จตุตฺตึโส คนฺโธทกวคฺโค
ปฐมํ คนฺธธูปิยตฺเถราปทานํ (๓๓๑)
[๓๓๓] |๓๓๓.๑| สิทฺธตฺถสฺส ภควโต คนฺธธูปํ อทาสหํ
สุมเนหิ ปฏิจฺฉนฺนํ พุทฺธานุจฺฉวิกญฺจ ตํ ฯ
|๓๓๓.๒| กญฺจนคฺฆิยสงฺกาสํ พุทฺธํ โลกคฺคนายกํ
อินฺทีวรํว ชลิตํ อาทิตฺตํว หุตาสนํ ฯ
|๓๓๓.๓| พฺยคฺฆุสภํว ปรมํ อภิชาตํว เกสรึ
นิสินฺนํ สมณานคฺคํ ภิกฺขุสงฺฆปุรกฺขตํ ฯ
|๓๓๓.๔| ทิสฺวา จิตฺตํ ปสาเทตฺวา ปคฺคเหตฺวาน อญฺชลึ
วนฺทิตฺวา สตฺถุโน ปาเท ปกฺกามึ อุตฺตรามุโข ฯ
|๓๓๓.๕| จตุนวุเต อิโต กปฺเป ยํ คนฺธมททึ ตทา
ทุคฺคตึ นาภิชานามิ คนฺธปูชายิทํ ผลํ ฯ
|๓๓๓.๖| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม
ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา คนฺธธูปิโย เถโร อิมา คาถาโย
อภาสิตฺถาติ ฯ
คนฺธธูปิยตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ
ทุติยํ อุทกปูชกตฺเถราปทานํ (๓๓๒)
[๓๓๔] |๓๓๔.๗| สุวณฺณวณฺณํ สมฺพุทฺธํ คจฺฉนฺตํ อนิลญฺชเส
ฆตาสนํว ชลิตํ อาทิตฺตํว หุตาสนํ ฯ
|๓๓๔.๘| ปาณินา อุทกํ คยฺห อากาเส อุกฺขิปึ อหํ
สมฺปฏิจฺฉิ มหาวีโร พุทฺโธ การุณิโก อิสิ ฯ
|๓๓๔.๙| อนฺตลิกฺเข ฐิโต สตฺถา ปทุมุตฺตรนามโก
มม สงฺกปฺปมญฺญาย อิมํ คาถํ อภาสถ ฯ
|๓๓๔.๑๐| อิมินา ทกทาเนน ปีติอุปฺปาทเนน จ
กปฺปสตสหสฺสํปิ ทุคฺคตึ นูปปชฺชสิ ฯ
|๓๓๔.๑๑| เตน กมฺเมน ทิปทินฺท โลกเชฏฺฐ นราสภ
ปตฺโตมฺหิ อจลํ ฐานํ หิตฺวา ชยปราชยํ ฯ
|๓๓๔.๑๒| สหสฺสราชนาเมน ตโย จ จกฺกวตฺติโน
ปญฺจสฏฺฐิกปฺปสเต จาตุรนฺโต ชนาธิปา ฯ
|๓๓๔.๑๓| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม
ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา อุทกปูชโก เถโร อิมา คาถาโย
อภาสิตฺถาติ ฯ
อุทกปูชกตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ
ตติยํ ปุนฺนาคปุปฺผิยตฺเถราปทานํ (๓๓๓)
[๓๓๕] |๓๓๕.๑๔| กานนํ วนโมคฺคยฺห วสามิ ลุทฺทโก อหํ
ปุนฺนาคํ ปุปฺผิตํ ทิสฺวา พุทฺธเสฏฺฐํ อนุสฺสรึ ฯ
|๓๓๕.๑๕| ตํ ปุปฺผํ โอจินิตฺวาน สุคนฺธํ คนฺธิตํ สุภํ
ถูปํ กตฺวาน ปุฬิเน พุทฺธสฺส อภิโรปยึ ฯ
|๓๓๕.๑๖| เทฺวนวุเต อิโต กปฺเป ยํ ปุปฺผมภิปูชยึ
ทุคฺคตึ นาภิชานามิ พุทฺธปูชายิทํ ผลํ ฯ
|๓๓๕.๑๗| เอกมฺหิ นวุเต กปฺเป เอโก อาสิ ตโมนุโท
สตฺตรตนสมฺปนฺโน จกฺกวตฺติ มหพฺพโล ฯ
|๓๓๕.๑๘| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม
ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ปุนฺนาคปุปฺผิโย เถโร อิมา คาถาโย
อภาสิตฺถาติ ฯ
ปุนฺนาคปุปฺผิตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ
จตุตฺถํ เอกทุสฺสทายกตฺเถราปทานํ (๓๓๔)
[๓๓๖] |๓๓๖.๑๙| นคเร หํสวติยา อโหสึ ติณหารโก
ติณหาเรน ชีวามิ เตน โปเสมิ ทารเก ฯ
|๓๓๖.๒๐| ปทุมุตฺตโร นาม ชิโน สพฺพธมฺมาน ปารคู
ตมนฺธการํ นาเสตฺวา อุปฺปชฺชิ โลกนายโก ฯ
|๓๓๖.๒๑| สเก ฆเร นิสีทิตฺวา เอวํ จินฺเตสหํ ตทา
พุทฺโธ โลเก สมุปฺปนฺโน เทยฺยธมฺโม จ นตฺถิ เม ฯ
|๓๓๖.๒๒| อิทํ เม สาฏกํ เอกํ นตฺถิ เม โกจิ ทายโก
ทุกฺโข นิรยสมฺผสฺโส โรปยิสฺสามิ ทกฺขิณํ ฯ
|๓๓๖.๒๓| เอวาหํ จินฺตยิตฺวาน สกํ จิตฺตํ ปสาทยึ
เอกํ ทุสฺสํ คเหตฺวาน พุทฺธเสฏฺฐสฺสทาสหํ ฯ
|๓๓๖.๒๔| เอกํ ทุสฺสํ ททิตฺวาน อุกฺกุฏฺฐึ สมฺปวตฺตยึ
ยทิ พุทฺโธ ตุวํ วีร ตาเรหิ มํ มหามุนิ ฯ
|๓๓๖.๒๕| ปทุมุตฺตโร โลกวิทู อาหุตีนํ ปฏิคฺคโห
มม ทานํ ปกิตฺเตนฺโต อกา เม อนุโมทนํ ฯ
|๓๓๖.๒๖| อิมินา เอกทุสฺเสน เจตนาปณิธีหิ จ
กปฺปสตสหสฺสานิ วินิปาตํ น คจฺฉติ ฯ
|๓๓๖.๒๗| ฉตฺตึสกฺขตฺตุ เทวินฺโท เทวรชฺชํ กริสฺสติ
เตตฺตึสกฺขตฺตุ ราชา จ จกฺกวตฺติ ภวิสฺสติ ฯ
|๓๓๖.๒๘| ปเทสรชฺชํ วิปุลํ คณนาโต อสงฺขยํ
เทวโลเก มนุสฺเส วา สํสรนฺโต ตุวํ ภเว ฯ
|๓๓๖.๒๙| รูปวา คุณสมฺปนฺโน อนวกฺกนฺตเทหวา
อกฺโขภํ อมิตํ ทุสฺสํ ภวิสฺสติ ๑- ยถิจฺฉกํ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ลภิสฺสสิ ฯ
|๓๓๖.๓๐| อิทํ วตฺวาน สมฺพุทฺโธ ชลชุตฺตมนามโก
นภํ อพฺภุคฺคมิ ธีโร หํสราชาว อมฺพเร ฯ
|๓๓๖.๓๑| ยํ ยํ โยนูปปชฺชามิ เทวตฺตํ อถ มานุสํ
โภเค เม อูนตา นตฺถิ เอกทุสฺสสฺสิทํ ผลํ ฯ
|๓๓๖.๓๒| ปทุทฺธาเร ปทุทฺธาเร ทุสฺสํ นิพฺพตฺตเต มมํ
เหฏฺฐา ทุสฺสมฺหิ ติฏฺฐามิ อุปริ ฉทนํ มม ฯ
|๓๓๖.๓๓| จกฺกวาฬมุปาทาย สกานนํ สปพฺพตํ
อิจฺฉมาโน จหํ อชฺช ทุสฺเสหจฺฉาทเยยฺยหํ ฯ
|๓๓๖.๓๔| เตเนว เอกทุสฺเสน สํสรนฺโต ภวาภเว
สุวณฺณวณฺโณ หุตฺวาน สํสรามิ ภวาภเว ฯ
|๓๓๖.๓๕| วิปากํ เอกทุสฺสสฺส นชฺฌคํ กตฺถจิกฺขยํ
อยํ เม อนฺติมา ชาติ วิปจฺจติ อิธาปิ เม ฯ
|๓๓๖.๓๖| สตสหสฺสิโต กปฺเป ยํ ทุสฺสมททึ ตทา
ทุคฺคตึ นาภิชานามิ เอกทุสฺสสฺสิทํ ผลํ ฯ
|๓๓๖.๓๗| กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ภวา สพฺเพ สมูหตา
นาโคว พนฺธนํ เฉตฺวา วิหรามิ อนาสโว ฯ
|๓๓๖.๓๘| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม
ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา เอกทุสฺสทายโก เถโร อิมา คาถาโย
อภาสิตฺถาติ ฯ
เอกทุสฺสทายกตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ
ปญฺจมํ ผุสฺสิตกมฺมิยตฺเถราปทานํ (๓๓๕)
[๓๓๗] |๓๓๗.๓๙| วิปสฺสี นาม สมฺพุทฺโธ โลกเชฏฺโฐ นราสโภ
ขีณาสเวหิ สหิโต สงฺฆาราเม วสี ตทา ฯ
|๓๓๗.๔๐| อารามทฺวารา นิกฺขมฺม วิปสฺสี โลกนายโก
สห สตสหสฺเสหิ อฏฺฐขีณาสเวหิ โส ฯ
|๓๓๗.๔๑| อชิเนน นิวตฺโถหํ วากจีรธโรปิ จ
กุสุมฺโภทกมาทาย ๑- สมฺพุทฺธํ อุปสงฺกมึ ฯ
|๓๓๗.๔๒| สกํ จิตฺตํ ปสาเทตฺวา เวทชาโต กตญฺชลี
กุสุมฺโภทกมาทาย ๒- พุทฺธมพฺภุกิรึ ๓- อหํ ฯ
|๓๓๗.๔๓| เตน กมฺเมน สมฺพุทฺโธ ชลชุตฺตมนามโก
มม กมฺมํ ปกิตฺเตตฺวา อคมา เยน ปตฺถิตํ ฯ
|๓๓๗.๔๔| ผุสฺสิตา ปญฺจสหสฺสา เยหิ ปูเชสหํ ชินํ
อฑฺฒเตยฺยสหสฺเสหิ เทวรชฺชมการยึ ฯ
|๓๓๗.๔๕| อฑฺฒเตยฺยสหสฺเสหิ จกฺกวตฺติ อโหสหํ
อวเสเสน กมฺเมน อรหตฺตํ อปาปุณึ ฯ
|๓๓๗.๔๖| เทวราชา ยทาโหสึ ๔- มนุชาธิปติ ตทา ๕-
ตํเยว นามเธยฺยํ เม ผุสฺสิโต นามโหสหํ ๖- ฯ
|๓๓๗.๔๗| เทวภูตสฺส สนฺตสฺส อถาปิ มานุสสฺส วา
สมนฺตา พฺยามโต มยฺหํ ผุสฺสิตํปิ ๗- ปวสฺสติ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑-๒ ม. กุสุโมทกมาทาย ฯ ๓ ม. ยุ. พุทฺธมพฺภุกฺกิรึ ฯ ๔ ม. ยุ. ยถา โหมิ ฯ
@๕ ม. ยทา ฯ ยุ. ยถา ฯ ๖ ม. ยุ. นามโหมหํ ฯ ๗ ม. ยุ. ผุสฺสิตํว ฯ
|๓๓๗.๔๘| ภวา อุคฺฆาฏิตา มยฺหํ กิเลสา ฌาปิตา มม
สพฺพาสวปริกฺขีโณ ผุสฺสิตสฺส อิทํ ผลํ ฯ
|๓๓๗.๔๙| จนฺทนสฺเสว เม วสฺโส ๑- ตถา คนฺโธ ปวายติ
สารีรโก ๒- มม คนฺโธ อฑฺฒโกเส ปวายติ ฯ
|๓๓๗.๕๐| ทิพฺพคนฺธํ สมฺปวนฺตํ ปุญฺญกมฺมสมงฺคินํ
คนฺธํ ฆตฺวาน ชานนฺติ ผุสฺสิโต อาคโต อิธ ฯ
|๓๓๗.๕๑| สาขา ปลาสกฏฺฐานิ ติณานิปิจ สพฺพโส
มม สงฺกปฺปมญฺญาย คนฺโธ สมฺปชฺชเต ขเณ ฯ
|๓๓๗.๕๒| สตสหสฺเส อิโต กปฺเป จนฺทนํ อภิปูชยึ
ทุคฺคตึ นาภิชานามิ ผุสฺสิตทสฺสิทํ ผลํ ฯ
|๓๓๗.๕๓| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม
ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ผุสฺสิตกมฺมิโย เถโร อิมา คาถาโย
อภาสิตฺถาติ ฯ
ผุสฺสิตกมฺมิยตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ
ฉฏฺฐํ ปภงฺกรตฺเถราปทานํ (๓๓๖)
[๓๓๘] |๓๓๘.๕๔| ปทุมุตฺตรภควโต โลกเชฏฺฐสฺส ตาทิโน
ปวเน ๓- เจติยํ อาสิ วาฬมิคสมากุเล ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. กายา ฯ ๒ ม. สรีรโต ฯ ยุ. สารีริโก ฯ ๓ ม. สพฺพตฺถ วิปิเน ฯ
|๓๓๘.๕๕| น โกจิ วิสหิ คนฺตุํ เจติยํ อภิวนฺทิตุํ
ติณกฏฺฐลโตนทฺธํ ปลุคฺคํ อาสิ เจติยํ ฯ
|๓๓๘.๕๖| วนกมฺมิโก ตทา อาสึ ปิตาเปตามเหนหํ ๑-
อทฺทสํ ปวเน ถูปํ ลุคฺคํ ติณลตากุลํ ฯ
|๓๓๘.๕๗| ทิสฺวานาหํ พุทฺธถูปํ ครุจิตฺตํ อุปฏฺฐหึ
พุทฺธเสฏฺฐสฺส ถูโปยํ ปลุคฺโค อจฺฉติ วเน ฯ
|๓๓๘.๕๘| นจฺฉนฺนํ นปฺปฏิรูปํ ชานนฺตสฺส คุณาคุณํ
พุทฺธถูปํ อโสเธตฺวา อญฺญํ กมฺมํ ปโยชเย ฯ
|๓๓๘.๕๙| ติณกฏฺฐญฺจ วลฺลิญฺจ โสธยิตฺวาน เจติเย
วนฺทิตฺวา อฏฺฐ วารานิ ปฏิกุฏิโก อคจฺฉหํ ฯ
|๓๓๘.๖๐| เตน กมฺเมน สุกเตน เจตนาปณิธีหิ จ
ชหิตฺวา มานุสํ เทหํ ตาวตึสํ อคญฺฉหํ ฯ
|๓๓๘.๖๑| ตตฺถ เม สุกตํ พฺยมฺหํ โสวณฺณํ สปฺปภสฺสรํ
สฏฺฐิโยชนมุพฺพิทฺธํ ตึสโยชนวิตฺถตํ ฯ
|๓๓๘.๖๒| ติสตานิ จ วารานิ เทวรชฺชมการยึ
ปญฺจวีสติกฺขตฺตุญฺจ จกฺกวตฺติ อโหสหํ ฯ
|๓๓๘.๖๓| ภวาภเว สํสรนฺโต มหาโภคํ ลภามหํ
โภเค เม อูนตา นตฺถิ โสธนาย อิทํ ผลํ ฯ
|๓๓๘.๖๔| สิวิยา ๒- หตฺถิขนฺเธน ปวเน คจฺฉโต มม ๓-
ยํ ยํ ทิสาหํ คจฺฉามิ สรณํ สมฺปชฺชเต ๔- วนํ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ปิตุมาตุมเตนหํ ฯ ยุ. ปิตุเปตามเหนหํ ฯ ๒ ม. สิวิกา ฯ ๓ ยุ. มมํ ฯ
@๔ ม. สมฺปเต ฯ
|๓๓๘.๖๕| ขาณุํ วา กณฺฏกํ วาปิ นาหํ ปสฺสามิ จกฺขุนา
ปุญฺญกมฺเมน สํยุตฺโต สยเมวาปนียเร ฯ
|๓๓๘.๖๖| กุฏฺฐํ คณฺโฑ กิลาโส จ อปมาโร วิตจฺฉิกา
ททฺทุ กณฺฑุ จ เม นตฺถิ โสธนาย อิทํ ผลํ ฯ
|๓๓๘.๖๗| อญฺญํปิ เม อจฺฉริยํ พุทฺธถูปมฺหิ ๑- โสธิเต
นาภิชานามิ เม กาเย ชาตํ ปิฬกพินฺทุกํ ฯ
|๓๓๘.๖๘| อญฺญํปิ เม อจฺฉริยํ พุทฺธถูปมฺหิ โสธิเต
ทุเว ภเว สํสรามิ เทวตฺเต อถ มานุเส ฯ
|๓๓๘.๖๙| อญฺญํปิ เม อจฺฉริยํ พุทฺธถูปมฺหิ โสธิเต
สุวณฺณวณฺโณ สพฺพตฺถ สปฺปภาโส ภวามหํ ฯ
|๓๓๘.๗๐| อญฺญํปิ เม อจฺฉริยํ พุทฺธถูปมฺหิ โสธิเต
อมนาปํ วิวชฺเชติ มนาปํ อุปติฏฺฐติ ฯ
|๓๓๘.๗๑| อญฺญํปิ เม อจฺฉริยํ พุทฺธถูปมฺหิ โสธิเต
วิสุทฺธํ โหติ เม จิตฺตํ เอกคฺคํ สุสมาหิตํ ฯ
|๓๓๘.๗๒| อญฺญํปิ เม อจฺฉริยํ พุทฺธถูปมฺหิ โสธิเต
เอกาสเน นิสีทิตฺวา อรหตฺตํ อปาปุณึ ฯ
|๓๓๘.๗๓| สตสหสฺเส อิโต กปฺเป ยํ กมฺมมกรึ ตทา
ทุคฺคตึ นาภิชานามิ โสธนาย อิทํ ผลํ ฯ
|๓๓๘.๗๔| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม
ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. พุทฺธถูปสฺส โสธเน ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ปภงฺกโร เถโร อิมา คาถาโย
อภาสิตฺถาติ ฯ
ปภงฺกรตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ
สตฺตมํ ติณกุฏิทายกตฺเถราปทานํ (๓๓๗)
[๓๓๙] |๓๓๙.๗๕| นคเร พนฺธุมติยา อโหสึ ปรกมฺมิโก
ปรกมฺมายเน ยุตฺโต ปรภตฺตํ อปสฺสิโต ฯ
|๓๓๙.๗๖| รโหคโต นิสีทิตฺวา เอวํ จินฺเตสหํ ๑- ตทา
พุทฺโธ โลเก สมุปฺปนฺโน อธิกาโร จ นตฺถิ เม ฯ
|๓๓๙.๗๗| กาโล คตึ เม โสเธตุํ ขโณ เม ปฏิปาทิโต
ทุกฺโข นิรยสมฺผสฺโส อปุญฺญานํ หิ ปาณินํ ฯ
|๓๓๙.๗๘| เอวาหํ จินฺตยิตฺวาน กมฺมสามึ อุปาคมึ
เอกาหํ กมฺมํ ยาจิตฺวา ปวนํ ปาวิสึ อหํ ฯ
|๓๓๙.๗๙| ติณกฏฺฐญฺจ วลฺลิญฺจ อาหริตฺวานหนฺตทา
ติทณฺฑเก ฐเปตฺวาน อกํ ติณกุฏึ อหํ ฯ
|๓๓๙.๘๐| สงฺฆสฺสตฺถาย กุฏิกํ นิยฺยาเทตฺวาน ตํ อหํ
ตทเหเยว อาคนฺตฺวา กมฺมาสามึ อุปาคมึ ฯ
|๓๓๙.๘๑| เตน กมฺเมน สุกเตน ตาวตึสํ อคญฺฉหํ
ตตฺถ เม สุกตํ พฺยมฺหํ ติณกุฏิกาย ๒- นิมฺมิตํ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ยุ. --- จินฺเตสิ ตาวเท ฯ ๒ ม. กุฏิกาย สุนิมฺมิตํ ฯ
|๓๓๙.๘๒| สหสฺสกณฺโฑ สตเคณฺฑุ ธชาลุ หริตามโย
สตสหสฺสนิยฺยูหา พฺยเมฺห ปาตุภวึสุ เม ฯ
|๓๓๙.๘๓| ยํ ยํ โยนูปปชฺชามิ เทวตฺตํ อถ มานุสํ
มม สงฺกปฺปมญฺญาย ปาสาโท อุปติฏฺฐติ ฯ
|๓๓๙.๘๔| ภยํ วา ฉมฺภิตตฺตํ วา โลมหํโส น วิชฺชติ
ตาสํ มม น ชานามิ ติณกุฏิกายิทํ ผลํ
|๓๓๙.๘๕| สีหา พฺยคฺฆา จ ทีปิ จ อจฺฉโกกตรจฺฉโย ๑-
สพฺเพ มํ ปริวชฺชนฺติ ติณกุฏิกายิทํ ผลํ ฯ
|๓๓๙.๘๖| สิรึสปา จ ภูตา จ อหิกุมฺภณฺฑรกฺขสา
เตปิ มํ ปริวชฺชนฺติ ติณกุฏิกายิทํ ผลํ ฯ
|๓๓๙.๘๗| น ปาปสุปินสฺสาหํ สรามิ ทสฺสนํ มม
อุปฏฺฐิตา สติ มยฺหํ ติณกุฏิกายิทํ ผลํ ฯ
|๓๓๙.๘๘| ตาเยว ติณกุฏิกาย อนุโภตฺวาน สมฺปทา
โคตมสฺส ภควโต ธมฺมํ สจฺฉิกรึ อหํ ฯ
|๓๓๙.๘๙| เอกนวุเต อิโต กปฺเป ยํ กมฺมมกรึ ตทา
ทุคฺคตึ นาภิชานามิ ติณกุฏิกายิทํ ผลํ ฯ
|๓๓๙.๙๐| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม
ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. อจฺฉโกกตรจฺฉกา ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ติณกุฏิทายโก เถโร อิมา คาถาโย
อภาสิตฺถาติ ฯ
ติณกุฏิทายกตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ
อฏฺฐมํ อุตฺตเรยฺยทายกตฺเถราปทานํ (๓๓๘)
[๓๔๐] |๓๔๐.๙๑| นคเร หํสวติยา อโหสึ พฺราหฺมโณ ตทา
อชฺฌายิโก มนฺตธโร ติณฺณํ เวทาน ปารคู ฯ
|๓๔๐.๙๒| ปุรกฺขโต สสิสฺเสหิ ชาติโม ๑- จ สุสิกฺขิโต
โตยาภิเสจนตฺถาย นครา นิกฺขมึ ตทา ฯ
|๓๔๐.๙๓| ปทุมุตฺตโร ๒- โลกวิทู สพฺพธมฺมาน ปารคู
ขีณาสวสหสฺเสหิ นครํ ปาวิสี ชิโน ฯ
|๓๔๐.๙๔| สุจารุรูปํ ทิสฺวาน อเนญฺชํ การิตํ วิย
ปริวุตํ อรหนฺเตหิ ทิสฺวา จิตฺตํ ปสาทยึ ฯ
|๓๔๐.๙๕| สิรสิ อญฺชลึ กตฺวา นมสฺสิตฺวาน สุพฺพตํ
ปสนฺนจิตฺโต สุมโน อุตฺตริยมทาสหํ ฯ
|๓๔๐.๙๖| อุโภหตฺเถหิ ปคฺคยฺห สาฏกํ อุกฺขิปึ อหํ
ยาวตา พุทฺธปริสา ตาว ฉาเทสิ สาฏกํ ฯ
|๓๔๐.๙๗| ปิณฺฑจารํ จรนฺตสฺส มหาภิกฺขุคณาทิโน ๓-
ฉาทํ กโรนฺโต อฏฺฐาสิ หาสยนฺโต มมํ ตทา ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ชาติมา ฯ ๒ ม. ยุ. ปทุมุตฺตโร นาม ชิโน ฯ ๓ ยุ. มหาภิกฺขุคณาทินํ ฯ
|๓๔๐.๙๘| ฆรโต นิกฺขมนฺตสฺส สยมฺภู อคฺคปุคฺคโล
วีถิยํ ๑- ฐิตโก สตฺถา อกาสิ อนุโมทนํ ฯ
|๓๔๐.๙๙| ปสนฺนจิตฺโต สุมโน โย เม ปาทาสิ ๒- สาฏกํ
ตมหํ กิตฺตยิสฺสามิ สุณาถ มม ภาสโต ฯ
|๓๔๐.๑๐๐| ตึสกปฺปสหสฺสานิ เทวโลเก รมิสฺสติ
ปญฺญาสกฺขตฺตุํ เทวินฺโท เทวรชฺชํ กริสฺสติ ฯ
|๓๔๐.๑๐๑| เทวโลเก วสนฺตสฺส ปุญฺญกมฺมสมงฺคิโน
สมนฺตา โยชนสตํ ทุสฺสจฺฉนฺนํ ภวิสฺสติ ฯ
|๓๔๐.๑๐๒| ฉตฺตึสกฺขตฺตุํ ราชา จ จกฺกวตฺติ ภวิสฺสติ
ปเทสรชฺชํ วิปุลํ คณนาโต อสงฺขยํ ฯ
|๓๔๐.๑๐๓| ภเว สํสรมานสฺส ปุญฺญกมฺมสมงฺคิโน
มนสา ปตฺถิตํ สพฺพํ นิพฺพตฺติสฺสติ ตาวเท ฯ
|๓๔๐.๑๐๔| โกเสยฺยกมฺพลานิ ๓- จ โขมกปฺปาสิกานิ จ
มหคฺฆานิ จ ทุสฺสานิ ปฏิลจฺฉติยํ นโร ฯ
|๓๔๐.๑๐๕| มนสา ปตฺถิตํ สพฺพํ ปฏิลจฺฉติยํ นโร
เอกทุสฺสสฺส วิปากํ อนุโภสฺสติ สพฺพทา ฯ
|๓๔๐.๑๐๖| โส ปจฺฉา ปพฺพชิตฺวาน สุกฺกมูเลน โจทิโต
โคตมสฺส ภควโต ธมฺมํ สจฺฉิกริสฺสติ ฯ
|๓๔๐.๑๐๗| อโห เม สุกตํ กมฺมํ สมฺพุทฺธสฺส ๔- มเหสิโน
เอกาหํ สาฏกํ ทตฺวา ปตฺโตมฺหิ อมตํ ปทํ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. วิถิยํว ฐิโต สตฺถา อกาเม อนุโมทนํ ฯ ๒ ม. อทาสิ ฯ
@๓ ม. โกเสยฺยกมฺพลิยานิ ฯ ๔ ม. ยุ. สพฺพญฺญุสฺส ฯ
|๓๔๐.๑๐๘| มณฺฑเป รุกฺขมูเล วา วสโต สุญฺญเก ฆเร
ธาเรติ ทุสฺสฉทนํ สมนฺตา พฺยามโต มม ฯ
|๓๔๐.๑๐๙| อวิญฺญตฺตํ ๑- นิวาเสมิ จีวรํ ปจฺจยญฺจหํ
ลาภิมฺหิ ๒- อนฺนปานสฺส อุตฺตเรยฺยสฺสิทํ ผลํ ฯ
|๓๔๐.๑๑๐| สตสหสฺเส อิโต กปฺเป ยํ กมฺมมกรึ ตทา
ทุคฺคตึ นาภิชานามิ วตฺถทานสฺสิทํ ผลํ ฯ
|๓๔๐.๑๑๑| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม
ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา อุตฺตเรยฺยทายโก เถโร อิมา คาถาโย
อภาสิตฺถาติ ฯ
อุตฺตเรยฺยทายกตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ
นวมํ ธมฺมสฺสวนิยตฺเถราปทานํ (๓๓๙)
[๓๔๑] |๓๔๑.๑๑๒| ปทุมุตฺตโร นาม ชิโน สพฺพธมฺมาน ปารคู
จตุสจฺจํ ปกาเสนฺโต สนฺตาเรติ ๓- พหุชฺชนํ ฯ
|๓๔๑.๑๑๓| อหํ เตน สมเยน ชฏิโล อุคฺคตาปโน
ธุนนฺโต วากจีรานิ คจฺฉามิ อมฺพเร ตทา ฯ
|๓๔๑.๑๑๔| พุทฺธเสฏฺฐสฺส อุปริ คนฺตุํ น วิสหามหํ
ปกฺขีว เสลมาปชฺช ๔- คมนํ น ลภินฺตทา ๕- ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ยุ. อวิญฺญตฺติ นิเสวามิ ฯ ๒ ม. ลาภี ฯ ยุ. ลาภีหิ ฯ ๓ ม. สนฺตาเรสิ พหุํ ชนํ ฯ
@๔ ม. ยุ. เสลมาสชฺช ฯ ๕ ม. น ลภามหํ ฯ ยุ. น ลเภ ตทา ฯ
|๓๔๑.๑๑๕| น เม อิทํ ภูตปุพฺพํ อิริยสฺส วิโกปนํ
ทเก ยถา อุมฺมิลิตฺวา เอวํ คจฺฉามิ อมฺพเร ฯ
|๓๔๑.๑๑๖| อุฬารภูโต มนุโช จ เหฏฺฐาสีโน ภวิสฺสติ
หนฺท เมตํ คเวสิสฺสํ อปิ อตฺถํ ลเภยฺยหํ ฯ
|๓๔๑.๑๑๗| โอโรหนฺโต อนฺตลิกฺขา สทฺทมสฺโสสิ สตฺถุโน
อนิจฺจตํ กเถนฺตสฺส ตมหํ อุคฺคหึ ตทา ฯ
|๓๔๑.๑๑๘| อนิจฺจสญฺญมุคฺคยฺห อคมาสึ มมสฺสมํ
ยาวตายุํ วสิตฺวาน ตตฺถ กาลํ กโต อหํ ฯ
|๓๔๑.๑๑๙| จริเม วตฺตมานมฺหิ ตํ ธมฺมสฺสวนํ สรึ
เตน กมฺเมน สุกเตน ตาวตึสํ อคจฺฉหํ ฯ
|๓๔๑.๑๒๐| ตึสกปฺปสหสฺสานิ เทวโลเก รมึ อหํ
เอกปญฺญาสกฺขตฺตุญฺจ เทวรชฺชมการยึ ฯ
|๓๔๑.๑๒๑| เอกสตฺตติกฺขตฺตุญฺจ จกฺกวตฺติ อโหสหํ
ปเทสรชฺชํ วิปุลํ คณนาโต อสงฺขยํ ฯ
|๓๔๑.๑๒๒| ปิตุฆเร นิสีทิตฺวา สมโณ ภาวิตินฺทฺริโย
คาถาย ปริทีเปนฺโต อนิจฺจวตฺถุทาหริ ๑- ฯ
|๓๔๑.๑๒๓| อนุสฺสรามิ ตํ สญฺญํ สํสรนฺโต ภวาภเว
น โกฏึ ปฏิวิชฺฌามิ นิพฺพานํ อจฺจุตํ ปทํ ฯ
|๓๔๑.๑๒๔| อนิจฺจา วต สงฺขารา อุปฺปาทวยธมฺมิโน
อุปฺปชฺชิตฺวา นิรุชฺฌนฺติ เตสํ วูปสโม สุโข ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. อนิจฺจตมุทาหริ ฯ
|๓๔๑.๑๒๕| สห คาถํ สุณิตฺวาน ปุพฺพกมฺมํ อนุสฺสรึ
เอกาสเน นิสีทิตฺวา อรหตฺตํ อปาปุณึ ฯ
|๓๔๑.๑๒๖| ชาติยา สตฺตวสฺโสหํ อรหตฺตํ อปาปุณึ
อุปสมฺปาทยิ พุทฺโธ คุณมญฺญาย จกฺขุมา ฯ
|๓๔๑.๑๒๗| ทารโกว อหํ สนฺโต กรณียํ สมาปยึ
กึ เม กรณียํ อชฺช สกฺยปุตฺตสฺส สาสเน ฯ
|๓๔๑.๑๒๘| สตสหสฺเส อิโต กปฺเป ยํ กมฺมมกรึ ตทา
ทุคฺคตึ นาภิชานามิ สทฺธมฺมสฺสวเน ผลํ ฯ
|๓๔๑.๑๒๙| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม
ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ธมฺมสฺสวนิโย เถโร อิมา คาถาโย
อภาสิตฺถาติ ฯ
ธมฺมสฺสวนิยตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ
ทสมํ อุกฺขิตฺตปทุมิยตฺเถราปทานํ (๓๔๐)
[๓๔๒] |๓๔๒.๑๓๐| นคเร หํสวติยา อโหสึ มาลิโก ตทา
โอคาเหตฺวา ปทุมสรํ สตฺตปตฺเต ๑- โอจินามหํ ฯ
|๓๔๒.๑๓๑| ปทุมุตฺตโร นาม ชิโน สพฺพธมฺมาน ปารคู
สห สตสหสฺเสหิ สนฺตจิตฺเตหิ ตาทิภิ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. สพฺพตฺถ สตปตฺตนฺติ ทิสฺสติ ฯ
|๓๔๒.๑๓๒| ขีณาสเวหิ สุทฺเธหิ ฉฬภิญฺเญหิ ฌายิภิ
มม วุฑฺฒึ สมเนฺวสํ อาคญฺฉิ ปุริสุตฺตโม ๑- ฯ
|๓๔๒.๑๓๓| ทิสฺวานหํ เทวเทวํ สยมฺภุํ โลกนายกํ
วณฺเฏ เฉตฺวา สตฺตปตฺตํ อุกฺขิปึ อมฺพเร ตทา ฯ
|๓๔๒.๑๓๔| ยทิ พุทฺโธ ตุวํ ธีร โลกเชฏฺโฐ นราสโภ
สยํ คนฺตฺวา สตฺตปตฺโต มตฺถเก ธารยนฺตุ เต ฯ
|๓๔๒.๑๓๕| อธิฏฺฐหิ มหาวีโร โลกเชฏฺโฐ นราสโภ
พุทฺธสฺส อานุภาเวน มตฺถเก ธารยึสุ เต ฯ
|๓๔๒.๑๓๖| เตน กมฺเมน สุกเตน เจตนาปณิธีหิ จ
ชหิตฺวา มานุสํ เทหํ ตาวตึสํ อคจฺฉหํ ฯ
|๓๔๒.๑๓๗| ตตฺถ เม สุกตํ พฺยมฺหํ สตฺตปตฺตนฺติ วุจฺจติ
สฏฺฐิโยชนมุพฺพิทฺธํ ตึสโยชนวิตฺถตํ ฯ
|๓๔๒.๑๓๘| สหสฺสกฺขตฺตุํ เทวินฺโท เทวรชฺชมการยึ
ปญฺจสตฺตติกฺขตฺตุญฺจ จกฺกวตฺติ อโหสหํ ฯ
|๓๔๒.๑๓๙| ปเทสรชฺชํ วิปุลํ คณนาโต อสงฺขยํ
อนุโภมิ สกํ กมฺมํ ปุพฺเพ สุกตมตฺตโน ฯ
|๓๔๒.๑๔๐| เตเนเวกปทุเมน อนุโภตฺวาน สมฺปทา
โคตมสฺส ภควโต ธมฺมํ สจฺฉิกรึ อหํ ฯ
|๓๔๒.๑๔๑| กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ภวา สพฺเพ สมูหตา
นาโคว พนฺธนํ เฉตฺวา วิหรามิ อนาสโว ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. -- มม สนฺติกํ ฯ
|๓๔๒.๑๔๒| สตสหสฺเส อิโต กปฺเป ยํ ปุปฺผมภิปูชยึ
ทุคฺคตึ นาภิชานามิ เอกปทุมสฺสิทํ ผลํ ฯ
|๓๔๒.๑๔๓| ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส วิโมกฺขาปิจ อฏฺฐิเม
ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา อุกฺขิตฺตปทุมิโย เถโร อิมา คาถาโย
อภาสิตฺถาติ ฯ
อุกฺขิตฺตปทุมิยตฺเถรสฺส อปทานํ สมตฺตํ ฯ
อุทฺทานํ
คนฺโธทกํ ปูชนี จ ปุนฺนาคํ เอกทุสฺสิกา
ผุสฺสิโต จ ปภงฺกโร กุฏิโท อุตฺตรียโก ฯ
สวนํ เอกปทุมิ คาถาโย สพฺพปิณฺฑิตา
เอกคาถาสตญฺเจว จตุตาฬีสเมว จ ฯ
คนฺโธทกวคฺโค จตุตฺตึโส ฯ
---------
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๒ หน้าที่ ๔๑๑-๔๒๘.
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=32&item=333&items=10&modeTY=2
อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=32&item=333&items=10&modeTY=2&mode=bracket
อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=32&item=333&items=10&modeTY=2
อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=32&item=333&items=10&modeTY=2
ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=32&i=333
The Pali Atthakatha in Thai :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=50&A=5221
The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=50&A=5221
สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๒
http://84000.org/tipitaka/read/?index_32
บันทึก ๑๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]
