ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๑๗ ภาษาบาลีอักษรไทย ขุทฺทก.อ. (ปรมตฺถโช.)

หน้าที่ ๒๒๑.

ปญฺจมคาถาวณฺณนา [๕] เอวํ ตีหิ ติเกหิ อนวเสสโต สตฺเต ทสฺเสตฺวา อิทานิ "ทิฏฺฐา วา เย จ อทิฏฺฐา"ติอาทีหิ ตีหิ ทุเกหิปิ เต สงฺคเหตฺวา ทสฺเสติ. ตตฺถ ทิฏฺฐาติ เย อตฺตโน จกฺขุสฺส อาปาถมาคตวเสน ทิฏฺฐปุพฺพา. อทิฏฺฐาติ เย ปรสมุทฺทปรเสลปรจกกวาฬาทีสุ ฐิตา. "เย จ ทูเร วสนฺติ อวิทูเร"ติ อิมินา ปน ทุเกน อตฺตโน อตฺตภาวสฺส ทูเร จ อวิทูเร จ วสนฺเต สตฺเต ทสฺเสติ, เต อปาททฺวิปาทวเสน เวทิตพฺพา. อตฺตโน หิ กาเย วสนฺตา สตฺตา อวิทูเร, พหิ กายโต ๑- วสนฺตา สตฺตา ทูเร. ตถา อนฺโต อุปจาเร วสนฺตา อวิทูเร, พหิ อุปจารโต ๒- วสนฺตา ทูเร. อนฺโต ๓- วิหาเร คาเม ชนปเท ทีเป จกฺกวาเฬ วสนฺตา อวิทูเร, ปรจกฺกวาเฬ วสนฺตา ทูเร วสนฺตีติ วุจฺจติ. ภูตาติ ชาตา อภินิพฺพตฺตา. เย ภูตา เอว, น ปุน ภวิสฺสนฺตีติ สงฺขฺยํ คจฺฉนฺติ. เตสํ ขีณาสวานํ เอตํ อธิวจนํ. สมฺภวเมสนฺตีติ สมฺภเวสี. อปฺปหีนภวสํโยชนตฺตา อายติมฺปิ สมฺภวํ เอสนฺตานํ เสกฺขปุถุชฺชนานเมตํ อธิวจนํ. อถวา จตูสุ โยนีสุ อณฺฑชชลามฺพุชา ๔- สตฺตา ยาว อณฺฑโกสญฺจ วตฺถิโกสญฺจ น ภินฺทนฺติ, ตาว สมฺภเวสี นาม, อณฺฑโกสญฺจ วตฺถิโกสญฺจ ภินฺทิตฺวา พหิ นิกฺขนฺตา ภูตา นาม. สํเสทชา โอปปาติกา จ ปฐมจิตฺตกฺขเณ สมฺภเวสี นาม, ทุติยจิตฺตกฺขณโต ปภูติ ภูตา นาม. เยน วา อิริยาปเถน ชายนฺติ, ยาว ตโต อญฺญํ น ปาปุณนฺติ, ตาว สมฺภเวสี นาม, ตโต ปรํ ภูตาติ. ฉฏฺฐคาถาวณฺณนา [๖] เอวํ ภควา "สุขิโน วา"ติ อาทีหิ อฑฺฒเตยฺยาหิ คาถาหิ นานปฺปการโต เตสํ ภิกฺขูนํ หิตสุขาธิคมนปตฺถนาวเสน สตฺเตเสุ เมตฺตาภาวนํ ทสฺเสตฺวา อิทานิ อหิตทุกฺขานาคมนปตฺถนาวเสนปิ ตํ ทสฺเสนฺโต อาห "น ปโร ปรํ นิกุพฺเพถา"ติ. เอส โปราณปาโฐ, อิทานิ ปน "ปรญฺหี"ติปิ ปฐนฺติ, อยํ น สุนฺทโร. @เชิงอรรถ: ฉ.ม. พหิ กาเย ฉ.ม. พหิ อุปจาเร @ ฉ.ม., อิ. อตฺตโน ฉ.ม., อิ. อณฺฑชชลาพุชา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๒.

ตตฺถ ปโรติ ปรชโน. ปรนฺติ ปรชนํ. น นิกุพฺเพถาติ น วมฺเภยฺย. ๑- นาติมญฺเญถาติ น อติกฺกมิตฺวา มญฺเญยฺย. กตฺถจีติ กตฺถจิ โอกาเส, คาเม วา เขตฺเต ๒- วา ญาติมชฺเฌ วา ปุคฺคลมชฺเฌ ๓- วาติ อาทิ. นนฺติ เอตํ. กญฺจีติ ยํกญฺจิ ขตฺติยํ วา พฺราหฺมณํ วา คหฏฺฐํ วา ปพฺพชิตํ วา สุขิตํ วา ทุกฺขิตํ วาติ ๔- อาทิ. พฺยาโรสนา ปฏีฆสญฺญาติ กายวจีวิกาเรหิ พฺยาโรสนาย จ มโนวิกาเรน ปฏิฆสญฺญาย จ. "พฺยาโรสนาย ปฏิฆสญฺญายา"ติ หิ วตฺตพฺเพ "พฺยาโรสนา ปฏิฆสญฺญา"ติ วุจฺจติ, ยถา "สมฺมทญฺญาย วิมุตฺตา"ติ วตฺตพฺเพ "สมฺมญฺญา วิมุตฺตา"ติ, ยถา จ "อนุปุพฺพสิกฺขาย อนุปุพฺพกิริยาย อนุปุพฺพ- ปฏิปทายา"ติ วตฺตพฺเพ "อนุปุพฺพสิกฺขา อนุปุพฺพกิริยา อนุปุพฺพปฏิปทา อญฺญาราธนาติ. ๕- นาญฺญมญฺญสฺส ทุกฺขมิจฺเฉยฺยาติ อญฺญมญฺญสฺส ทุกฺขํ น อิจฺเฉยฺย. กึ วุตฺตํ โหติ? น เกวลํ "สุขิโน วา เขมิโน วา โหนฺตู"ติอาทิมนสิการวเสเนว เมตฺตํ ภาเวยฺย, กิมฺปน ๖- "อโห วต โยโกจิ ปรปุคฺคโล ยํกญฺจิ ปรปุคฺคลํ วญฺจนาทีหิ นิกตีหิ น นิกุพฺเพถ, ชาติอาทีหิ จ นวหิ มานวตฺถูหิ กตฺถจิ ปเทเส ยํกญฺจิ ปรปุคฺคลํ นาติมญฺเญยฺย, อญฺญมญฺญสฺส จ พฺยาโรสนาย วา ปฏิฆสญฺญาย วา ทุกฺขํ น อิจฺเฉยฺยา"ติ เอวมฺปิ มนสิกโรนฺโต ภาเวยฺยาติ. สตฺตมคาถาวณฺณนา [๗] เอวํ อหิตทุกฺขานาคมนปตฺถนาวเสน อตฺถโต เมตฺตาภาวนํ ทสฺเสตฺวา อิทานิ ตเมว อุปมาย ทสฺเสนฺโต อาห "มาตา ยถา นิยํ ปุตฺตนฺ"ติ. ตสฺสตฺโถ:- ยถา มาตา นิยํ ปุตฺตํ อตฺตนิ ชาตํ โอรสํ ปุตฺตํ, ตญฺจ เอกปุตฺตเมว อายุสา อนุรกฺเข, ตสฺส ทุกฺขาคมนปฏิพาหนตฺถํ อตฺตโน อายุมฺปิ จชิตฺวา ตํ อนุรกฺเข, เอวมฺปิ สพฺพภูเตสุ อิทํ เมตฺตาสงฺขฺยํ มานสํ ๗- ภาวเย, ปุนปฺปุนํ ชนเย วฑฺฒเย, ตญฺจ อปริมาณสตฺตารมฺมณวเสน เอกสฺมึ วา สตฺเต อนวเสสผรณวเสน อปริมาณํ ภาวเยติ. @เชิงอรรถ: ฉ.ม. วญฺเจยฺย ฉ.ม. คาเม วา คามเขตฺเต วา ฉ.ม., อิ. ปูคมชฺเฌ @ สี., อิ. สุคตํ วา ทุคฺคตํ วาติ ฉ.ม., อิ. อยํ สทฺโท น ทิสฺสติ @ ฉ.ม. กินฺตุ สี., อิ. เมตฺตามานสํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๓.

อฏฺฐมคาถาวณฺณนา [๘] เอวํ สพฺพากาเรน เมตฺตาภาวนํ ทสฺเสตฺวา อิทานิ ตสฺเสว วฑฺฒนํ ทสฺเสนฺโต อาห "เมตฺตญฺจ สพฺพโลกสฺมินฺ"ติ. ตตฺถ มิชฺชติ ตายติ จาติ มิตฺโต, หิตชฺฌาสยตาย สินิยฺหติ, อหิตาคมนโต รกฺขติ จาติ อตฺโถ. มิตฺตสฺส ภาโว เมตฺตํ. สพฺพโลกสฺมินฺติ อนวเสสสตฺตโลเก. มนสิ ภวนฺติ มานสํ. ตญฺหิ จิตฺตสมฺปยุตฺตตฺตา เอวํ วุตฺตํ. ภาวเยติ วฑฺฒเย. นาสฺส ปริมาณนฺติ อปริมาณํ, อปฺปมาณสตฺตารมฺมณตาย เอวํ วุตฺตํ. อุทฺธนฺติ อุปริ, เตน อรูปภวํ คณฺหาติ. อโธติ เหฏฺฐา, เตน กามภวํ คณฺหาติ. ติริยนฺติ เวมชฺฌํ, เตน รูปภวํ คณฺหาติ. อสมฺพาธนฺติ สมฺพาธวิรหิตํ, ภินฺนสีมนฺติ วุตฺตํ โหติ. สีมา นาม ปจฺจตฺถิโก วุจฺจติ, ตสฺมิมฺปิ ปวตฺตนฺติ อตฺโถ. อเวรนฺติ เวรวิรหิตํ, อนฺตรนฺตราปิ เวรเจตนาปาตุภาววิรหิตนฺติ วุตฺตํ โหติ. ๑- อสปตฺตนฺติ วิคตปจฺจตฺถิกํ. เมตฺตาวิหารี หิ ปุคฺคโล มนุสฺสานํ ปิโย โหติ, อมนุสฺสานํ ปิโย โหติ, นาสฺส โกจิ ปจฺจตฺถิโก โหติ, เตนสฺส ตํ มานสํ วิคตปจฺจตฺถิกตฺตา อสปตฺตนฺติ วุจฺจติ. ปริยายวจนํ หิ ตํ เอตํ, ยทิทํ ปจฺจตฺถิโก สปตฺโตติ. อยํ อนุปทโต อตฺถวณฺณนา. อยมฺปเนตฺถ อธิปฺเปตตฺถทีปนา:- ยเทตํ ๒- "เอวมฺปิ สพฺพภูเตสุ มา มานสํ ภาวเย อปริมาณนฺ"ติ วุตฺตํ, ตญฺเจตํ อปริมาณํ เมตฺตํ มานสํ สพฺพโลกสฺมึ ภาวเย วฑฺฒเย, วุฑฺฒึ วิรุฬฺหึ เวปุลฺลํ คมเย ปาปเย. กถํ? อุทฺธํ อโธ จ ติริยญฺจ, อุทฺธํ ยาว ภวคฺคา, อโธ ยาว อวีจิโต, ติริยํ ยาว อวเสสทิสา. อุทฺธํ วา อารุปฺปํ, อโธ กามธาตุํ, ติริยํ รูปธาตุํ อนวเสสํ ผรนฺโต. เอวํ ภาเวนฺโตปิ จ ตํ ยถา อสมฺพาธํ อเวรํ อสปตฺตญฺจ โหติ, ตถา สมฺพาธเวรสปตฺตานํ อภาวํ กโรนฺโต ภาวเย. ยํ วา ตํ วา ภาวนาสมฺปทํ ปตฺตํ สพฺพตฺถ โอกาสโลกวเสน ๓- อสมฺพาธํ, อตฺตโน ปเรสุ อาฆาตปฏิวินเยน อเวรํ, อตฺตนิ จ ปเรสํ อาฆาตปฏิวินเยน อสปตฺตํ โหติ, ตํ อสมฺพาธํ อเวรํ อสปตฺตํ @เชิงอรรถ: ฉ.ม....วิรหิตนฺติ อตฺโถ ฉ.ม. ยทิทํ สี., อิ. โอกาสลาภวเสน

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๔.

อปริมาณํ เมตฺตํ มานสํ อุทฺธํ อโธ จ ติริยญฺจาติ ติวิธปริจฺเฉเทน สพฺพโลกสฺมึ ภาวเย วฑฺฒเยติ. นวมคาถาวณฺณนา [๙] เอวํ เมตฺตาภาวนาย วฑฺฒนํ ทสฺเสตฺวา อิทานิ ตํ ภาวนํ อนุยุตฺตสฺส วิหรโต อิริยาปถนิยมาภาวํ ทสฺเสนฺโต อาห "ติฏฺฐญฺจรํ ฯเปฯ อธิฏฺเฐยฺยา"ติ. ตสฺสตฺโถ:- เอวญฺเจตํ เมตฺตํ มานสํ ภาเวนฺโต โส "นิสีทติ ปลฺลงฺกํ อาภุชิตฺวา อุชุํ กายํ ปณิธายา"ติ อาทีสุ วิย อิริยาปถนิยมํ อกตฺวา ยถาสุขํ อญฺญตรญฺญตรํ อิริยาปถพาธนวิโนทนํ กโรนฺโต ติฏฺฐํ วา จรํ วา นิสินฺโน วา สยาโน วา ยาวตา วิคตมิทฺโธ อสฺส, อถ เอตํ เมตฺตชฺฌานสฺสตึ อธิฏฺเฐยฺย. อถ วา เอวํ เมตฺตาภาวนาย วฑฺฒนํ ทสฺเสตฺวา อิทานิ วสีภาวํ ทสฺเสนฺโต อาห "ติฏฺฐญฺจรนฺ"ติ. วสีภาวปฺปตฺโต หิ ติฏฺฐํ วา จรํ วา นิสินฺโน วา สยาโน วา ยาวตา อิริยาปเถน เอตํ เมตฺตชฺฌานสฺสตึ อธิฏฺฐาตุกาโม โหติ, อถ วา ติฏฺฐํ วา จรํ วา ฯเปฯ สยาโน วาติ น ตสฺสฏฺฐานาทีนิ อนฺตรายกรานิ โหนฺติ, อปิจ โข ยาวตา เอตํ เมตฺตชฺฌานสฺสตึ อธิฏฺฐาตุกาโม โหติ, ตาวตา วิคตมิทฺโธว ๑- หุตฺวา อธิฏฺฐาติ, นตฺถิ ตสฺส ตตฺถ ทนฺธายิตตฺตํ. เตนาห "ติฏฺฐญฺจรํ นิสินฺโน วา, สยาโน วา ยาว ตสฺส วิคตมิทฺโธ. เอตํ สตึ อธิฏฺเฐยฺยา"ติ. ตสฺสายมธิปฺปาโย:- ยนฺตํ "เมตฺตญฺจ สพฺพโลกสฺมึ, มานสมฺภาวเย"ติ วุตฺตํ, ตํ ตถา ภาวเย, ยถา ฐานาทีสุ ยาวตา อิริยาปเถน ฐานาทีนิ วา อนาทยิตฺวา ยาวตา เอตํ เมตฺตชฺฌานสฺสตึ อธิฏฺฐาตุกาโม อสฺส, ตาวตา วิคตมิทฺโธว หุตฺวา เอตํ สตึ อธิฏฺเฐยฺยาติ. เอวํ เมตฺตาภาวนาย วสีภาวํ ทสฺเสนฺโต "เอตํ สตึ อธิฏฺเฐยฺยา"ติ ตสฺมึ เมตฺตาวิหาเร นิโยเชตฺวา อิทานิ ตํ วิหารํ ถุนนฺโต อาห "พฺรหฺมเมตํ วิหารํ อิธมาหู"ติ. @เชิงอรรถ: ฉ.ม., อิ. วิคตมิทฺโธ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๕.

ตสฺสตฺโถ:- ยฺวายํ "สุขิโน วา เขมิโน วา โหนฺตู"ติอาทึ กตฺวา ยาว "เอตํ สตึ อธิฏฺเฐยฺยา"ติ วณฺณิโต เมตฺตาวิหาโร, เอตํ จตูสุ ทิพฺพพฺรหฺมอริยอิริยาปถวิหาเรสุ นิทฺโทสตฺตา อตฺตโนปิ ปเรสมฺปิ อตฺถกรณตฺตา จ อิธ อริยสฺส ธมฺมวินเย พฺรหฺมวิหารมาหุ เสฏฺฐวิหารมาหูติ, ยโต สตตํ สมิตํ อพฺโพกิณฺณํ ติฏฺฐํ จรํ นิสินฺโน วา สยาโน วา ยาวตาสฺส วิคตมิทฺโธ, เอตํ สตึ อธิฏฺเฐยฺยาติ. ทสมคาถาวณฺณนา [๑๐] เอวํ ภควา เตสํ ภิกฺขูนํ นานปฺปการโต เมตฺตาภาวนํ ทสฺเสตฺวา อิทานิ ยสฺมา เมตฺตา สตฺตารมฺมณตฺตา อตฺตทิฏฺฐิยา อาสนฺนา โหติ, ตสฺมา ทิฏฺฐิคหณนิเสธนมุเขน เตสํ ภิกฺขูนํ ตเทว เมตฺตชฺฌานํ ๑- ปาทกํ กตฺวา อริยภูมิปฺปตฺตึ ทสฺเสนฺโต อาห "ทิฏฺฐิญฺจ อนุปคมฺมา"ติ อิมาย คาถาย เทสนํ สมาเปติ. ๒- ตสฺสตฺโถ:- ยฺวายํ "พฺรหฺมเมตํ วิหารํ อิธมาหู"ติ สํวณฺณิโต เมตฺตชฺฌานวิหาโร, ตโต วุฏฺฐาย เย ตตฺถ วิตกฺกวิจาราทโย ธมฺมา, เต เตสญฺจ ววตฺถาทิอนุสาเรน รูปธมฺเม ปริคฺคเหตฺวา อรูปธมฺเม ๓- ปริคฺคเหตฺวา ๓- อิมินา นามรูปปริจฺเฉเทน "สุทฺธสงฺขารปุญฺโชยํ นยิธ สตฺตูปลพฺภตี"ติ ๔- เอวํ ทิฏฺฐิญฺจ อนุปคมฺม อนุปุพฺเพน โลกุตฺตรสีเลน สีลวา หุตฺวา โลกุตฺตรสีลสมฺปยุตฺเตเนว โสตาปตฺติมคฺคสมฺมาทิฏฺฐิสญฺญิเตน ทสฺสเนน สมฺปนฺโน ตโต ปรํ โย จายํ ๕- วตฺถุกาเมสุ เคโธ กิเลสกาโม อปฺปหีโน โหติ, ตมฺปิ สกทาคามิอนาคามิมคฺเคหิ จ ตนุภาเวน ๖- อนวเสสปฺปหาเนน จ กาเมสุ เคธํ วิเนยฺย วินยิตฺวา วูปสเมตฺวา น หิ ชาตุ คพฺภเสยฺยํ ปุนเรติ เอกํเสเนว ปุน คพฺภเสยฺยํ น เอติ, สุทฺธาวาเสสุ นิพฺพตฺติตฺวา ตตฺเถว อรหตฺตํ ปาปุณิตฺวา ปรินิพฺพาตีติ. เอวํ ภควา เทสนํ สมาเปตฺวา เต ภิกฺขู อาห "คจฺฉถ ภิกฺขเว ตสฺมึเยว วนสณฺเฑ วิหรถ, อิมญฺจ สุตฺตํ มาสสฺส อฏฺฐสุ ธมฺมสฺสวนทิวเสสุ @เชิงอรรถ: ฉ.ม. เมตฺตาฌานํ ฉ.ม., อิ. สมาเปสิ ๓-๓ ฉ.ม., อิ. อยํ ปาฐา น ทิสฺสนฺติ @ สํ. สคา. ๑๕/๑๗๑/๑๖๓ วชิราสุตฺต ฉ.ม., อิ. โย ปายํ สี.,อิ. ปตนุภาเวน

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๖.

คณฺฑึ อาโกเฏตฺวา อุสฺสาเรถ, ธมฺมกถํ กโรถ สากจฺฉถ อนุโมทถ, อิทเมว กมฺมฏฺฐานํ อาเสวถ ภาเวถ พหุลีกโรถ, เตปิ โว อมนุสฺสา ตํ เภรวารมฺมณํ น ทสฺเสสฺสนฺติ, อญฺญทตฺถุ อตฺถกามา หิตกามา ภวิสฺสนฺตี"ติ. เต "สาธู"ติ ภควโต ปฏิสุณิตฺวา อุฏฺฐายาสนา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา ปทกฺขิณํ กตฺวา ตตฺเถว คนฺตฺวา ตถา อกํสุ. เทวตาโย จ "ภทฺทนฺตา อมฺหากํ อตฺถกามา หิตกามา"ติ ปีติโสมนสฺสชาตา หุตฺวา สยเมว เสนาสนํ สมฺมชฺชนฺติ, อุณฺโหทกํ ปฏิยาเทนฺติ, ตเมว เมตฺตํ ภาเวตฺวา ตเมว ปาทกํ กตฺวา วิปสฺสนํ อารภิตฺวา สพฺเพ ตสฺมึเยว อนฺโตเตมาเส อคฺคผลํ อรหตฺตํ ปาปุณิตฺวา มหาปวารณาย วิสุทฺธิปวารณํ ปวาเรสุนฺติ. เอวญฺหิ ๑- อตฺถกุสเลน ตถาคเตน ธมฺมิสฺสเรน กถิตํ กรณียมตฺถํ. กตฺวานุภุยฺย ปรมํ หทยสฺส สนฺตึ สนฺตํ ปทํ อภิสเมนฺติ สมตฺตปญฺญา. ตสฺมาหิ ตํ อมตมพฺภูตมริยกนฺตํ สนฺตํ ปทํ อภิสเมจฺจ วิหริตุกาโม. วิญฺญู ชโน วิมลสีลสมาธิปญฺญาเภทํ กเรยฺย สตตํ กรณียมตฺถนฺติ. ปรมตฺถโชติกาย ขุทฺทกปาฐฏฺฐกถาย เมตฺตสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา. --------- นิคมนกถา เอตฺตาวตา จ ยํ วุตฺตํ:- อุตฺตมํ วนฺทเนยฺยานํ วนฺทิตฺวา รตนตฺตยํ ขุทฺทกานํ กริสฺสามิ เกสญฺจิ อตฺถวณฺณนนฺติ. @เชิงอรรถ: ฉ.ม. เอวมฺปิ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๗.

ตตฺถ สรณสิกฺขาปททฺวตฺตึสาการกุมารปญฺหมงฺคลสุตฺตรตนสุตฺตติโรกุฑฺฑสุตฺต- นิธิกณฺฑสุตฺตเมตฺตสุตฺตวเสน นวปฺปเภทสฺส ขุทฺทกปาฐสฺส ตาว อตฺถวณฺณนา กตา โหติ. เตเนตํ วุจฺจติ:- อิทํ ๑- ขุทฺทกปาฐสฺส กโรนฺเตนตฺถวณฺณนํ สทฺธมฺมฏฺฐิติกาเมน ยมฺปตฺตํ กุสลํ มยา. ตสฺสานุภาวโต ขิปฺปํ ธมฺเม อริยปฺปเวทิเต วุฑฺฒึ วิรุฬฺหึ เวปุลฺลํ ปาปุณาตุ อยํ ชโนติ. ปรมวิสุทฺธิสทฺธาพุทฺธิวิริยคุณปฏิมณฺฑิเตน สีลาจารชฺชวมทฺทวาทิคุณ- สมุทยสมุทิเตน สกสมยสมยนฺตรคหณชฺโฌคาหณสมตฺเถน ปญฺญาเวยฺยตฺติยสมนฺนาคเตน ติปิฏกปริยตฺติธมฺมปฺปเภเท สาฏฺฐกเถ สตฺถุ สาสเน อปฺปฏิหตญาณปฺปภาเวน มหาเวยฺยากรเณน กรณสมฺปตฺติชนิตสุขวินิคฺคตมธุโรฬารวจนลาวณฺณยุตฺเตน ยุตฺตมุตฺตวาทินา วาทิวเรน มหากวินา ฉฬภิญฺญาปฏิสมฺภิทาทิปฺปเภทคุณปฏิมณฺฑิเต อุตฺตริมนุสฺสธมฺเม สุปฺปติฏฺฐิตพุทฺธีนํ เถรวํสปฺปทีปานํ เถรานํ มหาวิหารวาสีนํ วํสาลงฺการภูเตน วิปุลวิสุทฺธพุทฺธินา พุทฺธโฆโสติ ครูหิ คหิตนามเธยฺเยน เถเรน กตา อยํ ปรมตฺถโชติกา นาม ขุทฺทกปาฐวณฺณนา:- ตาว ติฏฺฐตุ โลกสฺมึ โลกนิตฺถรเณสินํ ทสฺเสนฺตี กุลปุตฺตานํ นยํ สีลาทิวิสุทฺธิยา. ยาว พุทฺโธติ นามมฺปิ สุทฺธจิตฺตสฺส ตาทิโน โลกมฺหิ โลกเชฏฺฐสฺส ปวตฺตติ มเหสิโนติ. ปรมตฺถโชติกาย ขุทฺทกปาฐฏฺฐกถาย ขุทฺทกปาฐวณฺณนา นิฏฺฐิตา. -------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๗ หน้า ๒๒๑-๒๒๗. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=17&A=5844&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=17&A=5844&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=10              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=237              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=243              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=243              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]