ เมติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ วินิธาย ทิฏฺึ วินิธาย ขนฺตึ วินิธาย รุจึ วินิธาย ภาวํ ฯ [๑๗๙] ตีหากาเรหิ ทิฏฺ สุตํ เมติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๕๙.

ทิฏฺ มุตํ เมติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ ทิฏฺ วิญฺาตํ เมติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯเปฯ ตีหากาเรหิ ทิฏฺ สุตญฺจ เม มุตญฺจาติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ ทิฏฺ สุตญฺจ เม วิญฺาตญฺจาติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ ทิฏฺ สุตญฺจ เม มุตญฺจ วิญฺาตญฺจาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯเปฯ ตีหากาเรหิ สุตํ มุตํ เมติ ฯเปฯ สุตํ วิญฺาตํ เมติ ฯเปฯ สุตํ ทิฏฺ เมติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯเปฯ ตีหากาเรหิ สุตํ มุตญฺจ เม วิญฺาตญฺจาติ ฯเปฯ สุตํ มุตญฺจ เม ทิฏฺญฺจาติ ฯเปฯ สุตํ มุตญฺจ เม วิญฺาตญฺจ ทิฏฺญฺจาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯเปฯ ตีหากาเรหิ มุตํ วิญฺาตํ เมติ ฯเปฯ มุตํ ทิฏฺ เมติ ฯเปฯ มุตํ สุตํ เมติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ มุตํ วิญฺาตญฺจ เม ทิฏฺญฺจาติ ฯเปฯ มุตํ วิญฺาตญฺจ เม สุตญฺจาติ ฯเปฯ มุตํ วิญฺาตญฺจ เม ทิฏฺญฺจ สุตญฺจาติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ วิญฺาตํ ทิฏฺ เมติ ฯเปฯ วิญฺาตํ สุตํ เมติ ฯเปฯ วิญฺาตํ มุตํ เมติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ วิญฺาตํ ทิฏฺญฺจ เม สุตญฺจาติ ฯเปฯ วิญฺาตํ ทิฏฺญฺจ เม มุตญฺจาติ ฯเปฯ วิญฺาตํ ทิฏฺญฺจ เม สุตญฺจ มุตญฺจาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯเปฯ [๑๘๐] ตีหากาเรหิ ทิฏฺเ เวมติโก ทิฏฺ โนกปฺเปติ ทิฏฺ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๖๐.

นสฺสรติ ทิฏฺ ปมุฏฺโ ^๑- โหติ ทิฏฺญฺจ เม สุตญฺจาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯเปฯ ทิฏฺญฺจ เม สุตญฺจ มุตญฺจ วิญฺาตญฺจาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯเปฯ สุเต เวมติโก สุตํ โนกปฺเปติ สุตํ นสฺสรติ สุตํ ปมุฏฺโ โหติ ฯเปฯ มุเต เวมติโก มุตํ โนกปฺเปติ มุตํ นสฺสรติ มุตํ ปมุฏฺโ โหติ ฯเปฯ ตีหากาเรหิ วิญฺาเต เวมติโก วิญฺาตํ โนกปฺเปติ วิญฺาตํ นสฺสรติ วิญฺาตํ ปมุฏฺโ โหติ วิญฺาตญฺจ เม ทิฏฺญฺจาติ ฯเปฯ วิญฺาตญฺจ เม สุตญฺจาติ ฯเปฯ วิญฺาตญฺจ เม มุตญฺจาติ ฯเปฯ วิญฺาตญฺจ เม ทิฏฺญฺจ สุตญฺจาติ ฯเปฯ วิญฺาตญฺจ เม ทิฏฺญฺจ มุตญฺจาติ ฯเปฯ วิญฺาตญฺจ เม ทิฏฺญฺจ สุตญฺจ มุตญฺจาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ ฯ {๑๘๐.๑} จตูหากาเรหิ ฯเปฯ ปญฺจหากาเรหิ ฯเปฯ ฉหากาเรหิ ฯเปฯ สตฺตหากาเรหิ วิญฺาเต เวมติโก วิญฺาเต โนกปฺเปติ วิญฺาตํ นสฺสรติ วิญฺาตํ ปมุฏฺโ โหติ วิญฺาตญฺจ เม ทิฏฺญฺจ สุตญฺจ มุตญฺจาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ ภณิตสฺส โหติ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. สมฺมุฏฺโ ฯ เอวมุปริปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๖๑.

มุสา มยา ภณิตนฺติ วินิธาย ทิฏฺึ วินิธาย ขนฺตึ วินิธาย รุจึ วินิธาย ภาวํ ฯ [๑๘๑] อนาปตฺติ ทวาย ^๑- ภณติ รวาย ^๒- ภณติ (ทวาย ^๓- ภณติ นาม สหสา ภณติ ฯ รวาย ^๔- ภณติ นาม อญฺ ภณิสฺสามีติ อญฺ ภณติ ฯ) อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ ปมสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ ------- @เชิงอรรถ: ^๑-๓ ม. ทวา ฯ ^๒-๔ ม. รวา ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๖๒.

ทุติยสิกฺขาปทํ [๑๘๒] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺสาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู เปสเลหิ ภิกฺขูหิ สทฺธึ ภณฺฑนฺตา ^๑- เปสเล ภิกฺขู โอมสนฺติ ชาติยาปิ นาเมนปิ โคตฺเตนปิ กมฺเมนปิ สิปฺเปนปิ อาพาเธนปิ ลิงฺเคนปิ กิเลเสนปิ อาปตฺติยาปิ หีเนนปิ อกฺโกเสน ขุํเสนฺติ วมฺเภนฺติ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู เปสเลหิ ภิกฺขูหิ สทฺธึ ภณฺฑนฺตา เปสเล ภิกฺขู โอมสิสฺสนฺติ ชาติยาปิ นาเมนปิ โคตฺเตนปิ กมฺเมนปิ สิปฺเปนปิ อาพาเธนปิ ลิงฺเคนปิ กิเลเสนปิ อาปตฺติยาปิ หีเนนปิ อกฺโกเสน ขุํเสสฺสนฺติ วมฺเภสฺสนฺตีติ ฯ {๑๘๒.๑} อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สจฺจํ กิร ตุเมฺห ภิกฺขเว เปสเลหิ ภิกฺขูหิ สทฺธึ ภณฺฑนฺตา เปสเล ภิกฺขู โอมสถ ชาติยาปิ นาเมนปิ โคตฺเตนปิ กมฺเมนปิ สิปฺเปนปิ อาพาเธนปิ ลิงฺเคนปิ กิเลเสนปิ อาปตฺติยาปิ หีเนนปิ อกฺโกเสน ขุํเสถ วมฺเภถาติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม ตุเมฺห โมฆปุริสา เปสเลหิ ภิกฺขูหิ สทฺธึ ภณฺฑนฺตา เปสเล ภิกฺขู โอมสิสฺสถ ชาติยาปิ ฯเปฯ หีเนนปิ อกฺโกเสน ขุํเสสฺสถ @เชิงอรรถ: ^๑ ยุ. ภณฺเฑนฺตา ฯ เอวมุปริปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๖๓.

วมฺเภสฺสถ เนตํ โมฆปุริสา อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ วิครหิตฺวา ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ ฯ [๑๘๓] ภูตปุพฺพํ ภิกฺขเว ตกฺกสิลายํ ^๑- อญฺตรสฺส พฺราหฺมณสฺส นนฺทิวิสาโล นาม พลิพทฺโท ^๒- อโหสิ ฯ อถโข ภิกฺขเว นนฺทิวิสาโล พลิพทฺโท ตํ พฺราหฺมณํ เอตทโวจ คจฺฉ ตฺวํ พฺราหฺมณ เสฏฺินา สทฺธึ สหสฺเสน อพฺภุทํ ^๓- กโรหิ มยฺหํ พลิพทฺโท สกฏสตํ อติพทฺธํ ปวฏฺเฏสฺสตีติ ฯ อถโข ภิกฺขเว โส พฺราหฺมโณ เสฏฺินา สทฺธึ สหสฺเสน อพฺภุทํ อกาสิ มยฺหํ พลิพทฺโท สกฏสตํ อติพทฺธํ ปวฏฺเฏสฺสตีติ ฯ อถโข ภิกฺขเว โส พฺราหฺมโณ สกฏสตํ อติพนฺธิตฺวา นนฺทิวิสาลํ พลิพทฺทํ ยุญฺชิตฺวา เอตทโวจ อญฺฉ ^๔- กูฏ วหสฺสุ กูฏาติ ฯ {๑๘๓.๑} อถโข ภิกฺขเว นนฺทิวิสาโล พลิพทฺโท ตตฺเถว อฏฺาสิ ฯ อถโข ภิกฺขเว โส พฺราหฺมโณ สหสฺเสน ปราชิโต ปชฺฌายิ ฯ อถโข ภิกฺขเว นนฺทิวิสาโล พลิพทฺโท ตํ พฺราหฺมณํ เอตทโวจ กิสฺส ตฺวํ พฺราหฺมณ ปชฺฌายสีติ ฯ ตถา หิ ปนาหํ โภ ตยา สหสฺเสน ปราชิโตติ ฯ กิสฺส ปน มํ ตฺวํ พฺราหฺมณ อกูฏํ กูฏวาเทน ปาเปสิ คจฺฉ ตฺวํ พฺราหฺมณ เสฏฺินา สทฺธึ ทฺวีหิ สหสฺเสหิ อพฺภุทํ กโรหิ มยฺหํ พลิพทฺโท สกฏสตํ อติพทฺธํ ปวฏฺเฏสฺสตีติ มา จ มํ อกูฏํ กูฏวาเทน ปาเปสีติ ฯ อถโข ภิกฺขเว โส พฺราหฺมโณ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ตกฺกสีลายํ ฯ ^๒ ม. พลีพทฺโท ฯ สี. พลิวทฺโท ฯ เอวมุปริปิ ฯ @^๓ ม. อพฺภุตํ ฯ เอวมุปริปิ ฯ ^๔ ม. คจฺฉ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๖๔.

เสฏฺินา สทฺธึ ทฺวีหิ สหสฺเสหิ อพฺภุทํ อกาสิ มยฺหํ พลิพทฺโท สกฏสตํ อติพทฺธํ ปวฏฺเฏสฺสตีติ ฯ อถโข ภิกฺขเว โส พฺราหฺมโณ สกฏสตํ อติพนฺธิตฺวา นนฺทิวิสาลํ พลิพทฺทํ ยุญฺชิตฺวา เอตทโวจ อญฺฉ ภทฺร วหสฺสุ ภทฺราติ ฯ อถโข ภิกฺขเว นนฺทิวิสาโล พลิพทฺโท สกฏสตํ อติพทฺธํ ปวฏฺเฏสิ ฯ [๑๘๔] มนาปเมว ภาเสยฺย นามนาปํ กุทาจนํ มนาปํ ภาสมานสฺส ครุภารํ อุทพฺพหิ ธนญฺจ นํ อลพฺเภสิ ^๑- เตน จตฺตมโน อหูติ ฯ [๑๘๕] ตทาปิ เม ภิกฺขเว อมนาปา ขุํสนา วมฺภนา กิมงฺคํ ปเนตรหิ มนาปา ภวิสฺสติ ขุํสนา วมฺภนา เนตํ ภิกฺขเว อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๑๘๕.๑} โอมสวาเท ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๑๘๖] โอมสวาโท นาม ทสหิ อากาเรหิ โอมสติ ชาติยาปิ นาเมนปิ โคตฺเตนปิ กมฺเมนปิ สิปฺเปนปิ อาพาเธนปิ ลิงฺเคนปิ กิเลเสนปิ อาปตฺติยาปิ อกฺโกเสนปิ ฯ [๑๘๗] ชาติ นาม เทฺว ชาติโย หีนา จ ชาติ อุกฺกฏฺา จ ชาติ ฯ หีนา นาม ชาติ จณฺฑาลชาติ เวณชาติ เนสาทชาติ รถการชาติ ปุกฺกุสชาติ เอสา หีนา นาม ชาติ ฯ อุกฺกฏฺา นาม ชาติ ขตฺติยชาติ พฺราหฺมณชาติ เอสา อุกฺกฏฺา นาม ชาติ ฯ [๑๘๘] นามํ นาม เทฺว นามานิ หีนญฺจ นามํ อุกฺกฏฺญฺจ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. อลาเภสิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๖๕.

นามํ ฯ หีนํ นาม นามํ อวกณฺณกํ ชวกณฺณกํ ธนิฏฺกํ สวิฏฺกํ กุลวฑฺฒกํ เตสุ เตสุ วา ปน ชนปเทสุ โอญฺาตํ อวญฺาตํ หีฬิตํ ปริภูตํ อจิตีกตํ ^๑- เอตํ หีนํ นาม นามํ ฯ อุกฺกฏฺ นาม นามํ พุทฺธปฏิสํยุตฺตํ ธมฺมปฏิสํยุตฺตํ สงฺฆปฏิสํยุตฺตํ เตสุ เตสุ วา ปน ชนปเทสุ อโนญฺาตํ อนวญฺาตํ อหีฬิตํ อปริภูตํ จิตีกตํ เอตํ อุกฺกฏฺ นาม นามํ ฯ [๑๘๙] โคตฺตํ นาม เทฺว โคตฺตานิ หีนญฺจ โคตฺตํ อุกฺกฏฺญฺจ โคตฺตํ ฯ หีนํ นาม ภารทฺวาชโคตฺตํ เตสุ เตสุ วา ปน ชนปเทสุ โอญฺาตํ อวญฺาตํ หีฬิตํ ปริภูตํ อจิตีกตํ เอตํ หีนํ นาม โคตฺตํ ฯ อุกฺกฏฺ นาม โคตฺตํ โคตมโคตฺตํ โมคฺคลฺลานโคตฺตํ กจฺจายนโคตฺตํ วาเสฏฺโคตฺตํ ^๒- เตสุ เตสุ วา ปน ชนปเทสุ อโนญฺาตํ อนวญฺาตํ อหีฬิตํ อปริภูตํ จิตีกตํ เอตํ อุกฺกฏฺ นาม โคตฺตํ ฯ [๑๙๐] กมฺมํ นาม เทฺว กมฺมานิ หีนญฺจ กมฺมํ อุกฺกฏฺญฺจ กมฺมํ ฯ หีนํ นาม กมฺมํ โกฏฺกกมฺมํ ปุปฺผฉฑฺฑกกมฺมํ เตสุ เตสุ วา ปน ชนปเทสุ โอญฺาตํ อวญฺาตํ หีฬิตํ ปริภูตํ อจิตีกตํ เอตํ หีนํ นาม กมฺมํ ฯ อุกฺกฏฺ นาม กมฺมํ กสิ วณิชฺชา โครกฺขา เตสุ เตสุ วา ปน ชนปเทสุ อโนญฺาตํ อนวญฺาตํ อหีฬิตํ อปริภูตํ จิตีกตํ เอตํ อุกฺกฏฺ นาม กมฺมํ ฯ [๑๙๑] สิปฺปํ นาม เทฺว สิปฺปานิ หีนญฺจ สิปฺปํ อุกฺกฏฺญฺจ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. อจิตฺตีกตํ ฯ เอวมุปริปิ ฯ ^๒ ม. กจฺจานโคตฺตํ วาสิฏฺโคตฺตํ ฯ เอวมุปริปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๖๖.

สิปฺปํ ฯ หีนํ นาม สิปฺปํ นฬการสิปฺปํ กุมฺภการสิปฺปํ เปสการสิปฺปํ จมฺมการสิปฺปํ นหาปิตสิปฺปํ เตสุ เตสุ วา ปน ชนปเทสุ โอญฺาตํ อวญฺาตํ หีฬิตํ ปริภูตํ อจิตีกตํ เอตํ หีนํ นาม สิปฺปํ ฯ อุกฺกฏฺ นาม สิปฺปํ มุทฺธา ^๑- คณนา เลขา เตสุ เตสุ วา ปน ชนปเทสุ อโนญฺาตํ อนวญฺาตํ อหีฬิตํ อปริภูตํ จิตีกตํ เอตํ อุกฺกฏฺ นาม สิปฺปํ ฯ [๑๙๒] สพฺเพปิ อาพาธา หีนา นาม อปิจ มธุเมโห อาพาโธ อุกฺกฏฺโ ฯ [๑๙๓] ลิงฺคํ นาม เทฺว ลิงฺคานิ หีนญฺจ ลิงฺคํ อุกฺกฏฺญฺจ ลิงฺคํ ฯ หีนํ นาม ลิงฺคํ อติทีฆํ อติรสฺสํ อติกณฺหํ อจฺโจทาตํ เอตํ หีนํ นาม ลิงฺคํ ฯ อุกฺกฏฺ นาม ลิงฺคํ นาติทีฆํ นาติรสฺสํ นาติกณฺหํ นาจฺโจทาตํ เอตํ อุกฺกฏฺ นาม ลิงฺคํ ฯ [๑๙๔] สพฺเพปิ กิเลสา หีนา ฯ [๑๙๕] สพฺพาปิ อาปตฺติโย หีนา อปิจ โสตาปตฺติ สมาปตฺติ อุกฺกฏฺา ฯ [๑๙๖] อกฺโกโส นาม เทฺว อกฺโกสา หีโน จ อกฺโกโส อุกฺกฏฺโ จ อกฺโกโส ฯ หีโน นาม อกฺโกโส โอฏฺโสิ เมณฺโฑสิ โคโณสิ คทฺรโภสิ ติรจฺฉานคโตสิ เนรยิโกสิ นตฺถิ ตุยฺหํ สุคติ ทุคฺคติเยว ตุยฺหํ ปาฏิกงฺขาติ ยกาเรน วา ภกาเรน วา กาฏโกฏจิกาย วา เอโส หีโน นาม อกฺโกโส ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. มุทฺทา ฯ เอวมุปริปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๖๗.

อุกฺกฏฺโ นาม อกฺโกโส ปณฺฑิโตสิ พฺยตฺโตสิ เมธาวีสิ พหุสฺสุโตสิ ธมฺมกถิโกสิ นตฺถิ ตุยฺหํ ทุคฺคติ สุคติเยว ตุยฺหํ ปาฏิกงฺขาติ เอโส อุกฺกฏฺโ นาม อกฺโกโส ฯ [๑๙๗] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม ^๑- หีเนน หีนํ วเทติ จณฺฑาลํ เวณํ เนสาทํ รถการํ ปุกฺกุสํ จณฺฑาโลสิ เวโณสิ เนสาโทสิ รถกาโรสิ ปุกฺกุโสสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๑๙๘] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม หีเนน อุกฺกฏฺ วเทติ ขตฺติยํ พฺราหฺมณํ จณฺฑาโลสิ เวโณสิ เนสาโทสิ รถกาโรสิ ปุกฺกุโสสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๑๙๙] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม อุกฺกฏฺเน หีนํ วเทติ จณฺฑาลํ เวณํ เนสาทํ รถการํ ปุกฺกุสํ ขตฺติโยสิ พฺราหฺมโณสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๐๐] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม อุกฺกฏฺเน อุกฺกฏฺ วเทติ ขตฺติยํ พฺราหฺมณํ ขตฺติโยสิ พฺราหฺมโณสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ยุ. มงฺกุํ กตฺตุกาโม ฯ เอวมุปริปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๖๘.

[๒๐๑] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม หีเนน หีนํ วเทติ อวกณฺณกํ ชวกณฺณกํ ธนิฏฺกํ สวิฏฺกํ กุลวฑฺฒกํ อวกณฺณโกสิ ชวกณฺณโกสิ ธนิฏฺโกสิ สวิฏฺโกสิ กุลวฑฺฒโกสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๐๒] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม หีเนน อุกฺกฏฺ วเทติ พุทฺธรกฺขิตํ ธมฺมรกฺขิตํ สงฺฆรกฺขิตํ อวกณฺณโกสิ ชวกณฺณโกสิ ธนิฏฺโกสิ สวิฏฺโกสิ กุลวฑฺฒโกสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๐๓] อุปสมฺปนฺโน อุปสมปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม อุกฺกฏฺเน หีนํ วเทติ อวกณฺณกํ ชวกณฺณกํ ธนิฏฺกํ สวิฏฺกํ กุลวฑฺฒกํ พุทฺธรกฺขิโตสิ ธมฺมรกฺขิโตสิ สงฺฆรกฺขิโตสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๐๔] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม อุกฺกฏฺเน อุกฺกฏฺ วเทติ พุทฺธรกฺขิตํ ธมฺมรกฺขิตํ สงฺฆรกฺขิตํ พุทฺธรกฺขิโตสิ ธมฺมรกฺขิโตสิ สงฺฆรกฺขิโตสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๐๕] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม หีเนน หีนํ วเทติ โกสิยํ ภารทฺวาชํ โกสิโยสิ ภารทฺวาโชสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๖๙.

[๒๐๖] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม หีเนน อุกฺกฏฺ วเทติ โคตมํ โมคฺคลฺลานํ กจฺจายนํ วาเสฏฺ ^๑- โกสิโยสิ ภารทฺวาโชสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๐๗] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม อุกฺกฏฺเน หีนํ วเทติ โกสิยํ ภารทฺวาชํ โคตโมสิ โมคฺคลฺลาโนสิ กจฺจายโนสิ วาเสฏฺโสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๐๘] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม อุกฺกฏฺเน อุกฺกฏฺ วเทติ โคตมํ โมคฺคลฺลานํ กจฺจายนํ วาเสฏฺ โคตโมสิ โมคฺคลฺลาโนสิ กจฺจายโนสิ วาเสฏฺโสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๐๙] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม หีเนน หีนํ วเทติ โกฏฺกํ ปุปฺผฉฑฺฑกํ โกฏฺโกสิ ปุปฺผฉฑฺฑโกสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๑๐] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม หีเนน อุกฺกฏฺ วเทติ กสกํ วาณิชํ โครกฺขํ โกฏฺโกสิ ปุปฺผฉฑฺฑโกสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๑๑] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม @เชิงอรรถ: ^๑ ม. กจฺจานํ วาสิฏฺ ฯ เอวมุปริปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๐.

มงฺกุกตฺตุกาโม อุกฺกฏฺเน หีนํ วเทติ โกฏฺกํ ปุปฺผฉฑฺฑกํ กสโกสิ วาณิโชสิ โครกฺโขสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๑๒] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม อุกฺกฏฺเน อุกฺกฏฺ วเทติ กสกํ วาณิชํ โครกฺขํ กสโกสิ วาณิโชสิ โครกฺโขสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๑๓] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม หีเนน หีนํ วเทติ นฬการํ กุมฺภการํ เปสการํ จมฺมการํ นหาปิตํ นฬกาโรสิ กุมฺภกาโรสิ เปสกาโรสิ จมฺมกาโรสิ นหาปิโตสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๑๔] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม หีเนน อุกฺกฏฺ วเทติ มุทฺธิกํ ^๑- คณกํ เลขกํ นฬกาโรสิ กุมฺภกาโรสิ เปสกาโรสิ จมฺมกาโรสิ นหาปิโตสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๑๕] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม อุกฺกฏฺเน หีนํ วเทติ นฬการํ กุมฺภการํ เปสการํ จมฺมการํ นหาปิตํ มุทฺธิโกสิ คณโกสิ เลขโกสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๑๖] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม @เชิงอรรถ: ^๑ ม. มุทฺทิกํ ฯ เอวมุปริปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๑.

มงฺกุกตฺตุกาโม อุกฺกฏฺเน อุกฺกฏฺ วเทติ มุทฺธิกํ คณกํ เลขกํ มุทฺธิโกสิ คณโกสิ เลขโกสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๑๗] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม หีเนน หีนํ วเทติ กุฏฺิกํ คณฺฑิกํ กิลาสิกํ โสสิกํ อปมาริกํ กุฏฺิโกสิ คณฺฑิโกสิ กิลาสิโกสิ โสสิโกสิ อปมาริโกสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๑๘] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม หีเนน อุกฺกฏฺ วเทติ มธุเมหิกํ กุฏฺิโกสิ คณฺฑิโกสิ กิลาสิโกสิ โสสิโกสิ อปมาริโกสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๑๙] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม อุกฺกฏฺเน หีนํ วเทติ กุฏฺิกํ คณฺฑิกํ กิลาสิกํ โสสิกํ อปมาริกํ มธุเมหิโกสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๒๐] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม อุกฺกฏฺเน อุกฺกฏฺ วเทติ มธุเมหิกํ มธุเมหิโกสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๒๑] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม หีเนน หีนํ วเทติ อติทีฆํ อติรสฺสํ อติกณฺหํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๒.

อจฺโจทาตํ อติทีโฆสิ อติรสฺโสสิ อติกโณฺหสิ อจฺโจทาโตสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๒๒] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม หีเนน อุกฺกฏฺ วเทติ นาติทีฆํ นาติรสฺสํ นาติกณฺหํ นาจฺโจทาตํ อติทีโฆสิ อติรสฺโสสิ อติกโณฺหสิ อจฺโจทาโตสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๒๓] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม อุกฺกฏฺเน หีนํ วเทติ อติทีฆํ อติรสฺสํ อติกณฺหํ อจฺโจทาตํ นาติทีโฆสิ นาติรสฺโสสิ นาติกโณฺหสิ นาจฺโจทาโตสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๒๔] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม อุกฺกฏฺเน อุกฺกฏฺ วเทติ นาติทีฆํ นาติรสฺสํ นาติกณฺหํ นาจฺโจทาตํ นาติทีโฆสิ นาติรสฺโสสิ นาติกโณฺหสิ นาจฺโจทาโตสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๒๕] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม หีเนน หีนํ วเทติ ราคปริยุฏฺิตํ โทสปริยุฏฺิตํ โมหปริยุฏฺิตํ ราคปริยุฏฺิโตสิ โทสปริยุฏฺิโตสิ โมหปริยุฏฺิโตสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๒๖] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม หีเนน อุกฺกฏฺ วเทติ วีตราคํ วีตโทสํ วีตโมหํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๓.

ราคปริยุฏฺิโตสิ โทสปริยุฏฺิโตสิ โมหปริยุฏฺิโตสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๒๗] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม อุกฺกฏฺเน หีนํ วเทติ ราคปริยุฏฺิตํ โทสปริยุฏฺิตํ โมหปริยุฏฺิตํ วีตราโคสิ วีตโทโสสิ วีตโมโหสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๒๘] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม อุกฺกฏฺเน อุกฺกฏฺ วเทติ วีตราคํ วีตโทสํ วีตโมหํ วีตราโคสิ วีตโทโสสิ วีตโมโหสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๒๙] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม หีเนน หีนํ วเทติ ปาราชิกํ อชฺฌาปนฺนํ สงฺฆาทิเสสํ อชฺฌาปนฺนํ ถุลฺลจฺจยํ อชฺฌาปนฺนํ ปาจิตฺติยํ อชฺฌาปนฺนํ ปาฏิเทสนียํ อชฺฌาปนฺนํ ทุกฺกฏํ อชฺฌาปนฺนํ ทุพฺภาสิตํ อชฺฌาปนฺนํ ปาราชิกํ อชฺฌาปนฺโนสิ สงฺฆาทิเสสํ อชฺฌาปนฺโนสิ ถุลฺลจฺจยํ อชฺฌาปนฺโนสิ ปาจิตฺติยํ อชฺฌาปนฺโนสิ ปาฏิเทสนียํ อชฺฌาปนฺโนสิ ทุกฺกฏํ อชฺฌาปนฺโนสิ ทุพฺภาสิตํ อชฺฌาปนฺโนสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๓๐] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม หีเนน อุกฺกฏฺ วเทติ โสตาปนฺนํ ปาราชิกํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๔.

อชฺฌาปนฺโนสิ ฯเปฯ ทุพฺภาสิตํ อชฺฌาปนฺโนสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๓๑] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม อุกฺกฏฺเน หีนํ วเทติ ปาราชิกํ อชฺฌาปนฺนํ ฯเปฯ ทุพฺภาสิตํ อชฺฌาปนฺนํ โสตาปนฺโนสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๓๒] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม อุกฺกฏฺเน อุกฺกฏฺ วเทติ โสตาปนฺนํ โสตาปนฺโนสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๓๓] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม หีเนน หีนํ วเทติ โอฏฺ เมณฺฑํ โคณํ คทฺรภํ ติรจฺฉานคตํ เนรยิกํ โอฏฺโสิ เมณฺโฑสิ โคโณสิ คทฺรโภสิ ติรจฺฉานคโตสิ เนรยิโกสิ นตฺถิ ตุยฺหํ สุคติ ทุคฺคติเยว ตุยฺหํ ปาฏิกงฺขาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๓๔] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม หีเนน อุกฺกฏฺ วเทติ ปณฺฑิตํ พฺยตฺตํ เมธาวึ พหุสฺสุตํ ธมฺมกถิกํ โอฏฺโสิ เมณฺโฑสิ โคโณสิ คทฺรโภสิ ติรจฺฉานคโตสิ เนรยิโกสิ นตฺถิ ตุยฺหํ สุคติ ทุคฺคติเยว ตุยฺหํ ปาฏิกงฺขาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๓๕] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๕.

มงฺกุกตฺตุกาโม อุกฺกฏฺเน หีนํ วเทติ โอฏฺ เมณฺฑํ โคณํ คทฺรภํ ติรจฺฉานคตํ เนรยิกํ ปณฺฑิโตสิ พฺยตฺโตสิ เมธาวีสิ พหุสฺสุโตสิ ธมฺมกถิโกสิ นตฺถิ ตุยฺหํ ทุคฺคติ สุคติเยว ตุยฺหํ ปาฏิกงฺขาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๓๖] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม อุกฺกฏฺเน อุกฺกฏฺ วเทติ ปณฺฑิตํ พฺยตฺตํ เมธาธึ พหุสฺสุตํ ธมฺมกถิกํ ปณฺฑิโตสิ พฺยตฺโตสิ เมธาวีสิ พหุสฺสุโตสิ ธมฺมกถิโกสิ นตฺถิ ตุยฺหํ ทุคฺคติ สุคติเยว ตุยฺหํ ปาฏิกงฺขาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๓๗] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม เอวํ วเทติ สนฺติ อิเธกจฺเจ จณฺฑาลา เวณา เนสาทา รถการา ปุกฺกุสาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯ [๒๓๘] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม เอวํ วเทติ สนฺติ อิเธกจฺเจ ขตฺติยา พฺราหฺมณาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯ [๒๓๙] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม เอวํ วเทติ สนฺติ อิเธกจฺเจ อวกณฺณกา ชวกณฺณกา ธนิฏฺกา สวิฏฺกา กุลวฑฺฒกาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯเปฯ สนฺติ อิเธกจฺเจ พุทฺธรกฺขิตา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๖.

ธมฺมรกฺขิตา สงฺฆรกฺขิตาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯเปฯ สนฺติ อิเธกจฺเจ โกสิยา ภารทฺวาชาติ ภณติ ฯเปฯ สนฺติ อิเธกจฺเจ โคตมา โมคฺคลฺลานา กจฺจายนา วาเสฏฺาติ ภณติ ฯเปฯ สนฺติ อิเธกจฺเจ โกฏฺกา ปุปฺผฉฑฺฑกาติ ภณติ ฯเปฯ สนฺติ อิเธกจฺเจ กสกา วาณิชา โครกฺขาติ ภณติ ฯเปฯ สนฺติ อิเธกจฺเจ นฬการา กุมฺภการา เปสการา จมฺมการา นหาปิตาติ ฯเปฯ สนฺติ อิเธกจฺเจ มุทฺธิกา คณกา เลขกาติ ภณติ ฯเปฯ สนฺติ อิเธกจฺเจ กุฏฺิกา คณฺฑิกา กิลาสิกา โสสิกา อปมาริกาติ ภณติ ฯเปฯ สนฺติ อิเธกจฺเจ มธุเมหิกาติ ภณติ ฯเปฯ สนฺติ อิเธกจฺเจ อติทีฆา อติรสฺสา อติกณฺหา อจฺโจทาตาติ ภณติ ฯเปฯ สนฺติ อิเธกจฺเจ นาติทีฆา นาติรสฺสา นาติกณฺหา นาจฺโจทาตาติ ภณติ ฯเปฯ สนฺติ อิเธกจฺเจ ราคปริยุฏฺิตา โทสปริยุฏฺิตา โมหปริยุฏฺิตาติ ภณติ ฯเปฯ สนฺติ อิเธกจฺเจ วีตราคา วีตโทสา วีตโมหาติ ภณติ ฯเปฯ สนฺติ อิเธกจฺเจ ปาราชิกํ อชฺฌาปนฺนา ฯเปฯ ทุพฺภาสิตํ อชฺฌาปนฺนาติ ภณติ ฯเปฯ สนฺติ อิเธกจฺเจ โสตาปนฺนาติ ภณติ ฯเปฯ สนฺติ อิเธกจฺเจ โอฏฺา เมณฺฑา โคณา คทฺรภา ติรจฺฉานคตา เนรยิกา นตฺถิ เตสํ สุคติ ทุคฺคติเยว เตสํ ปาฏิกงฺขาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯ [๒๔๐] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๗.

มงฺกุกตฺตุกาโม เอวํ วเทติ สนฺติ อิเธกจฺเจ ปณฺฑิตา พฺยตฺตา เมธาวิโน พหุสฺสุตา ธมฺมกถิกา นตฺถิ เตสํ ทุคฺคติ สุคติเยว เตสํ ปาฏิกงฺขาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯ [๒๔๑] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม เอวํ วเทติ เย นูน จณฺฑาลา เวณา เนสาทา รถการา ปุกฺกุสาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯเปฯ อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม เอวํ วเทติ เย นูน ปณฺฑิตา พฺยตฺตา เมธาวิโน พหุสฺสุตา ธมฺมกถิกา นตฺถิ เตสํ ทุคฺคติ สุคติเยว เตสํ ปาฏิกงฺขาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯ [๒๔๒] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม เอวํ วเทติ น มยํ จณฺฑาลา เวณา เนสาทา รถการา ปุกฺกุสาติ ภณติ ฯเปฯ น มยํ ปณฺฑิตา พฺยตฺตา เมธาวิโน พหุสฺสุตา ธมฺมกถิกา นตฺถิ อมฺหากํ ทุคฺคติ สุคติเยว อมฺหากํ ปาฏิกงฺขาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯ [๒๔๓] อุปสมฺปนฺโน อนุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม หีเนน หีนํ วเทติ ฯเปฯ หีเนน อุกฺกฏฺ วเทติ ฯเปฯ อุกฺกฏฺเน หีนํ วเทติ ฯเปฯ อุกฺกฏฺเน อุกฺกฏฺ วเทติ ปณฺฑิตํ พฺยตฺตํ เมธาวึ พหุสฺสุตํ ธมฺมกถิกํ ปณฺฑิโตสิ พฺยตฺโตสิ เมธาวีสิ พหุสฺสุโตสิ ธมฺมกถิโกสิ นตฺถิ ตุยฺหํ ทุคฺคติ สุคติเยว ตุยฺหํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๘.

ปาฏิกงฺขาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯ [๒๔๔] อุปสมฺปนฺโน อนุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม เอวํ วเทติ สนฺติ อิเธกจฺเจ จณฺฑาลา เวณา เนสาทา รถการา ปุกฺกุสาติ ภณติ ฯเปฯ สนฺติ อิเธกจฺเจ ปณฺฑิตา พฺยตฺตา เมธาวิโน พหุสฺสุตา ธมฺมกถิกา นตฺถิ เตสํ ทุคฺคติ สุคติเยว เตสํ ปาฏิกงฺขาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯ [๒๔๕] อุปสมฺปนฺโน อนุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม เอวํ วเทติ เย นูน จณฺฑาลา เวณา เนสาทา รถการา ปุกฺกุสาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯเปฯ เย นูน ปณฺฑิตา พฺยตฺตา เมธาวิโน พหุสฺสุตา ธมฺมกถิกาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯ อุปสมฺปนฺโน อนุปสมฺปนฺนํ ขุํเสตุกาโม วมฺเภตุกาโม มงฺกุกตฺตุกาโม เอวํ วเทติ น มยํ จณฺฑาลา เวณา เนสาทา รถการา ปุกฺกุสาติ ภณติ ฯเปฯ น มยํ ปณฺฑิตา พฺยตฺตา เมธาวิโน พหุสฺสุตา ธมฺมกถิกา นตฺถิ อมฺหากํ ทุคฺคติ สุคติเยว อมฺหากํ ปาฏิกงฺขาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯ [๒๔๖] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ น ขุํเสตุกาโม น วมฺเภตุกาโม น มงฺกุกตฺตุกาโม ทวกมฺยตา หีเนน หีนํ วเทติ จณฺฑาลํ เวณํ เนสาทํ รถการํ ปุกฺกุสํ จณฺฑาโลสิ เวโณสิ เนสาโทสิ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๙.

รถกาโรสิ ปุกฺกุโสสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุพฺภาสิตสฺส ฯ อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ น ขุํเสตุกาโม น วมฺเภตุกาโม น มงฺกุกตฺตุกาโม ทวกมฺยตา หีเนน อุกฺกฏฺ วเทติ ขตฺติยํ พฺราหฺมณํ จณฺฑาโลสิ เวโณสิ เนสาโทสิ รถกาโรสิ ปุกฺกุโสสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุพฺภาสิตสฺส ฯ {๒๔๖.๑} อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ น ขุํเสตุกาโม น วมฺเภตุกาโม น มงฺกุกตฺตุกาโม ทวกมฺยตา อุกฺกฏฺเน หีนํ วเทติ จณฺฑาลํ เวณํ เนสาทํ รถการํ ปุกฺกุสํ ขตฺติโยสิ พฺราหฺมโณสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุพฺภาสิตสฺส ฯ {๒๔๖.๒} อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ น ขุํเสตุกาโม น วมฺเภตุกาโม น มงฺกุกตฺตุกาโม ทวกมฺยตา อุกฺกฏฺเน อุกฺกฏฺ วเทติ ขตฺติยํ พฺราหฺมณํ ขตฺติโยสิ พฺราหฺมโณสีติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุพฺภาสิตสฺส ฯเปฯ {๒๔๖.๓} อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ น ขุํเสตุกาโม น วมฺเภตุกาโม น มงฺกุกตฺตุกาโม ทวกมฺยตา หีเนน หีนํ วเทติ ฯเปฯ หีเนน อุกฺกฏฺ วเทติ ฯเปฯ อุกฺกฏฺเน หีนํ วเทติ ฯเปฯ อุกฺกฏฺเน อุกฺกฏฺ วเทติ ปณฺฑิตํ พฺยตฺตํ เมธาวึ พหุสฺสุตํ ธมฺมกถิกํ ปณฺฑิโตสิ พฺยตฺโตสิ เมธาวีสิ พหุสฺสุโตสิ ธมฺมกถิโกสิ นตฺถิ ตุยฺหํ ทุคฺคติ สุคติเยว ตุยฺหํ ปาฏิกงฺขาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุพฺภาสิตสฺส ฯ [๒๔๗] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ น ขุํเสตุกาโม น วมฺเภตุกาโม

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๘๐.

น มงฺกุกตฺตุกาโม ทวกมฺยตา เอวํ วเทติ สนฺติ อิเธกจฺเจ จณฺฑาลา เวณา เนสาทา รถการา ปุกฺกุสาติ ภณติ ฯเปฯ สนฺติ อิเธกจฺเจ ปณฺฑิตา พฺยตฺตา เมธาวิโน พหุสฺสุตา ธมฺมกถิกา นตฺถิ เตสํ ทุคฺคติ สุคติเยว เตสํ ปาฏิกงฺขาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุพฺภาสิตสฺส ฯ [๒๔๘] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ น ขุํเสตุกาโม น วมฺเภตุกาโม น มงฺกุกตฺตุกาโม ทวกมฺยตา เอวํ วเทติ เย นูน จณฺฑาลา เวณา เนสาทา รถการา ปุกฺกุสาติ ภณติ ฯเปฯ เย นูน ปณฺฑิตา พฺยตฺตา เมธาวิโน พหุสฺสุตา ธมฺมกถิกาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุพฺภาสิตสฺส ฯ [๒๔๙] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนํ น ขุํเสตุกาโม น วมฺเภตุกาโม น มงฺกุกตฺตุกาโม ทวกมฺยตา เอวํ วเทติ น มยํ จณฺฑาลา เวณา เนสาทา รถการา ปุกฺกุสาติ ภณติ ฯเปฯ น มยํ ปณฺฑิตา พฺยตฺตา เมธาวิโน พหุสฺสุตา ธมฺมกถิกา นตฺถิ อมฺหากํ ทุคฺคติ สุคติเยว อมฺหากํ ปาฏิกงฺขาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุพฺภาสิตสฺส ฯ [๒๕๐] อุปสมฺปนฺโน อนุปสมฺปนฺนํ น ขุํเสตุกาโม น วมฺเภตุกาโม น มงฺกุกตฺตุกาโม ทวกมฺยตา หีเนน หีนํ วเทติ ฯเปฯ หีเนน อุกฺกฏฺ วเทติ ฯเปฯ อุกฺกฏฺเน หีนํ วเทติ ฯเปฯ อุกฺกฏฺเน อุกฺกฏฺ วเทติ ปณฺฑิตํ พฺยตฺตํ เมธาวึ พหุสฺสุตํ ธมฺมกถิกํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๘๑.

ปณฺฑิโตสิ พฺยตฺโตสิ เมธาวีสิ พหุสฺสุโตสิ ธมฺมกถิโกสิ นตฺถิ ตุยฺหํ ทุคฺคติ สุคติเยว ตุยฺหํ ปาฏิกงฺขาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุพฺภาสิตสฺส ฯ [๒๕๑] อุปสมฺปนฺโน อนุปสมฺปนฺนํ น ขุํเสตุกาโม น วมฺเภตุกาโม น มงฺกุกตฺตุกาโม ทวกมฺยตา เอวํ วเทติ สนฺติ อิเธกจฺเจ จณฺฑาลา เวณา เนสาทา รถการา ปุกฺกุสาติ ภณติ ฯเปฯ สนฺติ อิเธกจฺเจ ปณฺฑิตา พฺยตฺตา เมธาวิโน พหุสฺสุตา ธมฺมกถิกา นตฺถิ เตสํ ทุคฺคติ สุคติเยว เตสํ ปาฏิกงฺขาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุพฺภาสิตสฺส ฯ [๒๕๒] อุปสมฺปนฺโน อนุปสมฺปนฺนํ น ขุํเสตุกาโม น วมฺเภตุกาโม น มงฺกุกตฺตุกาโม ทวกมฺยตา เอวํ วเทติ เย นูน จณฺฑาลา เวณา เนสาทา รถการา ปุกฺกุสาติ ภณติ ฯเปฯ เย นูน ปณฺฑิตา พฺยตฺตา เมธาวิโน พหุสฺสุตา ธมฺมกถิกถาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุพฺภาสิตสฺส ฯ [๒๕๓] อุปสมฺปนฺโน อนุปสมฺปนฺนํ น ขุํเสตุกาโม น วมฺเภตุกาโม น มงฺกุกตฺตุกาโม ทวกมฺยตา เอวํ วเทติ น มยํ จณฺฑาลา เวณา เนสาทา รถการา ปุกฺกุสาติ ภณติ ฯเปฯ น มยํ ปณฺฑิตา พฺยตฺตา เมธาวิโน พหุสฺสุตา ธมฺมกถิกา นตฺถิ อมฺหากํ ทุคฺคติ สุคติเยว อมฺหากํ ปาฏิกงฺขาติ ภณติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุพฺภาสิตสฺส ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๘๒.

[๒๕๔] อนาปตฺติ อตฺถปุเรกฺขารสฺส ธมฺมปุเรกฺขารสฺส อนุสาสนีปุเรกฺขารสฺส อุมฺมตฺตกสฺส ขิตฺตจิตฺตสฺส เวทนฏฺฏสฺส ^๑- อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ ทุติยสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ ------- @เชิงอรรถ: ^๑ ม. เวทนาฏฺฏสฺส ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๘๓.

ตติยสิกฺขาปทํ [๒๕๕] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ภิกฺขูนํ ภณฺฑนชาตานํ กลหชาตานํ วิวาทาปนฺนานํ เปสุญฺ อุปสํหรนฺติ อิมสฺส สุตฺวา อมุสฺส อกฺขายนฺติ อิมสฺส เภทาย อมุสฺส สุตฺวา อิมสฺส อกฺขายนฺติ อมุสฺส เภทาย เตน อนุปฺปนฺนานิ เจว ภณฺฑนานิ อุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนานิ จ ภณฺฑนานิ ภิยฺโยภาวาย เวปุลฺลาย สํวตฺตนฺติ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ภิกฺขูนํ ภณฺฑนชาตานํ กลหชาตานํ วิวาทาปนฺนานํ เปสุญฺ อุปสํหริสฺสนฺติ อิมสฺส สุตฺวา อมุสฺส อกฺขายิสฺสนฺติ อิมสฺส เภทาย อมุสฺส สุตฺวา อิมสฺส อกฺขายิสฺสนฺติ อมุสฺส เภทาย เตน อนุปฺปนฺนานิ เจว ภณฺฑนานิ อุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนานิ จ ภณฺฑนานิ ภิยฺโยภาวาย เวปุลฺลาย สํวตฺตนฺตีติ ฯ {๒๕๕.๑} อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯเปฯ สจฺจํ กิร ตุเมฺห ภิกฺขเว ภิกฺขูนํ ภณฺฑนชาตานํ กลหชาตานํ วิวาทาปนฺนานํ เปสุญฺ อุปสํหรถ อิมสฺส สุตฺวา อมุสฺส อกฺขายถ อิมสฺส เภทาย อมุสฺส สุตฺวา อิมสฺส อกฺขายถ อมุสฺส เภทาย เตน อนุปฺปนฺนานิ เจว ภณฺฑนานิ อุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนานิ จ ภณฺฑนานิ ภิยฺโยภาวาย เวปุลฺลาย สํวตฺตนฺตีติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๘๔.

สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม ตุเมฺห โมฆปุริสา ภิกฺขูนํ ภณฺฑนชาตานํ กลหชาตานํ วิวาทาปนฺนานํ เปสุญฺ อุปสํหริสฺสถ อิมสฺส สุตฺวา อมุสฺส อกฺขายิสฺสถ อิมสฺส เภทาย อมุสฺส สุตฺวา อิมสฺส อกฺขายิสฺสถ อมุสฺส เภทาย เตน อนุปฺปนฺนานิ เจว ภณฺฑนานิ อุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนานิ จ ภณฺฑนานิ ภิยฺโยภาวาย เวปุลฺลาย สํวตฺตนฺติ เนตํ โมฆปุริสา อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๒๕๕.๒} ภิกฺขุเปสุญฺเ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๒๕๖] เปสุญฺ นาม ทฺวีหากาเรหิ เปสุญฺ โหติ ปิยกมฺยสฺส วา เภทาธิปฺปายสฺส วา ฯ ทสหิ อากาเรหิ เปสุญฺ อุปสํหรติ ชาติโตปิ นามโตปิ โคตฺตโตปิ กมฺมโตปิ สิปฺปโตปิ อาพาธโตปิ ลิงฺคโตปิ กิเลสโตปิ อาปตฺติโตปิ อกฺโกสโตปิ ฯ ชาติ นาม เทฺว ชาติโย หีนา จ ชาติ อุกฺกฏฺา จ ชาติ ฯ หีนา นาม ชาติ จณฺฑาลชาติ เวณชาติ เนสาทชาติ รถการชาติ ปุกฺกุสชาติ เอสา หีนา นาม ชาติ ฯ อุกฺกฏฺา นาม ชาติ ขตฺติยชาติ พฺราหฺมณชาติ เอสา อุกฺกฏฺา นาม ชาติ ฯเปฯ อกฺโกโส นาม เทฺว อกฺโกสา หีโน จ อกฺโกโส อุกฺกฏฺโ จ อกฺโกโส ฯ หีโน นาม อกฺโกโส โอฏฺโสิ เมณฺโฑสิ โคโณสิ คทฺรโภสิ ติรจฺฉานคโตสิ เนรยิโกสิ นตฺถิ ตุยฺหํ สุคติ ทุคฺคติเยว ตุยฺหํ ปาฏิกงฺขาติ ยกาเรน วา ภกาเรน วา กาฏโกฏจิกาย วา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๘๕.

เอโส หีโน นาม อกฺโกโส ฯ อุกฺกฏฺโ นาม อกฺโกโส ปณฺฑิโตสิ พฺยตฺโตสิ เมธาวีสิ พหุสฺสุโตสิ ธมฺมกถิโกสิ นตฺถิ ตุยฺหํ ทุคฺคติ สุคติเยว ตุยฺหํ ปาฏิกงฺขาติ เอโส อุกฺกฏฺโ นาม อกฺโกโส ฯ [๒๕๗] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม ตํ จณฺฑาโล เวโณ เนสาโท รถกาโร ปุกฺกุโสติ ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๕๘] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม ตํ ขตฺติโย พฺราหฺมโณติ ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๕๙] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม ตํ อวกณฺณโก ชวกณฺณโก ธนิฏฺโก สวิฏฺโก กุลวฑฺฒโกติ ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๖๐] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม ตํ พุทฺธรกฺขิโต ธมฺมรกฺขิโต สงฺฆรกฺขิโตติ ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๖๑] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม ตํ โกสิโย ภารทฺวาโชติ ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๘๖.

[๒๖๒] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม ตํ โคตโม โมคฺคลฺลาโน กจฺจายโน วาเสฏฺโติ ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๖๓] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม ตํ โกฏฺโก ปุปฺผฉฑฺฑโกติ ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๖๔] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม ตํ กสโก วาณิโช โครกฺโขติ ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๖๕] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม ตํ นฬกาโร กุมฺภกาโร เปสกาโร จมฺมกาโร นหาปิโตติ ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๖๖] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม ตํ มุทฺธิโก คณโก เลขโกติ ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๖๗] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม ตํ กุฏฺิโก คณฺฑิโก กิลาสิโก โสสิโก อปมาริโกติ ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๘๗.

[๒๖๘] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม ตํ มธุเมหิโกติ ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๖๙] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม ตํ อติทีโฆ อติรสฺโส อติกโณฺห อจฺโจทาโตติ ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๗๐] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม ตํ นาติทีโฆ นาติรสฺโส นาติกโณฺห นาจฺโจทาโตติ ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๗๑] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม ตํ ราคปริยุฏฺิโต โทสปริยุฏฺิโต โมหปริยุฏฺิโตติ ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๗๒] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม ตํ วีตราโค วีตโทโส วีตโมโหติ ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๗๓] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม ตํ ปาราชิกํ อชฺฌาปนฺโน สงฺฆาทิเสสํ อชฺฌาปนฺโน ถุลฺลจฺจยํ อชฺฌาปนฺโน ปาจิตฺติยํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๘๘.

อชฺฌาปนฺโน ปาฏิเทสนียํ อชฺฌาปนฺโน ทุกฺกฏํ อชฺฌาปนฺโน ทุพฺภาสิตํ อชฺฌาปนฺโนติ ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๗๔] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม ตํ โสตาปนฺโนติ ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๗๕] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม ตํ โอฏฺโ เมณฺโฑ โคโณ คทฺรโภ ติรจฺฉานคโต เนรยิโก นตฺถิ ตสฺส สุคติ ทุคฺคติเยว ตสฺส ปาฏิกงฺขาติ ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๗๖] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม ตํ ปณฺฑิโต พฺยตฺโต เมธาวี พหุสฺสุโต ธมฺมกถิโก นตฺถิ ตสฺส ทุคฺคติ สุคติเยว ตสฺส ปาฏิกงฺขาติ ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๗๗] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม สนฺติ อิเธกจฺเจ จณฺฑาลา เวณา เนสาทา รถการา ปุกฺกุสาติ ภณติ น โส อญฺ ภณติ ตญฺเว ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯ [๒๗๘] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม สนฺติ อิเธกจฺเจ ขตฺติยา พฺราหฺมณาติ ภณติ น โส อญฺ ภณติ ตญฺเว ภณตีติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๘๙.

อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯเปฯ [๒๗๙] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม สนฺติ อิเธกจฺเจ ปณฺฑิตา พฺยตฺตา เมธาวิโน พหุสฺสุตา ธมฺมกถิกา นตฺถิ เตสํ ทุคฺคติ สุคติเยว เตสํ ปาฏิกงฺขาติ ภณติ น โส อญฺ ภณติ ตญฺเว ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯ [๒๘๐] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม เย นูน จณฺฑาลา เวณา เนสาทา รถการา ปุกฺกุสาติ ภณติ น โส อญฺ ภณติ ตญฺเว ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯเปฯ อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม เย นูน ปณฺฑิตา พฺยตฺตา เมธาวิโน พหุสฺสุตา ธมฺมกถิกา นตฺถิ เตสํ ทุคฺคติ สุคติเยว เตสํ ปาฏิกงฺขาติ ภณติ น โส อญฺ ภณติ ตญฺเว ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯ [๒๘๑] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม น มยํ จณฺฑาลา เวณา เนสาทา รถการา ปุกฺกุสาติ ภณติ น โส อญฺ ภณติ ตญฺเว ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯเปฯ อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๐.

อุปสํหรติ อิตฺถนฺนาโม น มยํ ปณฺฑิตา พฺยตฺตา เมธาวิโน พหุสฺสุตา ธมฺมกถิกา นตฺถิ อมฺหากํ ทุคฺคติ สุคติเยว อมฺหากํ ปาฏิกงฺขาติ ภณติ น โส อญฺ ภณติ ตญฺเว ภณตีติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ทุกฺกฏสฺส ฯ [๒๘๒] อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อาปตฺติ วาจาย วาจาย ปาจิตฺติยสฺส ฯ อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อนุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อุปสมฺปนฺโน อนุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อุปสมฺปนฺโน อนุปสมฺปนฺนสฺส สุตฺวา อนุปสมฺปนฺนสฺส เปสุญฺ อุปสํหรติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ [๒๘๓] อนาปตฺติ นปิยกมฺยสฺส นเภทาธิปฺปายสฺส อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ ตติยสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ -------

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๑.

จตุตฺถสิกฺขาปทํ [๒๘๔] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อุปาสเก ปทโส ธมฺมํ วาเจนฺติ ฯ อุปาสกา ภิกฺขูสุ อคารวา อปฺปติสฺสา อสภาควุตฺติกา วิหรนฺติ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อุปาสเก ปทโส ธมฺมํ วาเจสฺสนฺติ อุปาสกา ภิกฺขูสุ อคารวา อปฺปติสฺสา อสภาควุตฺติกา วิหรนฺตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯเปฯ สจฺจํ กิร ตุเมฺห ภิกฺขเว อุปาสเก ปทโส ธมฺมํ วาเจถ อุปาสกา ภิกฺขูสุ อคารวา อปฺปติสฺสา อสภาควุตฺติกา วิหรนฺตีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม ตุเมฺห โมฆปุริสา อุปาสเก ปทโส ธมฺมํ วาเจสฺสถ อุปาสกา ภิกฺขูสุ อคารวา อปฺปติสฺสา อสภาควุตฺติกา วิหรนฺติ เนตํ โมฆปุริสา อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ โย ปน ภิกฺขุ อนุปสมฺปนฺนํ ปทโส ธมฺมํ วาเจยฺย ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๒๘๕] โย ปนาติ โย ยาทิโส ฯเปฯ ภิกฺขูติ ฯเปฯ อยํ อิมสฺมึ อตฺเถ อธิปฺเปโต ภิกฺขูติ ฯ อนุปสมฺปนฺโน นาม ภิกฺขุญฺจ ภิกฺขุนิญฺจ เปตฺวา อวเสโส อนุปสมฺปนฺโน นาม ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๒.

[๒๘๖] ปทโส นาม ^๑- ปทํ อนุปทํ อนฺวกฺขรํ อนุพฺยญฺชนํ ฯ ปทํ นาม เอกโต ปฏฺเปตฺวา เอกโต โอสาเปนฺติ ฯ อนุปทํ นาม ปาเฏกฺกํ ปฏฺเปตฺวา เอกโต โอสาเปนฺติ ฯ อนฺวกฺขรํ นาม รูปํ อนิจฺจนฺติ วุจฺจมาโน รูติ ^๒- โอปาเตติ ฯ อนุพฺยญฺชนํ นาม รูปํ อนิจฺจนฺติ วุจฺจมาโน เวทนา อนิจฺจาติ สทฺทํ นิจฺฉาเรติ ฯ ยญฺจ ปทํ ยญฺจ อนุปทํ ยญฺจ อนฺวกฺขรํ ยญฺจ อนุพฺยญฺชนํ สพฺพเมตํ ปทโส ธมฺโม ^๓- นาม ฯ ธมฺโม นาม พุทฺธภาสิโต สาวกภาสิโต อิสิภาสิโต เทวตาภาสิโต อตฺถุปสญฺหิโต ธมฺมุปสญฺหิโต ฯ วาเจยฺยาติ ปเทน วาเจติ ปเท ปเท อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ อกฺขราย วาเจติ อกฺขรกฺขราย อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๘๗] อนุปสมฺปนฺเน อนุปสมฺปนฺนสญฺี ปทโส ธมฺมํ วาเจติ อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ อนุปสมฺปนฺเน เวมติโก ปทโส ธมฺมํ วาเจติ อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ อนุปสมฺปนฺเน อุปสมฺปนฺนสญฺี ปทโส ธมฺมํ วาเจติ อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ อุปสมฺปนฺเน อนุปสมฺปนฺนสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อุปสมฺปนฺเน เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อุปสมฺปนฺเน อุปสมฺปนฺนสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๒๘๘] อนาปตฺติ เอกโต อุทฺทิสาเปนฺโต เอกโต สชฺฌายํ @เชิงอรรถ: ^๑ ยุ. อิทํ ปาทฺวยํ น ทิสฺสติ ฯ ^๒ ม. รุนฺติ ฯ ^๓ อติเรกปาเน ภวิตพฺพํ ฯ @ม. อยํ ปาโ นตฺถิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๓.

กโรนฺโต เยภุยฺเยน ปคุณํ คนฺถํ ภณนฺตํ โอปาเตติ โอสาเรนฺตํ โอปาเตติ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ จตุตฺถสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ -------

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๔.

ปญฺจมสิกฺขาปทํ [๒๘๙] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา อาฬวิยํ วิหรติ อคฺคาฬเว เจติเย ฯ เตน โข ปน สมเยน อุปาสกา อารามํ อาคจฺฉนฺติ ธมฺมสฺสวนาย ฯ ธมฺเม ภาสิเต เถรา ภิกฺขู ยถาวิหารํ คจฺฉนฺติ ฯ นวกา ภิกฺขู ตตฺเถว อุปฏฺานสาลายํ อุปาสเกหิ สทฺธึ มุฏฺสฺสตี อสมฺปชานา นคฺคา วิกุชฺชมานา ^๑- กากจฺฉมานา เสยฺยํ กปฺเปนฺติ ฯ อุปาสกา อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ภทฺทนฺตา มุฏฺสฺสตี อสมฺปชานา นคฺคา วิกุชฺชมานา กากจฺฉมานา เสยฺยํ กปฺเปสฺสนฺตีติ ฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ อุปาสกานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขียนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ภิกฺขู อนุปสมฺปนฺเนน สห เสยฺยํ กปฺเปสฺสนฺตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯเปฯ สจฺจํ กิร ภิกฺขเว ภิกฺขู อนุปสมฺปนฺเนน สห เสยฺยํ กปฺเปนฺตีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม เต ภิกฺขเว โมฆปุริสา อนุปสมฺปนฺเนน สห เสยฺยํ กปฺเปสฺสนฺติ เนตํ ภิกฺขเว อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๒๘๙.๑} โย ปน ภิกฺขุ อนุปสมฺปนฺเนน สห เสยฺยํ กปฺเปยฺย ปาจิตฺติยนฺติ ฯ {๒๘๙.๒} เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺตฺตํ โหติ ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. วิกูชมานา ฯ เอวมุปริปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๕.

[๒๙๐] อถโข ภควา อาฬวิยํ ยถาภิรนฺตํ วิหริตฺวา เยน โกสมฺพี เตน จาริกํ ปกฺกามิ อนุปุพฺเพน จาริกํ จรมาโน เยน โกสมฺพี ตทวสริ ฯ ตตฺร สุทํ ภควา โกสมฺพิยํ วิหรติ พทริการาเม ฯ ภิกฺขู อายสฺมนฺตํ ราหุลํ เอตทโวจุํ ภควตา อาวุโส ราหุล สิกฺขาปทํ ปญฺตฺตํ น อนุปสมฺปนฺเนน สห เสยฺยา กปฺเปตพฺพาติ เสยฺยํ อาวุโส ราหุล ชานาหีติ ฯ อถโข อายสฺมา ราหุโล เสยฺยํ อลภมาโน วจฺจกุฏิยา เสยฺยํ กปฺเปสิ ฯ อถโข ภควา รตฺติยา ปจฺจูสสมยํ ปจฺจุฏฺาย เยน วจฺจกุฏี เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา อุกฺกาสิ ฯ อายสฺมาปิ ราหุโล อุกฺกาสิ ฯ โก เอตฺถาติ ฯ อหํ ภควา ราหุโลติ ฯ กิสฺส ตฺวํ ราหุล อิธ นิปนฺโนสีติ ^๑- ฯ อถโข อายสฺมา ราหุโล ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ อนุชานามิ ภิกฺขเว อนุปสมฺปนฺเนน ทฺวิรตฺตติรตฺตํ สห เสยฺยํ กปฺเปตุํ ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๒๙๐.๑} โย ปน ภิกฺขุ อนุปสมฺปนฺเนน อุตฺตริทฺวิรตฺตติรตฺตํ สห เสยฺยํ กปฺเปยฺย ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๒๙๑] โย ปนาติ โย ยาทิโส ฯเปฯ ภิกฺขูติ ฯเปฯ อยํ อิมสฺมึ อตฺเถ อธิปฺเปโต ภิกฺขูติ ฯ อนุปสมฺปนฺโน นาม ภิกฺขุํ เปตฺวา อวเสโส อนุปสมฺปนฺโน นาม ฯ อุตฺตริทฺวิรตฺตติรตฺตนฺติ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. นิสินฺโนสีติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๖.

อติเรกทฺวิรตฺตติรตฺตํ ฯ สหาติ เอกโต ฯ เสยฺยา นาม สพฺพจฺฉนฺนา สพฺพปริจฺฉนฺนา เยภุยฺเยนจฺฉนฺนา เยภุยฺเยน ปริจฺฉนฺนา ฯ เสยฺยํ กปฺเปยฺยาติ จตุตฺเถ ทิวเส อตฺถงฺคเต สุริเย อนุปสมฺปนฺเน นิปนฺเน ภิกฺขุ นิปชฺชติ อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ ภิกฺขุ นิปนฺเน อนุปสมฺปนฺโน นิปชฺชติ อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ อุโภ วา นิปชฺชนฺติ อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ อุฏฺหิตฺวา ปุนปฺปุนํ นิปชฺชนฺติ อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๙๒] อนุปสมฺปนฺเน อนุปสมฺปนฺนสญฺี อุตฺตริทฺวิรตฺตติรตฺตํ สห เสยฺยํ กปฺเปติ อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ อนุปสมฺปนฺเน เวมติโก อุตฺตริทฺวิรตฺตติรตฺตํ สห เสยฺยํ กปฺเปติ อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ อนุปสมฺปนฺเน อุปสมฺปนฺนสญฺี อุตฺตริทฺวิรตฺตติรตฺตํ สห เสยฺยํ กปฺเปติ อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ อุปฑฺฒจฺฉนฺเน อุปฑฺฒปริจฺฉนฺเน อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อุปสมฺปนฺเน อนุปสมฺปนฺนสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อุปสมฺปนฺเน เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อุปสมฺปนฺเน อุปสมฺปนฺนสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๒๙๓] อนาปตฺติ เทฺว ติสฺโส รตฺติโย วสติ อูนกเทฺวติสฺโส รตฺติโย วสติ เทฺว รตฺติโย วสิตฺวา ตติยาย รตฺติยา ปุรารุณา นิกฺขมิตฺวา ปุน วสติ สพฺพจฺฉนฺเน สพฺพอปริจฺฉนฺเน สพฺพปริจฺฉนฺเน สพฺพอจฺฉนฺเน เยภุยฺเยน อจฺฉนฺเน เยภุยฺเยน อปริจฺฉนฺเน อนุปสมฺปนฺเน นิปนฺเน ภิกฺขุ นิสีทติ ภิกฺขุ นิปนฺเน อนุปสมฺปนฺโน

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๗.

นิสีทติ อุโภ วา นิสีทนฺติ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ ปญฺจมสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ -------

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๘.

ฉฏฺสิกฺขาปทํ [๒๙๔] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา อนุรุทฺโธ โกสเลสุ ชนปเทสุ ^๑- สาวตฺถึ คจฺฉนฺโต สายํ อญฺตรํ คามํ อุปคจฺฉิ ฯ เตน โข ปน สมเยน ตสฺมึ คาเม อญฺตริสฺสา อิตฺถิยา อาวสถาคารํ ปญฺตฺตํ โหติ ฯ อถโข อายสฺมา อนุรุทฺโธ เยน สา อิตฺถี เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ตํ อิตฺถึ เอตทโวจ สเจ เต ภคินิ อครุ วเสยฺยามิ เอกรตฺตึ ^๒- อาวสถาคาเรติ ฯ วเสยฺยาถ ภนฺเตติ ฯ อญฺเปิ อทฺธิกา เยน สา อิตฺถี เตนุปสงฺกมึสุ อุปสงฺกมิตฺวา ตํ อิตฺถึ เอตทโวจุํ สเจ เต อยฺเย อครุ วเสยฺยาม เอกรตฺตึ อาวสถาคาเรติ ฯ เอโส โข อยฺโย สมโณ ปมํ อุปคโต สเจ โส อนุชานาติ วเสยฺยาถาติ ฯ {๒๙๔.๑} อถโข เต อทฺธิกา เยนายสฺมา อนุรุทฺโธ เตนุปสงฺกมึสุ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ อนุรุทฺธํ เอตทโวจุํ สเจ เต ภนฺเต อครุ วเสยฺยาม เอกรตฺตึ อาวสถาคาเรติ ฯ วเสยฺยาถ อาวุโสติ ฯ อถโข สา อิตฺถี อายสฺมนฺเต อนุรุทฺเธ สห ทสฺสเนน ปฏิพทฺธจิตฺตา อโหสิ ฯ อถโข สา อิตฺถี เยนายสฺมา อนุรุทฺโธ เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ อนุรุทฺธํ เอตทโวจ อยฺโย ภนฺเต อิเมหิ มนุสฺเสหิ อากิณฺโณ น ผาสุ วิหริสฺสติ สาธาหํ ภนฺเต @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ชนปเท ฯ สพฺพตฺถ อีทิสเมว ฯ ^๒ ม. วเสยฺยาม เอกรตฺตํ ฯ เอวมุปริปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๙.

อยฺยสฺส มญฺจกํ อพฺภนฺตรํ ปญฺาเปยฺยนฺติ ฯ อธิวาเสสิ โข อายสฺมา อนุรุทฺโธ ตุณฺหีภาเวน ฯ อถโข สา อิตฺถี อายสฺมโต อนุรุทฺธสฺส สามํ ^๑- มญฺจกํ อพฺภนฺตรํ ปญฺาเปตฺวา อลงฺกตปฏิยตฺตา คนฺธคนฺธินี เยนายสฺมา อนุรุทฺโธ เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ อนุรุทฺธํ เอตทโวจ อยฺโย ภนฺเต อภิรูโป ทสฺสนีโย ปาสาทิโก อหญฺจมฺหิ อภิรูปา ทสฺสนียา ปาสาทิกา สาธาหํ ภนฺเต อยฺยสฺส ปชาปตี ภเวยฺยนฺติ ฯ เอวํ วุตฺเต อายสฺมา อนุรุทฺโธ ตุณฺหี อโหสิ ฯ ทุติยมฺปิ โข ฯเปฯ ตติยมฺปิ โข สา อตฺถี อายสฺมนฺตํ อนุรุทฺธํ เอตทโวจ อยฺโย ภนฺเต อภิรูโป ทสฺสนีโย ปาสาทิโก อหญฺจมฺหิ อภิรูปา ทสฺสนียา ปาสาทิกา สาธุ ภนฺเต อยฺโย มญฺเจว สมฺปฏิจฺฉตุ ^๒- สพฺพญฺจ สาปเตยฺยนฺติ ฯ ตติยมฺปิ โข อายสฺมา อนุรุทฺโธ ตุณฺหี อโหสิ ฯ {๒๙๔.๒} อถโข สา อิตฺถี สาฏกํ นิกฺขิปิตฺวา อายสฺมโต อนุรุทฺธสฺส ปุรโต จงฺกมติปิ ติฏฺติปิ นิสีทติปิ เสยฺยํปิ กปฺเปติ ฯ อถโข อายสฺมา อนุรุทฺโธ อินฺทฺริยานิ โอกฺขิปิตฺวา ตํ อิตฺถึ เนว โอโลเกสิ นปิ อาลปิ ฯ อถโข สา อิตฺถี อจฺฉริยํ วต โภ อพฺภูตํ วต โภ พหู เม มนุสฺสา สเตนปิ สหสฺเสนปิ ปหีณนฺติ อยํ ปน สมโณ มยา สามํ ยาจิยมาโน น อิจฺฉติ มญฺเจว สมฺปฏิจฺฉิตุํ ^๓- สพฺพญฺจ สาปเตยฺยนฺติ สาฏกํ นิวาเสตฺวา อายสฺมโต อนุรุทฺธสฺส ปาเทสุ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. อยํ ปาโ นตฺถิ ฯ ^๒ ม. ยุ. ปฏิจฺฉตุ ฯ ^๓ ม. ยุ. ปฏิจฺฉิตุํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐๐.

สิรสา นิปติตฺวา อายสฺมนฺตํ อนุรุทฺธํ เอตทโวจ อจฺจโย มํ ภนฺเต อจฺจคมา ยถาพาลํ ยถามูฬฺหํ ยถาอกุสลํ ยาหํ เอวรูปมกาสึ ตสฺสา เม ภนฺเต อยฺโย อจฺจยํ อจฺจยโต ปฏิคฺคณฺหาตุ อายตึ สํวรายาติ ฯ อิงฺฆ ตํ ^๑- ภคินิ อจฺจโย อจฺจคมา ยถาพาลํ ยถามูฬฺหํ ยถาอกุสลํ ยา ตฺวํ เอวมกาสิ ยโต จ โข ตฺวํ ภคินิ อจฺจยํ อจฺจยโต ทิสฺวา ยถาธมฺมํ ปฏิกโรสิ ตนฺเต มยํ ปฏิคฺคณฺหาม วุฑฺฒิ เหสา ภคินิ อริยสฺส วินเย โย อจฺจยํ อจฺจยโต ทิสฺวา ยถาธมฺมํ ปฏิกโรติ อายตึ ^๒- สํวรํ อาปชฺชตีติ ฯ {๒๙๔.๓} อถโข สา อิตฺถี ตสฺสา รตฺติยา อจฺจเยน อายสฺมนฺตํ อนุรุทฺธํ ปณีเตน ขาทนีเยน โภชนีเยน สหตฺถา สนฺตปฺเปตฺวา สมฺปวาเรตฺวา อายสฺมนฺตํ อนุรุทฺธํ ภุตฺตาวึ โอนีตปตฺตปาณึ ^[๓]- เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ เอกมนฺตํ นิสินฺนํ โข ตํ อิตฺถึ อายสฺมา อนุรุทฺโธ ธมฺมิยา กถาย สนฺทสฺเสสิ สมาทเปสิ สมุตฺเตเชสิ สมฺปหํเสสิ ฯ อถโข สา อิตฺถี อายสฺมตา อนุรุทฺเธน ธมฺมิยา กถาย สนฺทสฺสิตา สมาทปิตา สมุตฺเตชิตา สมฺปหํสิตา อายสฺมนฺตํ อนุรุทฺธํ เอตทโวจ อภิกฺกนฺตํ ภนฺเต อภิกฺกนฺตํ ภนฺเต เสยฺยถาปิ ภนฺเต นิกฺกุชฺชิตํ วา อุกฺกุชฺเชยฺย ปฏิจฺฉนฺนํ วา วิวเรยฺย มูฬฺหสฺส วา มคฺคํ อาจิกฺเขยฺย อนฺธกาเร วา เตลปฺปชฺโชตํ ธาเรยฺย จกฺขุมนฺโต @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ตวํ ฯ ^๒ ม. ยุ. อายตึ จ ฯ ^๓ ม. ยุ. อภิวาเทตฺวา ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐๑.

รูปานิ ทกฺขนฺตีติ เอวเมวํ ^๑- อยฺเยน อนุรุทฺเธน อเนกปริยาเยน ธมฺโม ปกาสิโต เอสาหํ ภนฺเต ตํ ภควนฺตํ สรณํ คจฺฉามิ ธมฺมญฺจ ภิกฺขุสงฺฆญฺจ อุปาสิกํ มํ อยฺโย ธาเรตุ อชฺชตคฺเค ปาณุเปตํ สรณํ คตนฺติ ฯ {๒๙๔.๔} อถโข อายสฺมา อนุรุทฺโธ สาวตฺถึ คนฺตฺวา ภิกฺขูนํ เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม อายสฺมา อนุรุทฺโธ มาตุคาเมน สห เสยฺยํ กปฺเปสฺสตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯเปฯ สจฺจํ กิร ตฺวํ อนุรุทฺธ มาตุคาเมน สห เสยฺยํ กปฺเปสีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม ตฺวํ อนุรุทฺธ มาตุคาเมน สห เสยฺยํ กปฺเปสฺสสิ เนตํ อนุรุทฺธ อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๒๙๔.๕} โย ปน ภิกฺขุ มาตุคาเมน สห เสยฺยํ กปฺเปยฺย ปาจิตฺติยนฺติ ฯ [๒๙๕] โย ปนาติ โย ยาทิโส ฯเปฯ ภิกฺขูติ ฯเปฯ อยํ อิมสฺมึ อตฺเถ อธิปฺเปโต ภิกฺขูติ ฯ มาตุคาโม นาม มนุสฺสิตฺถี น ยกฺขี น เปตี น ติรจฺฉานคตา อนฺตมโส ตทหุชาตาปิ ทาริกา ปเคว มหนฺตตรี ^๒- ฯ สหาติ เอกโต ฯ เสยฺยา นาม สพฺพจฺฉนฺนา สพฺพปริจฺฉนฺนา เยภุยฺเยนจฺฉนฺนา เยภุยฺเยน ปริจฺฉนฺนา ฯ เสยฺยํ กปฺเปยฺยาติ อตฺถงฺคเต สุริเย มาตุคาเม นิปนฺเน ภิกฺขุ นิปชฺชติ @เชิงอรรถ: ^๑ สพฺพตฺถ เอวเมวาติ ปาโ ปญฺายติ ฯ ^๒ ม. มหตฺตรี ฯ ยุ. มหตรี ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐๒.

อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ ภิกฺขุ นิปนฺเน มาตุคาเม นิปชฺชติ อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ อุโภ วา นิปชฺชนฺติ อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ อุฏฺหิตฺวา ปุนปฺปุนํ นิปชฺชนฺติ อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ [๒๙๖] มาตุคาเม มาตุคามสญฺี สห เสยฺยํ กปฺเปติ อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ มาตุคาเม เวมติโก สห เสยฺยํ กปฺเปติ อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ มาตุคาเม อมาตุคามสญฺี สห เสยฺยํ กปฺเปติ อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ {๒๙๖.๑} อุปฑฺฒจฺฉนฺเน อุปฑฺฒปริจฺฉนฺเน อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ ยกฺขิยา ^๑- วา เปติยา วา ปณฺฑเกน วา ติรจฺฉานคติตฺถิยา วา สห เสยฺยํ กปฺเปติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อมาตุคาเม มาตุคามสญฺี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อมาตุคาเม เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อมาตุคาเม อมาตุคามสญฺี อนาปตฺติ ฯ [๒๙๗] อนาปตฺติ สพฺพจฺฉนฺเน สพฺพอปริจฺฉนฺเน สพฺพปริจฺฉนฺเน สพฺพอจฺฉนฺเน เยภุยฺเยน อจฺฉนฺเน เยภุยฺเยน อปริจฺฉนฺเน มาตุคาเม นิปนฺเน ภิกฺขุ นิสีทติ ภิกฺขุ นิปนฺเน มาตุคาโม นิสีทติ อุโภ วา นิสีทนฺติ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ ฉฏฺสิกฺขาปทํ นิฏฺิตํ ฯ ------- @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยกฺขินิยา ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐๓.

สตฺตมสิกฺขาปทํ [๒๙๘] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา อุทายิ สาวตฺถิยํ กุลูปโก โหติ พหุกานิ กุลานิ อุปสงฺกมติ ฯ อถโข อายสฺมา อุทายิ ปุพฺพณฺหสมยํ นิวาเสตฺวา ปตฺตจีวรมาทาย เยน อญฺตรํ กุลํ เตนุปสงฺกมิ ฯ เตน โข ปน สมเยน ฆรณี นิเวสนทฺวาเร นิสินฺนา โหติ ฯ ฆรสุณฺหา อาวสถทฺวาเร นิสินฺนา โหติ ฯ อถโข อายสฺมา อุทายิ เยน ฆรณี เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ฆรณิยา อุปกณฺณเก ธมฺมํ เทเสสิ ฯ อถโข ฆรสุณฺหาย เอตทโหสิ กินฺนุ โข โส สมโณ สสฺสุยา ชาโร อุทาหุ โอภาสตีติ ฯ {๒๙๘.๑} อถโข อายสฺมา อุทายิ ฆรณิยา อุปกณฺณเก ธมฺมํ เทเสตฺวา เยน ฆรสุณฺหา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ฆรสุณฺหาย อุปกณฺณเก ธมฺมํ เทเสสิ ฯ อถโข ฆรณิยา เอตทโหสิ กินฺนุ โข โส สมโณ ฆรสุณฺหาย ชาโร อุทาหุ โอภาสตีติ ฯ อถโข อายสฺมา อุทายิ ฆรสุณฺหาย อุปกณฺณเก ธมฺมํ เทเสตฺวา ปกฺกามิ ฯ อถโข ฆรณี ฆรสุณฺหํ เอตทโวจ เห เช กึ เต โส ^๑- สมโณ อโวจาติ ฯ ธมฺมํ เม อยฺเย เทเสสิ อยฺยาย ปน กึ อโวจาติ ฯ มยฺหํปิ ธมฺมํ เทเสสีติ ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. เอโส ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐๔.

ตา อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม อยฺโย อุทายิ มาตุคามสฺส ^๑- อุปกณฺณเก ธมฺมํ เทเสสฺสติ นนุ นาม วิสฺสฏฺเน วิวเฏน ธมฺโม เทเสตพฺโพติ ฯ {๒๙๘.๒} อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู ตาสํ อิตฺถีนํ อุชฺฌายนฺตีนํ ขียนฺตีนํ วิปาเจนฺตีนํ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม อายสฺมา อุทายิ มาตุคามสฺส ธมฺมํ เทเสสฺสตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯเปฯ สจฺจํ กิร ตฺวํ อุทายิ มาตุคามสฺส ธมฺมํ เทเสสีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม ตฺวํ โมฆปุริส มาตุคามสฺส ธมฺมํ เทเสสฺสสิ เนตํ โมฆปุริส อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๒๙๘.๓} โย ปน ภิกฺขุ มาตุคามสฺส ธมฺมํ เทเสยฺย ปาจิตฺติยนฺติ ฯ {๒๙๘.๔} เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺตฺตํ โหติ ฯ [๒๙๙] เตน โข ปน สมเยน อุปาสิกา ภิกฺขู ปสฺสิตฺวา เอตทโวจุํ อิงฺฆ อยฺยา ธมฺมํ เทเสถาติ ฯ น ภคินิ กปฺปติ มาตุคามสฺส ธมฺมํ เทเสตุนฺติ ฯ อิงฺฆ อยฺยา ฉปฺปญฺจวาจาหิ ธมฺมํ เทเสถ สกฺกา เอตฺตเกนปิ ธมฺโม อญฺาตุนฺติ ฯ น ภคินิ กปฺปติ มาตุคามสฺส ธมฺมํ เทเสตุนฺติ กุกฺกุจฺจายนฺตา น เทเสสุํ ฯ อุปาสิกา อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม อยฺยา อเมฺหหิ ยาจิยมานา ธมฺมํ น เทเสสฺสนฺตีติ ฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู ตาสํ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. อยํ ปาโ นตฺถิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐๕.

อุปาสิกานํ อุชฺฌายนฺตีนํ ขียนฺตีนํ วิปาเจนฺตีนํ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ อนุชานามิ ภิกฺขเว มาตุคามสฺส ฉปฺปญฺจวาจาหิ ธมฺมํ เทเสตุํ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๒๙๙.๑} โย ปน ภิกฺขุ มาตุคามสฺส อุตฺตริฉปฺปญฺจวาจาหิ ธมฺมํ เทเสยฺย ปาจิตฺติยนฺติ ฯ {๒๙๙.๒} เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺตฺตํ โหติ ฯ [๓๐๐] เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ภควตา อนุญฺาตํ มาตุคามสฺส ฉปฺปญฺจวาจาหิ ธมฺมํ เทเสตุนฺติ ฯ เต อวิญฺุํ ปุริสวิคฺคหํ อุปนิสีทาเปตฺวา มาตุคามสฺส อุตฺตริฉปฺปญฺจวาจาหิ ธมฺมํ เทเสนฺติ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อวิญฺุํ ปุริสวิคฺคหํ อุปนิสีทาเปตฺวา มาตุคามสฺส อุตฺตริฉปฺปญฺจวาจาหิ ธมฺมํ เทเสสฺสนฺตีติ ฯ {๓๐๐.๑} อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯเปฯ สจฺจํ กิร ตุเมฺห ภิกฺขเว อวิญฺุํ ปุริสวิคฺคหํ อุปนิสีทาเปตฺวา มาตุคามสฺส อุตฺตริฉปฺปญฺจวาจาหิ ธมฺมํ เทเสถาติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม ตุเมฺห โมฆปุริสา อวิญฺุํ ปุริสวิคฺคหํ อุปนิสีทาเปตฺวา มาตุคามสฺส อุตฺตริฉปฺปญฺจวาจาหิ ธมฺมํ เทเสสฺสถ เนตํ โมฆปุริสา อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐๖.

อุทฺทิเสยฺยาถ {๓๐๐.๒} โย ปน ภิกฺขุ มาตุคามสฺส อุตฺตริฉปฺปญฺจวาจาหิ ธมฺมํ เทเสยฺย อญฺตฺร วิญฺุนา ปุริสวิคฺคเหน ปาจิตฺติยนฺติ ฯ

เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒ หน้าที่ ๑-๒๐๖. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=2&item=1&items=881&pagebreak=1 อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=2&item=1&items=881&pagebreak=1&mode=bracket อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=2&item=1&items=881&pagebreak=1 อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=2&item=1&items=881&pagebreak=1 ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=2&i=1 The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=2&A=3262 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=2&A=3262 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒ http://84000.org/tipitaka/read/?index_2