ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
previous bookno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 2 : PALI ROMAN Vinaya.A. (samanta.2)

page1.

Samantapasadikaya nama vinayatthakathaya mahavibhangavannanaya dutiyo bhago ---------- terasakandavannana yam parajikakandassa sangitam samanantaram tassa terasakassaya- mapubbapadavannana. {234} Tena samayena buddho bhagava savatthiyam viharati jetavane anathapindikassa arame. Tena kho pana samayena ayasma seyyasako anabhirato brahmacariyam caratiti ettha. Ayasmati piyavacanam. Seyyasakoti tassa bhikkhuno namam. Anabhiratoti vikkhittacitto kamaragaparilahena paridayhamano na pana gihibhavam patathayamano. So tena kiso hotiti so seyyasako tena anabhiratabhavena kiso hoti. Addasa kho ayasma udayiti ettha. Udayiti tassa therassa namam. Ayam hi seyyasakassa upajjhayo loludayi nama bhantamigasapatibhago niddaramatadimanuyuttanam annataro lolabhikkhu. Kacci no tvanti kacci nu tvam. Yavadattham bhunjati adisu yavata attho yavadattham. Idam vuttam hota yavata te bhojanena attho yattakam tvam icchasi tattakam bhunja

--------------------------------------------------------------------------------------------- page2.

Yattakam kalam rattim va diva va supitum tvam icchasi tattakam supa mattikadihi kayam ubbatatetva cunnadihi ghamsitva yattakam nahanam icchasi tattakam nahahi uddesena va paripucchaya va vattapatipattiya va kammatathanena va attho natthiti. Yada te anabhirati uppajjatiti yasmim kale tava kamaragavasena ukkanthata vikkhittacittata uppajjati. Rago cittam anuddhamsetiti kamarago cittam dhamseti padhamseti vikkhipati ceva milapeti ca. Tada hatthena upakkamitva asucim mocehiti tasmim kale hatthena vayamitva asucimocanam karohi evanhi te cittekaggata bhavissatiti. Iti nam upajjhayo anusasi yatha tam balo balam mugo mugam. {235} Tesam mutthassatinam asampajananam niddam okkamantananti satisampajannam pahaya niddam otarantanam. Tattha kincapi niddam okkamantanam abyakato bhavangavaro pavattati satisampajannavaro galati tathapi sayanakale manasikaro katabbo. Diva supantena yava nahatassa bhikkhuno kesa na sukkhanti 1- tava supitva vutthahissamiti saussahena supitabbam. Rattim supantena ettakannama rattibhagam supitva candena va tarakaya va idannama thanam pattakale vutthahissamiti saussahena supitabbam. Buddhanussatiadisu dasasu kammatthanesu ekam annam va cittaruciyam kammatthanam gahetva va nidda okkamitabba. Evam karonto hi sato sampajano @Footnote: 1. sukkha honti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page3.

Satinca sampajannanca avijahitvava niddam okkamatiti vuccati. Te pana bhikkhu bala lola bhantamigapatibhaga na evamakamsu. Tena vuttam tesam mutthassatinam asampajananam niddam okkamantananti. Atthi cettha cetana upalabbhatiti ettha ca supinante assadanacetana atthi upalabbhati. Atthesa bhikkhave cetana sa ca kho abboharikati bhikkhave esa assadanacetana atthi sa ca kho avisaye uppannatta abboharika apattiya angam na hoti. Iti bhagava supinantacetanaya abboharikabhavam dassetva evanca pana bhikkhave imam sikkhapadam uddiseyyatha sancetanika sukkavisatthi annatra supinanta sanghadisesoti sanuppannattikam sikkhapadam pannapesi. {236-237} Tattha samvijjati cetana assati sancetana. Sancetanava sancetanika. Sancetana va assa atthiti sancetanika. Yasma pana yassa sancetanika sukkavisatthi hoti so jananto sanjananto hoti sa cassa sukkavisatthi cecca abhivitaritva vitikkamo hoti tasma byanjane adaram akatva atthameva dassetum jananto sanjananto cecca abhivitaritva vitikkamoti evamassa padabhajanam vuttam. Tattha janantoti upakkamamiti jananto. Sanjanantoti sukkam mocemiti sanjananto. Teneva upakkamajananakarena saddhim janantoti attho. Ceccati mocanas- sadacetanavasena cetetva pakappetva. Abhivitaritvati upakkamavasena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page4.

Maddanto nirasankam cittam pesetva. Vitikkamoti evam pavattassa yo vitikkamo ayam sancetanikasaddassa sikhappatto atthoti vuttam hoti. Idani sukkavisatthiti ettha yassa sukkassa ya visatthi tam tava samkhyato ca vannabhedato ca dassetum sukkanti dasa sukkaniti adimaha. Tattha sukkanam asayabhedato dhatunanattato ca niladivannabhedo veditabbo. Visatthiti visaggo. Atthato panetam thana cavanam hoti. Tenaha visatthiti thana cavana vuccatiti. Tattha vatthisisam kati kayoti tidha sukkassatthanam kappenti. Eko kiracariyo vatthisisam sukkassatthananti aha. Eko katiti. Eko sakalo kayoti . Tesu tatiyassa bhasitam subhasitam. Kesalomanakhadantanam hi mamsavinimuttatthanam uccarapassavakhelasimghanikathaddhasukkhacammani ca vajjetva avaseso chavimamsalohitanugato sabbopi kayo kayappasadabhavajivitindriyabaddhapittanam sambhavassa ca thanameva. Tathahi ragapariyutthanenabhibhutanam hatthinam ubhohi kannaculikahi sambhavo nikkhamati. Mahasenaraja ca ragapariyutthito sambhavavegam adhivasetum asakkonto satthena bahusisam phaletva vanamukhena nikkhantam sambhavam dassesiti. Ettha pana pathamassa acariyassa vade mocanassadena nimitte upakkamato yattakam eka khuddakamakkhika piveyya tattake asucimhi vatthisisato muncitva dakasotam otinnamatte bahi nikkhante va anikkhante va

--------------------------------------------------------------------------------------------- page5.

Sanghadiseso. Dutiyassa vade tatheva katito muncitva dakasotam otinnamatte. Tatiyassa vade tatheva sakalakayam samkhobhetva tato muncitva dakasotam otinnamatte bahi nikkhante va anikkhante va sanghadiseso. Dakasotorohanam cettha adhivasetva antara nivaretum asakkuneyyataya vuttam. Thana cutam hi avassam dakasotam otarati tasma thana cavanamattenevettha apatti veditabba. Sa ca kho nimitte upakkamantasseva. Hatthaparikammapadaparikamma- gattaparikammakarane pana sacepi asuci muccati anapatti. Ayam sabbacariyasadharano vinicchayo. Annatra supinantati ettha supinoeva supinanto tam thapetva apanetvati vuttam hoti. Tanca pana supinam passanto catuhi karanehi passati dhatukkhobhato va anubhutapubbato va devatopasamharato va pubbanimittato vati. Tattha pittadinam khobhakaranapaccayayogena khubhitadhatuko dhatukkhobhato supinam passati. Passanto ca nanavidham supinam passati pabbata patanto viya akasena gacchanto viya valamigahatthicoradihi anubaddho viya ca hoti. Anubhutapubbato passanto pubbe anubhutapubbam arammanam passati. Devatopasamharato passantassa devata atthakamataya va anatthakamataya va atthaya va anatthaya va nanavidhani arammanani upasamharanti. So tasam devatanam anubhavena tani arammanani passati. Pubbanimittato passanto punnapunnavasena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page6.

Uppajjitukamassa atthassa va anatthassa va pubbanimittabhutam supinam passata bodhisattamata viya puttapatilabhanimittam bodhisatto viya panca mahasupine kosalaraja viya ca solasa supineti. Tattha yam dhatukkhobhato anubhutapubbato ca supinam passati na tam saccam hoti. Yam devatopasamharato passati tam saccam va hoti alikam va. Kuddha hi devata upayena vinasetukama viparitampi katva dassenti. Yam pana pubbanimittato passati tam ekantasaccameva hoti. Etesam catunnam mulakarananam samsaggabhedatopi supinabhedo hotiyeva. Tanca panetam catubbidhampi supinam sekkhaputhujjanava passanti appahinavipallasatta. Asekkha na passanti pahinavipallasatta. Kim panetam passanto sutto passati patibuddho udahu nevasutto napatibuddhoti. Kincettha. Yadi tava sutto passati abhidhammavirodho apajjati. Bhavangacittena hi supati. Tam rupanimittadiarammanam ragadisampayuttam va na hoti. Supinam passantassa ca idisani cittani uppajjanti. Atha patibuddho passati vinayavirodho apajjati. Yam hi patibuddho passati tam sabboharikacittena passati. Sabboharikacittena ca kate vitikkame anapatti nama natthi. Supinam passantena pana kate vitikkame ekantamanapattieva. Atha nevasutto na patibuddho passati na 1- nama passati. Evanca sati supinassa abhavova apajjati. Na abhavo. @Footnote: 1. ito param kociti padam bhaveyya. vimati: ko nama pasusatiti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page7.

Kasma. Yasma kapimiddhapareto passati. Vuttam hetam kapimiddhapareto kho maharaja supinam passatiti 1-. Kapimiddhaparetoti makkataniddaya yutto. Yatha hi makkatassa nidda lahuparivatta hoti evam ya nidda punappunam kusaladicittavokinnatta lahuparivatta yassa pavattiyam punappunam bhavangato uttaranam hoti taya yutto supinam passati. Tenayam supino kusalopi hoti akusalopi abyakatopi. Tattha supinante cetiyavandanadhammassavanadhammadesanadini karontassa kusalo panatipatadini karontassa akusalo dvihi angehi mutto avajjanatadarammanakkhane abyakatoti veditabbo. Svayam dubbalavatthukatta cetanaya patisandhim akaddhitum asamattho pavatte pana annehi kusalakusalehi upatthambhito vipakam deti. Kincapi vipakam deti athakho avisaye uppannatta abboharikava supinantacetana. Tenaha thapetva supinantanti. Sanghadisesoti imassa apattinikayassa namam. Tasma ya annatra supinanta sancetanika sukkavisatthi ayam sanghadiseso nama apattinikayoti evamettha sambandho veditabbo. Vacanattho panettha sangho adimhi ceva sese ca icchitabbo assati sanghadisesoti. Kim vuttam hoti. Imam apattim apajjitva vutthatukamassa yantam apattivutthanam tassa adimhi ceva parivasanatthaya adito sese majjhe manattadanatthaya mulaya patikkassanena va saha manattadanatthaya avasane abbhanatthaya ca sangho icchitabbo. @Footnote: 1. naYu. milindapanha. 379.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page8.

Na hettha ekampi kammam vina sanghena sakka katunti. Sangho adimhi ceva sese ca icchitabbo assati sanghadiseso. Byanjanam pana anadayitva atthameva dassetum sanghova tassa apattiya parivasam deti mulaya patikassati manattam deti abbheti na sambahula na ekapuggalo tena vuccati sanghadisesoti idamassa padabhajanam. Sanghadisesoti yam vuttam tam sunohi yathakatham sanghova deti parivasam mulaya patikassati manattam deti abbheti tenetam iti vuccatiti 1- parivare vacanakarananca vuttam. Tattha ca parivasadanadini samuccayakkhandhake vittharato agatani. Tattheva nesam vannanam karissama. Tasseva va apattinikayassati tassa eva apattisamuhassa. Tattha kincapi ayam ekava apatti rulhisaddena pana avayave samuhavoharena va nikayo vutto eko vedanakkhandho eko vinnanakkhandhoti adisu viya. Evam udditthasikkhapadam padanukkamena vibhajitva idani imam sukkavisatthim apajjantassa upayanca kalanca adhippayanca adhippayavatthunca dassetum ajjhattarupe mocetiti adimaha. Ettha hi ajjhattarupadihi catuhi padehi upayo dassito. Ajjhattarupe hi va moceyya bahiddharupe va ubhayattha va akase va katim kampento. Ito param anno upayo natthi. Tattha rupe ghattetva mocentopi rupena ghattetva mocentopi rupe moceticceva @Footnote: 1. parivara. vi. 8/368.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page9.

Veditabbo. Rupe hi sati so moceti na rupam alabhitvati. Ragupatthambhadihi pana pancahi kalo dassito. Ragupatthambhadikalesu hi angajatam kammaniyam hoti yassa kammaniyatte sati moceti. Ito param anno kalo natthi. Na hi vina ragupatthambhadihi pubbanhadayo kalabheda mocane nimitta honti. Arogyatthayati adihi dasahi adhippayo dassito. Evarupena hi adhippayabhedena moceti na annatha. Niladihi pana dasahi navamassa adhippayassa vatthu dassitam. Vimamsanto hi. Niladisu annataravasena vimamsati na tehi vinimuttanti. {238} Ito param imesamyeva ajjhattarupadinam padanam pakasanattham ajjhattarupeti ajjhattaupadinnarupeti adi vuttam. Tattha ajjhattaupadinnarupeti attano hatthadibhede rupe. Bahiddhaupadinneti parassa tadiseyeva. Anupadinneti talacchiddadibhede. Tadubhayeti attano ca parassa ca rupe. Ubhayaghattanavasenetam vuttam. Attano rupena ca anupadinnarupena ca ekato ghattanepi labbhati. Akase vayamantassati kenaci rupena aghattetva akaseyeva katikampanappayogena angajatam calentassa. Ragupatthambheti ragassa balavabhavena ragena va angajatassa upatthambhe. Thaddhabhave sanjateti vuttam hoti. Kammaniyam hotiti mocanakammakkhamam ajjhattarupadisu upakkamaraham hoti. Uccalingapanakadatthupatthambheti uccalingapanakadatthena angajate upatthaddhe. Uccalingapanaka nama lomasapanaka

--------------------------------------------------------------------------------------------- page10.

Honti tesam lomehi phuttham angajatam kandum gahetva thaddham hoti. Tattha yasma tani lomani angajatam damsantani viya ijjhanti tasma uccalingapanakadatthenati vuttam. Atthato pana uccalingapanakalomavedhanenati vuttam hoti. {239} Arogo bhavissamiti mocetva arogo bhavissami. Sukhavedanam uppadessamiti mocanena muccanuppattiya muttapaccaya ca ya sukha vedana hoti tam uppadessamiti attho. Bhesajjam bhavissatiti idam me mocitam kincideva bhesajjam bhavissati. Danam dassamiti mocetva kitakipilikadinam pananam danam dassami. Punnam bhavissatiti mocetva kitadinam dentassa punnam bhavissati. Yannam yajissamiti mocetva kitadinam yannam yajissami. Kinci kinci mantapadam vatva dassamiti vuttam hoti. Saggam gamissamiti mocetva kitadinam dinnadanena va punnena va yannena va saggam gamissami. Vijam bhavissatiti kulavamsankurassa darakassa vijam bhavissati. Imina me vijena putto nibbattitsatiti imina adhippayena mocetiti attho. Vimamsatthayati jananatthaya. Nilam bhavissatiti adisu janissami tava kim me mocitam nilam bhavissati pitakadisu annataravannanti evamattho datthabbo. Khiddadhippayoti khiddapasuto. Tena tena adhippayena kilanto mocetiti vuttam hoti. {240} Idani yadidam ajjhattarupe mocetiti adi vuttam tattha yatha mocento apattim apajjati tesanca padanam vasena yattako

--------------------------------------------------------------------------------------------- page11.

Apattibhedo hoti tam sabbam dassento ajjhattarupe ceteti upakkamati muccati apatti sanghadisesassati adimaha. Tattha cetetiti mocanassadasampattaya cetanaya muccatuti ceteti. Upakkamatiti tadanurupam vayamam karoti. Muccatiti evam cetentassa tadanurupena vayamena vayamato sukkam thana cavati. Apatti sanghadisesassati imehi tihi angehi assa puggalassa sanghadiseso nama apatti hotiti attho. Esa nayo bahiddharupeti adisupi avasesesu atthavisatiya padesu. Ettha pana dve apattisahassani niharitva dassetabbani. Katham. Ajjhattarupe tava ragupatthambhe arogyatthaya nilam mocentassa eka apatti ajjhattarupeyeva ragupatthambhe arogyatthaya pitakadinam mocanavasena apara navati dasa. Yatha ca arogyatthaya dasa evam sukhadinam navannam padanam atthaya ekekapadena dasa dasa katva navuti. Iti ima ca navuti purima ca dasati ragupatthambhe tava satam. Yatha pana ragupatthambhe evam vaccupatthambhadisupi catusu ekekasmim upatthambhe satam satam katva cattari satani. Iti imani cattari purimanca ekam ajjhattarupe tava pancannam upatthambhanam vasena panca satani. Yatha ca ajjhattarupe panca evam bahiddharupe panca ajjhattabahiddharupe panca akase katim kappentassa pancati sabbanipi catunnam pancakanam vasena dve apattisahassani veditabbani. Idani arogyatthayati adisu tava dasasu padesu patipatiya

--------------------------------------------------------------------------------------------- page12.

Va uppatipatiya va hettha va gahetva upari ganhantassa upari va gahetva hettha ganhantassa ubhato va gahetva majjhe thapentassa majjhe va gahetva ubhato harantassa sabbamulakam va katva ganhantassa cetanupakkamamocane sati visamketo nama natthiti dassetum arogyatthanca sukhatthancati khandacakkabaddhacakkadibhedavicittam palimaha. Tattha arogyatthanca sukhatthanca arogyatthanca bhesajjatthancati evam arogyapadam sabbapadehi yojetva vuttamekam khandacakkam. Sukhapadadini sabbapadehi yojetva yava attano attano atitanantaram padam tava anetva vuttani nava baddhacakkaniti evam ekamulakani dasa cakkani honti. Tani dumulakadihi saddhim asammohato vittharetva veditabbani. Attho panettha pakatoyeva. Yatha ca arogyatthayati adisu dasasu padesu evam niladisupi nilanca pitakanca ceteti upakkamatiti adina nayena cakkani vuttani. Tanipi asammohato vittharetva veditabbani. Attho panetthapi pakatoyeva. Puna arogyatthanca nilanca arogyatthanca sukhatthanca nilanca pitakancati ekenekam dvihi dve .pe. Dasahi dasati evam purimapadehi saddhim pacchimapadani yojetva ekam missakacakkam vuttam. Idani yasma nilam mocessamiti cetetva upakkamantassa pitakadisupi muttesu pitakadivasena cetetva upakkamantassa itaresu muttesupi nevatthi visamketo tasma etampi nayam dassetum nilam mocessamiti ceteti upakkamati pitakam muccatiti adina nayena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page13.

Cakkani vuttani. Tato param sabbapacchimapadam niladihi navahi padehi yojetva kucchicakkannama vuttam. Tato pitakadini nava padani ekena nilapadeneva saddhim yojetva pitthicakkannama vuttam. Tato lohitakadini nava padani ekena pitakapadeneva saddhim yojetva dutiyam pitthicakkam vuttam. Evam lohitakapadadihipi saddhim itarani nava nava padani yojetva annanipi attha cakkani vuttaniti evam dasagatikam pitthicakkam veditabbam. Evam khandacakkadinam anekesam cakkanam vasena vittharato garukapattimeva dassetva angavaseneva garukapattinca lahukapattinca anapattinca dassetum ceteti upakkamati muccatiti adimaha. Tattha purimanayeneva ajjhattarupadisu ragadiupatthambhe sati arogyadinam atthaya cetentassa upakkamitva asucimocane tivangasampanna garukapatti vutta. Dutiyanayena cetentassa upakkamantassa ca mocane asati duvangasampanna lahuka thullaccayapatti. Ceteti na upakkamati muccatiti adihi chahi nayehi anapatti. Ayam pana apattanapattibhedo sanho sukhumo tasma sutthu sallakkhetabbo. Sutathu sallakkhetva kukkuccam pucchitena apatti va anapatti va acikkhitabba. Vinayakammam va katabbam. Asallakkhetva karonto hi roganidanam ajanitva bhesajjam karonto vejjo viya vighatanca apajjati na ca tam puggalam tikicchitum samattho hoti. Tatrayam sallakkhanavidhi. Kukkuccena agato bhikkhu yavatatiyam pucchitabbo katamena payogena katarena ragena apannositi. Sace pathamam annam vatva paccha annam vadeti na ekamaggena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page14.

Katheti so vattabbo tvam na ekamaggena kathesi pariharasi na sakka tava vinayakammam katum gaccha sotthim gavesati. Sace pana tikkhattumpi ekamaggeneva katheti yathabhutam attanam avikaroti athassa apattanapattigarukalahukapattivinicchayattham ekadasannam raganam vasena ekadasa payoga samavekkhitabba. Tatrime ekadasa raga mocanassado muccanassado muttassado methunassado phassassado kandavanassado dassanassado nisajjassado vacassado gehasitappemam vanabhangiyanti. Tattha mocetum assado mocanassado. Muccane assado muccanassado. Mutte assado muttassado. Methune assado methunassado. Phasse assado phassassado. Kandavane assado kandavanassado. Dassane assado dassanassado. Nisajjayam assado nisajjassado. Vacayam assado vacassado. Gehasitam pemam gehasitappemam. Vanabhangiyanti yankinci pupphaphaladi vanato bhanjitva abhatam. Ettha ca navahi padehi sampayuttaassadasisena rago vutto. Ekena padena sarupeneva ekena padena vatthuna vutto. Vanabhango hi ragassa vatthu na ragoyeva. Etesam pana raganam vasena evam payoga samavekkhitabba. Mocanassade. Mocanassadacetanaya cetento ceva assadento ca upakkamati muccati sanghadiseso. Tatheva cetento ca assadento ca upakkamati na muccati thullaccayam. Sace pana sayanakale ragapariyutthito hutva uruna va mutthina va angajatam galham piletva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page15.

Mocanatthaya saussahova supati. Supantassa cassa asuci muccati sanghadiseso. Sace ragapariyutthanam asubhamanasikarena vupasametvasuddhacitto supati supantassa muttepi anapatti. Muccanassade. Attano dhammataya muccamanam assadeti na upakkamati muccati anapatti. Sace pana muccamanam assadento upakkamati tena upakkamena mutte sanghadiseso. Attano dhammataya muccamane ma kasavam va senasanam va dussiti angajatam gahetva jagganatthaya udakatthanam gacchati vattatiti mahapaccariyam vuttam. Muttassade . attano dhammataya mutte thana cute asucimhi paccha assadentassa vina upakkamena muccati anapatti. Sace assadetva puna mocanatthaya nimitte upakkamitva moceti sanghadiseso. Methunassade. Methunaragena matugamam ganhati. Tena payogena asuci muccati anapatti. Methunadhammassa payogatta pana tadise gahane dukkatam. Sisam patte parajikam. Sace methunaragena ratto puna assadetva mocanatthaya nimitte upakkamitva moceti sanghadiseso. Phassassade. Duvidho phasso ajjhattiko ca bahiro ca. Ajjhattike tava. Attano nimittam thaddham mudukanti janissamiti va lolabhavena va kilapayato asuci muccati anapatti. Sace kilapento assadetva mocanatthaya nimitte upakkamitva moceti sanghadiseso. Bahiraphasse pana. Kayasamsaggaragena matugamassa angamangani paramasato ceva alingato ca asuci muccati anapatti. Kayasamsaggasanghadisesam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page16.

Pana apajjati. Sace kayasamsaggaragena ratto puna assadetva mocanatthaya nimitte upakkamitva moceti visatthipaccayapi sanghadiseso. Kandavanassade. Daddukacchupilakapanakadinam annataravasena kandavamanam nimittam kandavanassadeneva kandavato asuci muccati anapatti. Kandavanassadena ratto puna assadetva mocanatthaya nimitte upakkamitva moceti sanghadiseso. Dassanassade. Dassanassadena punappunam matugamassa anokasam upanijjhayato asuci muccati anapatti. Matugamassa anokasupanijjhane pana dukkatam. Sace dassanassadena ratto puna assadetva mocanatthaya nimitte upakkamitva moceti sanghadiseso. Nisajjassade. Matugamena saddhim rahonisajjassadaragena nisinnassa asuci muccati anapatti. Rahonisajjapaccaya pana apannaya apattiya karetabbo. Sace nisajjassadena ratto puna assadetva mocanatthaya nimitte upakkamitva moceti sanghadiseso. Vacassade. Vacassadaragena matugamam methunasannissitahi vacahi obhasantassa asuci muccati anapatti. Dutathullavacasanghadisesam pana apajjati. Sace vacassadena ratto puna assadetva puna mocanatthaya nimitte upakkamitva moceti sanghadiseso. Gehasitappeme. Mataram va matuppemena bhaginim va bhaginippemena punappunam paramasato ceva alingato ca asuci muccati anapatti. Gehasitappemena phusanapaccaya dukkatam. Sace gehasitappemena ratto puna assadetva mocanatthaya

--------------------------------------------------------------------------------------------- page17.

Nimitte upakkamitva moceti sanghadiseso. Vanabhange. Itthipurisa annamannam kincideva tambulagandhapupphavasadippakaram pannakaram mittasanthavabhavassa dalhabhavatthaya pesenti ayam vanabhango nama. Tance matugamo kassaci samsatthaviharikassa kulupakabhikkhuno peseti tassa ca asukaya nama idam pesitanti sarattassa punappunam hatthehi tam vanabhangam kilapayato asuci muccati anapatati. Sace vanabhange saratto puna assadetva mocanatthaya nimitte upakkamitva moceti sanghadiseso. Sace upakkamantepi na muccati thullaccayam. Evametesam ekadasannam raganam vasena ime ekadasa payoge samavekkhitva apatti va anapatti va sallakkhetabba. Sallakkhetva sace garuka hoti garukati acikkhitabba . Sace lahuka hoti lahukati acikkhitabba. Tadanurupanca vinayakammam katabbam. Evam hi katam sukatam hoti roganidanam natva vejjena katam bhesajjamiva. Tassa ca puggalassa sotthibhavaya samvattati. {262} Ceteti na upakkamatiti adisu. Mocanassadacetanaya ceteti na upakkamati muccati anapatti. Mocanassadapilito aho vata mucceyyati ceteti na upakkamati na muccati anapatti. Mocanassadena na ceteti phassassadena kandavanassadena va upakkamati muccati anapatti. Tatheva na ceteti upakkamati na muccati anapatti. Kamavitakkam vitakkento mocanatthaya na ceteti na upakkamati muccati anapatti. Sace panassa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page18.

Vitakkayatopi na muccati. Idam agatameva hoti na ceteti na upakkamati na muccati anapattiti. Anapatti supinantenati suttassa supine methunadhammam patisevantassa viya kayasamsaggadini apajjantassa viya supinanteva karanena yassa asuci muccati tassa anapatti. Supine pana uppannaya assadacetanaya sacassa visayo hoti niccalena bhavitabbam na hatthena nimittam kilapetabbam. Kasavapaccattharanarakkhanattham pana hatthaputena gahetva jagganatthaya udakatthanam gantum vattati. Namocanadhippayassati yassa bhesajjena va nimittam alimpentassa uccaradini va karontassa namocanadhippayassa muccati tassapi anapatti. Ummattakassa duvidhassapi anapatti. Idha seyyasako adikammiko. Tassa anapatti adikammikassati. Padabhajaniyavannana nitthita. Samutthanadisu. Idam sikkhapadam pathamaparajikasamutthanam kayacittato samutthati kiriya sannavimokakham sacittakam lokavajjam kayakammam akusalacittam duvedanam sukhamajjhattadvayenati. {263} Vinitavatthusu supinavatthu anuppannattiyam vuttanayameva. Uccarapassavavatthuni uttanatthaneva. Vitakkavatthusmim kamavitakkanti gehasitakamavitakkam. Tattha kincapi anapatti vutta athakho vitakkagatikena na bhavitabbam. Unhodakavatthu pathamam uttanameva. Dutiye so bhikkhu mocetukamo unhodakena nimittam paharitva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page19.

Paharitva nahayi. Tenassa apatti vutta. Tatiye upakkamassa atthitaya thullaccayam. Bhesajjakandavanavatthuni uttanatthaneva. {264} Maggavatthusu pathamassa thulaurussa maggam gacchantassa sambadhatthane ghattanaya asuci mucci. Tassa namocanadhippayatta anapatti. Dutiyassa tatheva mucci mocanadhippayatta pana sanghadiseso. Tatiyassa na mucci upakkamasambhavato pana thullaccayam. Tasma maggam gacchantena uppanne parilahe na gantabbam. Gamanam upacchinditva asubhadimanasikarena cittam vupasametva suddhacittena kammatthanam adaya gantabbam. Sace thito vinodetum na sakkoti magga okkamma nisiditva vinodetva kammatthanam adaya suddhacitteneva gantabbam. Vatthivatthusu te bhikkhu vatthim dalham gahetva puretva puretava gamadaraka viya passavamakamsu. Jantagharavatthusmim udarantapentasasa mocanadhippayassapi amocanadhippayassapi mutte anapattiyeva. Parikammam karontassa nimittacalanavasena asuci muccati. Tasma apattitathane apatti vutta. {265} Urughattapanavatthusu yesam apatti vutta te angajatasamanta ghattenta tam angajatam phusapesunati veditabbati evam kurundatthakathayam vuttam. Samaneradivatthuni uttanatthaneva. {266} Kayatthambhanavatthusmim kayam thambhentassati ciram nisiditva va nipajjitva va navakammam va katva alasiyam vimocanattham vitthambhentassa. Upanijjhayavatthusmim sacepi patasatam nivattha hoti purato va pacchato va thatva imasmim namokase nimittanti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page20.

Upanijjhayantassa dukkatameva. Anivatthagamadarikanam nimittam upanijjhayantassa pana kimeva vattabbam. Tiracchanagatanampi nimitte eseva nayo. Itocitoca aviloketva pana divasampi ekappayogena upanijjhayantassa ekameva dukkatam. Itocitoca viloketva punappunam upanijjhayantassa payoge payoge dukkatam. Ummilananimilanavasena na katabbo. Sahasa upanijjhayitva puna patisankha samvare titthato anapatti. Tam samvaram pahaya puna upanijjhayato dukkatameva. {267} Talacchiddadivatthuni uttanatthaneva. Nahanavatthusu ye udakasotam nimittena paharimsu tesam apatti vutta. Udanjalavatthusupi eseva nayo. Ettha ca udanjalanti udakacikkhallo vuccati. Eteneva upayena ito parani sabbaneva udake dhavanadivatthuni veditabbani. Ayam pana viseso pupphavaliyavatthusu. Sace namocanadhippayassa anapatti. Kilanapaccaya pana dukkatam hotiti. Samantapasadikaya vinayasamvannanaya sukkavisatthisikkhapadavannana nitthita.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 2 page 1-20. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_rm.php?B=2&A=1&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=2&A=1&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=1&i=301              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=1&A=11379              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=1&A=4348              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=1&A=4348              Contents of The Tipitaka Volume 1 http://84000.org/tipitaka/read/?index_1

previous bookno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]