ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๘ ภาษาบาลีอักษรไทย ชา.อ.๔ ติก-ปญฺจกนิปาต

                     โกมาริยปุตฺตชาตกํ
     ปุเร ตุวนฺติ อิทํ สตฺถา ปุพฺพาราเม วิหรนฺโต เกฬิสีลเก
ภิกฺขู อารพฺภ กเถสิ ฯ
     เต กิร ภิกฺขู สตฺถริ อุปริปาสาเท วิหรนฺเต เหฏฺฐาปาสาเท
ทิฏฺฐสุตาทีนิ กเถนฺตา เกฬิญฺจ ปริหาสญฺจ กโรนฺตา นิสีทึสุ ฯ
สตฺถา มหาโมคฺคลฺลานํ อามนฺเตตฺวา เอเต ภิกฺขู สํเวเชหีติ
อาห ฯ เถโร อากาเส อุปฺปติตฺวา ปาทงฺคุฏฺฐเกน ปาสาทถูปิกํ
ปหริตฺวา ยาว อุทกปริยนฺตา ปาสาทํ กมฺเปสิ ฯ เต ภิกฺขู
มรณภยภีตา นิกฺขมิตฺวา พหิ อฏฺฐํสุ ฯ เตสํ โส เกฬิสีลภาโว
ภิกฺขูสุ ปากโฏ ชาโต ฯ อเถกทิวสํ ภิกฺขู ธมฺมสภายํ กถํ
สมุฏฺฐาเปสุํ อาวุโส เอกจฺเจ ภิกฺขู เอวรูเป นิยฺยานิกสาสเน
ปพฺพชิตฺวา เกฬิสีลา หุตฺวา วิจรนฺติ อนิจฺจํ ทุกฺขํ อนตฺตาติ
วิปสฺสนาย กมฺมํ น กโรนฺตีติ ฯ สตฺถา อาคนฺตฺวา กายนุตฺถ
ภิกฺขเว เอตรหิ กถาย สนฺนิสินฺนาติ ปุจฺฉิตฺวา อิมาย นามาติ
วุตฺเต น ภิกฺขเว อิทาเนว ปุพฺเพเปเต เกฬิสีลกาเยวาติ วตฺวา
อตีตํ อาหริ ฯ
     อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต
เอกสฺมึ คามเก พฺราหฺมณกุเล นิพฺพตฺติ ฯ โกมาริยปุตฺโตติ ๑- นํ
สญฺชานึสุ ฯ โส อปรภาเค นิกฺขมิตฺวา อิสิปพฺพชฺชํ ปพฺพชิตฺวา
หิมวนฺตปฺปเทเส วสิ ฯ อถญฺเญ เกฬิสีลกา ตาปสา หิมวนฺตปฺปเทเส
อสฺสมํ มาเปตฺวา วสึสุ ฯ กสิณปริกมฺมมตฺตมฺปิ เตสํ นตฺถิ ฯ
อรญฺญโต ผลาผลานิ อาหริตฺวา ขาทิตฺวา หสมานา นานปฺปการาย
เกฬิยา วีตินาเมสุํ ฯ เตสํ สนฺติเก เอโก มกฺกโฏ อตฺถิ ฯ โสปิ
เกฬิสีลโกว มุขวิการาทีนิ กโรนฺโต ตาปสานํ นานาวิธํ เกฬึ
ทสฺเสติ ฯ ตาปสา ตตฺถ จิรํ วสิตฺวา โลณมฺพิลเสวนตฺถาย
มนุสฺสปถํ อคมํสุ ฯ เตสํ คตกาลโต ปฏฺฐาย โพธิสตฺโต ตํ ฐานํ
อาคนฺตฺวา วาสํ กปฺเปสิ ฯ มกฺกโฏ เตสํ วิย ตสฺสาปิ เกฬึ
ทสฺเสสิ ฯ โพธิสตฺโต อจฺฉรํ ปหริตฺวา สุสิกฺขิตปพฺพชิตานํ สนฺติเก
วสนฺเตน นาม อาจารสมฺปนฺเนน กายวาจาทีหิ สุสญฺญเตน ฌาเน
สุยุตฺเตน ภวิตุํ วฏฺฏตีติ ตสฺส โอวาทํ อทาสิ ฯ โส ตโต
@เชิงอรรถ:  โกมายปุตฺโตติ ฯ
ปฏฺฐาย สีลวา อาจารสมฺปนฺโน อโหสิ ฯ โพธิสตฺโต ตโตปิ
อญฺญตฺถ อคมาสิ ฯ อถ เต ตาปสา โลณมฺพิลํ เสวิตฺวา ตํ
ฐานํ อคมํสุ ฯ มกฺกโฏ ปุพฺเพ วิย เตสํ เกฬึ น ทสฺเสสิ ฯ
อถ นํ ตาปสา ปุพฺเพ ตฺวํ อาวุโส อมฺหากํ ปุรโต เกฬึ อกาสิ
อิทานิ น กโรสิ กึการณาติ ปุจฺฉนฺตา ปฐมํ คาถมาหํสุ
            ปุเร ตุวํ สีลวตํ สกาเส
            โอกฺกนฺทิกํ กีฬสิ อสฺสมมฺหิ
            กโรหเร มกฺกฏิยานิ มกฺกฏ
            น ตํ มยํ สีลวตํ รมามาติ ฯ
     ตตฺถ สีลวตํ สกาเสติ เกฬิสีลกานํ อมฺหากํ สนฺติเก ฯ
โอกฺกนฺทิกนฺติ มิโค วิย โอกฺกนฺทิตฺวา ๑- กีฬสิ ฯ กโรหเรติ กโรหิ ฯ
อเรติ อาลปนํ ฯ มกฺกฏิยานีติ มุขมกฺกฏิกกีฬสงฺขาตานิ มุขวิการาทีนิ ฯ
น ตํ มยํ สีลวตํ รมามาติ ยํ ปุพฺเพ ตว เกฬิสีลํ
เกฬิวตฺตํ ตํ มยํ เอตรหิ น รมาม นาภิรมาม ตฺวมฺปิ โน น
รมาเปสิ กินฺนุโข การณนฺติ ฯ ตํ สุตฺวา มกฺกโฏ ทุติยํ คาถมาห
             สุตา หิ มยฺหํ ปรมา วิสุทฺธิ
             โกมาริยปุตฺตสฺส พหุสฺสุตสฺส
             มาทานิ มํ มญฺญิ ตุวํ ยถา ปุเร
             ฌานาภิยุตฺตา วิหราม อาวุโสติ ฯ
     ตตฺถ มยฺหนฺติ กรณฏฺเฐ สมฺปทานํ ฯ วิสุทฺธีติ ฌานวิสุทฺธิ ฯ
@เชิงอรรถ:  โอกฺขนฺทิตฺวา ฯ
พหุสฺสุตสฺสาติ พหูนํ กสิณปริกมฺมามํ อฏฺฐนฺนญฺจ สมาปตฺตีนํ
สุตตฺตา เจว ปฏิวิทฺธตฺตา จ พหุสฺสุตสฺส ฯ ตุวนฺติ เตสุ เอกํ
ตาปสํ อาลปนฺโต อิทานิ มํ มา ตฺวํ ปุเร วิย สญฺชานิ นาหํ
ปุริมสทิโส อาจริโย เม ลทฺโธติ ทีเปติ ฯ
     ตํ สุตฺวา ตาปโส ตติยํ คาถมาห
           สเจปิ เสลสฺมึ วปฺเปยฺย วีชํ
           เทโว จ วสฺเส เนว หิ ตํ วิรุฬฺเห
           สุตา หิ ตยา ปรมา วิสุทฺธิ
           อารา ตุวํ มกฺกฏ ฌานภูมิยาติ ฯ
     ตสฺสตฺโถ สเจปิ ปาสาณปิฏฺเฐ ปญฺจวิธํ วีชํ วปฺเปยฺย
เทโว จ สมฺมา วสฺเสยฺย อกฺเขตตฺตา ยํ ตํ น วิรุฬฺเหยฺย
เอวเมว ตยา ปรมชฺฌานวิสุทฺธิ สุตา ตฺวํ ปน ติรจฺฉานโยนิกตฺตา
อารา มกฺกฏ ฌานภูมิยา ทูเร ฐิโต น สกฺกา ตยา ฌานํ
นิพฺพตฺเตตุนฺติ มกฺกฏํ ครหึสุ ฯ
     สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ตทา
เกฬิสีลตาปสา อิเม ภิกฺขู อเหสุํ โกมาริยปุตฺโต ปน อหเมวาติ ฯ
                   โกมาริยปุตฺตชาตกํ นวมํ
                       ---------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๘ หน้า ๒๑๘-๒๒๑. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=38&A=4546&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=38&A=4546&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=496              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=2572              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=2525              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=2525              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]