พระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ ภาษาบาลี อักษรไทย
พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๑๙ สุตฺต. ขุ. ชาตกํ (๑): เอก-จตฺตาลีสนิปาตชาตกํ

                                            ๔ สงฺขปาลชาตกํ
     [๒๔๙๕]      อริยาวกาโสสิ ปสนฺนเนตฺโต
@เชิงอรรถ: ๑ ม. โย จ ตสฺสาสิ ฯ   ๒ ม. นิสิปฺปโลภิกา ฯ
                       มญฺเญ ภวํ ปพฺพชิโต กุลมฺหา
                       กถํ นุ วิตฺตานิ ปหาย โภเค
                       ปพฺพชิ นิกฺขมฺม ฆรา สปญฺโญ ๑- ฯ
     [๒๔๙๖]      สยํ วิมานํ นรเทว ทิสฺวา
                       มหานุภาวสฺส มโหรคสฺส
                       ทิสฺวาน ปุญฺญาน มหาวิปากํ
                       สทฺธายหํ ปพฺพชิโตมฺหิ ราช ฯ
     [๒๔๙๗]      น กามกามา น ภยา น โทสา
                       วาจํ มุสา ปพฺพชิตา ภณนฺติ
                       อกฺขาหิ เม ปุจฺฉิโต เอตมตฺถํ
                       สุตฺวาน เม ชายิหิติปฺปสาโท ฯ
     [๒๔๙๘]      วาณิชฺช รฏฺฐาธิป คจฺฉมาโน
                       ปเถ อทฺทสาสิมฺหิ โภชปุตฺเต ๒-
                       ปวฑฺฒกายํ อุรคํ มหนฺตํ
                       อาทาย คจฺฉนฺเต ปโมทมาเน ฯ
                       โสหํ สมาคมฺม ชนินฺท เตหิ
                       ปหฏฺฐโลโม อวจมฺหิ ภีโต
                       กุหึ อยํ นียติ ภีมกาโย
                       นาเคน กึ กาหถ โภชปุตฺตา ๓- ฯ
                       นาโค อยํ นียติ โภชนตฺถํ ๔-
@เชิงอรรถ: ๑ ม. สปญฺญ ฯ ยุ. สปญฺญา ฯ  ๒-๓ สี. ยุ. มิลา จ ปุตฺเต ฯ
@๔ ม. โภชนตฺถา ฯ เอวมุปริ ฯ
                       ปวฑฺฒกาโย อุรโค มหนฺโต
                       สาทุญฺจ ถูลญฺจ มุทุญฺจ มํสํ
                       น ตฺวํ รสญฺญาสิ วิเทหปุตฺต ฯ
                       อิโต มยํ คนฺตฺวา สกํ นิเกตํ ๑-
                       อาทาย สตฺถานิ วิโกปยิตฺวา
                       มํสานิ ภกฺขาม ๒- ปโมทมานา
                       มยํ หิ โว ๓- สตฺตโว ปนฺนคานํ ฯ
                       สเจ อยํ นียติ โภชนตฺถํ
                       ปวฑฺฒกาโย อุรโค มหนฺโต
                       ททามิ โว พลิพทฺธานิ โสฬส
                       นาคํ อิมํ มุญฺจถ พนฺธนสฺมา ฯ
                       อทฺธา หิ โน ภกฺโข อยํ มนาโป
                       พหู จ โน โอรคา ๔- ภุตฺตปุพฺพา
                       กโรม เต ตํ วจนํ อฬาร
                       มิตฺตญฺจ โน โหหิ วิเทหปุตฺต ฯ
                       ตทสฺสุ เต พนฺธนา โมจยึสุ
                       ยํ นตฺถุโต ปฏิโมกฺขสฺส ปาเส
                       มุตฺโต จ โส พนฺธนา นาคราชา
                       ปกฺกามิ ปาจีนมุโข มุหุตฺตํ ฯ
                       คนฺตฺวาน ปาจีนมุโข มุหุตฺตํ
@เชิงอรรถ: ๑ ยุ. นิเกตนํ ฯ  ๒ ม. โภกฺขาม ฯ  ๓ ม. เว ฯ  ๔ ม. อุรคา ฯ
                       ปุณฺเณหิ เนตฺเตหิ ปโลกยี มํ
                       ตทสฺสหํ ปิฏฺฐิโต อนฺวคจฺฉึ
                       ทสงฺคุลี ๑- อญฺชลึ ปคฺคเหตฺวา ฯ
                       คจฺเฉว โข ตฺวํ ตรมานรูโป
                       มา ตํ อมิตฺตา ปุนรคฺคเหสุํ
                       ทกฺโข หิ ลุทฺเทหิ ปุนา สมาคโม
                       อทสฺสนํ โภชปุตฺตาน คจฺฉ ฯ
                       อคมาสิ โส รหทํ วิปฺปสนฺนํ
                       นีโลภาสํ รมณียํ สุติตฺถํ
                       สโมนตํ ๒- ชมฺพุหิ เวทิสาหิ
                       ปาเวกฺขิ นิตฺติณฺณภโย ปตีโต ฯ
                       โส ตํ ปวิสฺส น จิรสฺส นาโค
                       ทิพฺเพน เม ปาตุรหู ๓- ชนินฺท
                       อุปฏฺฐหี มํ ปิตรํว ปุตฺโต
                       หทยงฺคมํ กณฺณสุขํ ภณนฺโต ฯ
                       ตฺวํ เมสิ มาตา จ ปิตา อฬาร
                       อพฺภนฺตโร ปาณทโท สหาโย
                       สกญฺจ อิทฺธึ ปฏิลาภโกสฺมิ ๔-
                       อฬาร ปสฺส เม นิเวสนานิ
                       ปหูตภกฺขํ พหุอนฺนปานํ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ทสงฺคุถึ ฯ  ๒ ม. สโมตตํ ฯ  ๓ ม. ปาตุรหุํ ฯ   ๔ ยุ. ปฏิลาภิโตสฺมิ ฯ
                       มสกฺกสารํ วิย วาสวสฺส ฯ
     [๒๔๙๙]      ตํ ภูมิภาเคหิ อุเปตรูปํ
                       อสกฺขรา เจว มุทู สภา จ
                       นีจาติณา ๑- อปฺปรชา จ ภูมิ
                       ปาสาทิกา ยตฺถ ชหนฺติ โสกํ ฯ
                       อนาวกลา เวฬุริยูปนีลา
                       จตุทฺทิสํ อมฺพวนํ สุรมฺมํ
                       ปกฺกา จ เปสี จ ผลา สุผุลฺลา
                       นิจฺโจตุกา ธารยนฺติ ผลานิ ฯ
     [๒๕๐๐]      เตสํ วนานํ นรเทว มชฺเฌ
                       นิเวสนํ ภสฺสรสนฺนิกาสํ
                       รชตคฺคฬํ โสวณฺณมยํ อุฬารํ
                       โอภาสติ วิชฺชุริวนฺตลิกฺเข ฯ
                       มณิมยา โสวณฺณมยา ๒- อุฬารา
                       อเนกจิตฺตา สสตํ สุนิมฺมิตา
                       ปริปูรา กญฺญาหิ อลงฺกตาหิ
                       สุวณฺณกายูรธราหิ ราช ฯ
                       โส สงฺขปาโล ตรมานรูโป
                       ปาสาทมารุยฺห อโนมวณฺโณ
                       สหสฺสถมฺภํ อตุลานุภาวํ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. นีจตฺตินา ฯ   ๒ ม. โสณฺณมยา ฯ
                       ยตฺถสฺส ภริยา มเหสี อโหสิ ฯ
                       เอกา จ นารี ตรมานรูปา
                       อาทาย เวฬุริยมยํ มหคฺฆํ
                       สุภํ มณึ ชาติมนฺตูปปนฺนํ
                       อโจทิตา อาสนมพฺภิหาสิ ฯ
                       ตโต มํ หตฺเถ อุรโค คเหตฺวา
                       นิสีทยี ปามุขอาสนสฺมึ
                       อิทมาสนํ อตฺร ภวํ นิสีทตุ
                       ภวญฺหิ เม อญฺญตโร ครูนํ ฯ
                       อญฺญา จ นารี ตรมานรูปา
                       อาทาย วารึ อุปสงฺกมิตฺวา
                       ปาทานิ ปกฺขาลยิ เม ชนินฺท
                       ภริยาว ภตฺตู ปติโน ปิยสฺส ฯ
                       อปรา จ นารี ตรมานรูปา
                       ปคฺคยฺห โสวณฺณมยาย ปาติยา
                       อเนกสูปํ วิวิธํ วิยญฺชนํ
                       อุปนามยี ภตฺต มนุญฺญรูปํ ฯ
                       ตุริเยหิ มํ ภารต ภุตฺตวนฺตํ
                       อุปฏฺฐหุํ ภตฺตุ มโน วิทิตฺวา
                       ตตุตฺตรึ มํ นิปตี มหนฺตํ
                       ทิพฺเพหิ กาเมหิ อนปฺปเกหิ ฯ
     [๒๕๐๑] ภริยา มเมตา ติสตา อฬาร
                       สพฺพตฺตมชฺฌา ปทุมุตฺตราภา
                       อฬาร เอตาสุ เต กามการา
                       ททามิ เต ตา ปริจารยสฺสุ ฯ
     [๒๕๐๒]      สํวจฺฉรํ ทิพฺพรสานุภุตฺวา
                       ตทาสฺสุหํ อุตฺตริ ปจฺจภาสึ ๑-
                       นาคสฺสิทํ กินฺติ กถญฺจ ลทฺธํ
                       กถชฺฌคมาสิ วิมานเสฏฺฐํ ฯ
                       อธิจฺจ ลทฺธํ ปรินามชนฺเต
                       สยํ กตํ อุทาหุ เทเวหิ ทินฺนํ
                       ปุจฺฉามิ ตํ ๒- นาคราเชตมตฺถํ
                       กถชฺฌคมาสิ วิมานเสฏฺฐํ ฯ
     [๒๕๐๓]      นาธิจฺจ ลทฺธํ น ปริณามชํ เม
                       น สยํ กตํ นาปิ เทเวหิ ทินฺนํ
                       สเกหิ กมฺเมหิ อปาปเกหิ
                       ปุญฺเญหิ เม ลทฺธมิทํ วิมานํ ฯ
     [๒๕๐๔]      กินฺเต วตํ กึ ปน พฺรหฺมจริยํ
                       กิสฺส สุจิณฺณสฺส อยํ วิปาโก
                       อกฺขาหิ เม นาคราเชตมตฺถํ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. อุตฺตริมชฺฌภาสึ ฯ      ๒ ยุ. เต ฯ
                       กถํ นุ เต ลทฺธมิทํ วิมานํ ฯ
     [๒๕๐๕]      ราชา อโหสึ มคธานมิสฺสโร
                       ทุยฺโยธโน นาม มหานุภาโว
                       โส อิตฺตรํ ชีวิตํ สํวิทิตฺวา
                       อสสฺสตํ วิปริณามธมฺมํ ฯ
                       อนฺนญฺจ ปานญฺจ ปสนฺนจิตฺโต
                       สกฺกจฺจ ทานํ วิปุลํ อทาสึ
                       โอปานภูตํ เม ฆรํ ตทาสิ
                       สนฺตปฺปิตา สมณพฺราหฺมณา จ ฯ
                       มาลญฺจ คนฺธญฺจ วิเลปนญฺจ
                       ปทีปยํ ยานมุปสฺสยญฺจ
                       อจฺฉาทนํ เสยฺยมถนฺนปานํ
                       สกฺกจฺจ ทานานิ อทมฺห ตตฺถ ฯ
                       ตํ เม วตํ ตํ ปน พฺรหฺมจริยํ
                       ตสฺส สุจิณฺณสฺส อยํ วิปาโก
                       เตเนว เม ลทฺธมิทํ วิมานํ
                       ปหูตภกฺขํ พหุอนฺนปานํ ฯ
     [๒๕๐๖]      นจฺเจหิ คีเตหิ จุเปตรูปํ
                       จิรฏฺฐิตีกํ น จ สสฺสตายํ
                       อปฺปานุภาวา ตํ มหานุภาวํ
                       เตชสฺสินํ หนฺติ อเตชวนฺโต
                       กิเมว ทาฐาวุธ กึ ปฏิจฺจ
                       หตฺถตฺถมาคจฺฉิ ๑- วนิพฺพกานํ ฯ
                       ภยํ นุ เต อนฺวคตํ มหนฺตํ
                       เตโช นุ เต นานฺวคตํ ทนฺตมูลํ
                       กิเมว ทาฐาวุธ กึ ปฏิจฺจ
                       กิเลสมาปชฺชิ วนิพฺพกานํ ฯ
     [๒๕๐๗]      น เม ภยํ อนฺวคตํ มหนฺตํ
                       เตโช น สกฺกา มม เตภิหนฺตุํ ๒-
                       สตญฺจ ธมฺมานิ สุกิตฺติตานิ
                       สมุทฺทเวลาว ทุรจฺจยานิ ฯ
                       จาตุทฺทสึ ปญฺจทสึ อฬาร
                       อุโปสถํ นิจฺจมุปาวสามิ
                       อถาคมุํ โสฬส โภชปุตฺตา
                       รชฺชุํ คเหตฺวาน ทฬฺหญฺจ ปาสํ ฯ
                       เภตฺวาน นาสํ อติกสฺส รชฺชุํ
                       นยึสุ มํ สมฺปริคยฺห ลุทฺทา
                       เอตาทิสํ ทุกฺขมหํ ติติกฺขํ
                       อุโปสถํ อปฺปฏิโกปยนฺโต ฯ
     [๒๕๐๘]      เอกายเน ตํ ปเถ อทฺทสํสุ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. หตฺถตฺตมาคจฺฉิ ฯ     ๒ ม. เตหิ หนฺตุํ ฯ
                       พเลน วณฺเณน จุเปตรูปํ
                       สิริยา ปญฺญาย จ ภาวิโตสิ
                       กิมตฺถิยํ ๑- นาค ตโป กโรสิ ฯ
     [๒๕๐๙]      น ปุตฺตเหตุ น ธนสฺส เหตุ
                       น อายุโน จาปิ อฬาร เหตุ
                       มนุสฺสโยนึ อภิปตฺถยาโน
                       ตสฺมา ปรกฺกมฺม ตโป กโรมิ ฯ
     [๒๕๑๐]      ตฺวํ โลหิตกฺโข วิหตนฺตรํโส
                       อลงฺกโต กปฺปิตเกสมสฺสุ
                       สุโรสิโต โลหิตจนฺทเนน
                       คนฺธพฺพราชาว ทิสา ปภาสสิ ฯ
                       เทวิทฺธิปตฺโตสิ มหานุภาโว
                       สพฺเพหิ กาเมหิ สมงฺคิภูโต
                       ปุจฺฉามิ ตํ นาคราเชตมตฺถํ
                       เสยฺโย อิโต เกน มนุสฺสโลโก ฯ
     [๒๕๑๑]      อฬาร นาญฺญตฺร มนุสฺสโลกา
                       สทฺธี ว สํวิชฺชติ สํยโม วา
                       อหญฺจ ลทฺธาน มนุสฺสโยนึ
                       กาหามิ ชาติมรณสฺส อนฺตํ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. กึ ปตฺถยํ ฯ
     [๒๕๑๒]      สํวจฺฉโร เม วสโต ๑- ตวนฺติเก
                       อนฺเนน ปาเนน อุปฏฺฐิโตสฺมิ
                       อามนฺตยิตฺวาน ปเลมิ นาค
                       จิรปฺปวุฏฺโฐสฺมิ อหํ ชนินฺท ฯ
     [๒๕๑๓]      ปุตฺตา จ ทารา อนุชีวิโน จ
                       นิจฺจานุสิฏฺฐา อุปติฏฺฐเต ตํ
                       กจฺจินุ เต นาภิสํสิตฺถ โกจิ
                       ปิยญฺหิ เม ทสฺสนํ ตุยฺห อฬาร ฯ
     [๒๕๑๔]      ยถาปิ มาตุ จ ปิตุ อคาเร
                       ปุตฺโต ปิโย ปฏิวิหิโต วเสยฺย ๒-
                       ตโตปิ มยฺหํ อิธเมว เสยฺโย
                       จิตฺตญฺหิ เต นาค มยิ ปสนฺนํ ฯ
     [๒๕๑๕]      มณิ มมํ วิชฺชติ โลหิตงฺโค
                       ธนาหโร มณิรตนํ อุฬารํ
                       อาทาย ตฺวํ คจฺฉ สกํ นิเกตํ
                       ลทฺธา ธนนฺตํ มณิโมสฺสชสฺสุ ฯ
     [๒๕๑๖]      ทิฏฺฐา มยา มานุสกาปิ กามา
                       อสสฺสตา วิปริณามธมฺมา
                       อาทีนวํ กามคุเณสุ ทิสฺวา
                       สทฺธายหํ ปพฺพชิโตมฺหิ ราช ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ยุ. วุสิโต ฯ    ๒ ยุ. วเสยฺโย ฯ
                       ทุมปฺผลาเนว ปตนฺติ มาณวา
                       ทหรา จ วุฑฺฒา จ สรีรเภทา
                       เอตํปิ ทิสฺวา ปพฺพชิโตมฺหิ ราช
                       อปณฺณกํ สามญฺญเมว เสยฺโย ฯ
     [๒๕๑๗]      อทฺธา หเว เสวิตพฺพา สปญฺญา
                       พหุสฺสุตา เย พหุฐานจินฺติโน
                       นาคญฺจ สุตฺวาน ตุวญฺจฬาร
                       กาหามิ ปุญฺญานิ อนปฺปกานิ ฯ
     [๒๕๑๘]      อทฺธา หเว เสวิตพฺพา สปญฺญา
                       พหุสฺสุตา เย พหุฐานจินฺติโน
                       นาคญฺจ สุตฺวาน มมญฺจ ราช
                       กโรหิ ปุญฺญานิ อนปฺปกานีติ ฯ
                                       สงฺขปาลชาตกํ จตุตฺถํ ฯ
                                                ---------


             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒๗ หน้าที่ ๕๔๙-๕๖๐.
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=27&item=2495&items=24&modeTY=2
             อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=27&item=2495&items=24&modeTY=2&mode=bracket
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=27&item=2495&items=24&modeTY=2
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=27&item=2495&items=24&modeTY=2
             ศึกษาอรรถกถาชาดกนี้ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=2495
             The Pali Atthakatha in Thai :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=41&A=8443
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=41&A=8443
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗
http://84000.org/tipitaka/read/?index_27