บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๑๖

๑๐. นิทฺทสวตฺถุสุตฺตวณฺณนา [๒๐] ทสเม นิทฺทสวตฺถูนีติ นิทฺทสานิ วตฺถูนิ, ^๒- "นิทฺทโส ภิกฺขุ, นิพฺพีโส, นิตฺตึโส, นิจฺจตฺตาฬีโส, นิปฺปญฺญาโส"ติ เอวํ วจนการณานิ. อยํ กิร ปโญฺห ติตฺถิยสมเย อุปฺปนฺโน. ติตฺถิยา หิ ทสวสฺสปฺปตฺตกาเล ^๓- มตํ นิคณฺฐํ นิทฺทโสติ วทนฺติ. โส กิร ปุน ทสวสฺโส น โหติ. น เกวลญฺจ ทสวสฺโสว, นววสฺโสปิ @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. อสงฺขาเรเนว ^๒ ฉ.ม. นิทฺทสาทิวตฺถูนิ ^๓ ฉ.ม. ทสวสฺสกาเล

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๖๕.

เอกวสฺโสปิ น โหติ. เอเตเนว นเยน วีสติวสฺสาทิกาเลปิ มตํ นิคณฺฐํ "นิพฺพีโส นิตฺตึโส นิจฺจตฺตาฬีโส นิปฺปญฺญาโส"ติ วทนฺติ. อายสฺมา อานนฺโท คาเม วิจรนฺโต ตํ กถํ สุตฺวา วิหารํ คนฺตฺวา ภควโต อาโรเจสิ. ภควา อาห:- น ยิทํ ^๑- อานนฺท ติตฺถิยานํ อธิวจนํ, มม สาสเน ขีณาสวสฺเสตํ อธิวจนํ. ขีณาสโว หิ ทสวสฺสกาเล ปรินิพฺพุโต ปุน ทสวสฺโส น โหติ. น เกวลญฺจ ทสวสฺโสว, นววสฺโสปิ ฯเปฯ เอกวสฺโสปิ. น เกวลญฺจ เอกวสฺโสว, เอกาทสมาสิโกปิ ฯเปฯ เอกมาสิโกปิ เอกมุหุตฺติโกปิ น โหติเยว. กสฺมา? ปุน ปฏิสนฺธิยา อภาวา. นิพฺพีสาทีสุปิ เอเสว นโย. อิติ ภควา "มม สาสเน ขีณาสวสฺเสตํ อธิวจนนฺ"ติ วตฺวา เยหิ ^๒- การเณหิ นิทฺทโส โหติ, ตานิ ทสฺเสตุํ อิมํ เทสนํ อารภิ. ตตฺถ อิธาติ อิมสฺมึ สาสเน. สิกฺขาสมาทาเน ติพฺพจฺฉนฺโท โหตีติ สิกฺขาตฺตยปูรเณ พลวจฺฉนฺโท โหติ. อายติญฺจ สิกฺขาสมาทาเน อธิคตเปโมติ อนาคเต ปุนทิวสาทีสุปิ สิกฺขาปูรเณ อธิคตเปเมเนว สมนฺนาคโต โหติ. ธมฺมนิสนฺติยาติ ธมฺมนิสามนาย. ^๓- วิปสฺสนาเยตํ อธิวจนํ. อิจฺฉาวินเยติ ตณฺหาวินเย. ปฏิสลฺลาเนติ เอกีภาเว. วิริยารมฺเภติ กายิกเจตสิกสฺส วิริยสฺส ปูรเณ. สติเนปกฺเกติ สติยญฺเจว นิปกภาเว จ. ทิฏฺฐิปฏิเวเธติ มคฺคทสฺสเน. เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติ. อนุสยวคฺโค ทุติโย. --------------- @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. น อิทํ ^๒ ฉ.ม. เตหิ ^๓ สี.,ม. ธมฺมนิสนฺตีติ ธมฺมนิสามนา

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้า ๑๖๔-๑๖๕. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=16&A=3670&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=16&A=3670&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=23&i=18 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=23&A=368 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=23&A=303 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=23&A=303 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๒ http://84000.org/tipitaka/read/?index_23