บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๑๑

หน้าที่ ๒๘๕.

"สตฺตาหํ กลลํ โหติ ปริปกฺกํ สมูหตํ วิวฏฺฏมานํ ตํ ภาวํ ^๑- อพฺพุทํ นาม ชายตี"ติ. อพฺพุทา ชายเต เปสีติ ตสฺมาปิ อพฺพุทา สตฺตาหจฺจเยน วิลีนติปุสทิสา เปสิ นาม สญฺชายติ. สา มริจผาณิเตน ทีเปตพฺพา. คามทารกา ^๒- หิ สุปกฺกานิ มริจานิ คเหตฺวา สาฏกนฺเต ภณฺฑิกํ กตฺวา ปีเฬตฺวา มณฺฑํ อาทาย กปาเล ปกฺขิปิตฺวา อาตเป ฐเปนฺติ, ตํ สุกฺขมานํ สพฺพภาเคหิ มุจฺจติ. เอวรูปา เปสิ โหติ, อพฺพุทนฺติ นามํ อนฺตรธายติ. วุตฺตมฺปิ เจตํ:- "สตฺตาหํ อพฺพุทํ โหติ ปริปกฺกํ สมูหตํ วิวฏฺฏมานํ ตํ ภาวํ ^๑- เปสิ จ นาม ชายตี"ติ. ^๓- เปสิ นิพฺพตฺตตี ฆโนติ ตโต เปสิโต สตฺตหจฺจเยน กุกฺกุฏณฺฑสณฺฐาโน ฆโน นาม มํสปิณฺโฑ นิพฺพตฺตติ, เปสีติ นามํ อนฺตรธายติ. วุตฺตมฺปิ เจตํ:- "สตฺตาหํ เปสิ ภวติ ปริปกฺกํ สมูหตํ วิวฏฺฏมานํ ตํ ภาวํ ฆโน จ นาม ชายติ. ยถา กุกฺกุฏิยา อณฺฑํ สมนฺตา ปริมณฺทลํ เอวํ ฆนสฺส สณฺฐานํ นิพฺพตฺตํ กมฺมปจฺจยา"ติ. ฆนา ปสาขา ชายนฺตีติ ปญฺจเม สตฺตาเห ทฺวินฺนํ หตฺถปาทานํ สีสสฺส จตฺถาย ปญฺจ ปีฬกา ชายนฺติ, ยํ สนฺธาย ^๔- วุตฺตํ "ปญฺจิเม ภิกฺขเว สตฺตาเห ปญฺจ ปีฬกา สณฺฐหนฺติ กมฺมโต"ติ. อิโต ปรํ ฉฏฺฐสตฺตมาทีนิ สตฺตาหานิ อติกฺกมฺม เทสนํ สงฺขิปิตฺวา ทฺวาจตฺตาฬีเส ^๕- สตฺตาเห ปริณตกาลํ คเหตฺวา ทสฺเสนฺโต เกสาติอาทิมาห. ตตฺถ เกสา โลมา นขาปิ จาติ ทฺวาจตฺตาฬีเส สตฺตาเห เอตานิ ชายนฺติ. เตน โส ตตฺถ ยาเปตีติ ตสฺส หิ นาภิโต อุฏฺฐิตนาโฬ มาตุ อุทรปฏเลน เอกาพทฺโธ โหติ, โส อุปฺปลทณฺฑโก วิย ฉิทฺโท, เตน อาหารรโส สํสริตฺวา อาหารสมุฏฺฐานํ รูปํ สมุฏฺฐาเปติ. เอวํ โส ทส มาเส ยาเปติ. มาตุ กุจฺฉิคโต @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. ตพฺภาวํ, เอวมุปริปิ ^๒ ฉ.ม. คามทาริกา ^๓ ฉ.ม. เปสิ นาม ปชายติ, @สี., อิ, เปสิ นาม จ ชายติ ^๔ ฉ.ม., อิ. สนฺธาเยตํ ^๕ ม. ทฺวาจตฺตาลีสเม

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๘๖.

นโรติ มาตุ นโร กุจฺฉิคโต, ^๑- กุจฺฉิยา อพฺภนฺตรคโตติ อตฺโถ. อิติ ภควา "เอวํ โข ยกฺข อยํ สตฺโต อนุปุพฺเพน มาตุ กุจฺฉิยํ วฑฺฒติ, น เอกปฺปหาเรเนว นิพฺพตฺตตี"ติ ทสฺเสติ. ปฐมํ.

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๑ หน้า ๒๘๕-๒๘๖. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=11&A=7350&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=11&A=7350&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=15&i=801 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=15&A=6627 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=15&A=5919 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=15&A=5919 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_15