บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
243. 6. Suhemantattheragathavannana satalingassa atthassati ayasmato suhemantattherassa gatha. Ka uppatti? ayampi purimabuddhesu katadhikaro tattha tattha bhave vivattupanissayam punnam upacinanto ito dvanavute kappe tissassa bhagavato kale vanacaro hutva vane vasati, tam anuggahitum bhagava arannam pavisitva tassa asanne thane annatarasmim rukkhamule nisidi. So bhagavantam disva pasannacitto sugandhani punnagapupphani ocinitva bhagavantam pujesi. So tena punnakammena devaloke nibbattitva aparaparam punnani katva devamanussesu samsaranto imasmim buddhuppade pariyantadese vibhavasampannassa brahmanassa putto hutva nibbatti, suhemantotissa namam ahosi. So vinnutam patto sankassanagare migadaye viharantam bhagavantam upasankamitva dhammam sutva patiladdhasaddho pabbajitva tepitako hutva vipassanam patthapetva na cirasseva chalabhinno patisambhidapatto ahosi. Tena vuttam apadane 2- :- "kananam vanamogayha vasami luddako aham punnagam pupphitam disva buddhasettham anussarim. Tam puppham ocinitvana sugandham gandhitam subham 3- @Footnote: 1 cha.Ma. evarupam vasam 2 khu.apa. 32/46/245 punnagapupphiyattherapadana @3 pali. sugandham gandhagandhikam Thupam karitva puline buddhassa abhiropayim. Dvenavute ito kappe yam pupphamabhipujayim duggatim nabhijanami buddhapujayidam phalam. Ekamhi navute kappe eko asim tamonudo sattaratanasampanno cakkavatti mahabbalo. Kilesa jhapita mayham .pe. katam buddhassa sasanan"ti. Arahattam pana patva evam cintesi "maya kho yam savakena pattabbam, tam 1- anuppattam, yannunaham idani bhikkhunam anuggaham kareyyan"ti. Evam cintetva pabhinnapatisambhidataya akilasutaya ca attano santikam upagate bhikkhu yatharaham 2- ovadanto anusasanto kankham chindanto dhammam kathento kammatthanam niggumbam nijjatam katva acikkhanto viharati. Athekadivasam attano santikam upagatanam bhikkhunam vinnunanca puggalanam visesam acikkhanto:- [106] "satalingassa atthassa satalakkhanadharino ekangadassi dummedho satadassi ca pandito"ti gatham abhasi. Tattha satalingassati linamattham gamentiti lingani, atthesu saddassa pavatti- nimittani, tani pana satam anekani lingani etassati satalingo. Anekattho hi idha satasaddo, "satam sahassan"tiadisu viya na sankhayavisesattho, tassa satalingassa. Atthassati neyyassa, neyyam hi nanena araniyato "attho"ti vuccati. So ca ekopi anekalingo, yatha "sakko purindado maghava"ti, "panna vijja medha nanan"ti ca. Yena lingena pavattinimittena tavatimsadhipatimhi indasaddo pavatto, na tena tattha sakkadisadda pavatta, atha kho annena. Tatha yena sammaditthimhi @Footnote: 1 Si. yam yam savakena pattabbam, tam tam 2 Si. bhikkhu dhammam kathento yatharaham Pannasaddo pavatto, na tena vijjadisadda. Tena vuttam "satalingassa atthassa"ti. Satalakkhanadharinoti anekalakkhanavato. Lakkhiyati etenati lakkhanam, paccayabhavino atthassa attano phalam paticca paccayabhavo, 1- tena hi so ayam imassa karananti lakkhiyati. So ca ekasseva atthassa anekappabhedo upalabbhati, tenaha "satalakkhana- dharino"ti. Athava lakkhiyantiti lakkhanani, tassa tassa atthassa sankhatatadayo 2- pakaravisesa, te pana atthato avatthavisesa 3- veditabba. Te ca pana tesam aniccatadisamannalakkhanam lingenti napentiti "lingani"ti vuccanti. Tassime akara, yasma ekassapi atthassa aneke 4- upalabbhanti. Tena vuttam "satalingassa atthassa, satalakkhanadharino"ti. Tenaha ayasma dhammasenapati "sabbe dhamma sabbakarena buddhassa bhagavato nanamukhe apatham agacchanti"ti. 5- Ekangadassi dummedhoti evam anekalinge anekalakkhane atthe yo tattha ekangadassi aputhupannataya ekalingamattam ekalakkhanamattam ca disva attana ditthameva "idameva saccan"ti abhinivissa "moghamannan"ti itaram patikkhipati, hatthi- dassanakaandho viya ekangagahi 6- dummedho duppanno tattha vijjamananamyeva pakaravisesanam ajananato miccha abhinivisanato ca. Satadassi 7- ca panditoti pandito pana tattha vijjamane anekepi pakare attano pannacakkhuna sabbaso passati. Yo va tattha labbhamane aneke pannacakkhuna attanapi passati, annesampi dasseti pakaseti, so pandito vicakkhano atthesu kusalo namati. Evam thero ukkamsagatam attano patisambhidasampattim bhikkhunam vibhavesi. Suhemantattheragathavannana nitthita. @Footnote: 1 Si. attano phalassa paccayabhavo 2 Si. lakkhanadayo 3 Si. atthavisesa 4 Ma. aneka @5 khu.maha. 29/727/432 tuvatakasuttaniddesa (sya), khu.cula. 30/492/238 @ mogharajamanavakapanhaniddesa (sya), khu.patisam. 31/669/576 mahapannakatha (sya) @6 Si. ekango hi 7 Si. sahayadassanatoThe Pali Atthakatha in Roman Book 32 page 330-332. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_rm.php?B=32&A=7345&modeTY=2 อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=32&A=7345&modeTY=2 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=243 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5583 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5766 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5766 Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26
|
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]