พระไตรปิฏกเล่มที่ ๑๖ พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๘ [ฉบับมหาจุฬาฯ]
สังยุตตนิกาย นิทานวรรค
หน้าที่ ๗๐.

                                                                 พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย นิทานวรรค [๑. นิทานสังยุต]
                                                                 ๔. กฬารขัตติยวรรค ๓. ญาณวัตถุสูตร
		๑๙. ความรู้ในความดับแห่งตัณหา
		๒๐. ความรู้ในปฏิปทาที่ให้ถึงความดับแห่งตัณหา
		๒๑. ความรู้ในเวทนา
		๒๒. ความรู้ในความเกิดแห่งเวทนา
		๒๓. ความรู้ในความดับแห่งเวทนา
		๒๔. ความรู้ในปฏิปทาที่ให้ถึงความดับแห่งเวทนา
		๒๕. ความรู้ในผัสสะ ... (๒๖-๒๘)
		๒๙. ความรู้ในสฬายตนะ ... (๓๐-๓๒)
		๓๓. ความรู้ในนามรูป ... (๓๔-๓๖)
		๓๗. ความรู้ในวิญญาณ ... (๓๘-๔๐)
		๔๑. ความรู้ในสังขารทั้งหลาย
		๔๒. ความรู้ในความเกิดแห่งสังขาร
		๔๓. ความรู้ในความดับแห่งสังขาร
		๔๔. ความรู้ในปฏิปทาที่ให้ถึงความดับแห่งสังขาร
	เหล่านี้เรียกว่า ญาณวัตถุ ๔๔
	ชราและมรณะ เป็นอย่างไร
	คือ ความแก่ ความคร่ำคร่า ความมีฟันหลุด ความมีผมหงอก ความมีหนัง
เหี่ยวย่น ความเสื่อมอายุ ความแก่หง่อมแห่งอินทรีย์ในหมู่สัตว์นั้นๆ ของเหล่า
สัตว์นั้นๆ นี้เรียกว่า ชรา
	ความจุติ ความเคลื่อนไป ความทำลายไป ความหายไป ความตายกล่าวคือ
มฤตยู การทำกาละ ความแตกแห่งขันธ์ ความทอดทิ้งร่างกาย ความขาดแห่ง
ชีวิตินทรีย์ของเหล่าสัตว์นั้นๆ จากหมู่สัตว์นั้นๆ นี้เรียกว่า มรณะ
	ชราและมรณะ ดังพรรณนามาฉะนี้ นี้เรียกว่า ชราและมรณะ
เพราะชาติเกิด ชราและมรณะจึงเกิด เพราะชาติดับ ชราและมรณะจึงดับ
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๑๖ หน้า : ๗๐}

เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับ มจร. เล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๗๐.
https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_page.php?book=16&page=70&pages=1&edition=mcu
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :-
https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_read.php?B=16&A=1921
https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_line.php?B=16&A=1921#p70
สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ 16 :-
https://84000.org/tipitaka/read/?index_16
https://84000.org/tipitaka/read/?index_mcu16
https://84000.org/tipitaka/english/?index_16