ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 33 : PALI ROMAN Thera.A.2 (paramatthadi.2)

page264.

14. Cuddasakanipata 381. 1. Khadiravaniyarevatattheragathavannana cuddasakanipate yada ahantiadika ayasmato khadiravaniyarevatattherassa gatha. Ka uppatti? Kamancimassa 1- therassa gatha hettha ekakanipate 2- agata, tattha panassa attano bhagineyyesu satijananamattam dassitanti tassa ekakanipate sangaho kato, ima pana therassa pabbajitakalato patthaya yava parinibbana patipattipakasita gatha imasmim cuddasakanipate sangaham aropita. Tattha atthuppatti hettha vuttayeva. Ayam pana viseso:- thero kira arahattam patva kalena kalam satthu dhammasenapatippabhutinam mahatherananca upatthanam gantva katipahameva tattha vasitva khadiravanameva paccagantva phalasamapattisukhena brahmaviharehi ca vitinameti. Evam gacchante kale jinno vuddho vayo anuppatto ahosi. So ekadivasam buddhupatthanam gacchanto antaramagge savatthiya avidure aranne vasi. Tena ca samayena cora nagare katakamma arakkhamanussehi anubandha palayanta therassa samipe gahitabhandam chaddetva palayimsu. Manussa anudhavanta therassa samipe bhandam disva theram bandhitva "coro"ti sannaya gahetva ranno dassesum "ayam deva coro"ti. Raja theram muncapetva "kim bhante tumhehi idam corikakammam 3- katam va no va"ti pucchi. Thero kincapi jatito patthaya attana tadisam na katapubbam, tam pabbajitato patthaya pana akatabhavassa, sabbaso kilesanam samucchinnatta tadisassa karane abhabbataya pakasanattham samipe thitanam bhikkhunam ranno ca dhammam desento:- @Footnote: 1 Si. kacimassa 2 thera.A. 1/179(2)/168(nava.) 3 Si.,i. coriyam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page265.

[645] "yada aham pabbajito agarasma anagariyam nabhijanami sankappam anariyam dosasamhitam. [646] Ime hannantu vajjhantu dukkham pappontu panino sankappam nabhijanami imasmim dighamantare. [647] Mettanca abhijanami appamanam subhavitam anupubbam paricitam yatha buddhena desitam. [648] Sabbamitto sabbasayo sabbabhutanukampako mettacittanca bhavemi abyapajjharato sada. [649] Asamhiram asankuppam cittam amodayamaham brahmaviharam bhavemi akapurisasevitam. [650] Avitakkam samapanno sammasambuddhasavako ariyena tunhibhavena upeto hoti tavade. [651] Yathapi pabbato selo acalo suppatitthito evam mohakkhaya bhikkhu pabbatova na vedhati. [652] Ananganassa posassa niccam sucigavesino valaggamattam papassa abbhamattamva khayati. [653] Nagaram yatha paccantam guttam santarabahiram evam gopetha attanam khano vo ma upaccaga. [654] Nabhinandami maranam nabhinandami jivitam kalanca patikankhami nibbisam bhatako yatha. [655] Nabhinandami maranam nabhinandami jivitam kalanca patikankhami sampajano patissato. [656] Paricinno maya sattha katam buddhassa sasanam ohito garuko bharo bhavanetti samuhata.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page266.

[657] Yassa catthaya pabbajito agarasma anagariyam so me attho anuppatto sabbasamyojanakkhayo. [658] Sampadethappamadena esa me anusasani handaham parinibbissam vippamuttomhi sabbadhi"ti ima gatha abhasi. Tatthayam anupubbapadavannana:- imasmim dighamantareti yada aham pabbajitomhi, tato patthaya ayanca me carimakalo, etasmim dighamantare kale "idam mayham hotu"ti abhijjhavasena va "ime satta hannantu"tiadina byapadavasena va anariyam dosasamhitam sankappam nabhijanamiti yojana. Mettanca abhijanamiti mijjati siniyhati etayati metta, abyapado. Metta etissa atthiti metta, mettabhavana mettabrahmaviharo, tam mettam. Casaddena karanam muditam upekkhancati itarabrahmavihare sanganhati. Abhijanamiti abhimukhato janami. Adhigatam hi jhanam paccavekkhato paccavekkhanananassa abhimukham hoti. Kidisanti aha "appamanan"tiadi. Tam hi yatha buddhena bhagavata desitam, tatha anodissakapharanavasena aparimanasattarammanataya appamanam. Pagunabalavabhavapadanena 1- sutthu bhavitatta subhavitam. Pathamam metta, tato karuna, tato mudita, paccha upekkhati evam anupubbam anukkamena paricitam asevitam, bahulikatam abhijanamiti yojana. Sabbesam sattanam mitto, sabbe va te mayham mittati sabbamitto. Mettam hi bhavento sattanam piyo hoti. Sabbasakhoti etthapi eseva nayo. Sabbabhuta- nukampakoti sabbasattanam anugganhanako. 2- Mettacittanca bhavemiti mettaya sahitam sampayuttam cittam visesato bhavemi vaddhemi, pakasemi va akathentepi bhavanaya @Footnote: 1 i. pagunabalabhavapadanena 2 Si.,i. anugganhanako

--------------------------------------------------------------------------------------------- page267.

Ukkamsagatabhavato. "mettam cittanca bhavemi"ti va patho. Tassattho hettha vuttanayova. Abyapajjharatoti abyapajjhe sattanam hitupasamhare abhirato. Sadati sabbakalam, tena tattha sataccakiriyam 1- dasseti. Asamhiranti na samhiram, asannapaccatthikena ragena anakaddhaniyam. Asankuppanti na kuppam, durapaccatthikena byapadena akopiyam, evambhutam katva mama mettacittam amodayami abhippamodayami brahmaviharam bhavemi. Akapurisasevitanti kapurisehi nicajanehi asevitam, akapurisehi va ariyehi 2- buddhadihi sevitam brahmam settham niddosam mettadiviharam bhavemi vaddhemiti attho. Evam attuddesavasena pancahi gathahi attano patipattim dassetva idani tam annapadesena dassento "avitakkan"tiadina catasso gatha abhasi. Tattha avitakkam samapannoti vitakkavirahitam dutiyadijhanam samapanno, etena thero brahma- viharabhavanaya annapadesena attana dutiyadijhanadhigamamaha. Yasma panayam thero tameva jhanam padakam katva vipassanam vaddhetva ekasaneneva arahattam ganhi, tasma tamattham annapadeseneva dassento "avitakkam samapanno"ti vatva "sammasambuddhasavako. Ariyena tunhibhavena, upeto hoti tavade"ti aha. Tattha vacisankharabhavato avitakkavicara samapatti "ariyo tunhibhavo"ti vadanti. "sannipatitanam vo bhikkhave dvayam karaniyam dhammi va katha ariyo va tunhibhavo"ti 3- pana vacanato ya kaci samapatti ariyo tunhibhavo nama. Idha pana catutthajjhanika aggaphalasamapatti adhippeta. Idani tassadhigatatta lokadhammehi akampaniyatam upamaya pakasento"yathapi pabbato"ti gathamaha. Tattha yathapi pabbato seloti yatha silamayo ekaghanaselo pabbato, 4- na pamsupabbato na missakapabbatoti attho. Acalo suppatitthitoti @Footnote: 1 Si.,i. sabbakiriyam 2 Si.,i. akapurisehi ariyehi @3 Ma.mu. 12/273/235 pasarasisutta 4 Si.,i. ekaghanasilapabbato

--------------------------------------------------------------------------------------------- page268.

Sutthu patitthitamulo pakativatehi acalo akampaniyo hoti, tasma arahattam nibbananca evam mohakkhaya bhikkhu, pabbatova na vedhatiti mohassa anavasesappahana, mohamulakatta ca sabbakusalanam pahinasabbakusalo 1- bhikkhu yatha so pabbato pakativatehi, evam lokadhammehi na vedhati na kampati, mohakkhayoti va yasma arahattam nibbananca vuccati, tasma mohakkhayati mohakkhayassa hetu nibbanassa arahattassa ca adhigatatta catusu ariyasaccesu suppatitthito asamapannakalepi pabbato viya na vedhati, pageva samapannakaleti adhippayo. Idani papam nametam asucisilo eva samacarati, na ca sucisilo, sucisilassa pana tam anumattampi bhariyam hutva upatthatiti dassento "ananganassa"tiadi- gathamaha. Tassattho:- ragadianganabhavato ananganassa sabbakalam sucianavajjadhamme eva gavesantassa sappurisassa valaggamattam kesaggamattam papassa lesamattampi sakalam lokadhatum pharitva thitam abbhamattam hutva upatthati, tasma na evarupe kamme madisa asankitabbati adhippayo. Yasma nikkilesesupi andhabala evarupe apavade samutthapenti, tasma atthakamehi sakkaccam atta rakkhitabboti ovadam dento "nagaram yatha"tiadigathamaha. Tassattho:- yatha pana paccantanagaravasihi manussehi paccantam nagaram dvarapakaradini thirani karontehi saantaram, uddapaparikhadini thirani karontehi sabahiranti santarabahiram guttam kariyati, evam tumhehipi satim upatthapetva ajjhattikani cha dvarani pidahitva dvararakkhitam satim avissajjetva yatha gayhamanani bahirani cha ayatanani ajjhattikani upaghataya samvattanti, tatha aggahanena tanipi thirani katva tesam appavesaya dvararakkhitam satim appahaya vicaranta attanam gopetha. Kasma? khano vo ma upaccaga. Yo hi evam attanam na gopeti, tam puggalam buddhuppadakkhano @Footnote: 1 Si.,i. sabbakusalanam pahinatta pahina....

--------------------------------------------------------------------------------------------- page269.

Manussattabhavakkhano majjhimadese uppattikkhano sammaditthiya patiladdhakkhano channam ayatananam avekallakkhanoti sabbopi ayam khano atikkamati, so khano tumhe ma atikkamatuti. Evam thero imaya gathaya sarajikam parisam bhikkhu ca ovaditva puna marane jivite ca attano samacittatam katakiccatanca pakasento "nabhinandami maranan"tiadi- maha. Tam hettha vuttatthameva. 1- Evam pana vatva attano parinibbanakalam upatthitam disva sankhepeneva nesam ovadam datva parinibbanam pavedento osanagathamaha. Tattha sampadethap- pamadenati sampadetabbam danasiladim appamadena sampadetha, ditthidhammika- samparayikapabhede gahatthavatte silanurakkhane samathaanuyoge vipassanabhavanaya ca appamatta hotha. Esa me anusasaniti danasiladisu na pamajjathati esa mama anusitthi ovado. Evam sikhapattam parahitapatipattim dipetva attahitapatipattiyapi matthakam ganhanto "handaham parinibbissam, vippamuttomhi sabbadhi"ti aha. Tattha vippamuttomhi sabbadhiti sabbaso kilesehi bhavehi ca vippamutto amhi, tasma ekamsena parinibbayissamiti. Evam pana vatva akase pallankena nisinno tejodhatum samapajjitva pajjalanto anupadisesaya nibbanadhatuya parinibbayi. Khadiravaniyarevatattheragathavannana nitthita. @Footnote: 1 thera.A. 2/377(1)/308 sankiccattheragatha (sya)


             The Pali Atthakatha in Roman Book 33 page 264-269. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_rm.php?B=33&A=6063&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=33&A=6063&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=381              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=7214              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=7365              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=7365              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]