บาลีพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๖ - พระอภิธรรมปิฎกเล่มที่ ๓

หน้าที่ ๒๒๐.

ปญฺจกนิทฺเทโส [๑๔๑] ตตฺร ยฺวายํ ปุคฺคโล อารมฺภติ จ วิปฺปฏิสารี จ โหติ ตญฺจ เจโตวิมุตฺตึ ปญฺาวิมุตฺตึ ยถาภูตํ นปฺปชานาติ ยตฺถสฺส เต อุปฺปนฺนา ปาปกา อกุสลา ธมฺมา อปริเสสา นิรุชฺฌนฺติ โส เอวมสฺส วจนีโย อายสฺมโต โข อารมฺภชา อาสวา สํวิชฺชนฺติ วิปฺปฏิสารชา อาสวา ปวฑฺฒนฺติ สาธุ วตายสฺมา อารมฺภเช อาสเว ปหาย วิปฺปฏิสารเช อาสเว ปฏิวิโนเทตฺวา จิตฺตํ ปญฺญฺจ ภาเวตุ เอวมายสฺมา อมุนา ปญฺจเมน ปุคฺคเลน สมสโม ภวิสฺสตีติ ฯ {๑๔๑.๑} ตตฺร ยฺวายํ ปุคฺคโล อารมฺภติ น วิปฺปฏิสารี โหติ ตญฺจ เจโตวิมุตฺตึ ปญฺาวิมุตฺตึ ยถาภูตํ นปฺปชานาติ ยตฺถสฺส เต อุปฺปนฺนา ปาปกา อกุสลา ธมฺมา อปริเสสา นิรุชฺฌนฺติ โส เอวมสฺส วจนีโย อายสฺมโต โข อารมฺภชา อาสวา สํวิชฺชนฺติ วิปฺปฏิสารชา อาสวา นปฺปวฑฺฒนฺติ สาธุ วตายสฺมา อารมฺภเช อาสเว ปหาย จิตฺตํ ปญฺญฺจ ภาเวตุ เอวมายสฺมา อมุนา ปญฺจเมน ปุคฺคเลน สมสโม ภวิสฺสตีติ ฯ {๑๔๑.๒} ตตฺร ยฺวายํ ปุคฺคโล น อารมฺภติ วิปฺปฏิสารี โหติ ตญฺจ เจโตวิมุตฺตึ ปญฺาวิมุตฺตึ ยถาภูตํ นปฺปชานาติ ยตฺถสฺส เต อุปฺปนฺนา ปาปกา อกุสลา ธมฺมา อปริเสสา นิรุชฺฌนฺติ โส เอวมสฺส วจนีโย อายสฺมโต โข อารมฺภชา อาสวา น สํวิชฺชนฺติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๑.

วิปฺปฏิสารชา อาสวา ปวฑฺฒนฺติ สาธุ วตายสฺมา วิปฺปฏิสารเช อาสเว ปฏิวิโนเทตฺวา จิตฺตํ ปญฺญฺจ ภาเวตุ เอวมายสฺมา อมุนา ปญฺจเมน ปุคฺคเลน สมสโม ภวิสฺสตีติ ฯ {๑๔๑.๓} ตตฺร ยฺวายํ ปุคฺคโล น อารมฺภติ น วิปฺปฏิสารี โหติ ตญฺจ เจโตวิมุตฺตึ ปญฺาวิมุตฺตึ ยถาภูตํ นปฺปชานาติ ยตฺถสฺส เต อุปฺปนฺนา ปาปกา อกุสลา ธมฺมา อปริเสสา นิรุชฺฌนฺติ โส เอวมสฺส วจนีโย อายสฺมโต โข อารมฺภชา อาสวา น สํวิชฺชนฺติ วิปฺปฏิสารชา อาสวา นปฺปวฑฺฒนฺติ สาธุ วตายสฺมา จิตฺตํ ปญฺญฺจ ภาเวตุ เอวมายสฺมา อมุนา ปญฺจเมน ปุคฺคเลน สมสโม ภวิสฺสตีติ ฯ อิเม จตฺตาโร ปุคฺคลา อมุนา ปญฺจเมน ปุคฺคเลน เอวํ โอวทิยมานา เอวมนุสาสิยมานา อนุปุพฺเพน อาสวานํ ขยํ ปาปุณนฺติ ฯ [๑๔๒] กถญฺจ ปุคฺคโล ทตฺวา อวชานาติ อิเธกจฺโจ ปุคฺคโล ยสฺส ปุคฺคลสฺส เทติ จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารํ ตสฺส เอวํ โหติ อหํ ทมฺมิ อยํ ปน ปฏิคฺคณฺหาตีติ ตเมนํ ทตฺวา อวชานาติ เอวํ ปุคฺคโล ทตฺวา อวชานาติ ฯ {๑๔๒.๑} กถญฺจ ปุคฺคโล สํวาเสน อวชานาติ อิเธกจฺโจ ปุคฺคโล เยน ปุคฺคเลน สทฺธึ สํวสติ เทฺว วา ตีณิ วา วสฺสานิ ตเมนํ สํวาเสน อวชานาติ เอวํ ปุคฺคโล สํวาเสน อวชานาติ ฯ {๑๔๒.๒} กถญฺจ ปุคฺคโล อาเธยฺยมุโข โหติ อิเธกจฺโจ ปุคฺคโล ปรสฺส วณฺเณ วา อวณฺเณ วา ภาสิยมาเน ขิปฺปญฺเว อธิมุจฺจิตา โหติ เอวํ ปุคฺคโล อาเธยฺยมุโข

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๒.

โหติ ฯ {๑๔๒.๓} กถญฺจ ปุคฺคโล โลโล โหติ อิเธกจฺโจ ปุคฺคโล อิตฺตรสทฺโธ โหติ อิตฺตรภตฺติ อิตฺตรเปโม อิตฺตรปฺปสาโท เอวํ ปุคฺคโล โลโล โหติ ฯ {๑๔๒.๔} กถญฺจ ปุคฺคโล มนฺโท โมมูโห โหติ อิเธกจฺโจ ปุคฺคโล กุสลากุสเล ธมฺเม น ชานาติ สาวชฺชานวชฺเช ธมฺเม น ชานาติ หีนปฺปณีเต ธมฺเม น ชานาติ กณฺหสุกฺกสปฺปฏิภาเค ธมฺเม น ชานาติ เอวํ ปุคฺคโล มนฺโท โมมูโห โหติ ฯ ตตฺถ กตเม ปญฺจ โยธาชีวูปมา ปุคฺคลา [๑๔๓] ปญฺจ โยธาชีวา อิเธกจฺโจ โยธาชีโว รชคฺคญฺเว ทิสฺวา สํสีทติ วิสีทติ น สนฺถมฺภติ น สกฺโกติ สงฺคามํ โอตริตุํ เอวรูโปปิ อิเธกจฺโจ โยธาชีโว โหติ อยํ ปโม โยธาชีโว สนฺโต สํวิชฺชมาโน โลกสฺมึ ฯ {๑๔๓.๑} ปุน จปรํ อิเธกจฺโจ โยธาชีโว สหติ รชคฺคํ อปิจ โข ธชคฺคญฺเว ทิสฺวา สํสีทติ วิสีทติ น สนฺถมฺภติ น สกฺโกติ สงฺคามํ โอตริตุํ เอวรูโปปิ อิเธกจฺโจ โยธาชีโว โหติ อยํ ทุติโย โยธาชีโว สนฺโต สํวิชฺชมาโน โลกสฺมึ ฯ {๑๔๓.๒} ปุน จปรํ อิเธกจฺโจ โยธาชีโว สหติ รชคฺคํ สหติ ธชคฺคํ อปิจ โข อุสฺสาทนญฺเว สุตฺวา สํสีทติ วิสีทติ น สนฺถมฺภติ น สกฺโกติ สงฺคามํ โอตริตุํ เอวรูโปปิ อิเธกจฺโจ โยธาชีโว โหติ อยํ ตติโย โยธาชีโว สนฺโต สํวิชฺชมาโน โลกสฺมึ ฯ {๑๔๓.๓} ปุน จปรํ อิเธกจฺโจ โยธาชีโว สหติ รชคฺคํ สหติ ธชคฺคํ สหติ อุสฺสาทนํ อปิจ โข สมฺปหาเร หญฺติ พฺยาปชฺชติ เอวรูโปปิ อิเธกจฺโจ โยธาชีโว โหติ อยํ จตุตฺโถ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๓.

โยธาชีโว สนฺโต สํวิชฺชมาโน โลกสฺมึ ฯ {๑๔๓.๔} ปุน จปรํ อิเธกจฺโจ โยธาชีโว สหติ รชคฺคํ สหติ ธชคฺคํ สหติ อุสฺสาทนํ สหติ สมฺปหารํ โส ตํ สงฺคามํ อภิวิชินิตฺวา วิชิตสงฺคาโม ตเมว สงฺคามสีสํ อชฺฌาวสติ เอวรูโปปิ อิเธกจฺโจ โยธาชีโว โหติ อยํ ปญฺจโม โยธาชีโว สนฺโต สํวิชฺชมาโน โลกสฺมึ ฯ อิเม ปญฺจ โยธาชีวา สนฺโต สํวิชฺชมานา โลกสฺมึ ฯ [๑๔๔] เอวเมว ปญฺจิเม โยธาชีวูปมา ปุคฺคลา สนฺโต สํวิชฺชมานา ภิกฺขูสุ ฯ กตเม ปญฺจ ฯ อิเธกจฺโจ ภิกฺขุ รชคฺคญฺเว ทิสฺวา สํสีทติ วิสีทติ น สนฺถมฺภติ น สกฺโกติ พฺรหฺมจริยํ สนฺตาเนตุํ สิกฺขาทุพฺพลฺยํ อาวิกตฺวา สิกฺขํ ปจฺจกฺขาย หีนายาวตฺตติ ฯ กิมสฺส รชคฺคสฺมึ ฯ อิธ ภิกฺขุ สุณาติ อมุกสฺมึ นาม คาเม วา นิคเม วา อิตฺถี วา กุมารี วา อภิรูปา ทสฺสนียา ปาสาทิกา ปรมาย วณฺณโปกฺขรตาย สมนฺนาคตาติ โส ตํ สุตฺวา สํสีทติ วิสีทติ น สนฺถมฺภติ น สกฺโกติ พฺรหฺมจริยํ สนฺตาเนตุํ สิกฺขาทุพฺพลฺยํ อาวิกตฺวา สิกฺขํ ปจฺจกฺขาย หีนายาวตฺตติ อิทมสฺส รชคฺคสฺมึ ฯ {๑๔๔.๑} เสยฺยถาปิ โส โยธาชีโว รชคฺคญฺเว ทิสฺวา สํสีทติ วิสีทติ น สนฺถมฺภติ น สกฺโกติ สงฺคามํ โอตริตุํ ตถูปโม อยํ ปุคฺคโล ฯ เอวรูโปปิ อิเธกจฺโจ ปุคฺคโล โหติ ฯ อยํ ปโม โยธาชีวูปโม ปุคฺคโล สนฺโต สํวิชฺชมาโน ภิกฺขูสุ ฯ ปุน จปรํ อิเธกจฺโจ ภิกฺขุ สหติ รชคฺคํ อปิจ โข ธชคฺคญฺเว ทิสฺวา สํสีทติ วิสีทติ น

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๔.

สนฺถมฺภติ น สกฺโกติ พฺรหฺมจริยํ สนฺตาเนตุํ สิกฺขาทุพฺพลฺยํ อาวิกตฺวา สิกฺขํ ปจฺจกฺขาย หีนายาวตฺตติ ฯ กิมสฺส ธชคฺคสฺมึ ฯ อิธ ภิกฺขุ น เหว โข สุณาติ อมุกสฺมึ นาม คาเม วา นิคเม วา อิตฺถี วา กุมารี วา อภิรูปา ทสฺสนียา ปาสาทิกา ปรมาย วณฺณโปกฺขรตาย สมนฺนาคตาติ อปิจ โข สามํ ปสฺสติ อิตฺถึ วา กุมารึ วา อภิรูปํ ทสฺสนียํ ปาสาทิกํ ปรมาย วณฺณโปกฺขรตาย สมนฺนาคตํ โส ตํ ทิสฺวา สํสีทติ วิสีทติ น สนฺถมฺภติ น สกฺโกติ พฺรหฺมจริยํ สนฺตาเนตุํ สิกฺขาทุพฺพลฺยํ อาวิกตฺวา สิกฺขํ ปจฺจกฺขาย หีนายาวตฺตติ อิทมสฺส ธชคฺคสฺมึ ฯ {๑๔๔.๒} เสยฺยถาปิ โส โยธาชีโว สหติ รชคฺคํ อปิจ โข ธชคฺคญฺเว ทิสฺวา สํสีทติ วิสีทติ น สนฺถมฺภติ น สกฺโกติ สงฺคามํ โอตริตุํ ตถูปโม อยํ ปุคฺคโล ฯ เอวรูโปปิ อิเธกจฺโจ ปุคฺคโล โหติ ฯ อยํ ทุติโย โยธาชีวูปโม ปุคฺคโล สนฺโต สํวิชฺชมาโน ภิกฺขูสุ ฯ {๑๔๔.๓} ปุน จปรํ อิเธกจฺโจ ภิกฺขุ สหติ รชคฺคํ สหติ ธชคฺคํ อปิจ โข อุสฺสาทนญฺเว สุตฺวา สํสีทติ วิสีทติ น สนฺถมฺภติ น สกฺโกติ พฺรหฺมจริยํ สนฺตาเนตุํ สิกฺขาทุพฺพลฺยํ อาวิกตฺวา สิกฺขํ ปจฺจกฺขาย หีนายาวตฺตติ ฯ กิมสฺส อุสฺสาทนาย ฯ อิธ ภิกฺขุํ อรญฺคตํ วา รุกฺขมูลคตํ วา สุญฺาคารคตํ วา มาตุคาโม อุปสงฺกมิตฺวา อูหสติ อุลฺลปติ อุชฺชคฺฆติ อุปฺผณฺเฑติ โส มาตุคาเมน อูหสิยมาโน อุลฺลปิยมาโน อุชฺชคฺฆิยมาโน อุปฺผณฺฑิยมาโน สํสีทติ วิสีทติ น สนฺถมฺภติ น สกฺโกติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๕.

พฺรหฺมจริยํ สนฺตาเนตุํ สิกฺขาทุพฺพลฺยํ อาวิกตฺวา สิกฺขํ ปจฺจกฺขาย หีนายาวตฺตติ อิทมสฺส อุสฺสาทนาย ฯ {๑๔๔.๕} เสยฺยถาปิ โส โยธาชีโว สหติ รชคฺคํ สหติ ธชคฺคํ อปิจ โข อุสฺสาทนญฺเว สุตฺวา สํสีทติ วิสีทติ น สนฺถมฺภติ น สกฺโกติ สงฺคามํ โอตริตุํ ตถูปโม อยํ ปุคฺคโล ฯ เอวรูโปปิ อิเธกจฺโจ ปุคฺคโล โหติ ฯ อยํ ตติโย โยธาชีวูปโม ปุคฺคโล สนฺโต สํวิชฺชมาโน ภิกฺขูสุ ฯ {๑๔๔.๖} ปุน จปรํ อิเธกจฺโจ ภิกฺขุ สหติ รชคฺคํ สหติ ธชคฺคํ สหติ อุสฺสาทนํ อปิจ โข สมฺปหาเร หญฺติ พฺยาปชฺชติ ฯ กิมสฺส สมฺปหารสฺมึ ฯ อิธ ภิกฺขุํ อรญฺคตํ วา รุกฺขมูลคตํ วา สุญฺาคารคตํ วา มาตุคาโม อุปสงฺกมิตฺวา อภินิสีทติ อภินิปชฺชติ อชฺโฌตฺถรติ โส มาตุคาเมน อภินิสีทิยมาโน อภินิปชฺชิยมาโน อชฺโฌตฺถริยมาโน สิกฺขํ อปจฺจกฺขาย ทุพฺพลฺยํ อนาวิกตฺวา เมถุนํ ธมฺมํ ปฏิเสวติ อิทมสฺส สมฺปหารสฺมึ ฯ {๑๔๔.๗} เสยฺยถาปิ โส โยธาชีโว สหติ รชคฺคํ สหติ ธชคฺคํ สหติ อุสฺสาทนํ อปิจ โข สมฺปหาเร หญฺติ พฺยาปชฺชติ ตถูปโม อยํ ปุคฺคโล ฯ เอวรูโปปิ อิเธกจฺโจ ปุคฺคโล โหติ ฯ อยํ จตุตฺโถ โยธาชีวูปโม ปุคฺคโล สนฺโต สํวิชฺชมาโน ภิกฺขูสุ ฯ {๑๔๔.๘} ปุน จปรํ อิเธกจฺโจ ภิกฺขุ สหติ รชคฺคํ สหติ ธชคฺคํ สหติ อุสฺสาทนํ สหติ สมฺปหารํ โส ตํ สงฺคามํ อภิวิชินิตฺวา วิชิตสงฺคาโม ตเมว สงฺคามสีสํ อชฺฌาวสติ ฯ กิมสฺส สงฺคามวิชยสฺมึ ฯ อิธ ภิกฺขุํ อรญฺคตํ วา รุกฺขมูลคตํ วา สุญฺาคารคตํ วา มาตุคาโม อุปสงฺกมิตฺวา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๖.

อภินิสีทติ อภินิปชฺชติ อชฺโฌตฺถรติ ฯ โส มาตุคาเมน อภินิสีทิยมาโน อภินิปชฺชิยมาโน อชฺโฌตฺถริยมาโน วินิเวเตฺวา วินิโมเจตฺวา เยน กามํ ปกฺกมติ ฯ {๑๔๔.๙} โส วิวิตฺตํ เสนาสนํ ภชติ อรญฺ รุกฺขมูลํ ปพฺพตํ กนฺทรํ คิริคุหํ สุสานํ วนปตฺถํ อพฺโภกาสํ ปลาลปุญฺชํ ฯ โส อรญฺคโต วา รุกฺขมูลคโต วา สุญฺาคารคโต วา นิสีทติ ปลฺลงฺกํ อาภุชิตฺวา อุชุํ กายํ ปณิธาย ปริมุขํ สตึ อุปฏฺเปตฺวา ฯ โส อภิชฺฌํ โลเก ปหาย วิคตาภิชฺเฌน เจตสา วิหรติ อภิชฺฌาย จิตฺตํ ปริโสเธติ พฺยาปาทปโทสํ ปหาย อพฺยาปนฺนจิตฺโต วิหรติ สพฺพปาณภูตหิตานุกมฺปี พฺยาปาทปโทสา จิตฺตํ ปริโสเธติ ถีนมิทฺธํ ปหาย วิคตถีนมิทฺโธ วิหรติ อาโลกสญฺี สโต สมฺปชาโน ถีนมิทฺธา จิตฺตํ ปริโสเธติ อุทฺธจฺจกุกฺกุจฺจํ ปหาย อนุทฺธโต วิหรติ อชฺฌตฺตํ วูปสนฺตจิตฺโต อุทฺธจฺจกุกฺกุจฺจา จิตฺตํ ปริโสเธติ วิจิกิจฺฉํ ปหาย ติณฺณวิจิกิจฺโฉ วิหรติ อกถงฺกถี กุสเลสุ ธมฺเมสุ วิจิกิจฺฉาย จิตฺตํ ปริโสเธติ ฯ {๑๔๔.๑๐} โส อิเม ปญฺจ นีวรเณ ปหาย เจตโส อุปกฺกิเลเส ปญฺาย ทุพฺพลีกรเณ วิวิจฺเจว กาเมหิ วิวิจฺจ อกุสเลหิ ธมฺเมหิ สวิตกฺกํ สวิจารํ วิเวกชํ ปีติสุขํ ปมํ ฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ วิตกฺกวิจารานํ วูปสมาย ทุติยํ ฌานํ ตติยํ ฌานํ จตุตฺถํ ฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ ฯ {๑๔๔.๑๑} โส เอวํ สมาหิเต จิตฺเต ปริสุทฺเธ ปริโยทาเต อนงฺคเณ วิคตูปกฺกิเลเส มุทุภูเต กมฺมนีเย ิเต อาเนญฺชปฺปตฺเต อาสวานํ ขยาณาย จิตฺตํ อภินินฺนาเมติ ฯ โส อิทํ ทุกฺขนฺติ ยถาภูตํ ปชานาติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๗.

อยํ ทุกฺขสมุทโยติ ยถาภูตํ ปชานาติ อยํ ทุกฺขนิโรโธติ ยถาภูตํ ปชานาติ อยํ ทุกฺขนิโรธคามินี ปฏิปทาติ ยถาภูตํ ปชานาติ อิเม อาสวาติ ยถาภูตํ ปชานาติ อยํ อาสวสมุทโยติ ยถาภูตํ ปชานาติ อยํ อาสวนิโรโธติ ยถาภูตํ ปชานาติ อยํ อาสวนิโรธคามินี ปฏิปทาติ ยถาภูตํ ปชานาติ ฯ {๑๔๔.๑๒} ตสฺส เอวํ ชานโต เอวํ ปสฺสโต กามาสวาปิ จิตฺตํ วิมุจฺจติ ภวาสวาปิ จิตฺตํ วิมุจฺจติ อวิชฺชาสวาปิ จิตฺตํ วิมุจฺจติ ฯ วิมุตฺตสฺมึ วิมุตฺตมิติ าณํ โหติ ขีณา ชาติ วุสิตํ พฺรหฺมจริยํ กตํ กรณียํ นาปรํ อิตฺถตฺตายาติ ปชานาติ ฯ อิทมสฺส สงฺคามวิชยสฺมึ ฯ เสยฺยถาปิ โส โยธาชีโว สหติ รชคฺคํ สหติ ธชคฺคํ สหติ อุสฺสาทนํ สหติ สมฺปหารํ โส ตํ สงฺคามํ อภิวิชินิตฺวา วิชิตสงฺคาโม ตเมว สงฺคามสีสํ อชฺฌาวสติ ตถูปโม อยํ ปุคฺคโล ฯ เอวรูโปปิ อิเธกจฺโจ ปุคฺคโล โหติ ฯ อยํ ปญฺจโม โยธาชีวูปโม ปุคฺคโล สนฺโต สํวิชฺชมาโน ภิกฺขูสุ ฯ อิเม ปญฺจ โยธาชีวูปมา ปุคฺคลา สนฺโต สํวิชฺชมานา ภิกฺขูสุ ฯ [๑๔๕] ตตฺถ กตเม ปญฺจ ปิณฺฑปาติกา ฯ มนฺทตฺตา โมมูหตฺตา ปิณฺฑปาติโก โหติ ปาปิจฺโฉ อิจฺฉาปกโต ปิณฺฑปาติโก โหติ อุมฺมาทา จิตฺตวิกฺเขปา ปิณฺฑปาติโก โหติ วณฺณิตํ พุทฺเธหิ พุทฺธสาวเกหีติ ปิณฺฑปาติโก โหติ อปิจ อปฺปิจฺฉํเยว นิสฺสาย สนฺตุฏฺึเยว นิสฺสาย สลฺเลขํเยว นิสฺสาย อิทมตฺถิตํเยว นิสฺสาย ปิณฺฑปาติโก โหติ ฯ ตตฺร ยฺวายํ ปิณฺฑปาติโก อปฺปิจฺฉํเยว นิสฺสาย

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๘.

สนฺตุฏฺึเยว นิสฺสาย สลฺเลขํเยว นิสฺสาย อิทมตฺถิตํเยว นิสฺสาย ปิณฺฑปาติโก อยํ อิเมสํ ปญฺจนฺนํ ปิณฺฑปาติกานํ อคฺโค จ เสฏฺโ จ ปาโมกฺโข จ อุตฺตโม จ ปวโร จ ฯ {๑๔๕.๑} เสยฺยถาปิ นาม ควา ขีรํ ขีรมฺหา ทธิ ทธิมฺหา นวนีตํ นวนีตมฺหา สปฺปิ สปฺปิมฺหา สปฺปิมณฺโฑ สปฺปิมณฺฑํ ตตฺถ อคฺคมกฺขายติ เอวเมว ยฺวายํ ปิณฺฑปาติโก อปฺปิจฺฉํเยว นิสฺสาย สนฺตุฏฺึเยว นิสฺสาย สลฺเลขํเยว นิสฺสาย อิทมตฺถิตํเยว นิสฺสาย ปิณฺฑปาติโก โหติ อยํ อิเมสํ ปญฺจนฺนํ ปิณฺฑปาติกานํ อคฺโค จ เสฏฺโ จ ปาโมกฺโข จ อุตฺตโม จ ปวโร จ ฯ อิเม ปญฺจ ปิณฺฑปาติกา ฯ [๑๔๖] ตตฺถ กตเม ปญฺจ ขลุปจฺฉาภตฺติกา ปญฺจ เอกาสนิกา ปญฺจ ปํสุกูลิกา ปญฺจ เตจีวริกา ปญฺจ อารญฺิกา ปญฺจ รุกฺขมูลิกา ปญฺจ อพฺโภกาสิกา ปญฺจ เนสชฺชิกา ปญฺจ ยถาสนฺถติกา {๑๔๖.๑} ตตฺถ กตเม ปญฺจ โสสานิกา ฯ มนฺทตฺตา โมมูหตฺตา โสสานิโก โหติ ปาปิจฺโฉ อิจฺฉาปกโต โสสานิโก โหติ อุมฺมาทา จิตฺตวิกฺเขปา โสสานิโก โหติ วณฺณิตํ พุทฺเธหิ พุทฺธสาวเกหีติ โสสานิโก โหติ อปิจ อปฺปิจฺฉํเยว นิสฺสาย สนฺตุฏฺึเยว นิสฺสาย สลฺเลขํเยว นิสฺสาย อิทมตฺถิตํเยว นิสฺสาย โสสานิโก โหติ ฯ ตตฺร ยฺวายํ โสสานิโก อปฺปิจฺฉํเยว นิสฺสาย สนฺตุฏฺึเยว นิสฺสาย สลฺเลขํเยว นิสฺสาย อิทมตฺถิตํเยว นิสฺสาย โสสานิโก อยํ อิเมสํ ปญฺจนฺนํ โสสานิกานํ อคฺโค จ เสฏฺโ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๙.

จ ปาโมกฺโข จ อุตฺตโม จ ปวโร จ ฯ {๑๔๖.๒} เสยฺยถาปิ นาม ควา ขีรํ ขีรมฺหา ทธิ ทธิมฺหา นวนีตํ นวนีตมฺหา สปฺปิ สปฺปิมฺหา สปฺปิมณฺโฑ สปฺปิมณฺฑํ ตตฺถ อคฺคมกฺขายติ เอวเมว ยฺวายํ โสสานิโก อปฺปิจฺฉํเยว นิสฺสาย สนฺตุฏฺึเยว นิสฺสาย สลฺเลขํเยว นิสฺสาย อิทมตฺถิตํเยว นิสฺสาย โสสานิโก โหติ อยํ อิเมสํ ปญฺจนฺนํ โสสานิกานํ อคฺโค จ เสฏฺโ จ ปาโมกฺโข จ อุตฺตโม จ ปวโร จ ฯ อิเม ปญฺจ โสสานิกาติ ฯ ปญฺจกนิทฺเทโส นิฏฺิโต ฯ -------------

เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๖ หน้าที่ ๒๒๐-๒๒๙. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=36&item=656&items=6&pagebreak=1 อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=36&item=656&items=6&pagebreak=1&mode=bracket อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=36&item=656&items=6&pagebreak=1 อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=36&item=656&items=6&pagebreak=1 ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=36&i=656 The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=55&A=2487 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=55&A=2487 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_36