พระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๑ ภาษาบาลี อักษรไทย
พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๒๓ สุตฺต. ขุ. ปฏิสมฺภิทามคฺโค

                                 สุตฺตนฺตปิฏเก ขุทฺทกนิกายสฺส
                                          ปฏิสมฺภิทามคฺโค
                                                  -----
                          นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส
                                                มาติกา
     โสตาวธาเน   ปญฺญา   สุตมเย   ญาณํ   สุตฺวาน  สํวเร  ปญฺญา
สีลมเย   ญาณํ   สํวริตฺวา   ๑-   สมาทหเน  ปญฺญา  สมาธิภาวนามเย
ญาณํ     ปจฺจยปริคฺคเห     ปญฺญา     ธมฺมฏฺฐิติญาณํ     อตีตานาคต-
ปจฺจุปฺปนฺนานํ    ธมฺมานํ   สงฺขิปิตฺวา   ววตฺถาเน   ปญฺญา   สมฺมสเน
ญาณํ      ปจฺจุปฺปนฺนานํ     ธมฺมานํ     วิปริณามานุปสฺสเน     ปญฺญา
อุทยพฺพยานุปสฺสเน     ญาณํ    อารมฺมณํ    ปฏิสงฺขา    ภงฺคานุปสฺสเน
ปญฺญา    วิปสฺสเน    ญาณํ   ภยตุปฏฺฐาเน   ปญฺญา   อาทีนเว   ญาณํ
มุญฺจิตุกมฺยตาปฏิสงฺขาสนฺติฏฺฐนา    ปญฺญา   สงฺขารุเปกฺขาสุ   ๒-   ญาณํ
พหิทฺธาวุฏฺฐานวิวฏฺฏเน    ปญฺญา    โคตฺรภุญาณํ    ทุภโตวุฏฺฐานวิวฏฺฏเน
ปญฺญา      มคฺเค      ญาณํ      ปโยคปฺปฏิปฺปสฺสทฺธิปญฺญา      ผเล
@เชิงอรรถ: ๑ สี. สํวเร ฐตฺวา ฯ ๒ สี. สงฺขารุเปกฺเขสุ ฯ
ญาณํ   ฉินฺนมนุปสฺสเน   ๑-   ปญฺญา  วิมุตฺติญาณํ  ตทา  สมุปาคเต  ๒-
ธมฺเม   ปสฺสเน   ๓-   ปญฺญา   ปจฺจเวกฺขเณ  ญาณํ  อชฺฌตฺตววตฺถาเน
ปญฺญา   วตฺถุนานตฺเต   ญาณํ   พหิทฺธาววตฺถาเน  ปญฺญา  โคจรนานตฺเต
ญาณํ   จริยาววตฺถาเน   ปญฺญา  จริยานานตฺเต  ญาณํ  จตุธมฺมววตฺถาเน
ปญฺญา   ภูมินานตฺเต   ญาณํ   นวธมฺมววตฺถาเน   ปญฺญา   ธมฺมนานตฺเต
ญาณํ    อภิญฺญาปญฺญา    ญาตฏฺเฐ    ญาณํ    ปริญฺญาปญฺญา   ตีรณฏฺเฐ
ญาณํ   ปหาเน   ปญฺญา  ปริจฺจาคฏฺเฐ  ญาณํ  ภาวนาปญฺญา  เอกรสฏฺเฐ
ญาณํ   สจฺฉิกิริยาปญฺญา   ผสฺสนฏฺเฐ   ๔-   ญาณํ  อตฺถนานตฺเต  ปญฺญา
อตฺถปฏิสมฺภิเท    ญาณํ   ธมฺมนานตฺเต   ปญฺญา   ธมฺมปฏิสมฺภิเท   ญาณํ
นิรุตฺตินานตฺเต    ปญฺญา    นิรุตฺติปฏิสมฺภิเท    ญาณํ    ปฏิภาณนานตฺเต
ปญฺญา   ปฏิภาณปฏิสมฺภิเท   ญาณํ   วิหารนานตฺเต   ปญฺญา   วิหารฏฺเฐ
ญาณํ   สมาปตฺตินานตฺเต   ปญฺญา   สมาปตฺตฏฺเฐ  ญาณํ  วิหารสมาปตฺติ-
นานตฺเต    ปญฺญา    วิหารสมาปตฺตฏฺเฐ   ญาณํ   อวิกฺเขปปริสุทฺธตฺตา
อาสวสมุจฺเฉเท    ปญฺญา   อานนฺตริกสมาธิสฺมึ   ญาณํ   ทสฺสนาธิปเตยฺยํ
สนฺโต     จ     วิหาราธิคโม     ปณีตาธิมุตฺตตาปญฺญา    อรณวิหาเร
ญาณํ    ทฺวีหิ   พเลหิ   ๕-   สมนฺนาคตตฺตา   ตโย   จ   สงฺขารานํ
ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา     โสฬสหิ     ญาณจริยาหิ     นวหิ     สมาธิจริยาหิ
วสีภาวตาปญฺญา       นิโรธสมาปตฺติยา       ญาณํ       สมฺปชานสฺส
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ฉินฺนวฏุมานุปสฺสเน ฯ ๒ สี. ม. ยุ. สมุทาคเต ฯ ๓ ยุ. วิปสฺสเน ฯ
@๔ ยุ. ผุสฺสนฏฺเฐ ฯ ๕ สี. ผเลหิ ฯ
ปวตฺตปริยาทาเน     ปญฺญา     ปรินิพฺพาเน     ญาณํ     สพฺพธมฺมานํ
สมฺมาสมุจฺเฉเท   นิโรเธ   จ   อนุปฏฺฐานตาปญฺญา   สมสีสฏฺเฐ   ญาณํ
ปุถุนานตฺตเตชปริยาทาเน        ปญฺญา       สลฺเลขฏฺเฐ       ญาณํ
อสลฺลีนตฺตปหิตตฺตปคฺคหฏฺเฐ       ปญฺญา       วิริยารมฺเภ       ญาณํ
นานาธมฺมปฺปกาสนตาปญฺญา     อตฺถสนฺทสฺสเน     ญาณํ     สพฺพธมฺมานํ
เอกสงฺคหตา      นานตฺเตกตฺตปฏิเวเธ     ปญฺญา     ทสฺสนวิสุทฺธิญาณํ
วิทิตตฺตา   ปญฺญา   ขนฺติญาณํ   ผุฏฺฐตฺตา   ปญฺญา   ปริโยคาหเน   ๑-
ญาณํ   สโมทหเน   ปญฺญา   ปเทสวิหาเร   ญาณํ   อธิปตตฺตา   ปญฺญา
สญฺญาวิวฏฺเฏ   ญาณํ   นานตฺเต  ปญฺญา  เจโตวิวฏฺเฏ  ญาณํ  อธิฏฺฐาเน
ปญฺญา    จิตฺตวิวฏฺเฏ    ญาณํ   สุญฺญเต   ปญฺญา   ญาณวิวฏฺเฏ   ญาณํ
โวสฺสคฺเค   ปญฺญา   วิโมกฺขวิวฏฺเฏ  ญาณํ  ตถฏฺเฐ  ปญฺญา  สจฺจวิวฏฺเฏ
ญาณํ    กายมฺปิ    จิตฺตมฺปิ   เอกววตฺถานตา   สุขสญฺญญฺจ   ลหุสญฺญญฺจ
อธิฏฺฐานวเสน   อิชฺฌนฏฺเฐ   ปญฺญา  อิทฺธิวิเธ  ญาณํ  วิตกฺกวิปฺผารวเสน
นานตฺเตกตฺตสทฺทนิมิตฺตานํ    ปริโยคาหเน    ปญฺญา   โสตธาตุวิสุทฺธิญาณํ
ติณฺณํ   จิตฺตานํ   วิปฺผารตฺตา   อินฺทฺริยานํ   ปสาทวเสน  นานตฺเตกตฺต-
วิญฺญาณจริยา   ปริโยคาหเน   ปญฺญา   เจโตปริยญาณํ  ปจฺจยปฺปวตฺตานํ
ธมฺมานํ      นานตฺเตกตฺตกมฺมวิปฺผารวเสน     ปริโยคาหเน     ปญฺญา
ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติญาณํ       โอภาสวเสน      นานตฺเตกตฺตรูปนิมิตฺตานํ
ทสฺสนฏฺเฐ  ปญฺญา  ทิพฺพจกฺขุญาณํ  จตุสฏฺฐิยา  อากาเรหิ  ติณฺณํ อินฺทฺริยานํ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ปริโยคาหเณ ฯ เอวมุปริ ฯ
วสีภาวตาปญฺญา     อาสวานํ    ขเย    ญาณํ    ปริญฺญฏฺเฐ    ปญฺญา
ทุกฺเข    ญาณํ    ปหานฏฺเฐ   ปญฺญา   สมุทเย   ญาณํ   สจฺฉิกิริยฏฺเฐ
ปญฺญา   นิโรเธ   ญาณํ   ภาวนฏฺเฐ   ปญฺญา   มคฺเค   ญาณํ   ทุกฺเข
ญาณํ    ทุกฺขสมุทเย    ญาณํ   ทุกฺขนิโรเธ   ญาณํ   ทุกฺขนิโรธคามินิยา
ปฏิปทาย    ญาณํ    อตฺถปฏิสมฺภิเท    ญาณํ    ธมฺมปฏิสมฺภิเท    ญาณํ
นิรุตฺติปฏิสมฺภิเท   ญาณํ   ปฏิภาณปฏิสมฺภิเท   ญาณํ   อินฺทฺริยปโรปริยตฺเต
ญาณํ    สตฺตานํ    อาสยานุสเย    ญาณํ   ยมกปาฏิหิเร   ๑-   ญาณํ
มหากรุณาสมาปตฺติยา       ญาณํ      สพฺพญฺญุตญาณํ      อนาวรณญาณํ
อิมานิ    เตสตฺตติ    ญาณานิ    อิเมสํ   เตสตฺตติยา   ๒-   ญาณานํ
สตฺตสฏฺฐี    ญาณานิ    สาวกสาธารณานิ   ฉ   ญาณานิ   อสาธารณานิ
สาวเกหีติ ฯ
                                           มาติกา นิฏฺฐิตา ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. ยมกปาฏิหีเร ฯ ๒ ยุ. เตสตฺตตีนํ ฯ
                                         มหาวคฺเค ญาณกถา
     [๑]   กถํ   โสตาวธาเน   ปญฺญา  สุตมเย  ญาณํ  อิเม  ธมฺมา
อภิญฺเญยฺยาติ    โสตาวธานํ    ตํปชานนา    ปญฺญา    สุตมเย   ญาณํ
อิเม   ธมฺมา   ปริญฺเญยฺยาติ   โสตาวธานํ  ตํปชานนา  ปญฺญา  สุตมเย
ญาณํ   อิเม   ธมฺมา   ปหาตพฺพาติ   โสตาวธานํ   ตํปชานนา   ปญฺญา
สุตมเย   ญาณํ   อิเม   ธมฺมา   ภาเวตพฺพาติ  โสตาวธานํ  ตํปชานนา
ปญฺญา   สุตมเย   ญาณํ   อิเม   ธมฺมา   สจฺฉิกาตพฺพาติ   โสตาวธานํ
ตํปชานนา    ปญฺญา    สุตมเย   ญาณํ   อิเม   ธมฺมา   หานภาคิยาติ
โสตาวธานํ    ตํปชานนา    ปญฺญา    สุตมเย   ญาณํ   อิเม   ธมฺมา
ฐิติภาคิยาติ โสตาวธานํ ตํปชานนา ปญฺญา สุตมเย ญาณํ
     {๑.๑}   อิเม   ธมฺมา   วิเสสภาคิยาติ  โสตาวธานํ  ตํปชานนา
ปญฺญา   สุตมเย   ญาณํ   อิเม   ธมฺมา   นิพฺเพธภาคิยาติ  โสตาวธานํ
ตํปชานนา    ปญฺญา    สุตมเย   ญาณํ   สพฺเพ   สงฺขารา   อนิจฺจาติ
โสตาวธานํ   ตํปชานนา   ปญฺญา   สุตมเย   ญาณํ   สพฺเพ   สงฺขารา
ทุกฺขาติ   โสตาวธานํ  ตํปชานนา  ปญฺญา  สุตมเย  ญาณํ  สพฺเพ  ธมฺมา
อนตฺตาติ   โสตาวธานํ   ตํปชานนา   ปญฺญา  สุตมเย  ญาณํ  อิทํ  ทุกฺขํ
อริยสจฺจนฺติ   โสตาวธานํ   ตํปชานนา   ปญฺญา   สุตมเย   ญาณํ   อิทํ
ทุกฺขสมุทโย   ๑-  อริยสจฺจนฺติ  โสตาวธานํ  ตํปชานนา  ปญฺญา  สุตมเย
ญาณํ   อิทํ   ทุกฺขนิโรโธ   ๒-   อริยสจฺจนฺติ   โสตาวธานํ  ตํปชานนา
ปญฺญา   สุตมเย   ญาณํ   อิทํ   ทุกฺขนิโรธคามินี   ปฏิปทา  อริยสจฺจนฺติ
โสตาวธานํ ตํปชานนา ปญฺญา สุตมเย ญาณํ ฯ
     [๒]   กถํ   อิเม  ธมฺมา  อภิญฺเญยฺยาติ  โสตาวธานํ  ตํปชานนา
ปญฺญา   สุตมเย   ญาณํ   เอโก   ธมฺโม   อภิญฺเญยฺโย  สพฺเพ  สตฺตา
อาหารฏฺฐิติกา    เทฺว   ธมฺมา   อภิญฺเญยฺยา   เทฺว   ธาตุโย   ตโย
ธมฺมา   อภิญฺเญยฺยา   ติสฺโส   ธาตุโย   จตฺตาโร  ธมฺมา  อภิญฺเญยฺยา
จตฺตาริ   อริยสจฺจานิ   ปญฺจ  ธมฺมา  อภิญฺเญยฺยา  ปญฺจ  วิมุตฺตายตนานิ
ฉ   ธมฺมา   อภิญฺเญยฺยา   ฉ   อนุตฺตริยานิ  สตฺต  ธมฺมา  อภิญฺเญยฺยา
สตฺต   นิทฺทสวตฺถูนิ   อฏฺฐ   ธมฺมา   อภิญฺเญยฺยา   อฏฺฐ  อภิภายตนานิ
นว   ธมฺมา  อภิญฺเญยฺยา  นว  อนุปุพฺพวิหารา  ทส  ธมฺมา  อภิญฺเญยฺยา
ทส นิชฺชรวตฺถูนิ ฯ
     [๓]   สพฺพํ    ภิกฺขเว    อภิญฺเญยฺยํ   กิญฺจ   ภิกฺขเว   สพฺพํ
อภิญฺเญยฺยํ    จกฺขุํ    ๒-   ภิกฺขเว   อภิญฺเญยฺยํ   รูปา   อภิญฺเญยฺยา
จกฺขุวิญฺญาณํ    อภิญฺเญยฺยํ    จกฺขุสมฺผสฺโส   อภิญฺเญยฺโย   ยมฺปิทํ   ๔-
จกฺขุสมฺผสฺสปจฺจยา   อุปฺปชฺชติ  เวทยิตํ  สุขํ  วา  ทุกฺขํ  วา  อทุกฺขมสุขํ
วา   ตมฺปิ   อภิญฺเญยฺยํ   โสตํ  อภิญฺเญยฺยํ  สทฺทา  อภิญฺเญยฺยา  ฯเปฯ
ฆานํ     อภิญฺเญยฺยํ    คนฺธา    อภิญฺเญยฺยา    ชิวฺหา    อภิญฺเญยฺยา
รสา    อภิญฺเญยฺยา    กาโย   อภิญฺเญยฺโย   โผฏฺฐพฺพา   อภิญฺเญยฺยา
@เชิงอรรถ: ๑-๒ ม. ยุ. สพฺพตฺถ ทุกฺขสมุทยํ ทุกฺขนิโรธํ ฯ ๓ ม. จกฺขุ ฯ เอวมุปริ ฯ
@๔ ยุ. สพฺพตฺถ ยทิทํ ฯ
มโน    อภิญฺเญยฺโย    ธมฺมา   อภิญฺเญยฺยา   มโนวิญฺญาณํ   อภิญฺเญยฺยํ
มโนสมฺผสฺโส    อภิญฺเญยฺโย    ยมฺปิทํ    มโนสมฺผสฺสปจฺจยา   อุปฺปชฺชติ
เวทยิตํ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา ตมฺปิ อภิญฺเญยฺยํ ฯ
     [๔]   รูปํ  อภิญฺเญยฺยํ  เวทนา  อภิญฺเญยฺยา  สญฺญา  อภิญฺเญยฺยา
สงฺขารา    อภิญฺเญยฺยา    วิญฺญาณํ    อภิญฺเญยฺยํ    จกฺขุํ   อภิญฺเญยฺยํ
โสตํ    อภิญฺเญยฺยํ   ฆานํ   อภิญฺเญยฺยํ   ชิวฺหา   อภิญฺเญยฺยา   กาโย
อภิญฺเญยฺโย     มโน    อภิญฺเญยฺโย    รูปา    อภิญฺเญยฺยา    สทฺทา
อภิญฺเญยฺยา    คนฺธา    อภิญฺเญยฺยา   รสา   อภิญฺเญยฺยา   โผฏฺฐพฺพา
อภิญฺเญยฺยา     ธมฺมา     อภิญฺเญยฺยา     จกฺขุวิญฺญาณํ     อภิญฺเญยฺยํ
โสตวิญฺญาณํ         อภิญฺเญยฺยํ        ฆานวิญฺญาณํ        อภิญฺเญยฺยํ
ชิวฺหาวิญฺญาณํ        อภิญฺเญยฺยํ        กายวิญฺญาณํ        อภิญฺเญยฺยํ
มโนวิญฺญาณํ    อภิญฺเญยฺยํ    จกฺขุสมฺผสฺโส   อภิญฺเญยฺโย   โสตสมฺผสฺโส
อภิญฺเญยฺโย       ฆานสมฺผสฺโส       อภิญฺเญยฺโย      ชิวฺหาสมฺผสฺโส
อภิญฺเญยฺโย    กายสมฺผสฺโส   อภิญฺเญยฺโย   มโนสมฺผสฺโส   อภิญฺเญยฺโย
จกฺขุสมฺผสฺสชา     เวทนา    อภิญฺเญยฺยา    โสตสมฺผสฺสชา    เวทนา
อภิญฺเญยฺยา        ฆานสมฺผสฺสสชา        เวทนา       อภิญฺเญยฺยา
ชิวฺหาสมฺผสฺสชา    เวทนา    อภิญฺเญยฺยา    กายสมฺผสฺสชา    เวทนา
อภิญฺเญยฺยา     มโนสมฺผสฺสชา     เวทนา    อภิญฺเญยฺยา    รูปสญฺญา
อภิญฺเญยฺยา         สทฺทสญฺญา        อภิญฺเญยฺยา        คนฺธสญฺญา
อภิญฺเญยฺยา    รสสญฺญา    อภิญฺเญยฺยา    โผฏฺฐพฺพสญฺญา   อภิญฺเญยฺยา
ธมฺมสญฺญา    อภิญฺเญยฺยา   รูปสญฺเจตนา   อภิญฺเญยฺยา   สทฺทสญฺเจตนา
อภิญฺเญยฺยา       คนฺธสญฺเจตนา       อภิญฺเญยฺยา      รสสญฺเจตนา
อภิญฺเญยฺยา      โผฏฺฐพฺพสญฺเจตนา     อภิญฺเญยฺยา     ธมฺมสญฺเจตนา
อภิญฺเญยฺยา     รูปตณฺหา     อภิญฺเญยฺยา    สทฺทตณฺหา    อภิญฺเญยฺยา
คนฺธตณฺหา    อภิญฺเญยฺยา    รสตณฺหา    อภิญฺเญยฺยา    โผฏฺฐพฺพตณฺหา
อภิญฺเญยฺยา     ธมฺมตณฺหา    อภิญฺเญยฺยา    รูปวิตกฺโก    อภิญฺเญยฺโย
สทฺทวิตกฺโก    อภิญฺเญยฺโย    คนฺธวิตกฺโก    อภิญฺเญยฺโย    รสวิตกฺโก
อภิญฺเญยฺโย       โผฏฺฐพฺพวิตกฺโก       อภิญฺเญยฺโย      ธมฺมวิตกฺโก
อภิญฺเญยฺโย    รูปวิจาโร    อภิญฺเญยฺโย    สทฺทวิจาโร    อภิญฺเญยฺโย
คนฺธวิจาโร    อภิญฺเญยฺโย   รสวิจาโร   อภิญฺเญยฺโย   โผฏฺฐพฺพวิจาโร
อภิญฺเญยฺโย ธมฺมวิจาโร อภิญฺเญยฺโย ฯ
     [๕]   ปฐวีธาตุ     อภิญฺเญยฺยา    อาโปธาตุ    อภิญฺเญยฺยา
เตโชธาตุ     อภิญฺเญยฺยา    วาโยธาตุ    อภิญฺเญยฺยา    อากาสธาตุ
อภิญฺเญยฺยา     วิญฺญาณธาตุ     อภิญฺเญยฺยา    ปฐวีกสิณํ    อภิญฺเญยฺยํ
อาโปกสิณํ     อภิญฺเญยฺยํ     เตโชกสิณํ     อภิญฺเญยฺยํ     วาโยกสิณํ
อภิญฺเญยฺยํ      นีลกสิณํ      อภิญฺเญยฺยํ      ปีตกสิณํ      อภิญฺเญยฺยํ
โลหิตกสิณํ         อภิญฺเญยฺยํ         โอทาตกสิณํ        อภิญฺเญยฺยํ
อากาสกสิณํ อภิญฺเญยฺยํ วิญฺญาณกสิณํ อภิญฺเญยฺยํ ฯ
     [๖]   เกสา  อภิญฺเญยฺยา  โลมา  อภิญฺเญยฺยา  นขา  อภิญฺเญยฺยา
ทนฺตา     อภิญฺเญยฺยา     ตโจ     อภิญฺเญยฺโย    มํสํ    อภิญฺเญยฺยํ
นหารู   อภิญฺเญยฺยา   อฏฺฐี   อภิญฺเญยฺยา   อฏฺฐิมิญฺชํ   ๑-  อภิญฺเญยฺยํ
วกฺกํ    อภิญฺเญยฺยํ    หทยํ   อภิญฺเญยฺยํ   ยกนํ   อภิญฺเญยฺยํ   กิโลมกํ
อภิญฺเญยฺยํ     ปิหกํ     อภิญฺเญยฺยํ     ปปฺผาสํ    อภิญฺเญยฺยํ    อนฺตํ
อภิญฺเญยฺยํ     อนฺตคุณํ     อภิญฺเญยฺยํ    อุทริยํ    อภิญฺเญยฺยํ    กรีสํ
อภิญฺเญยฺยํ     ปิตฺตํ     อภิญฺเญยฺยํ     เสมฺหํ    อภิญฺเญยฺยํ    ปุพฺโพ
อภิญฺเญยฺโย    โลหิตํ    อภิญฺเญยฺยํ    เสโท    อภิญฺเญยฺโย    เมโท
อภิญฺเญยฺโย    อสฺสุ    อภิญฺเญยฺยํ   ๒-   วสา   อภิญฺเญยฺยา   เขโฬ
อภิญฺเญยฺโย    สึฆาณิกา    อภิญฺเญยฺยา    ลสิกา   อภิญฺเญยฺยา   มุตฺตํ
อภิญฺเญยฺยํ มตฺถลุงฺคํ อภิญฺเญยฺยํ ฯ
     [๗]   จกฺขายตนํ   อภิญฺเญยฺยํ   รูปายตนํ  อภิญฺเญยฺยํ  โสตายตนํ
อภิญฺเญยฺยํ     สทฺทายตนํ     อภิญฺเญยฺยํ     ฆานายตนํ     อภิญฺเญยฺยํ
คนฺธายตนํ      อภิญฺเญยฺยํ     ชิวฺหายตนํ     อภิญฺเญยฺยํ     รสายตนํ
อภิญฺเญยฺยํ     กายายตนํ    อภิญฺเญยฺยํ    โผฏฺฐพฺพายตนํ    อภิญฺเญยฺยํ
มนายตนํ อภิญฺเญยฺยํ ธมฺมายตนํ อภิญฺเญยฺยํ ฯ
     {๗.๑}   จกฺขุธาตุ  อภิญฺเญยฺยา  รูปธาตุ  อภิญฺเญยฺยา จกฺขุวิญฺญาณ-
ธาตุ   อภิญฺเญยฺยา   โสตธาตุ   อภิญฺเญยฺยา   สทฺทธาตุ   อภิญฺเญยฺยา
โสตวิญฺญาณธาตุ    อภิญฺเญยฺยา    ฆานธาตุ    อภิญฺเญยฺยา    คนฺธธาตุ
อภิญฺเญยฺยา       ฆานวิญฺญาณธาตุ       อภิญฺเญยฺยา       ชิวฺหาธาตุ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. อฏฺฐิมิญฺชา อภิญฺเญยฺยา ฯ ๒ ยุ. อสฺสุ อภิญฺเญยฺโย ฯ
อภิญฺเญยฺยา        รสธาตุ       อภิญฺเญยฺยา       ชิวฺหาวิญฺญาณธาตุ
อภิญฺเญยฺยา    กายธาตุ    อภิญฺเญยฺยา    โผฏฺฐพฺพธาตุ    อภิญฺเญยฺยา
กายวิญฺญาณธาตุ    อภิญฺเญยฺยา    มโนธาตุ    อภิญฺเญยฺยา    ธมฺมธาตุ
อภิญฺเญยฺยา มโนวิญฺญาณธาตุ อภิญฺเญยฺยา ฯ
     {๗.๒}   จกฺขุนฺทฺริยํ  อภิญฺเญยฺยํ  โสตินฺทฺริยํ  อภิญฺเญยฺยํ  ฆานินฺทฺริยํ
อภิญฺเญยฺยํ  ชิวฺหินฺทฺริยํ  อภิญฺเญยฺยํ  กายินฺทฺริยํ อภิญฺเญยฺยํ มนินฺทฺริยํ
อภิญฺเญยฺยํ     ชีวิตินฺทฺริยํ     อภิญฺเญยฺยํ    อิตฺถินฺทฺริยํ    อภิญฺเญยฺยํ
ปุริสินฺทฺริยํ     อภิญฺเญยฺยํ    สุขินฺทฺริยํ    อภิญฺเญยฺยํ    ทุกฺขินฺทฺริยํ
อภิญฺเญยฺยํ       โสมนสฺสินฺทฺริยํ       อภิญฺเญยฺยํ       โทมนสฺสินฺทฺริยํ
อภิญฺเญยฺยํ     อุเปกฺขินฺทฺริยํ    อภิญฺเญยฺยํ    สทฺธินฺทฺริยํ    อภิญฺเญยฺยํ
วิริยินฺทฺริยํ    ๑-    อภิญฺเญยฺยํ   สตินฺทฺริยํ   อภิญฺเญยฺยํ   สมาธินฺทฺริยํ
อภิญฺเญยฺยํ      ปญฺญินฺทฺริยํ      อภิญฺเญยฺยํ     อนญฺญาตญฺญสฺสามีตินฺทฺริยํ
อภิญฺเญยฺยํ        อญฺญินฺทฺริยํ        อภิญฺเญยฺยํ       อญฺญาตาวินฺทฺริยํ
อภิญฺเญยฺยํ ฯ
     [๘]   กามธาตุ   อภิญฺเญยฺยา   รูปธาตุ   อภิญฺเญยฺยา  อรูปธาตุ
อภิญฺเญยฺยา     กามภโว     อภิญฺเญยฺโย     รูปภโว     อภิญฺเญยฺโย
อรูปภโว     อภิญฺเญยฺโย     สญฺญาภโว    อภิญฺเญยฺโย    อสญฺญาภโว
อภิญฺเญยฺโย    เนวสญฺญานาสญฺญาภโว    อภิญฺเญยฺโย    เอกโวการภโว
อภิญฺเญยฺโย      จตุโวการภโว      อภิญฺเญยฺโย      ปญฺจโวการภโว
อภิญฺเญยฺโย    ฯ    ปฐมชฺฌานํ    อภิญฺเญยฺยํ   ทุติยชฺฌานํ   อภิญฺเญยฺยํ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. วีริยินฺทฺริยํ ฯ
ตติยชฺฌานํ อภิญฺเญยฺยํ จตุตฺถชฺฌานํ อภิญฺเญยฺยํ ฯ
     [๙]   เมตฺตา   เจโตวิมุตฺติ   อภิญฺเญยฺยา   กรุณา  เจโตวิมุตฺติ
อภิญฺเญยฺยา      มุทิตา     เจโตวิมุตฺติ     อภิญฺเญยฺยา     อุเปกฺขา
เจโตวิมุตฺติ   อภิญฺเญยฺยา   ฯ   อากาสานญฺจายตนสมาปตฺติ  อภิญฺเญยฺยา
วิญฺญาณญฺจายตนสมาปตฺติ       อภิญฺเญยฺยา      อากิญฺจญฺญายตนสมาปตฺติ
อภิญฺเญยฺยา      เนวสญฺญานาสญฺญายตนสมาปตฺติ     อภิญฺเญยฺยา     ฯ
อวิชฺชา      อภิญฺเญยฺยา      สงฺขารา      อภิญฺเญยฺยา     วิญฺญาณํ
อภิญฺเญยฺยํ    นามรูปํ    อภิญฺเญยฺยํ    สฬายตนํ    อภิญฺเญยฺยํ   ผสฺโส
อภิญฺเญยฺโย    เวทนา   อภิญฺเญยฺยา   ตณฺหา   อภิญฺเญยฺยา   อุปาทานํ
อภิญฺเญยฺยํ    ภโว    อภิญฺเญยฺโย    ชาติ    อภิญฺเญยฺยา    ชรามรณํ
อภิญฺเญยฺยํ ฯ
     [๑๐]   ทุกฺขํ   อภิญฺเญยฺยํ  ทุกฺขสมุทโย  อภิญฺเญยฺโย  ทุกฺขนิโรโธ
อภิญฺเญยฺโย   ทุกฺขนิโรธคามินี   ปฏิปทา   อภิญฺเญยฺยา   รูปํ  อภิญฺเญยฺยํ
รูปสมุทโย    อภิญฺเญยฺโย    รูปนิโรโธ    อภิญฺเญยฺโย   รูปนิโรธคามินี
ปฏิปทา     อภิญฺเญยฺยา    เวทนา    อภิญฺเญยฺยา    ฯเปฯ    สญฺญา
อภิญฺเญยฺยา      สงฺขารา     อภิญฺเญยฺยา     วิญฺญาณํ     อภิญฺเญยฺยํ
จกฺขุํ    ฯเปฯ   ชรามรณํ   อภิญฺเญยฺยํ   ชรามรณสมุทโย   อภิญฺเญยฺโย
ชรามรณนิโรโธ      อภิญฺเญยฺโย      ชรามรณนิโรธคามินี     ปฏิปทา
อภิญฺเญยฺยา ฯ
     [๑๑]   ทุกฺขสฺส    ปริญฺญฏฺโฐ    อภิญฺเญยฺโย    ทุกฺขสมุทยสฺส
ปหานฏฺโฐ    อภิญฺเญยฺโย    ทุกฺขนิโรธสฺส   สจฺฉิกิริยฏฺโฐ   อภิญฺเญยฺโย
ทุกฺขนิโรธคามินิยา    ปฏิปทาย   ภาวนฏฺโฐ   อภิญฺเญยฺโย   ฯ   รูปสฺส
ปริญฺญฏฺโฐ     อภิญฺเญยฺโย    รูปสมุทยสฺส    ปหานฏฺโฐ    อภิญฺเญยฺโย
รูปนิโรธสฺส      สจฺฉิกิริยฏฺโฐ      อภิญฺเญยฺโย      รูปนิโรธคามินิยา
ปฏิปทาย    ภาวนฏฺโฐ    อภิญฺเญยฺโย    เวทนาย    ฯเปฯ   สญฺญาย
สงฺขารานํ    วิญฺญาณสฺส    จกฺขุสฺส   ฯเปฯ   ชรามรณสฺส   ปริญฺญฏฺโฐ
อภิญฺเญยฺโย       ชรามรณสมุทยสฺส       ปหานฏฺโฐ      อภิญฺเญยฺโย
ชรามรณนิโรธสฺส    สจฺฉิกิริยฏฺโฐ   อภิญฺเญยฺโย   ชรามรณนิโรธคามินิยา
ปฏิปทาย ภาวนฏฺโฐ อภิญฺเญยฺโย ฯ
     [๑๒]   ทุกฺขสฺส   ปริญฺญาปฏิเวธฏฺโฐ   อภิญฺเญยฺโย  ทุกฺขสมุทยสฺส
ปหานปฺปฏิเวธฏฺโฐ    อภิญฺเญยฺโย   ทุกฺขนิโรธสฺส   สจฺฉิกิริยาปฏิเวธฏฺโฐ
อภิญฺเญยฺโย     ทุกฺขนิโรธคามินิยา     ปฏิปทาย     ภาวนาปฏิเวธฏฺโฐ
อภิญฺเญยฺโย      ฯ     รูปสฺส     ปริญฺญาปฏิเวธฏฺโฐ     อภิญฺเญยฺโย
รูปสมุทยสฺส      ปหานปฺปฏิเวธฏฺโฐ      อภิญฺเญยฺโย      รูปนิโรธสฺส
สจฺฉิกิริยาปฏิเวธฏฺโฐ     อภิญฺเญยฺโย     รูปนิโรธคามินิยา    ปฏิปทาย
ภาวนาปฏิเวธฏฺโฐ   อภิญฺเญยฺโย   เวทนาย  ฯเปฯ  สญฺญาย  สงฺขารานํ
วิญฺญาณสฺส     จกฺขุสฺส     ฯเปฯ    ชรามรณสฺส    ปริญฺญาปฏิเวธฏฺโฐ
อภิญฺเญยฺโย     ชรามรณสมุทยสฺส     ปหานปฺปฏิเวธฏฺโฐ    อภิญฺเญยฺโย
ชรามรณนิโรธสฺส          สจฺฉิกิริยาปฏิเวธฏฺโฐ          อภิญฺเญยฺโย
ชรามรณนิโรธคามินิยา ปฏิปทาย ภาวนาปฏิเวธฏฺโฐ อภิญฺเญยฺโย ฯ


             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๑ หน้าที่ ๑-๑๒.
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=31&item=0&items=13&modeTY=2
             อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=31&item=0&items=13&modeTY=2&mode=bracket
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=31&item=0&items=13&modeTY=2
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=31&item=0&items=13&modeTY=2
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=31&i=0
             The Pali Atthakatha in Thai :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=47&A=1
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=47&A=1
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๑
http://84000.org/tipitaka/read/?index_31