ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 53 : PALI ROMAN Sangani.A. (atthasalini)

page91.

Hatthikkhandhagatam rajanam disvapi "dittho te raja"ti puttho disvapi kattabbakiccassa akatatta "na passami"ti aha, evameva nibbanam disvapi kattabbassa kilesappahanassabhava na "dassanan"ti vuccati, tanhi nanam maggassa avajjanatthane titthati. Bhavanayati sesamaggattayena, sesamaggattayanhi pathamamaggena ditthasmimyeva dhamme bhavanavasena uppajjati, aditthapubbam kinci na passati, tasma "bhavana"ti vuccati. Tatiyapadam ubhayapatikkhepavasena vuttam. [9] Tadanantarattike dassanena pahatabbo hetu etesanti dassanena pahatabbahetuka. Dutiyapadepi eseva nayo. Tatiyapade 1- "neva dassanena ca bhavanaya ca 1- pahatabbo hetu etesan"ti evamattham aggahetva "neva dassanena na bhavanaya pahatabbo hetu etesam atthi"ti evamattho gahetabbo. Itaratha hi ahetukanam aggahanam bhaveyya, hetuyeva hi etesam natthi, yo dassanabhavanahi pahatabbo siya. Sahetukesupi hetuvajjanam pahanam apajjati, na hetunam. Hetuyeva hi etesam neva dassanena na bhavanaya pahatabboti vutto, na te dhamma. Na ubhayampi cetam adhippetam. Tasma neva dassanena na bhavanaya pahatabbo hetu etesam atthiti nevadassanena nabhavanaya pahatabbahetukati ayamattho gahetabbo. [10] Acayagamittike kammakilesehi aciyatiti acayo, patisandhicutigatippavattanam etam namam. Tassa karanam hutva nipphadanakabhavena tam acayam gacchanti, yassa va pavattanti, tam puggalam yathavuttameva acayam gamentitipi acayagamino, sasavakusalakusalanam etam adhivacanam. Tatoeva acayasankhata caya apetatta nibbanam apetam cayati apacayo, tam arammanam katva pavattanato apacayam gacchantiti apacayagamino, ariyamagganametam adhivacanam. Apica pakaram itthakavaddhaki viya pavattam acinanta gacchantiti acayagamino. Tena citam citam itthakam viddhamsayamano puriso viya tadeva pavattam apacinanta gacchantiti apacayagamino. Tatiyapadam ubhayapatikkhepena vttam. @Footnote: 1-1 cha.Ma. neva dassanena na bhavanaya

--------------------------------------------------------------------------------------------- page92.

[11] Sekkhattike tisu sikkhasu jatati sekkha, sattannam sekkhanam etetipi sekkha, apariyositasikkhataya sayameva sikkhantitipi sekkha. Upari sikkhitabbabhavato na sekkhati asekkha, vuddhippatta va sekkhatipi asekkha, arahattaphaladhammanam etam adhivacanam. Tatiyapadam ubhayapatikkhepena vuttam. [12] Parittattike samantato khanditatta appamattakam parittanti vuccati "parittam gomayapindan"tiadisu 1- viya, imepi appanubhavataya paritta viyati paritta, kamavacaradhammanametam adhivacanam. Kilesavikkhambhanasamatthataya vipulaphalataya dighasantanataya ca mahantabhavam gata, mahantehi va olaracchandaviriyacittapannehi gata patipannatipi mahaggata. Pamanakara dhamma ragadayo pamanam nama, arammanato va sampayogato va natthi etesam pamanam pamanassa ca patipakkhati appamana. [13] Parittarammanattike parittam arammanam etesanti parittarammana. Sesapadadvayepi eseva nayo. [14] Hinattike hinati lamaka akusala dhamma. Hinappanitanam majjhe bhavati majjhima, avasesa tebhumika dhamma. Uttamatthena atippakatthena ca panita, lokuttara dhamma. [15] Micchattattike "hitasukhavaha me bhavissanti"ti evam asimsitapi tatha abhavato "asubhadisuyeva subhan"tiadiviparitappavattito ca micchasabhavati micchatta, vipakadane sati khandhabhedanantarameva vipakadanato niyata, micchatta ca te niyata cati micchattaniyata. Vuttaviparitena atthena samma sabhavati sammatta, sammatta ca te niyata ca anantarameva phaladanenati 2- sammattaniyata. Ubhayathapi na niyatati aniyata. [16] Maggarammanattike nibbanam maggati gavesati, kilese va marento gacchatiti maggo, maggo arammanam etesanti maggarammana. Atthangikopi maggo paccayatthena etesam hetuti maggahetuka. Maggasampayutta va hetu, magge va hetuti maggahetu, te etesam hetutipi maggahetuka. Sammaditthi sayam maggo ceva hetu ca, @Footnote: 1 sam.kha. 17/96/114 2 Ma. phaladananiyamenati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page93.

Iti maggo hetu etesantipi maggahetuka. Abhibhavitva pavattanatthena maggo adhipati etesanti maggadhipatino. [17] Uppannattike uppadato patthaya yava bhanga uddham panna gata pavattati uppanna. Na uppannati anuppanna. Parinitthitakaranekadesatta avassam uppajjissantiti uppadino. [18] Atitattike attano sabhavam uppadadikkhanam va patva atikkantati atita. Tadubhayampi na agatati anagata. Tantam karanam paticca uppannati paccuppanna. [19] Anantarattike atitam arammanam etesanti atitarammana. Sesapadadvayepi eseva nayo. [20] Ajjhattattike "evam pavattamana mayam attati gahanam gamissama"ti imina viya adhippayena attanam adhikaram katva pavattati ajjhatta. Ajjhattasaddo panayam gocarajjhatte niyakajjhatte ajjhattajjhatte visayajjhatteti catusu atthesu dissati. "tenananda bhikkhuna tasmimyeva purimasmim samadhinimitte ajjhattameva cittam santhapetabbam 1- ajjhattarato samahito"tiadisu 2- hi ayam gocarajjhatte dissati. "ajjhattam sampasadanam, 3- ajjhattam va dhammesu dhammanupassi viharati"tiadisu 4- niyakajjhatte. "../../bdpicture/cha ajjhattikani ayatanani"tiadisu 5- ajjhattajjhatte. "ayam kho panananda viharo tathagatena abhisambuddho yadidam sabbanimittanam amanasikara ajjhattam sunnatam upasampajja viharati"tiadisu 6- visayajjhatte, issariyatthaneti attho. Phalasamapatti hi buddhanam issariyatthanam nama. Idha pana niyakajjhatte adhippeto. Tasma attano santane pavatta patipuggalika dhamma ajjhattati veditabba. Tato bahibhuta 7- pana indriyabaddha va anindriyabaddha vati bahiddha nama. Tatiyapadam tadubhayavasena vuttam. @Footnote: 1 Ma.u. 14/188/161 2 khu.dha. 25/362/80 @3 di.Si. 9/468/205, abhi. 34/161/50 4 di.Ma. 10/383/257 @5 Ma.u. 14/304/279 6 Ma.u. 14/187/160 7 cha.Ma. bahirabhuta

--------------------------------------------------------------------------------------------- page94.

[21] Anantarattiko pana teyeva tippakarepi dhamme arammanam katva pavattanavasena vutto. [22] Sanidassanattike datthabbabhavasankhatena saha nidassanenati sanidassana, patihananabhavasankhatena saha patighenati sappatigha, sanidassana ca te sappatigha cati sanidassanasappatigha. Natthi etesam datthabbabhavasankhatam nidassananti anidassana, anidassana ca te vuttanayeneva sappatigha cati anidassanasappatigha. Tatiyapadam ubhayapatikkhepena vuttam. Ayam tava tikamatikaya anupubbapadavannana. Tikamatikapadavannana nitthita. -------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 53 page 91-94. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_rm.php?B=53&A=2223&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=53&A=2223&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=34&i=1              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=34&A=1              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=34&A=1              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=34&A=1              Contents of The Tipitaka Volume 34 http://84000.org/tipitaka/read/?index_34

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]