|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
|
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ ภาษาบาลี อักษรไทย พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๑๙ สุตฺต. ขุ. ชาตกํ (๑): เอก-จตฺตาลีสนิปาตชาตกํ
|
|
สุตฺตนฺตปิฏเก ขุทฺทกนิกายสฺส ชาตกํ --------- นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส ฯ เอกนิปาตชาตกํ ๑- ๑ อปณฺณกวคฺโค ๑ อปณฺณกชาตกํ [๑] อปณฺณกํ ฐานเมเก ทุติยํ อาหุ ตกฺกิกา เอตทญฺญาย เมธาวี ตํ คเณฺห ยทปณฺณกนฺติ ๒- ฯ อปณฺณกชาตกํ ปฐมํ ฯ --------- ๒ วณฺณุปถชาตกํ ๓- [๒] อกิลาสุโน วณฺณุปเถ ๔- ขณนฺตา อุทงฺคเณ ตตฺถ ปปํ อวินฺทุํ เอวํ มุนิ วีริยพลูปปนฺโน ๕- อกิลาสุ วินฺเท หทยสฺส สนฺตินฺติ ฯ วณฺณุปถชาตกํ ทุติยํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. เอกกนิปาต ฯ ๒ โป. ตํ คเณฺหยฺย อปณฺณกํ ฯ ๓ โป. วณฺณปถชาตกํ ฯ @๔ โป. วณฺณปเถ ฯ ๕. ม. มุนี วิริยพลูปปนฺโน ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒.
๓ เสริววาณิชชาตกํ [๓] อิธ เจ ๑- นํ วิราเธสิ สทฺธมฺมสฺส นิยามกํ ๒- จิรํ ตฺวํ อนุตปฺเปสิ ๓- เสริวายํว วาณิโชติ ฯ เสริววาณิชชาตกํ ตติยํ ฯ --------- ๔ จุลฺลกเสฏฺฐิชาตกํ [๔] อปฺปเกนปิ เมธาวี ปาภเฏน วิจกฺขโณ สมุฏฺฐาเปติ อตฺตานํ อณุํ อคฺคึว สนฺธมนฺติ ฯ จุลฺลกเสฏฺฐิชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- ๕ ตณฺฑุลนาฬิชาตกํ ๔- [๕] กิมคฺฆตี ตณฺฑุลนาฬิกา จ พาราณสีอนฺตรพาหิรานิ อสฺสปญฺจสเตตานิ เอกา ตณฺฑุลนาฬิกาติ ฯ ตณฺฑุลนาฬิชาตกํ ปญฺจมํ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ สี. ยุ. เจ หิ นํ ฯ ๒ ม. นิยามตํ ฯ ๓. สี. ยุ. อนุตเปสฺสสิ อนุตปฺปิสฺสสิ ฯ @๔ สี. อิทํ ชาตกํ น ทิสฺสติ ฯ ม. เอวํ ทิสฺสติ @ กิมคฺฆติ ตณฺฑุลนาฬิกายํ อสฺสาน มูลาย วเทหิ ราช @ พาราณสีสนฺตรพาหิรโต อยมคฺฆติ ตณฺฑุลนาฬิกา ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓.
๖ เทวธมฺมชาตกํ [๖] หิริโอตฺตปฺปสมฺปนฺนา สุกฺกธมฺมสมาหิตา สนฺโต สปฺปุริสา โลเก เทวธมฺมาติ วุจฺจเรติ ฯ เทวธมฺมชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ กฏฺฐหาริชาตกํ ๑- [๗] ปุตฺโต ตฺยาหํ มหาราช ตฺวํ มํ โปส ชนาธิป อญฺเญปิ เทโว โปเสติ กิญฺจ เทโว สกํ ปชนฺติ ฯ กฏฺฐหาริชาตกํ สตฺตมํ ฯ --------- ๘ คามนิชาตกํ [๘] อปิ อตรมานานํ ผลาสาว สมิชฺฌติ วิปกฺกพฺรหฺมจริโยสฺมิ เอวํ ชานาหิ คามนีติ ฯ คามนิชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ --------- ๙ มฆเทวชาตกํ ๒- [๙] อุตฺตมงฺครุหา มยฺหํ อิเม ชาตา วโยหรา ปาตุภูตา เทวทูตา ปพฺพชฺชาสมโย มมาติ ฯ มฆเทวชาตกํ นวมํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ โป. กฏฺฐวาหนชาตกํ ฯ ๒ โป. เทวทูตชาตกํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔.
๑๐ สุขวิหาริชาตกํ [๑๐] ยญฺจ อญฺเญ น รกฺขนฺติ โย จ อญฺเญ น รกฺขติ สเว ราช สุขํ เสติ กาเมสุ อนเปกฺขวาติ ฯ สุขวิหาริชาตกํ ทสมํ ฯ อปณฺณกวคฺโค ปฐโม ฯ --------- ตสฺสุทฺทานํ วราปณฺณก วณฺณปถ ๑- เสริวโร สุวิจกฺขณ ตณฺฑุลนาฬิกสฺสา หิริ ปุตฺต วรุตฺตคามนินา โย จ น รกฺขติ เตน ทส ๒- ฯ --------- ๒ สีลวคฺโค ๑ ลกฺขณชาตกํ ๓- [๑๑] โหติ สีลวตํ อตฺโถ ปฏิสนฺถารวุตฺตินํ ลกฺขณํ ปสฺส อายนฺตํ ญาติสงฺฆปุรกฺขิตํ ๔- อถ ปสฺสสิมํ กาฬํ สุวิหีนํว ญาติภีติ ฯ ลกฺขณชาตกํ ปฐมํ --------- @เชิงอรรถ: ๑ ม. วณฺณุปถ ฯ ๒ ม. สพฺพตฺถ ทสาติ ฯ ๓ ม. ลกฺขณมิคชาตกํ ฯ @๔ ม. ญาติสงฺฆปุรกฺขตํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕.
๒ นิโคฺรธมิคชาตกํ [๑๒] นิโคฺรธเมว เสเวยฺย น สาขํ อุปสํวเส นิโคฺรธสฺมึ มตํ เสยฺโย ยญฺเจ สาขสฺมิ ชีวิตนฺติ ฯ นิโคฺรธชาตกํ ทุติยํ ฯ --------- ๓ กณฺฑินชาตกํ [๑๓] ธิรตฺถุ กณฺฑินํ สลฺลํ ปุริสํ คาฬฺหเวธินํ ธิรตฺถุ ตํ ชนปทํ ยตฺถิตฺถี ปริณายิกา เต วาปิ ๑- ธิกฺกิตา สตฺตา เย อิตฺถีนํ วสํ คตาติ ฯ กณฺฑินชาตกํ ตติยํ ฯ --------- ๔ วาตมิคชาตกํ [๑๔] น กิรตฺถิ รเสหิ ปาปิโย อาวาเสหิ วา ๒- สนฺถเวหิ วา วาตมิคํ คหนนิสฺสิตํ วสมาเนสิ รเสหิ สญฺชโยติ ฯ วาตมิคชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- ๕ ขราทิยชาตกํ [๑๕] อฏฺฐกฺขุรํ ขราทิเย มิคํ วงฺกาติวงฺกินํ @เชิงอรรถ: ๑ ม. จาปิ ฯ ๒ ม. ว ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖.
สตฺตกาเลหติกฺกนฺตํ ๑- น นํ โอวทิตุสฺสเหติ ฯ ขราทิยชาตกํ ปญฺจมํ ฯ --------- ๖ ติปลฺลตฺถมิคชาตกํ [๑๖] มิคํ ติปลฺลตฺถมเนกมายํ อฏฺฐกฺขุรํ อฑฺฒรตฺตาปปายึ ๒- เอเกน โสเตน ฉมาสฺสสนฺโต ฉหิ กลาหติโภติ ๓- ภาคิเนยฺโยติ ฯ ติปลฺลตฺถมิคชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ มาลุตชาตกํ [๑๗] กาเฬ วา ยทิ วา ชุเณฺห ยทา วายติ มาลุโต วาตชานิ หิ สีตานิ อุโภตฺถมปราชิตาติ ฯ มาลุตชาตกํ สตฺตมํ ฯ --------- ๘ มตกภตฺตชาตกํ [๑๘] เอวญฺเจ สตฺตา ชาเนยฺยุํ ทุกฺขายํ ชาติสมฺภโว น ปาโณ ปาณินํ หญฺเญ ปาณฆาตี หิ โสจตีติ ฯ มตกภตฺตชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ สี. ม. สตฺตหิ กาลาติกฺกนฺตํ ฯ ๒. สี. ยุ. อฑฺฒรตฺตาวปายึ ฯ @๓ ม. กลาหิติโภติ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗.
๙ อายาจิตภตฺตชาตกํ [๑๙] สเจ มุญฺเจ ๑- เปจฺจ มุญฺเจ ๒- มุจฺจมาโน หิ พชฺฌสิ ๓- น เหวํ ธีรา มุจฺจนฺติ มุตฺติ พาลสฺส พนฺธนนฺติ ฯ อายาจิตภตฺตชาตกํ นวมํ ฯ --------- ๑๐ นฬปานชาตกํ [๒๐] ทิสฺวา ปทมนุตฺติณฺณํ ทิสฺวาโนตริตํ ปทํ นเฬน วารึ ปิวิสฺสาม ๔- เนว มํ ตฺวํ วธิสฺสสีติ ฯ นฬปานชาตกํ ทสมํ ฯ สีลวคฺโค ทุติโย ฯ --------- ตสฺสุทฺทานํ อถ ลกฺขณ สาข ธิรตฺถุ ปุน นกิรตฺถิ รเสหิ ขราทิยา อติโภติ รสมาลุต ๕- ปาณ มุจฺเจน นฬอวฺหยเนน ภวนฺติ ทส ฯ --------- ๓ กุรุงฺควคฺโค ๑ กุรุงฺคมิคชาตกํ [๒๑] ญาตเมตํ กุรุงฺคสฺส ยํ ตฺวํ เสปณฺณิ เสยฺยสิ ๖- @เชิงอรรถ: ๑-๒ ม. มุจฺเจ ฯ อิโต ปรํ อีทิสเมว ฯ ๓ ม. พชฺฌติ ฯ ๔ ม. ปิสฺสาม ฯ @๕ ม. วรมาลุต ฯ ๖ ม. สิยฺยสิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘.
อญฺญํ เสปณฺณึ คจฺฉามิ น เม เต รุจฺจเต ผลนฺติ ฯ กุรุงฺคมิคชาตกํ ปฐมํ ฯ --------- ๒ กุกฺกุรชาตกํ [๒๒] เย กุกฺกุรา ราชกุลสฺมิ วฑฺฒา โกเลยฺยกา วณฺณพลูปปนฺนา เตเม น วชฺฌา มยมสฺม วชฺฌา นายํ สฆจฺจา ทุพฺพลฆาติกายนฺติ ฯ กุกฺกุรชาตกํ ทุติยํ ฯ --------- ๓ โภชาชานียชาตกํ ๑- [๒๓] อปิ ปสฺเสน เสมาโน สลฺเลภิ สลฺลลีกโต เสยฺโยว วฬวา โภชฺโฌ ๒- ยุญฺช มญฺเญว สารถีติ ฯ โภชาชานียชาตกํ ตติยํ ฯ --------- ๔ อาชญฺญชาตกํ [๒๔] ยทา ยทา ยตฺถ ยทา ยตฺถ ยตฺถ ยทา ยทา อาชญฺโญ กุรุเต เวคํ หายนฺติ ตตฺถ วาฬวาติ ฯ อาชญฺญชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ ม. โคชานียชาตกํ ฯ ๒ ม. โคโช ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙.
๕ ติตฺถชาตกํ [๒๕] อญฺญมญฺเญหิ ติตฺเถหิ อสฺสํ ปาเยหิ สารถิ อจฺจาสนสฺส ปุริโส ปายาสสฺสปิ ตปฺปตีติ ฯ ติตฺถชาตกํ ปญฺจมํ ฯ --------- ๖ มหิฬามุขชาตกํ [๒๖] ปุราณโจราน วโจ นิสมฺม มหิฬามุโข โปถยมานุจาริ ๑- สุสญฺญตานํ หิ วโจ นิสมฺม คชุตฺตโม สพฺพคุเณสุ อฏฺฐาติ ฯ มหิฬามุขชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ อภิณฺหชาตกํ [๒๗] นาลํ กพลํ ปทาตเว น ๒- ปิณฺฑํ น กุเส น ฆํสิตุํ มญฺญามิ อภิณฺหทสฺสนา นาโค สิเนหมกาสิ ๓- กุกฺกุเรติ ฯ อภิณฺหชาตกํ สตฺตมํ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ ม. โปถยมนฺวจารี ฯ ๒ ม. น จ ปิณฺฑํ ฯ ๓ ม. เสฺนหมกาสิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๐.
๘ นนฺทิวิสาลชาตกํ [๒๘] มนุญฺญเมว ภาเสยฺย นามนุญฺญํ กุทาจนํ มนุญฺญํ ภาสมานสฺส ครุภารํ อุททฺธริ ธนญฺจ นํ อลาเภสิ เตน จตฺตมโน อหูติ ฯ นนฺทิวิสาลชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ --------- ๙ กณฺหชาตกํ [๒๙] ยโต ยโต ครุ ธุรํ ยโต คมฺภีรวตฺตนิ ๑- ตทาสฺสุ กณฺหํ ยุญฺชนฺติ สวาสฺสุ ตํ วหเต ธุรนฺติ ฯ กณฺหชาตกํ นวมํ ฯ --------- ๑๐ มุณิกชาตกํ [๓๐] มา มุณิกสฺส ปิหยิ อาตุรนฺนานิ ภุญฺชติ อปฺโปสฺสุกฺโก ภุสงฺขาท เอตํ ทีฆายุลกฺขณนฺติ ฯ มุณิกชาตกํ ทสมํ ฯ กุรุงฺควคฺโค ตติโย ฯ --------- ตสฺสุทฺทานํ กุรุงฺคสฺส กุกฺกุร โภชวโร ๒- ปุน วาฬวสฺสสิริวยโน ๓- มหิฬามุข นามนุญฺญวโร วหเต ธุร มุณิเกน ทส ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. คมฺภีรวตฺตนี ฯ ๒ ม. โคชวโร ฯ ๓ ม. ... สิริวหยโน ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๑.
๔ กุลาวกวคฺโค ๑ กุลาวกชาตกํ [๓๑] กุลาวกา มาตลิ สิมฺพลิสฺมึ อีสามุเขน ปริวชฺชยสฺสุ กามํ จชาม อสุเรสุ ปาณํ มายิเม ๑- ทิชา วิกุลาวา อเหสุนฺติ ฯ กุลาวกชาตกํ ปฐมํ ฯ --------- ๒ นจฺจชาตกํ [๓๒] รุทํ มนุญฺญํ รุจิรา จ ปิฏฺฐิ เวฬุริยวณฺณูปฏิภา ๒- จ คีวา พฺยามมตฺตานิ จ เปกฺขุณานิ นจฺเจน เต ธีตรํ โน ททามีติ ฯ นจฺจชาตกํ ทุติยํ ฯ --------- ๓ สมฺโมทมานชาตกํ [๓๓] สมฺโมทมานา คจฺฉนฺติ ชาลมาทาย ปกฺขิโน ยทา เต วิวทิสฺสนฺติ ตทา เอหินฺติ เม วสนฺติ ฯ สมฺโมทมานชาตกํ ตติยํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. มาเม ฯ ๒ ม. เวฬุริยวณฺณูปนิภา ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๒.
๔ มจฺฉชาตกํ [๓๔] น มํ สีตํ น มํ อุณฺหํ น มํ ชาลสฺมิ พาธนํ ยญฺจ มํ มญฺญเต มจฺฉี อญฺญํ โส รติยา คโตติ ฯ มจฺฉชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- ๕ วฏฺฏกชาตกํ [๓๕] สนฺติ ปกฺขา อปตนา สนฺติ ปาทา อวญฺจนา มาตา ปิตา จ นิกฺขนฺตา ชาตเวท ปฏิกฺกมาติ ฯ วฏฺฏกชาตกํ ปญฺจมํ ฯ --------- ๖ สกุณชาตกํ [๓๖] ยนฺนิสฺสิตา ชคติรุหํ (วิหงฺคมา) สฺวายํ อคฺคึ ปมุญฺจติ ทิสา ภชถ วงฺกงฺคา ๑- ชาตํ สรณโต ภยนฺติ ฯ สกุณชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ ติตฺติรชาตกํ [๓๗] เย วุฑฺฒมปจายนฺติ นรา ธมฺมสฺส โกวิทา ทิฏฺเฐ ธมฺเม จ ปาสํสา สมฺปราโย จ สุคฺคตีติ ๒- ฯ ติตฺติรชาตกํ สตฺตมํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. วกฺกงฺคา ฯ ๒ ม. ทิฏฺเฐว ธมฺเม ปาสํสา สมฺปราเย จ สุคฺคตึ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓.
๘ พกชาตกํ [๓๘] นาจฺจนฺตํ นิกติปฺปญฺโญ นิกตฺยา สุขเมธติ อาราเธติ นิกติปฺปญฺโญ ๑- พโก กกฺกฏกามิวาติ ฯ พกชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ --------- ๙ นนฺทชาตกํ [๓๙] มญฺเญ โสวณฺณโย ราสิ โสวณฺณมาลา จ นนฺทโก ยตฺถ ทาโส อามชาโต ฐิโต ถุลฺลานิ คชฺชตีติ ฯ นนฺทชาตกํ นวมํ ฯ --------- ๑๐ ขทิรงฺคารชาตกํ [๔๐] กามํ ปตามิ นิรยํ อุทฺธปาโท ๒- อวํสิโร นานริยํ กริสฺสามิ หนฺท ปิณฺฑํ ปฏิคฺคหาติ ฯ ขทิรงฺคารชาตกํ ทสมํ ฯ กุลาวกวคฺโค จตุตฺโถ ฯ --------- ตสฺสุทฺทานํ สิริ มาตลิ ธีตร ปกฺขิวโร รติราคโต ๓- มาตาปิตา จ ปุน ชคตีรุห วุฑฺฒ สุกกฺกฏโก ตถา นนฺทก ปิณฺฑวเรน ทส ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. อาราเธ นิกติปฺปญฺโญ ฯ ๒ ม. อุทฺธํปาโท ฯ ๓ ม. รติยาคโต ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๔.
๕ อตฺถกามวคฺโค ๑ โลสกชาตกํ [๔๑] โย อตฺถกามสฺส หิตานุกมฺปิโน โอวชฺชมาโน น กโรติ สาสนํ อชิยา ปาทโมลุพฺภ ๑- มิตฺตโก วิย โสจตีติ ฯ โลสกชาตกํ ปฐมํ ฯ --------- ๒ กโปตกชาตกํ [๔๒] โย อตฺถกามสฺส หิตานุกมฺปิโน โอวชฺชมาโน น กโรติ สาสนํ กโปตกสฺส วจนํ อกตฺวา อมิตฺตหตฺถตฺโตว เสตีติ ฯ กโปตกชาตกํ ทุติยํ ฯ --------- ๓ เวฬุกชาตกํ [๔๓] โย อตฺถกามสฺส หิตานุกมฺปิโน โอวชฺชมาโน น กโรติ สาสนํ เอวํ โส นิหโต เสติ เวฬุกสฺส ยถา ปิตาติ ฯ เวฬุกชาตกํ ตติยํ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ ม. ปาทโมลพฺภ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๕.
๔ มกสชาตกํ [๔๔] เสยฺโย อมิตฺโต มติยา อุเปโต น เตฺวว มิตฺโต มติวิปฺปหีโน มกสํ วธิสฺสนฺติ หิ เอลมูโค ปุตฺโต ปิตุ อพฺภิทา อุตฺตมงฺคนฺติ ฯ มกสชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- ๕ โรหิณีชาตกํ [๔๕] เสยฺโย อมิตฺโต เมธาวี ยญฺเจ พาลานุกมฺปโก ปสฺส โรหิณิกํ ชมฺมึ มาตรํ หนฺตฺวาน โสจตีติ ฯ โรหิณีชาตกํ ปญฺจมํ ฯ --------- ๖ อารามทูสกชาตกํ [๔๖] น เว อนตฺถกุสเลน อตฺถจริยา สุขาวหา หาเปติ อตฺถํ ทุมฺเมโธ กปิ อารามิโก ยถาติ ฯ อารามทูสกชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ วารุณิทูสกชาตกํ [๔๗] น เว อนตฺถกุสเลน อตฺถจริยา สุขาวหา หาเปติ อตฺถํ ทุมฺเมโธ โกณฺฑญฺโญ วารุณึ ยถาติ ฯ วารุณิทูสกชาตกํ สตฺตมํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๖.
๘ เวทพฺพชาตกํ [๔๘] อนุปาเยน โย อตฺถํ อิจฺฉติ โส วิหญฺญติ เจตา หนึสุ เวทพฺพํ ๑- สพฺเพ เต พฺยสนมชฺฌคุนฺติ ๒- ฯ เวทพฺพชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ --------- ๙ นกฺขตฺตชาตกํ [๔๙] นกฺขตฺตํ ปฏิมาเนนฺตํ อตฺโถ พาลํ อุปจฺจคา อตฺโถ อตฺถสฺส นกฺขตฺตํ กึ กริสฺสนฺติ ตารกาติ ฯ นกฺขตฺตชาตกํ นวมํ ฯ --------- ๑๐ ทุมฺเมธชาตกํ [๕๐] ทุมฺเมธานํ สหสฺเสน ยญฺโญ เม อุปยาจิโต อิทานิ โขหํ ยชิสฺสามิ พหุ ๓- อธมฺมิโก ชโนติ ฯ ทุมฺเมธชาตกํ ทสมํ ฯ อตฺถกามวคฺโค ปญฺจโม ฯ ปฐมปณฺณาสโก --------- ตสฺสุทฺทานํ อถ มิตฺตกมาตุ กโปตวโร ตถา เวฬุก เอลมูโค โรหิณิ @เชิงอรรถ: ๑ สี. ยุ. เวทพฺภํ ฯ ๒ ม. พฺยสนมชฺฌคูติ ฯ ๓ สี. ยุ. พหู ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗.
กปิ วารุณิ เจตจรา จ ปุน ตถา ตารก ยญฺญวเรน ทส ฯ --------- ๖ อาสึสวคฺโค ๑ มหาสีลวชาตกํ [๕๑] อาสึเสเถว ๑- ปุริโส น นิพฺพินฺเทยฺย ปณฺฑิโต ปสฺสามิ โวหํ อตฺตานํ ยถา อิจฺฉึ ตถา อหูติ ฯ มหาสีลวชาตกํ ปฐมํ ฯ --------- ๒ จูฬชนกชาตกํ [๕๒] วายเมเถว ปุริโส น นิพฺพินฺเทยฺย ปณฺฑิโต ปสฺสามิ โวหํ อตฺตานํ อุทกา ถลมุพฺภตนฺติ ฯ จูฬชนกชาตกํ ทุติยํ ฯ --------- ๓ ปุณฺณปาติชาตกํ [๕๓] ตเถว ปุณฺณปาติโย อญฺญายํ วตฺตเต กถา อาการเกน ชานามิ เนวายํ ภทฺทกา ๒- สุราติ ฯ ปุณฺณปาติชาตกํ ตติยํ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ ม. อาสีเสเถว ฯ ๒ ม. น จายํ ภทฺทิกา ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๘.
๔ ผลชาตกํ ๑- [๕๔] นายํ รุกฺโข ทุรารุโห นปิ คามโต อารกา อาการเกน ชานามิ นายํ สาทุผโล ทุโมติ ฯ ผลชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- ๕ ปญฺจาวุธชาตกํ [๕๕] โย อลีเนน จิตฺเตน อลีนมนโส นโร ภาเวติ กุสลํ ธมฺมํ โยคกฺเขมสฺส ปตฺติยา ปาปุเณ อนุปุพฺเพน สพฺพสํโยชนกฺขยนฺติ ฯ ปญฺจาวุธชาตกํ ปญฺจมํ ฯ ๖ กญฺจนกฺขนฺธชาตกํ [๕๖] โย ปหฏฺเฐน จิตฺเตน ปหฏฺฐมนโส นโร ภาเวติ กุสลํ ธมฺมํ โยคกฺเขมสฺส ปตฺติยา ปาปุเณ อนุปุพฺเพน สพฺพสํโยชนกฺขยนฺติ ฯ กญฺจนกฺขนฺธชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ วานรินฺทชาตกํ [๕๗] ยสฺเสเต จตุโร ธมฺมา วานรินฺท ยถา ตว สจฺจํ ธมฺโม ธิติ ๒- จาโค ทิฏฺฐํ โส อติวตฺตตีติ ฯ วานรินฺทชาตกํ สตฺตมํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. กึผลชาตกํ ฯ ๒ สี. ยุ. ธิตี ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙.
๘ ตโยธมฺมชาตกํ [๕๘] ยสฺเสเต จ ตโย ธมฺมา วานรินฺท ยถา ตว ทกฺขิยํ สูริยํ ปญฺญา ทิฏฺฐํ โส อติวตฺตตีติ ฯ ตโยธมฺมชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ --------- ๙ เภริวาทชาตกํ ๑- [๕๙] ธเม ธเม นาติธเม อติธนฺตํ หิ ปาปกํ ธมนฺเตน ๒- สตํ ลทฺธํ อติธนฺเตน นาสิตนฺติ ฯ เภริวาทชาตกํ นวมํ ฯ --------- ๑๐ สงฺขธมนชาตกํ [๖๐] ธเม ธเม นาติธเม อติธนฺตํ หิ ปาปกํ ธนฺเตนาธิคตา โภคา เต ตาโต วิธมี ธมนฺติ ฯ สงฺขธมนชาตกํ ทสมํ ฯ อาสึสวคฺโค ฉฏฺโฐ ฯ --------- ตสฺสุทฺทานํ ยถา อิจฺฉิ ๓- ตถาหุ ทกา ถลา สุร สาทุผโลว ๔- อลีนมโน @เชิงอรรถ: ๑ ม. เภริวาทกชาตกํ ฯ ๒ ม. ธนฺเตน หิ ฯ ๓ ม. อิจฺฉึ ฯ ๔ ม. สาทุผโล จ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐.
สํปหฏฺฐมโน จตุโร จ ตโย สตลทฺธกโภคมเนน ทส ฯ --------- ๗ อิตฺถีวคฺโค ๑ อสาตมนฺตชาตกํ [๖๑] อาสา ๑- โลกิตฺถิโย นาม เวลา ตาสํ น วิชฺชติ สารตฺตา จ ปคพฺภา จ สิขี สพฺพคฺฆโส ยถา ตา หิตฺวา ปพฺพชิสฺสามิ วิเวกมนุพฺรูหยนฺติ ฯ อสาตมนฺตชาตกํ ปฐมํ ฯ --------- ๒ อณฺฑภูตชาตกํ [๖๒] ยํ พฺราหฺมโณ อวาเทสิ วีณํ สมฺมุขเวฐิโต ๒- อณฺฑภูตา ภตา ภริยา ตาสุ โก ชาตุ วิสฺสเสติ ฯ อณฺฑภูตชาตกํ ทุติยํ ฯ --------- ๓ ตกฺกชาตกํ ๓- [๖๓] โกธนา อกตญฺญู จ ปิสุณา จ วิเภทิกา ๔- พฺรหฺมจริยํ จร ภิกฺขุ โส สุขํ น วิหาหิสีติ ๕- ฯ ตกฺกชาตกํ ตติยํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. อสา ฯ ๒ ม. สมุขเวฐิโต ฯ ๓ ม. ตกฺกปณฺฑิตชาตกํ ฯ ๔ ม. ปิสุณา @มิตฺตเภทิกา ฯ ๕ ม. วิหาหสีติ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๑.
๔ ทุราชานชาตกํ [๖๔] มา สุ นนฺทิ อิจฺฉติ มํ มา สุ โสจิ น อิจฺฉติ ๑- ถีนํ ภาโว ทุราชาโน มจฺฉสฺเสโวทเก คตนฺติ ฯ ทุราชานชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- ๕ อนภิรติชาตกํ [๖๕] ยถา นที จ ปนฺโถ จ ปานาคารํ สภา ปปา เอวํ โลกิตฺถิโย นาม นาสํ กุชฺฌนฺติ ปณฺฑิตาติ ฯ อนภิรติชาตกํ ปญฺจมํ ฯ --------- ๖ มุทุลกฺขณชาตกํ [๖๖] เอกา อิจฺฉา ปุเร อาสิ อลทฺธา มุทุลกฺขณํ ยโต ลทฺธา อฬารกฺขิ ๒- อิจฺฉา อิจฺฉํ วิชายถาติ ฯ มุทุลกฺขณชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ อุจฺฉงฺคชาตกํ [๖๗] อุจฺฉงฺเค เทว เม ปุตฺโต ปเถ ธาวนฺติยา ปติ ตญฺจ เทสํ น ปสฺสามิ ยโต โสทริยมานเยติ ฯ อุจฺฉงฺคชาตกํ สตฺตมํ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ ม. น มิจฺฉติ ฯ ๒ ม. อฬารกฺขี ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒.
๘ สาเกตชาตกํ [๖๘] ยสฺมึ มโน นิวีสติ จิตฺตญฺจาปิ ปสีทติ อทิฏฺฐปุพฺพเก โปเส กามํ ตสฺมึปิ วิสฺสเสติ ฯ สาเกตชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ --------- ๙ วิสวนฺตชาตกํ [๖๙] ธิรตฺถุ ตํ วิสํ วนฺตํ ยมหํ ชีวิตการณา วนฺตํ ปจฺจาวมิสฺสามิ มตํ เม ชีวิตา วรนฺติ ฯ วิสวนฺตชาตกํ นวมํ ฯ --------- ๑๐ กุทฺทาลชาตกํ [๗๐] น ตํ ชิตํ สาธุ ชิตํ ยํ ชิตํ อวชิยฺยติ ตํ โข ชิตํ สาธุ ชิตํ ยํ ชิตํ นาวชิยฺยตีติ ฯ กุทฺทาลชาตกํ ทสมํ ฯ อิตฺถีวคฺโค สตฺตโม ฯ --------- ตสฺสุทฺทานํ สิขี สพฺพคฺฆโสปิจ วีณวโร ปิสุณา มิตฺตเภทิกา นนฺทิ นที มุทุลกฺขณ โสทริยา จ มโน วิส สาธุชิเตน ภวนฺติ ทส ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๓.
๘ วรุณวคฺโค ๑ วรุณชาตกํ [๗๑] โย ปุพฺเพ กรณียานิ ปจฺฉา โส กาตุมิจฺฉติ วรุณกฏฺฐํ ๑- ภญฺโชว ส ปจฺฉา อนุตปฺปตีติ ฯ วรุณชาตกํ ปฐมํ ฯ --------- ๒ สีลวนาคชาตกํ ๒- [๗๒] อกตญฺญุสฺส โปสสฺส นิจฺจํ วิวรทสฺสิโน สพฺพญฺเจ ปฐวึ ทชฺชา เนว นํ อภิราธเยติ ฯ สีลวนาคชาตกํ ทุติยํ --------- ๓ สจฺจงฺกิรชาตกํ [๗๓] สจฺจํ กิเรวมาหํสุ นรา เอกจฺจิยา อิธ กฏฺฐํ นิปฺผวิตํ ๓- เสยฺโย น เตฺวเวกจฺจิโย นโรติ ฯ สจฺจงฺกิรชาตกํ ตติยํ ฯ --------- ๔ รุกฺขธมฺมชาตกํ [๗๔] สาธุ สมฺพหุลา ญาตี อปิ รุกฺขา อรญฺญชา @เชิงอรรถ: ๑ ม. วรุณกฏฺฐ ฯ สี. ยุ. วรณกฏฺฐ ฯ ๒ ม. สีลวหตฺถิชาตกํ ฯ ๓ ม. นิปฺลวิตํ ฯ @สี. ยุ. วิปลาวิตํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๔.
วาโต วหติ เอกฏฺฐํ พฺรหนฺตมฺปิ วนปฺปตินฺติ ฯ รุกฺขธมฺมชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- ๕ มจฺฉชาตกํ [๗๕] อภิตฺถนย ปชฺชุนฺน นิธึ กากสฺส นาสย กากํ โสกาย รนฺเธหิ มญฺจ โสกา ปโมจยาติ ฯ มจฺฉชาตกํ ปญฺจมํ ฯ --------- ๖ อสงฺกิยชาตกํ [๗๖] อสงฺกิโยมฺหิ คามมฺหิ อรญฺเญ นตฺถิ เม ภยํ อุชุมคฺคํ สมารูโฬฺห เมตฺตาย กรุณาย จาติ ฯ อสงฺกิยชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ มหาสุปินชาตกํ [๗๗] อุสภา รุกฺขา คาวิโย ควา จ อสฺโส กํโส สิคาลี ๑- จ กุมฺโภ โปกฺขรณี จ อปากจนฺทนํ ลาวูนิ สีทนฺติ สิลา ปฺลวนฺติ มณฺฑูกิโย กณฺหสปฺเป คิลนฺติ กากํ สุวณฺณา ปริวารยนฺติ @เชิงอรรถ: ๑ ม. สิงฺคาลี ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๕.
ตสา วกา เอฬกานํ ภยา หิ วิปริยาโย วตฺตติ นยิธมตฺถีติ ฯ มหาสุปินชาตกํ สตฺตมํ ฯ --------- ๘ อิลฺลีสชาตกํ [๗๘] อุโภ ขญฺชา อุโภ กุณี อุโภ วิสมจกฺขุกา อุภินฺนํ ปิฬกา ชาตา นาหํ ปสฺสามิ อิลฺลิสนฺติ ฯ อิลฺลีสชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ --------- ๙ ขรสฺสรชาตกํ [๗๙] ยโต วิลุตฺตา จ หตา จ คาโว ทฑฺฒานิ เคหานิ ชโน จ นีโต อถาคมา ปุตฺตหตาย ปุตฺโต ขรสฺสรํ เทณฺฑิมํ ๑- วาทยนฺโตติ ฯ ขรสฺสรชาตกํ นวมํ ฯ --------- ๑๐ ภีมเสนชาตกํ [๘๐] ยนฺเต ปวิกตฺถิตํ ปุเร อถ เต ปูติสรา สชนฺติ ปจฺฉา @เชิงอรรถ: ๑ ม. ฑิณฺฑิมํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๖.
อุภยํ น สเมติ ภีมเสน ยุทฺธกถา จ อิทญฺจ เต วิหญฺญนฺติ ฯ ภีมเสนชาตกํ ทสมํ ฯ วรุณวคฺโค อฏฺฐโม ฯ --------- ตสฺสุทฺทานํ วรุณา อกตญฺญูวเร ตุ สจฺจวรํ สวนปฺปตินา จ อภิตฺถนย กรุณาย สิลาปลฺว อิลฺลิสโต ปุน ทินฺทิม ปูติสเรน ทส ฯ --------- ๙ อปายิมฺหวคฺโค ๑ สุราปานชาตกํ [๘๑] อปายิมฺห อนจฺจิมฺห อคายิมฺห รุทิมฺห จ วิสญฺญิกรณึ ปิตฺวา ทิฏฺฐา นาหุมฺห วานราติ ฯ สุราปานชาตกํ ปฐมํ ฯ --------- ๒ มิตฺตวินฺทชาตกํ ๑- [๘๒] อติกฺกมฺม รมณกํ สทามตฺตญฺจ ทูภกํ @เชิงอรรถ: ๑ ม. มิตฺตวินฺทชาตกํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๗.
สฺวาสิ ปาสาณมาสีโน ยสฺมา ชีวํ น โมกฺขสีติ ฯ มิตฺตวินฺทชาตกํ ทุติยํ ฯ --------- ๓ กาฬกณฺณิชาตกํ [๘๓] มิตฺโต หเว สตฺตปเทน โหติ สหาโย ปน ทฺวาทสเกน โหติ มาสฑฺฒมาเสน จ ญาติ โหติ ตตุตฺตรึ อตฺตสโมปิ โหติ โสหํ กถํ อตฺตสุขสฺส เหตุ จิรสนฺถุตํ ๑- กาฬกณฺณึ ชเหยฺยนฺติ ฯ กาฬกณฺณิชาตกํ ตติยํ ฯ --------- ๔ อตฺถสฺสทฺวารชาตกํ [๘๔] อาโรคฺยมิจฺเฉ ปรมญฺจ ลาภํ สีลญฺจ พุทฺธานุมตํ สุตญฺจ ธมฺมานุวตฺตี จ อลีนตา จ อตฺถสฺส ทฺวารา ปมุขา ฉเฬเตติ ฯ อตฺถสฺสทฺวารชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. จิรสตฺถุ นํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๘.
๕ กิมฺปกฺกชาตกํ [๘๕] อายตึ โทสํ นาญฺญาย โย กาเม ปฏิเสวติ วิปากนฺเต หนนฺตี ๑- นํ กิมฺปกฺกมิว ภกฺขิตนฺติ ฯ กิมฺปกฺกชาตกํ ปญฺจมํ ฯ --------- ๖ สีลวีมํสนชาตกํ [๘๖] สีลํ กิเรว กลฺยาณํ สีลํ โลเก อนุตฺตรํ ปสฺส โฆรวิโส นาโค สีลวาติ น หญฺญตีติ ฯ สีลวีมํสนชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ มงฺคลชาตกํ [๘๗] ยสฺส มงฺคลา สมูหตา [๒]- อุปฺปาตา ๓- สุปินา จ ลกฺขณา จ โส มงฺคลโทสวีติวตฺโต ยุคโยคาธิคโต น ชาตุเมตีติ ฯ มงฺคลชาตกํ สตฺตมํ ฯ --------- ๘ สารมฺภชาตกํ [๘๘] กลฺยาณิเมว มุญฺเจยฺย น หิ มุญฺเจยฺย ปาปิกํ โมกฺโข กลฺยาณิยา สาธุ มุตฺวา ตปฺปติ ปาปิกนฺติ ฯ สารมฺภชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. หนนฺติ ฯ ๒ ม. เส ฯ ๓ ยุ. อุปฺปาทา ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๙.
๙ กุหกชาตกํ [๘๙] วาจาว กิร เต อาสิ สณฺหา สขิลภาณิโน ติณมตฺเต อสชฺชิตฺโถ โน จ นิกฺขสตํ หรนฺติ ฯ กุหกชาตกํ นวมํ ฯ --------- ๑๐ อกตญฺญูชาตกํ ๑- [๙๐] โย ปุพฺเพ กตกลฺยาโณ กตตฺโถ นาวพุชฺฌติ ปจฺฉา กิจฺเจ สมุปฺปนฺเน กตฺตารํ นาธิคจฺฉตีติ ฯ อกตญฺญูชาตกํ ทสมํ ฯ อปายิมฺหวคฺโค นวโม ฯ --------- ตสฺสุทฺทานํ อปายิมฺห จ ทุภก ๒- สตฺตปทํ ฉฬทฺวย จ อายตินา จ ปุน อหิสีลว มงฺคลิ ปาปิกสฺสา สตํนิกฺข กตตฺถวเรน ทส ฯ --------- ๑๐ ลิตฺตวคฺโค ๑ ลิตฺตชาตกํ [๙๑] ลิตฺตํ ปรเมน เตชสา @เชิงอรรถ: ๑ ม. อกตญฺญุชาตกํ ฯ ๒ ม. ทูภก ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๐.
คิลมกฺขํ ปุริโส น พุชฺฌติ คิล เร คิล ปาปธุตฺตก ปจฺฉา เต กฏุกํ ภวิสฺสตีติ ฯ ลิตฺตชาตกํ ปฐมํ ฯ --------- ๒ มหาสารชาตกํ [๙๒] อุกฺกฏฺเฐ สูรมิจฺฉนฺติ มนฺตีสุ อกุตูหลํ ปิยญฺจ อนฺนปานมฺหิ อตฺเถ ชาเต จ ปณฺฑิตนฺติ ฯ มหาสารชาตกํ ทุติยํ ฯ --------- ๓ วิสฺสาสโภชนชาตกํ [๙๓] น วิสฺสเส อวิสฺสตฺเถ วิสฺสตฺเถปิ น วิสฺสเส วิสฺสาสา ภยมเนฺวติ สีหํว มิคมาตุกาติ ฯ วิสฺสาสโภชนชาตกํ ตติยํ ฯ --------- ๔ โลมหํสชาตกํ [๙๔] โสตตฺโต โสสีโต คโต ๑- เอโก ภึสนเก วเน นคฺโค น จคฺคิมาสีโน เอสนาปสุโต มุนีติ ฯ โลมหํสชาตกํ จตุตฺถํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. โสตตฺโต โสสินฺโท เจว ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๑.
๕ มหาสุทสฺสนชาตกํ [๙๕] อนิจฺจา วต สงฺขารา อุปฺปาทวยธมฺมิโน อุปฺปชฺชิตฺวา นิรุชฺฌนฺติ เตสํ วูปสโม สุโขติ ฯ มหาสุทสฺสนชาตกํ ปญฺจมํ ๑- ฯ --------- ๖ เตลปตฺตชาตกํ [๙๖] สมติตฺติกํ อนวเสกํ เตลปตฺตํ ยถา ปริหเรยฺย เอวํ สจิตฺตมนุรกฺเข (สติยา ๒-) ปตฺถยาโน ทิสํ อคตปุพฺพนฺติ ฯ เตลปตฺตชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ นามสิทฺธิชาตกํ [๙๗] ชีวกญฺจ มตํ ทิสฺวา ธนปาลิญฺจ ทุคฺคตํ ปนฺถกญฺจ วเน มูฬฺหํ ปาปโก ปุนราคโตติ ฯ นามสิทฺธิชาตกํ สตฺตมํ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ โลมหํสชาตกญฺเจว มหาสุทสฺสนชาตกญฺจ สี. โปตฺถเก น ทิสฺสนฺติ ฯ ๒ สี. ม. @อิทํ นตฺถิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๒.
๘ กูฏวาณิชชาตกํ [๙๘] สาธุ โข ปณฺฑิโต นาม น เตฺวว อติปณฺฑิโต อติปณฺฑิเตน ปุตฺเตน มนมฺหิ อุปกุฏฺฐิโตติ ๑- ฯ กูฏวาณิชชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ --------- ๙ ปโรสหสฺสชาตกํ [๙๙] ปโรสหสฺสมฺปิ สมาคตานํ กนฺเทยฺยุ เต วสฺสสตํ อปญฺญา เอโกว เสยฺโย ปุริโส สปญฺโญ โย ภาสิตสฺส วิชานาติ อตฺถนฺติ ฯ ปโรสหสฺสชาตกํ นวมํ ฯ --------- ๑๐ อสาตรูปชาตกํ [๑๐๐] อสาตํ สาตรูเปน ปิยรูเปน อปฺปิยํ ทุกฺขํ สุขสฺส รูเปน ปมตฺตมติวตฺตตีติ ฯ อสาตรูปชาตกํ ทสมํ ฯ ลิตฺตวคฺโค ทสโม ฯ มชฺฌิมปณฺณาสโก ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ ม. ธนมฺหิ อุปกูฏิโต ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๓.
ตสฺสุทฺทานํ คิลมกฺข กุตูหล มาตุกสฺสา มุนินา จ อนิจฺจต ปตฺตวรํ ธนปาลิวโร อติปณฺฑิตโก สปโรสหสฺส อสาต ทส ฯ --------- ๑๑ ปโรสตวคฺโค ๑ ปโรสตชาตกํ [๑๐๑] ปโรสตํ เวปิ ๑- สมาคตานํ ฌาเยยฺยุ เต วสฺสสตํ อปญฺญา เอโกว เสยฺโย ปุริโส สปญฺโญ โย ภาสิตสฺส วิชานาติ อตฺถนฺติ ฯ ปโรสตชาตกํ ปฐมํ ฯ --------- ๒ ปณฺณิกชาตกํ [๑๐๒] โย ทุกฺขผุฏฺฐาย ภเวยฺย ตาณํ โส เม ปิตา ทุพฺภิ ๒- วเน กโรติ สา กสฺส กนฺทามิ วนสฺส มชฺเฌ โย ตายิตา โส สหสา ๓- กโรตีติ ฯ ปณฺณิกชาตกํ ทุติยํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ปโรสตญฺเจปิ ฯ ๒ สี. ยุ. ทูภิ ฯ ๓ ม. สหสํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๔.
๓ เวริชาตกํ [๑๐๓] ยตฺถ เวรึ นิวึสติ ๑- น วเส ตตฺถ ปณฺฑิโต เอกรตฺตํ ทฺวิรตฺตํ วา ทุกฺขํ วสติ เวริสูติ ฯ เวริชาตกํ ตติยํ ฯ --------- ๔ มิตฺตวินฺทชาตกํ ๒- [๑๐๔] จตุพฺภิ อฏฺฐชฺฌคมา อฏฺฐาภิปิ จ โสฬส โสฬสาภิ จ พตฺตึส อตฺริจฺฉํ จกฺกมาสโท อิจฺฉาหตสฺส โปสสฺส จกฺกํ ภมติ มตฺถเกติ ฯ มิตฺตวินฺทชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- ๕ ทุพฺพลกฏฺฐชาตกํ [๑๐๕] พหุมฺเปตํ วเน กฏฺฐํ วาโต ภญฺชติ ทุพฺพลํ ตสฺส เจ ภายสิ นาค กีโส นูน ภวิสฺสสีติ ฯ ทุพฺพลกฏฺฐชาตกํ ปญฺจมํ ฯ --------- ๖ อุทญฺจนีชาตกํ [๑๐๖] สุขํ วต มํ ชีวนฺตํ ปจมานา อุทญฺจนี โจรี ชายปฺปวาเทน เตลํ โลณญฺจ ยาจตีติ ฯ อุทญฺจนีชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. นิวิสติ ฯ ๒ ม. มิตฺตวินฺทกชาตกํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๕.
๗ สาลิตฺตกชาตกํ [๑๐๗] สาธุ โข สิปฺปกนฺนาม อปิ ยาทิสกีทิสํ ปสฺส ขญฺชปฺปหาเรน ลทฺธา คามา จตุทฺทิสาติ สาลิตฺตกชาตกํ สตฺตมํ ฯ --------- ๘ พาหิยชาตกํ [๑๐๘] สิกฺเขยฺย สิกฺขิตพฺพานิ สนฺติ ตจฺฉนฺทิโน ๑- ชนา พาหิยาปิ ๒- สุหนฺเนน ราชานํ อภิราธยีติ ฯ พาหิยชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ --------- ๙ กุณฺฑกปูวชาตกํ [๑๐๙] ยถนฺโน ปุริโส โหติ ตถนฺนา ตสฺส เทวตา อาหเรตํ กุณฺฑปูวํ ๓- มา เม ภาคํ วินาสยาติ ฯ กุณฺฑปูวชาตกํ นวมํ ฯ --------- ๑๐ สพฺพสํหารกปโญฺห [๑๑๐] สพฺพสํหารโก นตฺถิ สุทฺธํ กงฺคุ ปวายติ อลิกํ ภาสติยํ ๔- ธุตฺตี สจฺจมาหุ มหลฺลิกาติ ฯ สพฺพสํหารกปโญฺห ทสโม ฯ ปโรสตวคฺโค เอกาทสโม ฯ @เชิงอรรถ: ๑ สี. ยุ. พจฺฉนฺทิโน ฯ ๒ ม. ... หิ ฯ ๓ สี. ยุ. กณํ ปูวํ ฯ ๔ ม. ภายติยํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๖.
ตสฺสุทฺทานํ สปโรสตตายิตเวรี ปุน ภมจกฺกถนาคสิริวฺหยโน สุขกญฺจ วต สิปฺปกพาหิยา กุณฺฑปูวมหลฺลิกกา จ ทส ฯ --------- ๑๒ หํสิวคฺโค ๑- ๑ คทฺรภปญฺโห [๑๑๑] หํสิ ๒- ตุวํ เอวํ มญฺญสิ เสยฺโย ปุตฺเตน ปิตาติ ราช เสฏฺฐ หนฺทสฺสตรสฺส เต อยํ อสฺสตรสฺส หิ คทฺรโภ ปิตาติ ฯ คทฺรภปโญฺห ปฐโม ฯ --------- ๒ อมราเทวีปโญฺห [๑๑๒] เยน สตฺตุวิลงฺคา จ ทคุณปลาโส จ ปุปฺผิโต เยนาทามิ ๓- เตน วทามิ เยน นาทามิ ๔- น เตน วทามิ @เชิงอรรถ: ๑ ม. หํจิวคฺโค ฯ ๒ ม. หํจิ ฯ เอวมุปริปิ ฯ ๓ ม. เยน ททามิ ฯ @๔ ม. เยน น ททามิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๗.
เอส มคฺโค ยวมชฺฌกสฺส เอตํ ฉนฺนปถํ วิชานาหีติ ฯ อมราเทวีปโญฺห ทุติโย ฯ --------- ๓ สิคาลชาตกํ ๑- [๑๑๓] สทฺทหาสิ สิคาลสฺส สุราปิตสฺส พฺราหฺมณ สิปฺปิกานํ สตํ นตฺถิ กุโต กํสสตา ทุเวติ ฯ สิคาลชาตกํ ตติยํ ฯ --------- ๔ มิตจินฺติชาตกํ [๑๑๔] พหุจินฺตี อปฺปจินฺตี จ ๒- อุโภ ชาเล อพชฺฌเร มิตจินฺตี อโมเจสิ อุโภ ตตฺถ สมาคตาติ ฯ มิตจินฺติชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- ๕ อนุสาสิกชาตกํ ๓- [๑๑๕] ยายญฺญมนุสาสติ สยํ โลลุปฺปจารินี สายํ วิปกฺขิกา เสติ หตา จกฺเกน สาลิกาติ ฯ อนุสาสิกชาตกํ ปญฺจมํ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ ม สพฺพตฺถ สิงฺคาล ... ฯ ๒ ม. จสทฺโท นตฺถิ ฯ ๓ ม. โลลสาลิกชาตกํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๘.
๖ ทุพฺพจชาตกํ [๑๑๖] อติกรมกราจริย มยฺหมฺเปตํ น รุจฺจติ จตุตฺเถ ลิงฺฆยิตฺวาน ๑- ปญฺจมายสิ อาวุโตติ ฯ ทุพฺพจชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ ติตฺติรชาตกํ [๑๑๗] อจฺจุคฺคตา อติพลตา ๒- อติเวลํ ปภาสิตา วาจา หนติ ทุมฺเมธํ ติตฺติรํวาติวสฺสิตนฺติ ฯ ติตฺติรชาตกํ สตฺตมํ ฯ --------- ๘ วฏฺฏกชาตกํ [๑๑๘] นาจินฺตยนฺโต ปุริโส วิเสสมธิคจฺฉติ จินฺติตสฺส ผลํ ปสฺส มุตฺโตสฺมิ วธพนฺธนาติ ฯ วฏฺฏกชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ --------- ๙ อกาลราวิชาตกํ [๑๑๙] อมาตาปิตุสํวฑฺโฒ อนาจริยกุเล ๓- วสํ นายํ กาลมกาลํ วา อภิชานาติ กุกฺกุโฏติ ฯ อกาลราวิชาตกํ นวมํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ลงฺฆยิตฺวาน ฯ ๒ ม. อจฺจุคฺคตาติลปตา ฯ ๓ ม. อนาเจรกุเล วสํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๙.
๑๐ พนฺธนโมกฺขชาตกํ [๑๒๐] อพทฺธา ตตฺถ พชฺฌนฺติ ยตฺถ พาลา ปภาสเร พทฺธาปิ ตตฺถ มุจฺจนฺติ ยตฺถ ธีรา ปภาสเรติ ฯ พนฺธนโมกฺขชาตกํ ทสมํ ฯ หํสิวคฺโค ทฺวาทสโม ฯ --------- ตสฺสุทฺทานํ อถ คทฺรภ สตฺตุว กํสสตํ พหุจินฺติ สาสิกายาติกร อติเวล วิเสส มนาจริโยว ธีรา ปภาสรเตน ทส ฯ --------- ๑๓ กุสนาฬิวคฺโค ๑ กุสนาฬิชาตกํ [๑๒๑] กเร สริกฺโข อถวาปิ เสฏฺโฐ นิหีนโก วาปิ กเรยฺย เอโก กเรยฺยุเมเต ๑- พฺยสเน อุตฺตมตฺถํ ยถา อหํ กุสนาฬิ รุจายนฺติ ฯ กุสนาฬิชาตกํ ปฐมํ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ สี. ยุ. กเรยฺยุํ เต ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๐.
๒ ทุมฺเมธชาตกํ [๑๒๒] ยสํ ลทฺธาน ทุมฺเมโธ อนตฺถํ จรติ อตฺตโน อตฺตโน จ ปเรสญฺจ หึสาย ปฏิปชฺชตีติ ฯ ทุมฺเมธชาตกํ ทุติยํ ฯ --------- ๓ นงฺคลีสชาตกํ [๑๒๓] อสพฺพตฺถคามึ วาจํ พาโล สพฺพตฺถ ภาสติ นายํ ทธึ เวทิ น นงฺคลีสํ ทธิปฺปยํ ๑- มญฺญติ นงฺคลีสนฺติ ฯ นงฺคลีสชาตกํ ตติยํ ฯ --------- ๔ อมฺพชาตกํ [๑๒๔] วายเมเถว ปุริโส น นิพฺพินฺเทยฺย ปณฺฑิโต วายามสฺส ผลํ ปสฺส ภุตฺตา อมฺพา อนีติหนฺติ ฯ อมฺพชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- ๕ กฏาหกชาตกํ [๑๒๕] พหุมฺปิ โส วิกตฺเถยฺย อญฺญํ ชนปทํ คโต อนฺวาคนฺตฺวาน ทูเสยฺย ภุญฺช โภเค กฏาหกาติ ฯ กฏาหกชาตกํ ปญฺจมํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ สี. ยุ. ททิมฺปยํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๑.
๖ อสิลกฺขณชาตกํ [๑๒๖] ตเถเวกสฺส ๑- กลฺยาณํ ตเถเวกสฺส ๑- ปาปกํ ตสฺมา สพฺพํ น กลฺยาณํ สพฺพํ วาปิ น ปาปกนฺติ ฯ อสิลกฺขณชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ กลณฺฑุกชาตกํ [๑๒๗] เต เทสา ตานิ วตฺถูนิ อหญฺจ วนโคจโร อนุวิจฺจ โข ตํ คเณฺหยฺยุํ ปิว ขีรํ กลณฺฑุกาติ ฯ กลณฺฑุกชาตกํ สตฺตมํ ฯ --------- ๘ มูสิกชาตกํ ๒- [๑๒๘] โย เว ธมฺมทฺธชํ กตฺวา นิคุโยฺห ปาปมาจเร วิสฺสาสยิตฺวา ภูตานิ พิฬารนฺนาม ตํ วตนฺติ ฯ มูสิกชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ --------- ๙ อคฺคิกชาตกํ ๓- [๑๒๙] นายํ สิขา ปุญฺญเหตุ ฆาสเหตุ อยํ สิขา นงฺคุฏฺฐคณนํ ยาติ อลนฺเต โหตุ อคฺคิกาติ ฯ อคฺคิกชาตกํ นวมํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ตเทเวกสฺส ฯ ๒ สี. พิฬารชาตกํ ฯ ม. พิฬารวตชาตกํ ฯ @๓ ม. อคฺคิกภารทฺวาชชาตกํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๒.
๑๐ โกสิยชาตกํ [๑๓๐] ยถา วาจา จ ภุญฺชสฺสุ ยถา ภุตฺตญฺจ พฺยาหร อุภยนฺเต น สเมติ วาจา ภุตฺตญฺจ โกสิเยติ ฯ โกสิยชาตกํ ทสมํ ฯ กุสนาฬิวคฺโค ๑- เตรสโม ฯ --------- ตสฺสุทฺทานํ กุสนาฬิสิริวฺหยโน จ ยสํ ทธิมมฺพกฏาหกปญฺจมโก อถ ปาปสขิรพิฬารวตํ สิขิโกสิยสวฺหยเนน ทส ฯ --------- ๑๔ อสมฺปทานวคฺโค ๑ อสมฺปทานชาตกํ [๑๓๑] อสมฺปทาเนนิตรีตรสฺส พาลสฺส มิตฺตานิ กลี ภวนฺติ ตสฺมา หรามิ ภุสมฑฺฒมานํ มา เม มิตฺติ ภิชฺชิตฺถ ๒- สสฺสตายนฺติ ฯ อสมฺปทานชาตกํ ปฐมํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. สริกฺขวคฺโค ฯ ๒ ม. ชียิตฺถ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๓.
๒ ปญฺจภีรุกชาตกํ ๑- [๑๓๒] กุสลูปเทเส ธิติยา ทฬฺหาย จ อวตฺถิตตฺตา ๒- ภยภีรุตาย จ น รกฺขสีนํ วสมาคมิมฺห เส ส โสตฺถิภาโว มหตา ภเยน เมติ ฯ ปญฺจภีรุกชาตกํ ทุติยํ ฯ --------- ๓ ฆตาสนชาตกํ [๑๓๓] เขมํ ยหึ ตตฺถ อรี อุทีริโต ทกสฺส มชฺเฌ ชลเต ฆตาสโน น อชฺช วาโส มหิยา มหีรุเห ทิสา ภชโวฺห สรณชฺช โน ภยนฺติ ฯ ฆตาสนชาตกํ ตติยํ ฯ --------- ๔ ฌานโสธนชาตกํ [๑๓๔] เย สญฺญิโน เตปิ ทุคฺคตา เยปิ อสญฺญิโน เตปิ ทุคฺคตา เอตํ อุภยํ วิวชฺชย @เชิงอรรถ: ๑ ม. ภีรุกชาตกํ ฯ สี. ยุ. ปญฺจครุก ... ฯ ๒ ม. อนิวตฺติตตฺตา ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๔.
ตํ สมาปตฺติสุขํ อนงฺคณนฺติ ฯ ฌานโสธนชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- ๕ จนฺทาภชาตกํ [๑๓๕] จนฺทาภํ สุริยาภญฺจ โยธ ปญฺญาย คาธติ อวิตกฺเกน ฌาเนน โหติ อาภสฺสรูปโคติ ฯ จนฺทาภชาตกํ ปญฺจมํ ฯ --------- ๖ สุวณฺณหํสชาตกํ [๑๓๖] ยํ ลทฺธํ เตน ตุฏฺฐพฺพํ อติโลโภ หิ ปาปโก หํสราชํ คเหตฺวาน สุวณฺณา ปริหายตีติ ฯ สุวณฺณหํสชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ พพฺพุชาตกํ [๑๓๗] ยตฺเถโก ลภเต พพฺพุ ทุติโย ตตฺถ ชายติ ตติโย จ จตุตฺโถ จ อิทนฺเต พพฺพุกา พิลนฺติ ฯ พพฺพุชาตกํ สตฺตมํ ฯ --------- ๘ โคธชาตกํ [๑๓๘] กินฺเต ชฏาหิ ทุมฺเมธ กินฺเต อชินสาฏิยา--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๕.
อพฺภนฺตรนฺเต คหนํ พาหิรํ ปริมชฺชสีติ ฯ โคธชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ --------- ๙ อุภโตภฏฺฐชาตกํ [๑๓๙] อกฺขี ภินฺนา ปโฏ นฏฺโฐ สขีเคเห จ ภณฺฑนํ อุภโต ปทุฏฺฐกมฺมนฺตา อุทกมฺหิ ถลมฺหิ จาติ ฯ อุภโตภฏฺฐชาตกํ นวมํ ฯ --------- ๑๐ กากชาตกํ [๑๔๐] นิจฺจํ อุพฺพิคฺคหทยา สพฺพโลกวิเหสกา ตสฺมา เนสํ วสา นตฺถิ กากานมฺหาก ญาตินนฺติ ฯ กากชาตกํ ทสมํ ฯ อสมฺปทานวคฺโค จุทฺทสโม ฯ --------- ตสฺสุทฺทานํ อิตรีตร รกฺขสิ เขมิโย จ ปโรสตปเญฺหน อาภสฺสโร ปุน อถ หํสวรุตฺตม พพฺพุ ชฏํ ปฏนฏฺฐก กากวเรน ทส ฯ ------------------------------------------------------------------------------------------------------ หน้าที่ ๔๖.
๑๕ กกณฺฏกวคฺโค ๑ โคธชาตกํ [๑๔๑] น ปาปชนสํเสวี อจฺจนฺตสุขเมธติ โคธากุลํ กกณฺฏาว กลึ ปาเปติ อตฺตนนฺติ ฯ โคธชาตกํ ปฐมํ ฯ --------- ๒ สิคาลชาตกํ [๑๔๒] เอตํ หิ เต ทุราชานํ ยํ เสสิ มตสายิตํ ยสฺส เต กฑฺฒมานสฺส หตฺถา ทณฺโฑ น มุจฺจตีติ ฯ สิคาลชาตกํ ทุติยํ --------- ๓ วิโรจนชาตกํ [๑๔๓] ลสี จ เต นิปฺผลิตา มตฺถโก จ ปทาลิโต ๑- สพฺพา เต ผาสุกา ภคฺคา อชฺช โข ตฺวํ วิโรจสีติ ฯ วิโรจนชาตกํ ตติยํ ฯ --------- ๔ นงฺคุฏฺฐชาตกํ [๑๔๔] พหุมฺเปตํ อสพฺภิ ชาตเวท ยนฺตํ วาลธินาภิปูชยาม @เชิงอรรถ: ๑ สี. ยุ. วิทาลิโต ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๗.
มํสารหสฺส นตฺถชฺช มํสํ นงฺคุฏฺฐมฺปิ ภวํ ปฏิคฺคหาตูติ ฯ นงฺคุฏฺฐชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- ๕ ราธชาตกํ [๑๔๕] น ตฺวํ ราธ วิชานาสิ อฑฺฒรตฺเต อนาคเต อพฺยายตํ ๑- วิลปสิ วิรตฺเต ๒- โกสิยายเนติ ราธชาตกํ ปญฺจมํ ฯ --------- ๖ กากชาตกํ ๓- [๑๔๖] อปิ นุ หนุกา สนฺตา มุขญฺจ ปริสุสฺสติ ฯ โอรมาม น ปาเรม ปูรเตว มโหทธีติ ฯ กากชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ ปุปฺผรตฺตชาตกํ [๑๔๗] นยิทํ ทุกฺขํ อทุํ ทุกฺขํ ยํ มํ ตุทติ วายโส ยํ สามา ปุปฺผรตฺเตน กตฺติกํ นานุโภสฺสตีติ ฯ ปุปฺผรตฺตชาตกํ สตฺตมํ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ ม. อพฺยยตํ ฯ ๒ ม. วิรตฺตา ฯ ๓ ม. สมุทฺทกากชาตกํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๘.
๘ สิคาลชาตกํ [๑๔๘] นาหํ ปุนํ น จ ปุนํ น จาปิ อปุนปฺปุนํ หตฺถิโพนฺทึ ปเวกฺขามิ ตถา หิ ภยตชฺชิโตติ ฯ สิคาลชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ --------- ๙ เอกปณฺณชาตกํ [๑๔๙] เอกปณฺโณ อยํ รุกฺโข น ภูมฺยา จตุรงฺคุโล ผเลน วิสกปฺเปน มหายํ กึ ภวิสฺสตีติ ฯ เอกปณฺณชาตกํ นวมํ ฯ --------- ๑๐ สญฺชีวชาตกํ [๑๕๐] อสนฺตํ โย ปคฺคณฺหาติ อสนฺตํ จูปเสวติ ตเมว ฆาสํ กุรุเต พฺยคฺโฆ สญฺชีวิโก ยถาติ ฯ สญฺชีวชาตกํ ทสมํ ฯ กกณฺฏกวคฺโค ๑- ปณฺณรสโม ฯ --------- ตสฺสุทฺทานํ สุขเมธติ ทณฺฑวโร จ ปุน ลสิ วาลธิ ปญฺจมราธวโร @เชิงอรรถ: ๑ ม. ปาปเสวนวคฺโค ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๙.
สมโหทธิ กตฺติก โพนฺทิ ปุน จตุรงฺคุล พฺยคฺฆวเรน ทส ฯ --------- ตตฺร วคฺคุทฺทานํ ภวติ ๑- ฯ [๒]- อปณฺณกํ สีลวคฺค กุรุงฺค กุลาวกํ อตฺถกาเมน ปญฺจมํ อาสึโส อิตฺถี วรุณํ อปายิ ลิตฺตวคฺเคน เต ทส ปโรสตํ หํสิ สริกฺขํ ๓- อสมฺปทํ ปาปเสวิวคฺโค ๔- เอกนิปาตมฺหิลงฺกตํ ฯ เอกนิปาตํ นิฏฺฐิตํ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ ม. อิเม ปาฐา นตฺถิ ฯ ๒ ม. อถวา วคฺคุทฺทานํ ฯ ๓ ม. หํจิ กุสนาฬี ฯ @๔ ม. กกณฺฏกวคฺโค ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๐.
ทุกนิปาตชาตกํ ๑ ทฬฺหวคฺโค ๑ ราโชวาทชาตกํ [๑๕๑] ทฬฺหํ ทฬฺหสฺส ขิปติ พลฺลิโก มุทุนา มุทุํ สาธุมฺปิ สาธุนา เชติ อสาธุมฺปิ อสาธุนา เอตาทิโส อยํ ราชา มคฺคา อุยฺยาหิ สารถิ ฯ [๑๕๒] อกฺโกเธน ชิเน โกธํ อสาธุํ สาธุนา ชิเน ชิเน กทริยํ ทาเนน สจฺเจนาลิกวาทินํ เอตาทิโส อยํ ราชา มคฺคา อุยฺยาหิ สารถีติ ฯ ราโชวาทชาตกํ ปฐมํ ฯ --------- ๒ สิคาลชาตกํ [๑๕๓] อสเมกฺขิตกมฺมนฺตํ ตุริตาภินิปาตินํ ตานิ ๑- กมฺมานิ ตปฺเปนฺติ อุณฺหํ วชฺโฌหิตํ มุเข ฯ [๑๕๔] สีโห จ สีหนาเทน ททฺทรํ อภินาทยิ สุตฺวา สีหสฺส นิคฺโฆสํ สิคาโล ททฺทเร วสํ ภีโต สนฺตาสมาปาทิ หทยญฺจสฺส อปฺผลีติ ฯ สิคาลชาตกํ ทุติยํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ สี. ม. สานิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๑.
๓ สูกรชาตกํ [๑๕๕] จตุปฺปโท อหํ สมฺม ตฺวมฺปิ สมฺม จตุปฺปโท เอหิ สมฺม ๑- นิวตฺตสฺสุ กินฺนุ ภีโต ปลายสิ ฯ [๑๕๖] อสุจิ ปูติโลโมสิ ทุคฺคนฺโธ วาสิ สูกร สเจ ยุชฺฌิตุกาโมสิ ชยํ สมฺม ททามิ เตติ ฯ สูกรชาตกํ ตติยํ ฯ --------- ๔ อุรคชาตกํ [๑๕๗] อิธูรคานํ ปวโร ปวิฏฺโฐ เสลสฺส วณฺเณน ปโมกฺขมิจฺฉํ พฺรหฺมญฺจ วณฺณํ อปจายมาโน พุภุกฺขิโต โน วิสหามิ ๒- โภตฺตุํ ฯ [๑๕๘] โส พฺรหฺมคุตฺโต จิรเมว ชีว ทิพฺยา จ เต ปาตุภวนฺตุ ภกฺขา โส พฺรหฺมวณฺณํ อปจายมาโน พุภุกฺขิโต โน วิตราสิ โภตฺตุนฺติ ฯ อุรคชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ สี. ยุ. สีห ฯ ๒ ม. วิตรามิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๒.
๕ ภคฺคชาตกํ [๑๕๙] ชีว วสฺสสตํ ภคฺค ๑- อปรานิ จ วีสติ ๒- มา มํ ปิสาจา ขาทนฺตุ ชีว ตฺวํ สรโทสตํ ฯ [๑๖๐] ตฺวมฺปิ วสฺสสตํ ชีว อปรานิ จ วีสติ ๒- วิสํ ปิสาจา ขาทนฺตุ ชีว ตฺวํ สรโทสตนฺติ ฯ ภคฺคชาตกํ ปญฺจมํ ฯ --------- ๖ อลีนจิตฺตชาตกํ [๑๖๑] อลีนจิตฺตํ นิสฺสาย ปหฏฺฐา มหตี จมู โกสลํ เสนาสนฺตุฏฺฐํ ชีวคฺคาหํ อคาหยิ ฯ [๑๖๒] เอวํ นิสฺสยสมฺปนฺโน ภิกฺขุ อารทฺธวีริโย ภาวยํ กุสลํ ธมฺมํ โยคกฺเขมสฺส ปตฺติยา ปาปุเณ อนุปุพฺเพน สพฺพสํโยชนกฺขยนฺติ ฯ อลีนจิตฺตชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ คุณชาตกํ [๑๖๓] เยนกามํ ปณาเมติ ธมฺโม พลวตํ มิคิ ๓- อุนฺนทนฺติ วิชานาหิ ชาตํ สรณโต ภยํ ฯ [๑๖๔] อปิ เจปิ ทุพฺพโล มิตฺโต มิตฺตธมฺเมสุ ติฏฺฐติ โส ญาตโก จ พนฺธุ จ โส มิตฺโต โส จ เม สขา @เชิงอรรถ: ๑ สี. ยุ. คคฺค ฯ ๒ ม. วีสตึ ฯ ๓ ม. มิคี ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๓.
ทาฐินิ มาติมญฺญิโวฺห ๑- สิคาโล มม ปาณโทติ ฯ คุณชาตกํ สตฺตมํ ฯ --------- ๘ สุหนุชาตกํ [๑๖๕] นยิทํ วิสมสีเลน โสเณน สุหนุสฺสห ๒- สุหนุปิ ๓- ตาทิโสเยว โย โสณสฺส ส โคจโร ฯ [๑๖๖] ปกฺขนฺทินา ปคพฺเภน นิจฺจํ สนฺทานขาทินา สเมติ ปาปํ ปาเปน สเมติ อสตาสตนฺติ ๔- ฯ สุหนุชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ --------- ๙ โมรชาตกํ [๑๖๗] อุเทตยญฺจกฺขุมา เอกราชา หริสฺสวณฺโณ ปฐวิปฺปภาโส ตํ ตํ นมสฺสามิ หริสฺสวณฺณํ ปฐวิปฺปภาสํ ตยชฺช คุตฺตา วิหเรมุ ทิวสํ เย พฺราหฺมณา เวทคุ สพฺพธมฺเม เต เม นโม เต จ มํ ปาลยนฺตุ นมตฺถุ พุทฺธานํ นมตฺถุ โพธิยา นโม วิมุตฺตานํ นโม วิมุตฺติยา อิมํ โส ปริตฺตํ กตฺวา โมโร จรติ เอสนา ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. มาติมญฺญิฏฺโฐ ฯ ๒ ม. สุหนูสห ฯ ๓ ม. สุหนูปิ ฯ ๔ ม. อสตา อสนฺติ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๔.
[๑๖๘] อเปตยญฺจกฺขุมา เอกราชา หริสฺสวณฺโณ ปฐวิปฺปภาโส ตํ ตํ นมสฺสามิ หริสฺสวณฺณํ ปฐวิปฺปภาสํ ตยชฺช คุตฺตา วิหเรมุ รตฺตึ เย พฺราหฺมณา เวทคุ สพฺพธมฺเม เต เม นโม เต จ มํ ปาลยนฺตุ นมตฺถุ พุทฺธานํ นมตฺถุ โพธิยา นโม วิมุตฺตานํ นโม วิมุตฺติยา อิมํ โส ปริตฺตํ กตฺวา โมโร วาสมกปฺปยีติ ฯ โมรชาตกํ นวมํ ฯ --------- ๑๐ วินีลกชาตกํ [๑๖๙] เอวเมว นูน ราชานํ เวเทหํ มิถิลคฺคหํ อสฺสา วหนฺติ อาชญฺญา ยถา หํสา วินีลกํ ฯ [๑๗๐] วินีล ทุคฺคํ ภชติ อภูมึ ตาต เสวสิ คามนฺตกานิ เสวสฺสุ เอตํ มาตาลยํ ตุวนฺติ ๑- ฯ วินีลกชาตกํ ทสมํ ฯ ทฬฺหวคฺโค ปฐโม ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ ม. ตวาติ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๕.
ตสฺสุทฺทานํ วรพลฺลิก ททฺทร สูกรโก อุรคุตฺตม ปญฺจมภคฺควโร มหตีจมุยาว สิคาลวโร สุหนุตฺตม โมร วินีลํ ทส ฯ --------- ๒ สนฺถววคฺโค ๑ อินฺทสมานโคตฺตชาตกํ [๑๗๑] น สนฺถวํ กาปุริเสน กยิรา อริโยนริเยน ปชานมตฺถํ จิรานุวุฏฺโฐปิ กโรติ ปาปํ คโช ยถา อินฺทสมานโคตฺตํ ฯ [๑๗๒] ยเทว ๑- ชญฺญา สทิโส มมนฺติ สีเลน ปญฺญาย สุเตน จาปิ เตเนว เมตฺตึ กยิราถ สทฺธึ สุโข หเว ๒- สปฺปุริเสน สงฺคโมติ ฯ อินฺทสมานโคตฺตชาตกํ ปฐมํ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยํ เตฺวว ฯ ๒ สี. ม. สุขาวโห ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๖.
๒ สนฺถวชาตกํ [๑๗๓] น สนฺถวสฺมา ปรมตฺถิ ปาปิโย โย สนฺถโว กาปุริเสน โหติ สนฺตปฺปิโต สปฺปินา ปายาเสน กิจฺฉา กตํ ปณฺณกุฏึ อทฑฺฒหิ ๑- ฯ [๑๗๔] น สนฺถวสฺมา ปรมตฺถิ เสยฺโย โย สนฺถโว สปฺปุริเสน โหติ สีหสฺส พยคฺฆสฺส จ ทีปิโน จ สามา มุขํ เลหติ สนฺถเวนาติ ฯ สนฺถวชาตกํ ทุติยํ ฯ --------- ๓ สุสีมชาตกํ [๑๗๕] กาฬา มิคา เสตทนฺตา ตวีเม ปโรสตํ เหมชาลาภิฉนฺนา เต เต ททามีติ สุสีม พฺรูสิ อนุสฺสรํ เปตฺติปิตามหานํ ฯ [๑๗๖] กาฬา มิคา เสตทนฺตา มมีเม ปโรสตํ เหมชาลาภิฉนฺนา เต เต ททามีติ วทามิ มาณว @เชิงอรรถ: ๑ ม. อทยฺหิ ฯ ยุ. อทฏฺฐหิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๗.
อนุสฺสรํ เปตฺติปิตามหานนฺติ ฯ สุสีมชาตกํ ตติยํ ฯ --------- ๔ คิชฺฌชาตกํ [๑๗๗] ยนฺนุ คิชฺโฌ โยชนสตํ กุณปานิ อเวกฺขติ กสฺมา ชาลญฺจ ปาสญฺจ อาสชฺชาปิ น พุชฺฌสิ ฯ [๑๗๘] ยทา ปราภโว โหติ โปโส ชีวิตสงฺขเย อถ ชาลญฺจ ปาสญฺจ อาสชฺชาปิ น พุชฺฌตีติ ฯ คิชฺฌชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- ๕ นกุลชาตกํ [๑๗๙] สนฺธึ กตฺวา อมิตฺเตน อณฺฑเชน ชลาพุช วิวริย ทาฐํ สยสิ ๑- กุโต เต ภยมาคตํ ฯ [๑๘๐] สงฺเกเถว อมิตฺตสฺมึ มิตฺตสฺมิมฺปิ น วิสฺสเส อภยา ภยมุปฺปนฺนํ อปิ มูลานิ กนฺตตีติ ฯ นกุลชาตกํ ปญฺจมํ ฯ --------- ๖ อุปสาฬฺหกชาตกํ [๑๘๑] อุปสาฬฺหกนามานํ ๒- สหสฺสานิ จตุทฺทส อสฺมึ ปเทเส ทฑฺฒานิ นตฺถิ โลเก อนามตํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. เสสิ ฯ ๒ ม. อุปฬาฬฺหกนามานิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๘.
[๑๘๒] ยมฺหิ สจฺจญฺจ ธมฺโม จ อหึสา สญฺญโม ทโม เอตทริยา เสวนฺติ เอตํ โลเก อนามตนฺติ ฯ อุปสาฬฺหกชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ สมิทฺธิชาตกํ [๑๘๓] อภุตฺวา ภิกฺขสิ ภิกฺขุ น หิ ภุตฺวาน ภิกฺขสิ ภุตฺวาน ภิกฺขุ ภิกฺขสฺสุ มา ตํ กาโล อุปจฺจคา ฯ [๑๘๔] กาลํ โวหํ น ชานามิ ฉนฺโน กาโล น ทิสฺสติ ตสฺมา อภุตฺวา ภิกฺขามิ มา มํ กาโล อุปจฺจคาติ ฯ สมิทฺธิชาตกํ สตฺตมํ ฯ --------- ๘ สกุณคฺฆิชาตกํ [๑๘๕] เสโน พลสา ปตมาโน ลาปํ โคจรฏฺฐายินํ สหสา อชฺฌปตฺโตว มรณํ เตนุปาคมิ ฯ [๑๘๖] โสหํ นเยน สมฺปนฺโน เปตฺติเก โคจเร รโต อเปตสตฺตุ โมทามิ สมฺปสฺสํ อตฺถมตฺตโนติ ฯ สกุณคฺฆิชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ --------- ๙ อรกชาตกํ [๑๘๗] โย เว เมตฺเตน จิตฺเตน สพฺพโลกานุกมฺปติ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๙.
อุทฺธํ อโธ จ ติริยญฺจ อปฺปมาเณน สพฺพโส ฯ [๑๘๘] อปฺปมาณํ หิตํ จิตฺตํ ปริปุณฺณํ สุภาวิตํ ยํ ปมาณํ กตํ ๑- กมฺมํ น ตํ ตตฺราวสิสฺสตีติ ฯ อรกชาตกํ นวมํ ฯ --------- ๑๐ กกณฺฏกชาตกํ [๑๘๙] นายํ ปุเร อุนฺนมติ ๒- โตรณคฺเค กกณฺฏโก มโหสธ วิชานาหิ เกน ถทฺโธ กกณฺฏโก ฯ [๑๙๐] อลทฺธปุพฺพํ ลทฺธาน อฑฺฒมาสํ กกณฺฏโก อติมญฺญติ ราชานํ เวเทหํ มิถิลคฺคหนฺติ ฯ กกณฺฏกชาตกํ ทสมํ ฯ สนฺถววคฺโค ทุติโย ฯ --------- ตสฺสุทฺทานํ อถ อินฺทสมาน สปณฺณกุฏิ สุสิมุตฺตม คิชฺฌ ชลาพุชโก อุปสาฬฺหก ภิกฺขุ สลาปวโร อถ เมตฺตวโร ทส ปุณฺณมาติ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ ม. ปมาณกตํ ฯ ๒ ม. อุณฺณมติ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๐.
๓ กลฺยาณธมฺมวคฺโค ๑- ๑ กลฺยาณธมฺมชาตกํ [๑๙๑] กลฺยาณธมฺโมติ ยทา ชนินฺท โลเก สมญฺญํ อนุปาปุณาติ ตสฺมา น หิยฺเยถ นโร สปญฺโญ หิริยาปิ สนฺโต ธุรมาทิยนฺติ ฯ [๑๙๒] สายํ สมญฺญา อิธ มชฺช ปตฺตา กลฺยาณธมฺโมติ ชนินฺท โลเก ตาหํ สเมกฺขํ อิธ ปพฺพชิสฺสํ น หิ มตฺถิ ฉนฺโท อิธ กามโภเคติ ฯ กลฺยาณธมฺมชาตกํ ปฐมํ ฯ --------- ๒ ททฺทรชาตกํ [๑๙๓] โก นุ สทฺเทน มหตา อภินาเทติ ททฺทรํ ตํ ๒- สีหา นปฺปฏินทนฺติ โก นาเมโส มิคาภิภู ๓- ฯ [๑๙๔] อธโม มิคชาตานํ สิคาโล ตาต วสฺสติ ชาติมสฺส ชิคุจฺฉนฺตา ตุณฺหี สีหา สมจฺฉเรติ ฯ ททฺทรชาตกํ ทุติยํ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ ม. กลฺยาณวคฺโค ฯ ๒ สี. ยุ. กึ ฯ ๓ สี. ม. มิคาธิภู ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๑.
๓ มกฺกฏชาตกํ [๑๙๕] ตาต มาณวโก เอโส ตาลมูลํ อปสฺสิโต อคารกญฺจิทํ อตฺถิ หนฺท เทมสฺสคารกํ ฯ [๑๙๖] มา โข ตํ ตาต ปกฺโกสิ ทูเสยฺย โน อคารกํ เนตาทิสํ มุขํ โหติ พฺราหฺมณสฺส สุสีลิโนติ ฯ มกฺกฏชาตกํ ตติยํ ฯ --------- ๔ ทุพฺภิยมกฺกฏชาตกํ [๑๙๗] อทมฺห เต วาริ พหุตฺตรูปํ ๑- ฆมฺมาภิตตฺตสฺส ปิปาสิตสฺส โสทานิ ปิตฺวาน กิกึ ๒- กโรสิ น สงฺคโม ปาปชเนน เสยฺโย ฯ [๑๙๘] โก เต สุโต วา ทิฏฺโฐ วา สีลวา นาม มกฺกโฏ อิทานิ โข ตํ โอหจฺจํ ๓- เอสา อสฺมากธมฺมตาติ ฯ ทุพฺภิยมกฺกฏชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- ๕ อาทิจฺจุปฏฺฐานชาตกํ [๑๙๙] สพฺเพสุ กิร ภูเตสุ สนฺติ สีลสมาหิตา ปสฺส สาขมิคํ ชมฺมํ อาทิจฺจมุปติฏฺฐติ ฯ [๒๐๐] นาสฺส สีลํ วิชานาถ อนญฺญาย ปสํสถ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ปหูตรูปํ ฯ ๒ ม. กิธึ ฯ ๓ ม. โอหจฺฉํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๒.
อคฺคิหุตญฺจ อูหนํ ๑- เทฺว จ ภินฺนา กมณฺฑลูติ ฯ อาทิจฺจุปฏฺฐานชาตกํ ปญฺจมํ ฯ --------- ๖ กฬายมุฏฺฐิชาตกํ [๒๐๑] พาโล วตายํ ทุมสาขโคจโร ปญฺญา ชนินฺท นยิมสฺส วิชฺชติ กฬายมุฏฺฐึ อวกิริย เกวลํ เอกํ กฬายํ ปติตํ คเวสติ ฯ [๒๐๒] เอวเมว มยํ ราช เย จญฺเญ อติโลภิโน อปฺเปน พหุํ เชยฺยาม ๒- กฬาเยเนว วานโรติ ฯ กฬายมุฏฺฐิชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ ตินฺทุกชาตกํ [๒๐๓] ธนุหตฺถกลาเปหิ เนตฺตึสวรธาริภิ สมนฺตา ปริกิณฺณมฺหา กถํ โมกฺโข ภวิสฺสติ ฯ [๒๐๔] อปฺเปว พหุกิจฺจานํ อตฺโถ ชาเยถ โกจิ นํ อตฺถิ รุกฺขสฺส อจฺฉินฺนํ ขชฺช ตญฺเญว ๓- ตินฺทุกนฺติ ฯ ตินฺทุกชาตกํ สตฺตมํ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ ม. อุหนฺนํ ฯ ยุ. อูหนฺติ ฯ ๒ ม. ชิยฺยาม ฯ ๓ ม. ขชฺชถญฺเญว ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๓.
๘ กจฺฉปชาตกํ [๒๐๕] ชนิตํ เม ภวิตํ เม อิติ ปงฺเก อวสฺสยึ ตํ มํ ปงฺโก อชฺฌภวิ ยถา ทุพฺพลกํ ตถา ตํ ตํ วทามิ ภคฺคว สุโณหิ วจนํ มม ฯ [๒๐๖] คาเม วา ยทิวารญฺเญ สุขํ ยตฺราธิคจฺฉติ ตํ ชนิตํ ภวิตญฺจ ปุริสสฺส ปชานโต ยหึ ชีเว ตหึ คจฺเฉ น นิเกตหโต สิยาติ ฯ กจฺฉปชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ --------- ๙ สตธมฺมชาตกํ [๒๐๗] ตญฺจ อปฺปญฺจ อุจฺฉิฏฺฐํ ตญฺจ กิจฺเฉน โน อทา โสหํ พฺราหฺมณชาติโก ยํ ภุตฺตํ ตมฺปิ อุคฺคตํ ฯ [๒๐๘] เอวํ ธมฺมํ นิรงฺกตฺวา โย อธมฺเมน ชีวติ สตธมฺโมว ลาเภน ลทฺเธนาปิ น นนฺทตีติ ฯ สตธมฺมชาตกํ นวมํ ฯ --------- ๑๐ ทุทฺททชาตกํ [๒๐๙] ทุทฺททํ ททมานานํ ทุกฺกรํ กมฺมกุพฺพตํ อสนฺโต นานุกุพฺพนฺติ สตํ ธมฺโม ทุรนฺวโย ฯ [๒๑๐] ตสฺมา สตญฺจ อสตญฺจ นานา โหติ อิโต คติ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๔.
อสนฺโต นิรยํ ยนฺติ สนฺโต สคฺคปรายนาติ ฯ ทุทฺททชาตกํ ทสมํ ฯ กลฺยาณธมฺมวคฺโค ตติโย ฯ --------- ตสฺสุทฺทานํ สุสมญฺญ มิคาธิภู มาณวโก วาริพหุตรูปาทิจฺจุปฏฺฐานา สกฬาย สตินฺทุก ปงฺก ปุน สตธมฺม สุทุทฺททเกน ทส ฯ --------- ๔ อสทิสวคฺโค ๑ อสทิสชาตกํ [๒๑๑] ธนุคฺคโห อสทิโส ราชปุตฺโต มหพฺพโล ทูเร ปาตี อกฺขณเวธี มหากายปฺปทาลโน ฯ [๒๑๒] สพฺพามิตฺเต รณํ กตฺวา น จ กิญฺจิ วิเหฐยิ ภาตรํ โสตฺถึ กตฺวาน สญฺญมํ อชฺฌุปาคมีติ ฯ อสทิสชาตกํ ปฐมํ ฯ --------- ๒ สงฺคามาวจรชาตกํ [๒๑๓] สงฺคามาวจโร สูโร พลวา อิติ วิสฺสุโต--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๕.
กินฺนุ โตรณมาสชฺช ปฏิกฺกมสิ กุญฺชร ฯ [๒๑๔] โอมทฺท ขิปฺปํ ปลีฆํ เอสิกานิ จ อุพฺพห ๑- โตรณานิ จ มทฺทิตฺวา ขิปฺปํ ปวิส กุญฺชราติ ฯ สงฺคามาวจรชาตกํ ทุติยํ ฯ --------- ๓ วาโลทกชาตกํ [๒๑๕] วาโลทกํ อปฺปรสํ นิหีนํ ปิตฺวา มโท ชายติ คทฺรภานํ อิมญฺจ ปิตฺวาน รสํ ปณีตํ มโท น สญฺชายติ สินฺธวานํ ฯ [๒๑๖] อปฺปมฺปิวิตฺวาน นิหีนชจฺโจ โส มชฺชตี เตน ชนินฺท ผุฏฺโฐ ๒- โธรยฺหสีลี จ กุลมฺหิ ชาโต น มชฺชตี อคฺครสํ ปิวิตฺวาติ ฯ วาโลทกชาตกํ ตติยํ ฯ --------- ๔ คิริทตฺตชาตกํ [๒๑๗] ทูสิโต คิริทตฺเตน ๓- หโย สามสฺส ปณฺฑโว โปราณํ ปกตึ หิตฺวา ตสฺเสวานุวิธิยฺยติ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. อพฺพห ฯ ๒ ม. ปุฏฺโฐ ฯ ๓ ยุ. คิริทนฺเตน ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๖.
[๒๑๘] สเจ จ ตนุโช โปโส สิงฺคาราการกปฺปิโต ๑- อานเน ตํ คเหตฺวาน มณฺฑเล ปริวตฺตเย ขิปฺปเมว ปหนฺตฺวาน ตสฺเสวานุวิธิยฺยตีติ ฯ คิริทตฺตชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- ๕ อนภิรติชาตกํ [๒๑๙] ยโถทเก อาวิเล อปฺปสนฺเน น ปสฺสติ สิปฺปิกสมฺพุกญฺจ สกฺขรํ วาลุกํ มจฺฉคุมฺพํ เอวํ อาวิลมฺหิ จิตฺเต น โส ปสฺสติ อตฺตทตฺถํ ปรตฺถํ ฯ [๒๒๐] ยโถทเก อจฺเฉ วิปฺปสนฺเน โส ปสฺสติ สิปฺปิกสมฺพุกญฺจ สกฺขรํ วาลุกํ มจฺฉคุมฺพํ เอวํ อนาวิลมฺหิ จิตฺเต โส ปสฺสติ อตฺตทตฺถํ ปรตฺถนฺติ ฯ อนภิรติชาตกํ ปญฺจมํ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ สี. ม. สิขราการกปฺปิโต ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๗.
๖ ทธิวาหนชาตกํ [๒๒๑] วณฺณคนฺธรสูเปโต อมฺโพยํ อหุวา ปุเร ตเมว ปูชํ ลภมาโน เกนมฺโพ กฏุกปฺผโล ฯ [๒๒๒] ปุจิมนฺทปริวาโร อมฺโพ เต ทธิวาหน มูลํ มูเลน สํสฏฺฐํ สาขา สาขํ นิเสวเร ๑- อสาตสนฺนิวาเสน เตนมฺโพ กฏุกปฺผโลติ ฯ ทธิวาหนชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ จตุมฏฺฐชาตกํ [๒๒๓] อุจฺเจ วิฏปิมารุยฺห มนฺตยโวฺห รโหคตา นีเจ โอรุยฺห มนฺตโวฺห มิคราชาปิ โสสฺสติ ฯ [๒๒๔] ยํ สุปณฺโณ สุปณฺเณน ๒- เทโว เทเวน มนฺตเย กึ ตตฺถ ๓- จตุมฏฺฐสฺส วิลํ ปวิส ชมฺพุกาติ ฯ จตุมฏฺฐชาตกํ สตฺตมํ ฯ --------- ๘ สีหโกตฺถุกชาตกํ [๒๒๕] สีหงฺคุลิ สีหนโข สีหปาทปฺปติฏฺฐิโต โส สีโห สีหสงฺฆมฺหิ เอโก นทติ อญฺญถา ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. นิวีสเร ฯ ๒ ม. ยํ สุวณฺโณ สุวณฺเณน ฯ ๓ ม. กึเตตฺถ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๘.
[๒๒๖] มา ตฺวํ นทิ ราชปุตฺต อปฺปสทฺโท วเน วส สเรน โข ตํ ชาเนยฺยุํ น หิ เต เปตฺติโก สโรติ ฯ สีหโกตฺถุกชาตกํ อฏฺฐมํ --------- ๙ สีหจมฺมชาตกํ [๒๒๗] เนตํ สีหสฺส นทิตํ น พยคฺฆสฺส น ทีปิโน ปารุโต สีหจมฺเมน ชมฺโม นทติ คทฺรโภ ฯ [๒๒๘] จิรมฺปิโข ตํ ขาเทยฺย คทฺรโภ หริตํ ยวํ ปารุโต สีหจมฺเมน รวมาโนว ทูสยีติ ฯ สีหจมฺมชาตกํ นวมํ ฯ --------- ๑๐ สีลานิสํสชาตกํ [๒๒๙] ปสฺส สทฺธาย สีลสฺส จาคสฺส จ อยํ ผลํ นาโค นาวาย วณฺเณน สทฺธํ วหตุปาสกํ ฯ [๒๓๐] สพฺภิเรว สมาเสถ สพฺภิ กุพฺเพถ สนฺถวํ สตํ หิ สนฺนิวาเสน โสตฺถึ คจฺฉติ นฺหาปิโตติ ฯ สีลานิสํสชาตกํ ทสมํ ฯ อสทิสวคฺโค จตุตฺโถ ฯ ------------------------------------------------------------------------------------------------------ หน้าที่ ๖๙.
ตสฺสุทฺทานํ ธนุคฺคห กุญฺชร อปฺปรโส คิริทตฺต มนาวิลจิตฺตวรํ ทธิวาหน ชมฺพุก สีหนโข หริตยว นาควเรน ทส ฯ --------- ๕ รุหกวคฺโค ๑ รุหกชาตกํ [๒๓๑] อมฺโภ ๑- รุหก ฉินฺนาปิ ชิยา สนฺธิยฺยเต ปุน สนฺธิยสฺสุ ปุราณิยา มา โกธสฺส วสํ คมิ ฯ [๒๓๒] วิชฺชมาเนสุ (มุทุ) วาเกสุ ๒- วิชฺชมาเนสุ การิสุ อญฺญํ ชิยํ กริสฺสามิ อลญฺเญว ปุราณิยาติ ฯ รุหกชาตกํ ปฐมํ ฯ --------- ๒ สิริกาฬกณฺณิชาตกํ [๒๓๓] อิตฺถี สิยา รูปวตี สา จ สีลวตี สิยา ปุริโส ตํ น อิจฺเฉยฺย สทฺทหาสิ มโหสธ ฯ [๒๓๔] สทฺทหามิ มหาราช ปุริโส ทุพฺภโค สิยา @เชิงอรรถ: ๑ สี. ม. อปิ ฯ ๒ สี. วิชฺชมานาสุ มรุวาสุ ฯ ยุ. วิชฺชมานาสุ มรูทฺวาสุ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๐.
สิรี จ กาฬกณฺณี จ น สเมนฺติ กุทาจนนฺติ ฯ สิริกาฬกณฺณิชาตกํ ทุติยํ ฯ --------- ๓ จุลฺลปทุมชาตกํ [๒๓๕] อยเมว สา อยมฺปิ ๑- โส อนญฺโญ อยเมว โส หตฺถจฺฉินฺโน อนญฺโญ ยมาห โกมาริปติโก ๒- มมนฺติ วชฺฌิตฺถิโย นตฺถิ อิตฺถีสุ สจฺจํ ฯ [๒๓๖] อิมญฺจ ชมฺมํ มุสเลน หนฺตฺวา ลุทฺทํ ฉวํ ปรทารูปเสวึ อิมิสฺสา จ นํ ปาปปติพฺพตาย ชีวนฺติยา ฉินฺทถ กณฺณนาสนฺติ ฯ จุลฺลปทุมชาตกํ ตติยํ ฯ --------- ๔ มณิโจรชาตกํ [๒๓๗] น สนฺติ เทวา ปวสนฺติ นูน น หิ นูน สนฺติ อิธ โลกปาลา สหสา กโรนฺตานมสญฺญตานํ น หิ นูน สนฺติ ๓- ปฏิเสธิตาโร ฯ [๒๓๘] อกาเล วสฺสตี ตสฺส กาเล ตสฺส น วสฺสติ @เชิงอรรถ: ๑ ม. อหมฺปิ ฯ ๒ ม. โกมารปตี ฯ ๓ ม. สนฺตี ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๑.
สคฺคา จ จวติ ฐานา นนุ โส ตาวตา หโตติ ฯ มณิโจรชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- ๕ ปพฺพตูปตฺถรชาตกํ [๒๓๙] ปพฺพตูปตฺถเร ๑- รมฺเม ชาตา โปกฺขรณี สิวา ตํ สิคาโล อปาปาสิ ๒- ชานํ สีเหน รกฺขิตํ ฯ [๒๔๐] ปิวนฺติ เจ มหาราช สาปทานิ มหานทึ น เตน อนที โหติ ขมสฺสุ ยทิ เต ปิยาติ ฯ ปพฺพตูปตฺถรชาตกํ ปญฺจมํ ฯ --------- ๖ วลาหกสฺสชาตกํ [๒๔๑] เย น กาหนฺติ โอวาทํ นรา พุทฺเธน เทสิตํ พฺยสนํ เต คมิสฺสนฺติ รกฺขสีหิว วาณิชา ฯ [๒๔๒] เย จ กาหนฺติ โอวาทํ นรา พุทฺเธน เทสิตํ โสตฺถึ ปารํ คมิสฺสนฺติ วลาเหเนว วาณิชาติ ฯ วลาหกสฺสชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ มิตฺตามิตฺตชาตกํ [๒๔๓] น นํ อุมฺหยเต ทิสฺวา น จ นํ ปฏินนฺทติ จกฺขูนิ จสฺส น ททาติ ปฏิโลมญฺจ วตฺตติ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ สี. ยุ. ปพฺพตปตฺถเร ฯ ๒ ม. อปาปายิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๒.
[๒๔๔] เอเต ภวนฺติ อาการา อมิตฺตสฺมึ ปติฏฺฐิตา เยหิ อมิตฺตํ ชาเนยฺย ทิสฺวา สุตฺวา จ ปณฺฑิโตติ ฯ มิตฺตามิตฺตชาตกํ สตฺตมํ ฯ --------- ๘ ราธชาตกํ [๒๔๕] ปวาสา อาคโต ตาต อิทานิ น จิราคโต กจฺจิ นุ ตาต เต มาตา น อญฺญมุปเสวติ ฯ [๒๔๖] น โข ปเนตํ สุภณํ คิรํ สจฺจูปสญฺหิตํ สเยถ โปฏฺฐปาโทว มุมฺมเร อุปกูสิโตติ ๑- ฯ ราธชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ --------- ๙ คหปติชาตกํ [๒๔๗] อุภยํ เม น ขมติ อุภยํ เม น รุจฺจติ ยา จายํ โกฏฺฐโมติณฺณา น ทสฺสํ ๒- อิติ ภาสติ ฯ [๒๔๘] ตํ ตํ คามปติ พฺรูมิ กทเร อปฺปสฺมึ ชีวิเต เทฺว มาเส สงฺครํ ๓- กตฺวา มํสํ ชรคฺควํ กิสํ อปฺปตฺตกาเล โจเทสิ ตมฺปิ มยฺหํ น รุจฺจตีติ ฯ คหปติชาตกํ นวมํ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ ม. มุมฺมุเร อุปกูถิโตติ ฯ ๒ ม. นาทฺทสํ ฯ ๓ สี. ยุ. การํ กตฺวา ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๓.
๑๐ สาธุสีลชาตกํ [๒๔๙] สรีรทพฺยํ วุฑฺฒพฺยํ โสชจฺจํ สาธุสีลิยํ พฺราหฺมณนฺเตว ปุจฺฉาม กินฺนุ ๑- เตสํ วนิมฺหเส ๒- ฯ [๒๕๐] อตฺโถ อตฺถิ สรีรสฺมึ วุฑฺฒพฺยสฺส นโม กเร อตฺโถ อตฺถิ สุชาตสฺมึ สีลํ อสฺมาก รุจฺจตีติ ฯ สาธุสีลชาตกํ ทสมํ รุหกวคฺโค ปญฺจโม ฯ --------- ตสฺสุทฺทานํ อปิรุหก รูปวตี มุสโล ปวสนฺติ สปญฺจมโปกฺขรณี อถ มุตฺติมวาณิช อุมฺหยเต จิรอาคต โกฏฺฐ สรีร ทส ฯ --------- ๖ นตํทฬฺหวคฺโค ๑ พนฺธนาคารชาตกํ [๒๕๑] น ตํ ทฬฺหํ พนฺธนมาหุ ธีรา ยทายสํ ทารุชปพฺพชญฺจ สารตฺตรตฺตา มณิกุณฺฑเลสุ @เชิงอรรถ: ๑ ม. กนฺนุ ฯ ๒ ม. วณิมฺหเส ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๔.
ปุตฺเตสุ ทาเรสุ จ ยา อเปกฺขา ฯ [๒๕๒] เอตํ ทฬฺหํ พนฺธนมาหุ ธีรา โอหารินํ สิถิลทุปฺปมุญฺจํ ๑- เอตมฺปิ เฉตฺวาน วชนฺติ ธีรา อนเปกฺขิโน กามสุขํ ปหายาติ ฯ พนฺธนาคารชาตกํ ปฐมํ ฯ --------- ๒ เกฬิสีลชาตกํ [๒๕๓] หํสา โกญฺจา มยูรา จ หตฺถิโย ปสทา มิคา สพฺเพ สีหสฺส ภายนฺติ นตฺถิ กายสฺมิ ตุลฺยตา ฯ [๒๕๔] เอวเมว มนุสฺเสสุ ทหโร เจปิ ปญฺญวา โส หิ ตตฺถ มหา โหติ เนว พาโล สรีรวาติ ฯ เกฬิสีลชาตกํ ทุติยํ ฯ --------- ๓ ขนฺธปริตฺตชาตกํ ๒- [๒๕๕] วิรูปกฺเขหิ เม เมตฺตํ เมตฺตํ เอราปเถหิ เม ฉพฺยาปุตฺเตหิ เม เมตฺตํ เมตฺตํ กณฺหาโคตมเกหิ จ อปาทเกหิ เม เมตฺตํ เมตฺตํ ทิปาทเกหิ เม จตุปฺปเทหิ เม เมตฺตํ เมตฺตํ พหุปฺปเทหิ เม มา มํ อปาทโก หึสิ มา มํ หึสิ ทิปาทโก @เชิงอรรถ: ๑ ม. สิถิลํ ทุปฺปมุญฺจํ ฯ ๒ ม. ขณฺฑชาตกํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๕.
มา มํ จตุปฺปโท หึสิ มา มํ หึสิ พหุปฺปโท สพฺเพ สตฺตา สพฺเพ ปาณา สพฺเพ ภูตา จ เกวลา สพฺเพ ภทฺรานิ ปสฺสนฺตุ มา กิญฺจิ ๑- ปาปมาคมา ฯ [๒๕๖] อปฺปมาโณ พุทฺโธ อปฺปมาโณ ธมฺโม อปฺปมาโณ สงฺโฆ ปมาณวนฺตานิ สิรึสปานิ อหิ วิจฺฉิกา สตปที อุณฺณานาภี สรพู มูสิกา กตา เม รกฺขา กตา เม ปริตฺตา ปฏิกฺกมนฺตุ ภูตานิ โสหํ นโม ภควโต นโม สตฺตนฺนํ สมฺมาสมฺพุทฺธานนฺติ ฯ ขนฺธปริตฺตชาตกํ ตติยํ ฯ --------- ๔ วีรกชาตกํ [๒๕๗] อปิ วีรก ปสฺเสสิ สกุณํ มญฺชุภาณกํ มยูรคีวสงฺกาสํ ปตึ มยฺหํ สวิฏฺฐกํ ฯ [๒๕๘] อุทกถลจรสฺส ปกฺขิโน นิจฺจํ อามกมจฺฉโภชิโน ตสฺสานุกรํ สวิฏฺฐโก เสวาเลหิ ปลิคุณฺฐิโต มโตติ ฯ วีรกชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- ๕ คงฺเคยฺยชาตกํ [๒๕๙] โสภนฺติ มจฺฉา คงฺเคยฺยา ๒- อโถ โสภนฺติ ๒- ยามุนา @เชิงอรรถ: ๑ ม. มา กญฺจิ ฯ ๒ ม. โสภติ มจฺโฉ คงฺเคยฺยา อโถ โสภติ ยามุโน ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๖.
จตุปฺปทายํ ปุริโส นิโคฺรธปริมณฺฑโล อีสกายตคีโว จ สพฺเพว อติโรจติ ฯ [๒๖๐] ยํ ปุจฺฉิโต น ตํ อกฺขา ๑- อญฺญํ อกฺขาติ ๒- ปุจฺฉิโต อตฺตปฺปสํสโก โปโส นายํ อสฺมาก รุจฺจตีติ ฯ คงฺเคยฺยชาตกํ ปญฺจมํ ฯ --------- ๖ กุรุงฺคมิคชาตกํ [๒๖๑] อิงฺฆ วทฺธมยํ ๓- ปาสํ ฉินฺท ทนฺเตหิ กจฺฉป อหํ ตถา กริสฺสามิ ยถา เนหิติ ลุทฺทโก ฯ [๒๖๒] กจฺฉโป ปาวิสี วารึ กุรุงฺโค ปาวิสี วนํ สตปตฺโต ทุมคฺคมฺหา ทูเร ปุตฺเต อปานยีติ ฯ กุรุงฺคมิคชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ อสฺสกชาตกํ [๒๖๓] อยมสฺสกราเชน เทโส วิจริโต มยา อนุกามยกาเมน ๔- ปิเยน ปตินา สห ฯ [๒๖๔] นเวน สุขทุกฺเขน โปราณํ อปิถิยฺยติ ๕- ตสฺมา อสฺสกรญฺญาว กีโฏ ปิยตโร มมนฺติ ฯ อสฺสกชาตกํ สตฺตมํ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑-๒ ม. อกฺขาสิ ฯ ๓ ม. วฏฺฏมยํ ฯ ๔ สี. ยุ. อนุกามยานุกาเมน ฯ @๕ ม. อปิธิยฺยติ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๗.
๘ สุํสุมารชาตกํ ๑- [๒๖๕] อลเมเตหิ อมฺเพหิ ชมฺพูหิ ปนเสหิ จ ยานิ ปารํ สมุทฺทสฺส วรํ มยฺหํ อุทุมฺพโร ฯ [๒๖๖] มหตี วต เต โพนฺทิ น จ ปญฺญา ตทูปิกา สุํสุมาร ๒- วญฺจิโต เมสิ คจฺฉทานิ ยถาสุขนฺติ ฯ สุํสุมารชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ --------- ๙ กกฺกรชาตกํ ๓- [๒๖๗] ทิฏฺฐา มยา วเน รุกฺขา อสฺสกณฺณา วิเภทกา ๔- น ตานิ เอวํ สกฺกนฺติ ยถา ตฺวํ รุกฺขํ สกฺกสิ ฯ [๒๖๘] ปุราณกกฺกโร ๕- อยํ เภตฺวา ปญฺชรมาคโต กุสโล วาลปาสานํ อปกฺกมติ ภาสตีติ ฯ กกฺกรชาตกํ นวมํ ฯ --------- ๑๐ กนฺทคลกชาตกํ [๒๖๙] อมฺโภ โก นามยํ รุกฺโข สินฺนปตฺโต ๖- สกณฺฏโก ยตฺถ เอกปฺปหาเรน อุตฺตมงฺคํ วิสาฏิตํ ๗- ฯ [๒๗๐] อจาริ วตายํ วิตุทํ วนานิ กฏฺฐงฺครุกฺเขสุ อสารเกสุ @เชิงอรรถ: ๑ ม. สุสุ ... ฯ ๒ สุสุมาร ฯ ๓ ม. กุกฺกุฏชาตกํ ฯ ๔ ม. สพฺพตฺถ วิภีฏกา ฯ @๕ ม. ปุราณกุกฺกุโฏ ฯ ๖ สี. ยุ. สีนปตฺโต ฯ ๗ ม. วิภิชฺชิตํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๘.
อถาสทา ขทิรํ ชาตสารํ ยตฺถพฺภิทา ครุโฬ อุตฺตมงฺคนฺติ ฯ กนฺทคลกชาตกํ ทสมํ ฯ นตํทฬฺหวคฺโค ฉฏฺโฐ ฯ --------- ตสฺสุทฺทานํ ทฬฺหพนฺธน หํสวโร จ ปุน วิรูปกฺข สวิฏฺฐก มจฺฉวโร สกุรุงฺค สอสฺสก อมฺพวโร ปุน กุกฺกุฏโก ครุเฬน ทส ฯ --------- ๗ พีรณตฺถมฺภกวคฺโค ๑ โสมทตฺตชาตกํ [๒๗๑] อกาสิ โยคฺคํ ธุวมปฺปมตฺโต สํวจฺฉรํ พีรณตฺถมฺภกสฺมึ พฺยากาสิ อญฺญํ ๑- ปริสํ วิคยฺห น นิยฺยโม ตายติ อปฺปปญฺญํ ฯ [๒๗๒] ทฺวยํ ยาจนโก ตาต โสมทตฺต นิคจฺฉติ @เชิงอรรถ: ๑ สี. ม. สญฺญํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๙.
อลาภํ ธนลาภํ วา เอวํ ธมฺมา หิ ยาจนาติ ฯ โสมทตฺตชาตกํ ปฐมํ ฯ --------- ๒ อุจฺฉิฏฺฐภตฺตชาตกํ [๒๗๓] อญฺโญ อุปริโม วณฺโณ อญฺโญ วณฺโณ จ เหฏฺฐิโม พฺราหฺมณิ เตฺวว ปุจฺฉามิ กึ เหฏฺฐา กิญฺจ อุปฺปริ ฯ [๒๗๔] อหํ นโฏสฺมิ ภทฺทนฺเต ภิกฺขโกสฺมิ อิธาคโต อยํ หิ โกฏฺฐโมติณฺโณ อยํ โส ยํ คเวสสีติ ฯ อุจฺฉิฏฺฐภตฺตชาตกํ ทุติยํ ฯ --------- ๓ ภรุราชชาตกํ ๑- [๒๗๕] อิสีนมนฺตรํ กตฺวา ภรุราชาติ ๒- เม สุตํ อุจฺฉินฺโน สห รฏฺเฐหิ ๓- ส ราชา วิภวํ คโต ฯ [๒๗๖] ตสฺมา หิ ฉนฺทาคมนํ นปฺปสํสนฺติ ปณฺฑิตา อทุฏฺฐจิตฺโต ภาเสยฺย คิรํ สจฺจูปสญฺหิตนฺติ ฯ ภรุราชชาตกํ ตติยํ ฯ --------- ๔ ปุณฺณนทีชาตกํ [๒๗๗] ปุณฺณํ นทึ เยน จ เปยฺยมาหุ @เชิงอรรถ: ๑ ม. กุรุชาตกํ ฯ ๒ ม. กุรุราชาติ ฯ ๓ ยุ. รฏฺเฐน ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๐.
ชาตํ ยวํ เยน จ คุยฺหมาหุ ทูรํ คตํ เยน จ อวฺหยนฺติ โส ตฺยาภโต หนฺท จ ภุญฺช พฺราหฺมณ ฯ [๒๗๘] ยโต มํ สรตี ราชา วายสมฺปิ ปเหตเว หํสา โกญฺจา มยูรา จ อสติเยว ปาปิยาติ ฯ ปุณฺณนทีชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- ๕ กจฺฉปชาตกํ [๒๗๙] อวธิ วต อตฺตานํ กจฺฉโปว ปพฺยาหรํ ๑- สุคฺคหิตสฺมึ กฏฺฐสฺมึ วาจาย สกิยา วธิ ฯ [๒๘๐] เอตมฺปิ ทิสฺวา นรวีรเสฏฺฐ วาจํ ปมุญฺเจ กุสลํ นาติเวลํ ปสฺสสิ พหุภาเณน กจฺฉปํ พฺยสนํ คตนฺติ ฯ กจฺฉปชาตกํ ปญฺจมํ ฯ --------- ๖ มจฺฉชาตกํ [๒๘๑] น มายมคฺคิ ตปติ น สูโล สาธุ ตจฺฉิโต ยญฺจ มํ มญฺญเต มจฺฉี อญฺญํ โส รติยา คโต ฯ @เชิงอรรถ: ๑ สี. ม. กจฺฉโป วยาหรํ คิรํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๑.
[๒๘๒] โส มํ ทหติ ราคคฺคิ จิตฺตญฺจูปตเปติ มํ ชาลิโน มุญฺจถยิรา มํ น กาเม หญฺญเต กฺวจีติ ฯ มจฺฉชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ เสคฺคุชาตกํ [๒๘๓] สพฺโพ โลโก อตฺตมโน อโหสิ อโกวิทา คามธมฺมสฺส เสคฺคุ โกมาริโก นาม ตวชฺช ธมฺโม ยํ ตฺวํ คหิตา ปวเน ปโรทสิ ฯ [๒๘๔] โย ทุกฺขผุฏฺฐาย ภเวยฺย ตาณํ โส เม ปิตา ทุพฺภิ วเน กโรติ สา กสฺส กนฺทามิ วนสฺส มชฺเฌ โย ตายิตา โส สหสา กโรตีติ ฯ เสคฺคุชาตกํ สตฺตมํ ฯ --------- ๘ กูฏวาณิชชาตกํ [๒๘๕] สฐสฺส สาเฐยฺยมิทํ สุจินฺติตํ ปจฺโจฑฺฑิตํ ปฏิกูฏสฺส กูฏํ ผาลํ เจ ขาเทยฺยุํ ๑- มูสิกา กสฺมา กุมารํ กุลลา โน หเรยฺยุํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ สี. ยุ. อเทยฺยุํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๒.
[๒๘๖] กูฏสฺส หิ สนฺติ กูฏกูฏา ภวติ ปโร ๑- นิกติโน นิกตฺยา เทหิ ปุตฺตนฏฺฐ ผาลนฏฺฐสฺส ผาลํ มา เต ปุตฺตมหาสิ ผาลนฏฺโฐติ ฯ กูฏวาณิชชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ --------- ๙ ครหิตชาตกํ [๒๘๗] หิรญฺญํ เม สุวณฺณํ เม เอสา รตฺตินฺทิวา กถา ทุมฺเมธานํ มนุสฺสานํ อริยธมฺมํ อปสฺสตํ [๒๘๘] เทฺว เทฺว คหปตโย เคเห เอโก ตตฺถ อมสฺสุโก ลมฺพตฺถโน เวณิกโต อโถ องฺกิตกณฺณโก กีโต ธเนน พหุนา โส ตํ วิตุทเต ชนนฺติ ฯ ครหิตชาตกํ นวมํ ฯ --------- ๑๐ ธมฺมทฺธชชาตกํ [๒๘๙] สุขํ ชีวิตรูโปสิ รฏฺฐา วิวนมาคโต โส เอกโก (อรญฺญสฺมึ) ๒- รุกฺขมูเล กปโณ วิย ฌายสิ ฯ [๒๙๐] สุขํ ชีวิตรูโปสฺมิ รฏฺฐา วิวนมาคโต โส เอกโก (อรญฺญสฺมึ) ๒- รุกฺขมูเล กปโณ วิย ฌายามิ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ภวติ จาปิ ฯ ๒ ม. อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๓.
สตํ ธมฺมํ อนุสฺสรนฺติ ฯ ธมฺมทฺธชชาตกํ ทสมํ ฯ พีรณตฺถมฺภกวคฺโค สตฺตโม ฯ --------- ตสฺสุทฺทานํ อถ พีรณตฺถมฺภวโร จ นโฏ กุรุราชวรุตฺตม ปุณฺณนที พหุภาณิ อคฺคิ ปวเน มูสิกา สห ลมฺพตฺถโน กปเณน ทส ฯ --------- ๘ กาสาววคฺโค ๑ กาสาวชาตกํ [๒๙๑] อนิกฺกสาโว กาสาวํ โย วตฺถํ ปริทหิสฺสติ อเปโต ทมสจฺเจน น โส กาสาวมรหติ ฯ [๒๙๒] โย จ วนฺตกสาวสฺส สีเลสุ สุสมาหิโต อุเปโต ทมสจฺเจน ส เว กาสาวมรหตีติ ฯ กาสาวชาตกํ ปฐมํ ฯ ------------------------------------------------------------------------------------------------------ หน้าที่ ๘๔.
๒ จุลฺลนนฺทิยชาตกํ [๒๙๓] อิทํ ตทาจริยวโจ ปาราสริโย ยทาพฺรวิ ๑- มา สุ ตฺวํ อกริ ๒- ปาปํ ยํ ตฺวํ ปจฺฉา กตนฺตเป ฯ [๒๙๔] ยานิ กโรติ ปุริโส ตานิ อตฺตนิ ปสฺสติ กลฺยาณการี กลฺยาณํ ปาปการี จ ปาปกํ ยาทิสํ วปเต พีชํ ตาทิสํ หรเต ผลนฺติ ฯ จุลฺลนนฺทิยชาตกํ ทุติยํ ฯ --------- ๓ ปุฏภตฺตชาตกํ [๒๙๕] นเม นมนฺตสฺส ภเช ภชนฺตํ กิจฺจานุกุพฺพสฺส กเรยฺย กิจฺจํ นานตฺถกามสฺส กเรยฺย อตฺถํ อสมฺภชนฺตมฺปิ น สมฺภเชยฺย ฯ [๒๙๖] จเช จชนฺตํ วนถํ น กยิรา อเปตจิตฺเตน น สมฺภเชยฺย ทิโช ทุมํ ขีณผลํว ญตฺวา อญฺญํ สเมกฺเขยฺย มหา หิ โลโกติ ฯ ปุฏภตฺตชาตกํ ตติยํ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยทพฺรวิ ฯ ๒ สี. ยุ. อกรา ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๕.
๔ กุมฺภีลชาตกํ [๒๙๗] ยสฺเสเต จตุโร ธมฺมา คุณา ปรมภทฺทกา ๑- สจฺจํ ธมฺโม ธิติ จาโค ทิฏฺฐํ โส อติวตฺตติ ฯ [๒๙๘] ยสฺส เจเต น วิชฺชนฺติ คุณา ปรมภทฺทกา สจฺจํ ธมฺโม ธิติ จาโค ทิฏฺฐํ โส นาติวตฺตตีติ ฯ กุมฺภีลชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- ๕ ขนฺติวณฺณนชาตกํ [๒๙๙] อตฺถิ เม ปุริโส เทว สพฺพกิจฺเจสุ พฺยาวโฏ ตสฺส เจโกปราธตฺถิ ตตฺถ ตฺวํ กินฺติ มญฺญสิ ฯ [๓๐๐] อมฺหากํ อตฺถิ ๒- ปุริโส เอทิโส อิธ วิชฺชติ ทุลฺลโภ องฺคสมฺปนฺโน ขนฺติ อสฺมาก รุจฺจตีติ ฯ ขนฺติวณฺณนชาตกํ ปญฺจมํ ฯ ---------เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒๗ หน้าที่ ๑-๘๕. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=27&item=1&items=2549&pagebreak=1&modeTY=2 อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=27&item=1&items=2549&pagebreak=1&modeTY=2&mode=bracket อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=27&item=1&items=2549&pagebreak=1&modeTY=2 อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=27&item=1&items=2549&pagebreak=1&modeTY=2 ศึกษาอรรถกถาชาดกนี้ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1 The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=35&A=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=35&A=1 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27
       |
|
บันทึก ๑๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]