ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๒๘ ภาษาบาลีอักษรไทย สุตฺต.อ.๑ (ปรมตฺถ.๑)

หน้าที่ ๒๔๐.

ปุจฺฉติ. กิสฺมึ กุพฺพติ สนฺถวนฺติ อหนฺติ วา มมนฺติ วา ตณฺหาทิฏฺฐิสนฺถวํ กิสมึ กุพฺพติ, อธิกรณตฺเถ ภุมฺมวจนํ. กิสฺส โลโกติ อุปโยคตฺเถ สามิวจนํ, กึ อุปาทาย โลโกติ สงฺขฺยํ คจฺฉตีติ อยํ หิ เอตฺถ อธิปฺปาโย. กิสฺมึ โลโกติ ภาเวน ภาวลกฺขณาธิกรณตฺเถสุ ๑- ภุมฺมวจนํ. กิสฺมึ สติ เกน การเณน โลโก วิหญฺญติ ปีฬียติ พาธียตีติ อยํ หิ เอตฺถ อธิปฺปาโย. [๑๗๑] อถ ภควา ยสฺมา ฉสุ อชฺฌตฺติกพาหิเรสุ อายตเนสุ อุปฺปนฺเนสุ สตฺตโลโก จ ธนธญฺญาทิวเสน สงฺขารโลโก จ อุปฺปนฺโน โหติ, ยสฺมา เจตฺถ สตฺตโลโก เตเสฺวว ฉสุ ทุวิธมฺปิ สนฺถวํ กโรติ. จกฺขฺวายตนํ วา หิ "อหํ มมนฺ"ติ คณฺหนฺโต ๒- คณฺหาติ อวเสเสสุ วา อญฺญตรํ. ยถาห "จกฺขุ อตฺตาติ โย วเทยฺย, ตํ น อุปปชฺชตี"ติอาทิ. ๓- ยสฺมา จ เอตานิเยว ฉ อุปาทาย ทุวิโธปิ โลโกติ สงฺขฺยํ คจฺฉติ, ยสฺมา จ เตเสฺวว ฉสุ สติ สตฺตโลโก ทุกฺขปาตุภาเวน วิหญฺญติ, ยถาห:- "หตฺเถสุ ภิกฺขเว สติ อาทานนิกฺเขปนํ โหติ, ปาเทสุ สติ อภิกฺกมปฏิกฺกโม โหติ, ปพฺเพสุ สติ สมิญฺชนปสารณํ โหติ, กุจฺฉิสฺมึ สติ ชิฆจฺฉาปิปาสา โหติ, เอวเมว โข ภิกฺขเว จกฺขุสฺมึ สติ จกฺขุสมฺผสฺสปจฺจยา อุปฺปชฺชติ. อชฺฌตฺตํ สุขทุกฺขนฺ"ติอาทิ. ๔- ตถา เตสุ อาธารภูเตสุ ปฏิหโต สงฺขารโลโก วิหญฺญติ. ยถาห:- "จกฺขุสฺมึ อนิทสฺสเน สปฺปฏิเฆ ปฏิหญฺญติ "อิติ จ "จกฺขุํ ภิกฺขเว ปฏิหญฺญติ มนาปามนาเปสุ รูเปสู"ติ ๕- เอวมาทิ. @เชิงอรรถ: ฉ.ม. ภาเวนภาวลกฺขณการณตฺเถสุ ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ @ ม.อุ. ๑๔/๔๒๒/๓๖๒ สํ.สฬา. ๑๘/๓๐๕-๓๐๘/๒๑๔-๕ (สฺยา) @ อภิ.ธ. ๓๔/๕๙๗/๑๘๒

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๔๑.

ตถา เตหิเยว การณภูเตหิ ทุวิโธปิ โลโก วิหญฺญติ. ยถาห:- "จกฺขุํ อาวิญฺชติ ๑- มนาปามนาปิเยสุ ๒- รูเปสู"ติ จ, "จกฺขุํ ภิกฺขเว อาทิตฺตํ, รูปา อาทิตฺตา, เกน อาทิตฺตํ, ราคคฺคินา"ติ ๓- เอวมาทิ. ตสฺมา ฉอชฺฌตฺติกพาหิรายตนวเสน ตํ ปุจฺฉํ วิสฺสชฺเชนฺโต อาห "ฉสุ โลโก สมุปฺปนฺโน"ติ. [๑๗๒] อถ โส ยกฺโข อตฺตนา วฏฺฏวเสน ปุฏฺฐปญฺหํ ภควตา ทฺวาทสายตนวเสน ๔- สงฺขิปิตฺวา วิสฺสชฺชิตํ น สุฏฺฐุ อุปลกฺเขตฺวา ตญฺจ อตฺถํ ตปฺปฏิปกฺขญฺจ ญาตุกาโม สงฺเขเปเนว วฏฺฏวิวฏฺฏํ ปุจฺฉนฺโต อาห "กตมํ ตนฺ"ติ. ตตฺถ อุปาทาตพฺพตฺเถน อุปาทานํ, ทุกฺขสจฺจสฺเสตํ อธิวจนํ. ยตฺถ โลโก วิหญฺญตีติ "ฉสุ โลโก วิหญฺญตี"ติ เอวํ ภควตา ยตฺถ ฉพฺพิเธ อุปาทาเน โลโก วิหญฺญตีติ วุตฺโต, ตํ กตมํ อุปาทานนฺติ เอวํ อุปฑฺฒคาถาย สรูเปเนว ทุกฺขสจฺจํ ปุจฺฉิ. สมุทยสจฺจํ ปน ตสฺส การณภาเวน คหิตเมว โหติ. นิยฺยานํ ปุจฺฉิโตติ อิมาย ปน อุปฑฺฒคาถาย มคฺคสจฺจํ ปุจฺฉิ. มคฺคสจฺเจน หิ อริยสาวโก ทุกฺขํ ปริชานนฺโต, สมุทยํ ปชหนฺโต, นิโรธํ สจฺฉิกโรนฺโต, มคฺคํ ภาเวนฺโต จ ๕- โลกมฺหา นิยฺยาติ, ตสฺมา นิยฺยานนฺติ วุจฺจติ. กถนฺติ เกน ปกาเรน. ทุกฺขา ปมุจฺจตีติ "อุปาทานนฺ"ติ วุตฺตา วฏฺฏทุกฺขา ปโมกฺขํ ปาปุณาติ. เอวเมตฺถ สรูเปเนว มคฺคสจฺจํ ปุจฺฉิ, นิโรธสจฺจํ ปน ตสฺส วิสยภาเวน คหิตเมว โหติ. [๑๗๓] เอวํ ยกฺเขน สรูเปน ทสฺเสตฺวา จ อทสฺเสตฺวา จ จตุสจฺจวเสน ปญฺหํ ปุฏฺโฐ ภควา เตเนว นเยน วิสฺสชฺเชนฺโต อาห "ปญฺจ กามคุณา"ติ. @เชิงอรรถ: ฉ.ม. วิหญฺญติ ฉ.ม....มนาเปสุ @ วิ.มหา. ๔/๕๓/๔๔-๕, สํ.สฬา. ๑๘/๓๑/๒๓-๔ (สฺยา) @ ฉ.ม. ฉายตนวเสน ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๔๒.

ตตฺถ ปญฺจกามคุณสงฺขาตโคจรคฺคหเณน ตคฺโคจรานิ ปญฺจายตนานิ คหิตาเนว โหนฺติ. มโน ฉฏฺโฐ เอเตสนฺติ มโนฉฏฺฐา. ปเวทิตาติ ปกาสิตา. เอตฺถ อชฺฌตฺติเกสุ ฉฏฺฐสฺส มนายตนสฺส คหเณน ตสฺส วิสยภูตํ ธมฺมายตนํ คหิตเมว โหติ. เอวํ "กตมํ ตํ อุปาทานนฺ"ติ อิมํ ปญฺหํ วิสฺสชฺเชนฺโต ปุนปิ ปุฏฺโฐ ๑- ทฺวาทสายตนวเสเนว ทุกฺขสจฺจํ ปกาเสสิ. มโนคหเณน สตฺตนฺนํ วิญฺญาณธาตูนํ คหิตตฺตา ตาสุ ปุริมปญฺจวิญฺญาณธาตุคฺคหเณน ตาสํ วตฺถูนิ ปญฺจ จกฺขฺวายตนาทีนิ อายตนานิ, มโนธาตุมโนวิญฺญาณธาตุคฺคหเณน ตาสํ วตฺถุโคจรเภทํ ธมฺมายตนํ คหิตเมวาติ เอวมฺปิ ทฺวาทสายตนวเสน ทุกฺขสจฺจํ ปกาเสสิ. โลกุตฺตรมนายตนธมฺมายตเนกเทโส ปเนตฺถ ยตฺถ โลโก วิหญฺญติ, ตํ สนฺธาย นิทฺทิฏฺฐตฺตา น สงฺคยฺหติ. เอตฺถ ฉนฺทํ วิราเชตฺวาติ เอตฺถ ทฺวาทสายตนเภเท ทุกฺขสจฺเจ ตาเนวายตนานิ ขนฺธโต ธาตุโต นามรูปโตติ ตถา ตถา ววตฺถเปตฺวา ติลกฺขณํ อาโรเปตฺวา วิปสฺสนฺโต อรหตฺตมคฺคปริโยสานาย วิปสฺสนาย ตณฺหาสงฺขาตํ ฉนฺทํ สพฺพโส วิราเชตฺวา วิเนตฺวา วิทฺธํเสตฺวาติ อตฺโถ. เอวํ ทุกฺขา ปมุจฺจตีติ อิมินา ปกาเรน เอตสฺมา วฏฺฏทุกฺขา ปมุจฺจตีติ. เอวมิมาย อุปฑฺฒคาถาย "นิยฺยานํ ปุจฺฉิโต พฺรูหิ, กถํ ทุกฺขา ปมุจฺจตี"ติ อยํ ปโญฺห วิสฺสชฺชิโต โหติ, มคฺคสจฺจญฺจ ปกาสิตํ. สมุทยนิโรธสจฺจานิ ปเนตฺถ ปุริมนเยเนว สงฺคหิตตฺตา ปกาสิตาเนว โหนฺตีติ เวทิตพฺพานิ. อุปฑฺฒคาถาย วา ทุกฺขสจฺจํ, ฉนฺเทน สมุทยสจฺจํ. "วิราเชตฺวา"ติ เอตฺถ วิราเคน นิโรธสจฺจํ, "วิราคา วิมุจฺจตี"ติ วจนโต ๒- มคฺคสจฺจํ. "เอวนฺ"ติ อุปาทาย นิทสฺสเนน มคฺคสจฺจํ, @เชิงอรรถ: ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ ฉ.ม. วจนโต วา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๔๓.

ทุกฺขนิโรธนฺติ วจนโต วา. "ทุกฺขา ปมุจฺจตี"ติ ทุกฺขปโมกฺเขน นิโรธสจฺจนฺติ เอวํ เจตฺถ จตฺตาริ สจฺจานิ ปกาสิตานิ โหนฺตีติ เวทิตพฺพานิ. [๑๗๔] เอวํ จตุสจฺจคพฺภาย คาถาย ลกฺขณโต นิยฺยานํ ปกาเสตฺวา ปุน ตเทว สเกน นิรุตฺตาภิลาเปน นิคเมนฺโต อาห "เอตํ โลกสฺส นิยฺยานนฺ"ติ. เอตฺถ เอตนฺติ ปุพฺเพ วุตฺตสฺส นิทฺเทโส, โลกสฺสาติ เตธาตุโลกสฺส. ยถาตถนฺติ อวิปรีตํ. เอตํ โว อหมกฺขามีติ สเจปิ มํ สหสฺสกฺขตฺตุํ ปุจฺเฉยฺยาถ, เอตํ โว อหมกฺขามิ, น อญฺญํ กสฺมา? ยสฺมา เอวํ ทุกฺขา ปมุจฺจติ, น อญฺญถาติ อธิปฺปาโย. อถ วา เอเตน นิยฺยาเนน เอกทฺวตฺติกฺขตฺตุํ นิคฺคตานมฺปิ เอตํ โว อหมกฺขามิ, อุปริวิเสสาธิคมายปิ เอตเทว อหมกฺขามีติ อตฺโถ. กสฺมา? ยสฺมา เอวํ ทุกฺขา ปมุจฺจติ อเสสนิสฺเสสาติ อรหตฺตนิกูเฏน เทสนํ นิฏฺฐาเปสิ. เทสนาปริโยสาเน เทฺวปิ ยกฺขเสนาปตโย โสตาปตฺติผเล ปติฏฺฐหึสุ สทฺธึ ยกฺขสหสฺเสน. [๑๗๕] อถ เหมวโต ปกติยาปิ ธมฺมครุ, อิทานิ อริยภูมิยํ ปติฏฺฐาย สุฏฺฐุตรํ อติตฺโต วิจิตฺรปฏิภานาย เทสนาย ภควนฺตํ เสกฺขาเสกฺขภูมึ ปุจฺฉนฺโต "โก สูธ ตรติ ๑- โอฆนฺติ คาถํ อภาสิ. ตตฺถ โก สูธ ตรติ โอฆนฺติ อิมินา จตุโรฆํ โก ตรตีติ เสกฺขภูมึ ปุจฺฉติ อวิเสเสน. ยสฺมา อณฺณวนฺติ น วิตฺถตมตฺตํ นาปิ คมฺภีรมตฺตํ, อปิจ ปน ยํ วิตฺถตตรญฺจ คมฺภีรตรญฺจ ตํ วุจฺจติ, ตาทิโสว สํสารณฺณโว. ๒- อยํ หิ สมนฺตโต ปริยนฺตาภาเวน วิตฺถโต, เหฏฺฐา ปติฏฺฐาภาเวน อุปริ อาลมฺพนาภาเวน จ คมฺภีโร, ตสฺมา "โก อิธ ตรติ อณฺณวํ, ตสฺมึ จ อปฺปติฏฺเฐ อนาลมฺเพ คมฺถีเร อณฺณเว โก น สีทตี"ติ อเสกฺขภูมึ ปุจฺฉติ. @เชิงอรรถ: ฉ.ม. ตรตีติ ฉ.ม. ตาทิโส จ สํสารณฺณโว

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๔๔.

[๑๗๖] อถ ภควา โย ภิกฺขุ ชีวิตเหตุปิ วีติกฺกมํ อกโรนฺโต สพฺพทา สีลสมฺปนฺโน โลกิยโลกุตฺตราย จ ปญฺญาย ปญฺญวา, อุปจารปฺปนาสมาธินา อิริยาปถเหฏฺฐิมมคฺคผเลหิ จ สุสมาหิโต, ติลกฺขณํ อาโรเปตฺวา วิปสฺสนาย นิยกชฺฌตฺตจินฺตนสีโล, สาตจฺจกิริยาวหาย ๑- อปฺปมาทสติยา จ สมนฺนาคโต, ยสฺมา โส จตุตฺถมคฺเคน อิมํ สุทุตฺตรํ โอฆํ อนวเสสํ ตรติ, ตสฺมา เสกฺขภูมึ วิสฺสชฺเชนฺโต "สพฺพทา สีลสมฺปนฺโน"ติ อิมํ ติสิกฺขาคพฺภคาถมาห. เอตฺถ หิ สีลสมฺปทาย อธิสีลสิกฺขา, สติสมาธีหิ อธิจิตฺตสิกฺขา, อชฺฌตฺตจินฺติตาปญฺญาหิ อธิปญฺญาสิกฺขาติ ติสฺโส สิกฺขา สอุปการา สานิสํสา จ วุตฺตา. อุปกาโร หิ สิกฺขานํ โลกิยปญฺญา สติ จ, อานิสํโส สามญฺญผลานีติ. [๑๗๗] เอวํ ปฐมคาถาย เสกฺขภูมึ ทสฺเสตฺวา อิทานิ อเสกฺขภูมึ ทสฺเสนฺโต ทุติยคาถมาห. ตสฺสตฺโถ:- วิรโต กามสญฺญายาติ ยา กาจิ กามสญฺญา, ตโต สพฺพโต จตุตฺถมคฺคสมฺปยุตฺตาย สมุจฺเฉทวิรติยา วิรโต. "วิรตฺโต"ติปิ ปาโฐ, ตทา "กามสญฺญายา"ติ ภุมฺมวจนํ โหติ, สคาถวคฺเค ปน "กามสญฺญาสู"ติปิ ๒- ปาโฐ. จตูหิปิ มคฺเคหิ ทสนฺนํ สํโยชนานํ อตีตตฺตา สพฺพสํโยชนาติโค, จตุตฺเถเนว วา อุทฺธมฺภาคิยสพฺพสํโยชนาติโค, ๓- ตตฺรตตฺราภิ- นนฺทินีตณฺหาสงฺขาตาย นนฺทิยา ติณฺณํ จ ภวานํ ปริกฺขีณตฺตา นนฺทิภวปริกฺขีโณ โส ตาทิโส ขีณาสโว ภิกฺขุ คมฺภีเร สํสารณฺณเว น สีทติ นนฺทิปริกฺขเยน จ ๔- สอุปาทิเสสํ, ภวปริกฺขเยน จ อนุปาทิเสสํ นิพฺพานธาตุผลํ ๕- สมาปชฺช ๖- ปรมสฺสาสปฺปตฺติยาติ. [๑๗๘] อถ เหมวโต สหายญฺจ ยกฺขปริสญฺจ โอโลเกตฺวา ปีติโสมนสฺสชาโต "คมฺภีรปญฺญนฺ"ติ เอวมาทีหิ คาถาหิ ภควนฺตํ อภิตฺถวิตฺวา @เชิงอรรถ: ม. สาตจฺจกิริยมปฺปหาย สํ.ส. ๑๕/๙๖/๖๒ @ ก. อุทธมฺภาคิยสํโยชนาติโค ฉ.ม. อยํ สทฺโท น ทิสฺสติ @ ฉ.ม. นิพฺพานถลํ สี. อาสชฺช

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๔๕.

สพฺพาวติยา ปริสาย สหาเยน จ สทฺธึ อภิวาเทตฺวา ปทกฺขิณํ กตฺวา อตฺตโน วสนฏฺฐานํ อคมาสิ. ตาสํ ปน คาถานํ อยํ อตฺถวณฺณนา:- คมฺภีรปญฺญนฺติ คมฺภีราย ปญฺญาย สมนฺนาคตํ. ตตฺถ ปฏิสมฺภิทายํ วุตฺตนเยเนว คมฺภีรปญฺญา เวทิตพฺพา. วุตฺตํ หิ ตตฺถ "คมฺภีเรสุ ขนฺเธสุ ญาณํ ปวตฺตตีติ คมฺภีรปญฺญา"ติอาทิ. ๑- อิติ คมฺภีรปญฺญํ. ๒- นิปุณตฺถทสฺสินฺติ นิปุเณหิ ขตฺติยปณฺฑิตาทีหิ อภิสงฺขตานํ ปญฺหานํ อตฺถทสฺสึ, อตฺตานํ วา ยานิ นิปุณานิ การณานิ ทุปฺปฏิวิชฺฌานิ อญฺเญหิ เตสํ ทสฺสเนน นิปุณตฺถทสฺสึ. ราคาทิกิญฺจนาภาเวน อกิญฺจนํ. ทุวิเธ กาเม ติวิเธ จ ภเว อลคฺคเนน กามภเว อสตฺตํ. ขนฺธาทิปฺปเภเทสุ สพฺพารมฺมเณสุ ฉนฺทราคพนฺธนาภาเวน สพฺพธิ วิปฺปมุตฺตํ. ทิพฺเพ ปเถ กมมานนฺติ อฏฺฐสมาปตฺติเภเท ทิพฺเพ ปเถ สมาปชฺชนวเสน จงฺกมนฺตํ. ตตฺถ กิญฺจาปิ น ตาย เวลาย ภควา ทิพฺเพ ปเถ กมติ, อปิจ โข ปุพฺเพ กมนํ อุปาทาย กมนสตฺติสมฺภาเวน ตตฺถ ลทฺธวสีภาวตาย เอวํ วุจฺจติ. อถ วา เย เต วิสุทฺธิเทวา อรหนฺโต, เตสํ ปเถ สนฺตวิหาเร ๓- กมเนนาเปตํ วุตฺตํ. มหนฺตานํ คุณานํ เอสเนน มเหสึ. [๑๗๙] ทุติยคาถาย อปเรน ปริยาเยน ถุติ อารทฺธาติ กตฺวา ปุน นิปุณตฺถทสฺสิคฺคหณํ นิทสฺเสติ. ๔- อถ วา นิปุณตฺเถ ทสฺเสตารนฺติ อตฺโถ. ปญฺญาททนฺติ ปญฺญาปฏิลาภสํวตฺตนิกาย ปฏิปตฺติยา กถเนน ปญฺญาทายกํ. กามาลเย อสตฺตนฺติ ยฺวายํ กาเมสุ ตณฺหาทิฏฺฐิวเสน ทุวิโธ อาลโย, ตตฺถ อสตฺตํ. สพฺพวิทุนฺติ สพฺพธมฺมวิทุํ, สพฺพญฺญุนฺติ วุตฺตํ โหติ. สุเมธนฺติ ตสฺส สพฺพญฺญุภาวสฺส มคฺคภูตาย ปารมิปญฺญาสงฺขาตาย เมธาย สมนฺนาคตํ. อริเย @เชิงอรรถ: ขุ.ปฏิ. ๓๑/๔/๔๐๖ ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ @ อิ. ฉสตฺตวิหาเร สี. น ทิสฺสติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๔๖.

ปเถติ อฏฺฐงฺคิเก มคฺเค, ผลสมาปตฺติยํ วา. กมมานนฺติ ปญฺญาย อชฺโฌคาหมานํ มคฺคลกฺขณํ ญตฺวา เทสนโต, ปวิสมานํ วา ขเณ ขเณ ผลสมาปตฺติสมาปชฺชนโต, จตุพฺพิธมคฺคภาวนาสงฺขาตาย ๑- กมนสตฺติยา กมิตปุพฺพํ วา. [๑๘๐] สุทิฏฺฐํ วต โน อชฺชาติ อชฺช อเมฺหหิ สุนฺทรํ ทิฏฺฐํ, อชฺช วา อมฺหากํ สุนฺทรํ ทิฏฺฐิ, ทสฺสนนฺติ อตฺโถ. สุปฺปภาตํ สุหุฏฺฐิตนฺติ อชฺช อมฺหากํ สุฏฺฐุ ปภาตํ, โสภนํ วา ปภาตํ อโหสิ, อชฺช วต โน สุนฺทรํ อุฏฺฐิตํ อโหสิ, อนุปโรธสยนโต อุฏฺฐิตํ. ๒- กึ การณํ? ยํ อทฺทสาม สมฺพุทฺธํ, ยสฺมา สมฺพุทฺธํ อทฺทสามาติ อตฺตโน ลาภสมฺปตฺตึ อารพฺภ ปาโมชฺชํ ปเวเทติ. [๑๘๑] อิทฺธิมนฺโตติ กมฺมวิปากชิทฺธิยา สมนฺนาคตา. ยสสฺสิโนติ ลาภคฺคปริวารคฺคสมฺปนฺนา. สรณํ ยนฺตีติ กิญฺจาปิ มคฺเคเนว คตา, ตถาปิ โสตาปนฺนภาวปริทีปนตฺถํ ปสาททสฺสนตฺถํ ๓- จ วาจํ ภินฺทติ. [๑๘๒] คามา คามนฺติ เทวคามา เทวคามํ. นคา นคนฺติ เทวปพฺพตา เทวปพฺพตํ. นมสฺสมานา สมฺพุทฺธํ, ธมฺมสฺส จ สุธมฺมตนฺติ "สมฺมาสมฺพุทฺโธ วต ภควา, สฺวากฺขาโต วต ภควตา ธมฺโม"ติอาทินา นเยน พุทฺธสุโพธิตญฺจ ธมฺมสุธมฺมตญฺจ, "สุปฺปฏิปนฺโน วต ภควโต สาวกสํโฆ"ติอาทินา สํฆสุปฺปฏิปตฺติญฺจ อภิตฺถวิตฺวา ๔- นมสฺสมานา ธมฺมโฆสกา หุตฺวา วิจริสฺสามาติ วุตฺตํ โหติ. เสสเมตฺถ อุตฺตานเมวาติ. ปรตฺถโชติกาย ขุทฺทกฏฺฐกถาย สุตฺตนิปาตฏฺฐกถาย เหมวตสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา. ------------- @เชิงอรรถ: สี. จตุพฺพิเธ หิ มคฺเค ภาวนาสงฺขาตาย สี. อนุปฺปเคว สยนโต อุฏฺฐิตํ, @ อิ. อนุปฺปเคว สยนโต อุฏฺฐานํ สี. ปสาทุปทสฺสนตฺถญฺจ @ ม. ปสาทานุรูปทสฺสนตฺถญจ ฉ.ม. อภิตฺถวิตฺวา อภิตฺถวิตฺวา

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒๘ หน้า ๒๔๐-๒๔๖. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=28&A=5678&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=28&A=5678&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=309              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=7410              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=7371              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=7371              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]