paliTIPITAKA Volume 20 - Sutta Pitaka 12

[509] 70 Tīṇīmāni bhikkhave akusalamūlāni katamāni tīṇi lobho akusalamūlaṃ doso akusalamūlaṃ moho akusalamūlaṃ . yadapi bhikkhave lobho tadapi akusalaṃ ^2- yadapi luddho abhisaṅkharoti kāyena vācāya manasā tadapi akusalaṃ yadapi luddho lobhena abhibhūto pariyādinnacitto parassa asatā dukkhaṃ upadahati ^3- vadhena vā bandhena vā jāniyā vā @Footnote: ¹ Yu. pahīyatīti. ² Po. Ma. akusalamūlaṃ. ito paraṃ īdisameva. ³ Ma. uppādayati. @ito paraṃ īdisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page259.

Garahāya vā pabbājanāya vā balavamhi balattho itipi tadapi akusalaṃ itissame lobhajā lobhanidānā lobhasamudayā lobhapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti . yadapi bhikkhave doso tadapi akusalaṃ yadapi duṭṭho abhisaṅkharoti kāyena vācāya manasā tadapi akusalaṃ yadapi duṭṭho dosena abhibhūto pariyādinnacitto parassa asatā dukkhaṃ upadahati vadhena vā bandhena vā jāniyā vā garahāya vā pabbājanāya vā balavamhi balattho itipi tadapi akusalaṃ itissame dosajā dosanidānā dosasamudayā dosapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti. Yadapi bhikkhave moho tadapi akusalaṃ yadapi mūḷho abhisaṅkharoti kāyena vācāya manasā tadapi akusalaṃ yadapi mūḷho mohena abhibhūto pariyādinnacitto parassa asatā dukkhaṃ upadahati vadhena vā bandhena vā jāniyā vā garahāya vā pabbājanāya vā balavamhi balattho itipi tadapi akusalaṃ itissame mohajā mohanidānā mohasamudayā mohapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti. {509.1} Evarūpo cāyaṃ bhikkhave puggalo vuccati akālavādītipi abhūtavādītipi anatthavādītipi adhammavādītipi avinayavādītipi kasmā cāyaṃ bhikkhave evarūpo puggalo vuccati akālavādītipi abhūtavādītipi anatthavādītipi adhammavādītipi avinayavādītipi tathāhayaṃ bhikkhave puggalo parassa asatā dukkhaṃ upadahati vadhena vā bandhena vā jāniyā vā garahāya vā pabbājanāya vā balavamhi balattho itipi bhūtena kho pana vuccamāno avajānāti no paṭijānāti abhūtena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page260.

Vuccamāno na ātappaṃ karoti tassa nibbeṭhanāya itipetaṃ atacchaṃ itipetaṃ abhūtanti tasmā evarūpo puggalo vuccati akālavādītipi abhūtavādītipi anatthavādītipi adhammavādītipi avinayavādītipi. {509.2} Evarūpo bhikkhave puggalo lobhajehi pāpakehi akusalehi dhammehi abhibhūto pariyādinnacitto diṭṭheva ^1- dhamme dukkhaṃ viharati savighātaṃ saupāyāsaṃ sapariḷāhaṃ kāyassa ^[2]- bhedā parammaraṇā duggati pāṭikaṅkhā . dosajehi .pe. mohajehi pāpakehi akusalehi dhammehi abhibhūto pariyādinnacitto diṭṭheva dhamme dukkhaṃ viharati savighātaṃ saupāyāsaṃ sapariḷāhaṃ kāyassa bhedā parammaraṇā duggati pāṭikaṅkhā . seyyathāpi bhikkhave sālo vā dhavo vā phandano vā tīhi māluvālatāhi uddhaseto ^3- pariyonaddho anayaṃ āpajjati byasanaṃ āpajjati anayabyasanaṃ āpajjati evameva kho bhikkhave evarūpo puggalo lobhajehi pāpakehi akusalehi dhammehi abhibhūto pariyādinnacitto diṭṭheva dhamme dukkhaṃ viharati savighātaṃ saupāyāsaṃ sapariḷāhaṃ kāyassa bhedā parammaraṇā duggati pāṭikaṅkhā dosajehi .pe. mohajehi pāpakehi akusalehi dhammehi abhibhūto pariyādinnacitto diṭṭheva dhamme dukkhaṃ viharati savighātaṃ saupāyāsaṃ sapariḷāhaṃ kāyassa bhedā parammaraṇā duggati pāṭikaṅkhā. Imāni kho bhikkhave tīṇi akusalamūlāni ^4-. {509.3} Tīṇīmāni bhikkhave kusalamūlāni katamāni tīṇi alobho kusalamūlaṃ adoso kusalamūlaṃ amoho kusalamūlaṃ . yadapi bhikkhave alobho tadapi kusalaṃ yadapi aluddho abhisaṅkharoti kāyena vācāya @Footnote: ¹ Ma. diṭṭhe ceva. ito paraṃ īdisameva . ² Ma. ca. ito paraṃ īdisameva. @³ Ma. uddhasto. ito paraṃ īdisameva . ⁴ Ma. Yu. akusalamūlānīti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page261.

Manasā tadapi kusalaṃ yadapi aluddho lobhena anabhibhūto apariyādinnacitto na parassa asatā dukkhaṃ upadahati vadhena vā bandhena vā jāniyā vā garahāya vā pabbājanāya vā balavamhi balattho itipi tadapi kusalaṃ itissame alobhajā alobhanidānā alobhasamudayā alobhapaccayā aneke kusalā dhammā sambhavanti . yadapi bhikkhave adoso tadapi kusalaṃ yadapi aduṭṭho abhisaṅkharoti kāyena vācāya manasā tadapi kusalaṃ yadapi aduṭṭho dosena anabhibhūto apariyādinnacitto na parassa asatā dukkhaṃ upadahati vadhena vā bandhena vā jāniyā vā garahāya vā pabbājanāya vā balavamhi balattho itipi tadapi kusalaṃ itissame adosajā adosanidānā adosasamudayā adosapaccayā aneke kusalā dhammā sambhavanti . Yadapi bhikkhave amoho tadapi kusalaṃ yadapi amūḷho abhisaṅkharoti kāyena vācāya manasā tadapi kusalaṃ yadapi amūḷho mohena anabhibhūto apariyādinnacitto na parassa asatā dukkhaṃ upadahati vadhena vā bandhena vā jāniyā vā garahāya vā pabbājanāya vā balavamhi balattho itipi tadapi kusalaṃ itissame amohajā amohanidānā amohasamudayā amohapaccayā aneke kusalā dhammā sambhavanti. {509.4} Evarūpo cāyaṃ bhikkhave puggalo vuccati kālavādītipi bhūtavādītipi atthavādītipi dhammavādītipi vinayavādītipi kasmā cāyaṃ bhikkhave evarūpo puggalo vuccati kālavādītipi bhūtavādītipi atthavādītipi dhammavādītipi vinayavādītipi tathāhayaṃ bhikkhave puggalo na parassa asatā dukkhaṃ upadahati vadhena vā bandhena vā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page262.

Jāniyā vā garahāya vā pabbājanāya vā balavamhi balattho itipi bhūtena kho pana vuccamāno paṭijānāti no avajānāti abhūtena vuccamāno ātappaṃ karoti tassa nibbeṭhanāya itipetaṃ atacchaṃ itipetaṃ abhūtanti tasmā evarūpo puggalo vuccati kālavādītipi bhūtavādītipi atthavādītipi dhammavādītipi vinayavādītipi . evarūpassa bhikkhave puggalassa lobhajā pāpakā akusalā dhammā pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃ gatā āyatiṃ anuppādadhammā diṭṭheva dhamme sukhaṃ viharati avighātaṃ anupāyāsaṃ apariḷāhaṃ diṭṭheva dhamme parinibbāyati dosajā .pe. Mohajā pāpakā akusalā dhammā pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃ gatā āyatiṃ anuppādadhammā diṭṭheva dhamme sukhaṃ viharati avighātaṃ anupāyāsaṃ apariḷāhaṃ diṭṭheva dhamme parinibbāyati. {509.5} Seyyathāpi bhikkhave sālo vā dhavo vā phandano vā tīhi māluvālatāhi uddhaseto pariyonaddho atha ^1- puriso āgaccheyya kuddālapiṭakaṃ ^2- ādāya so taṃ māluvālataṃ mūle chindeyya mūle chetvā palikhaṇeyya palikhaṇitvā mūlāni uddhareyya antamaso usīranāḷamattānipi ^3- so taṃ māluvālataṃ khaṇḍākhaṇḍikaṃ chindeyya khaṇḍākhaṇḍikaṃ chetvā phāleyya phāletvā sakalikaṃ ^4- kareyya sakalikaṃ ^5- karitvā vātātape visoseyya vātātape visosetvā agginā ḍaheyya agginā ḍahitvā masiṃ kareyya masiṃ karitvā mahāvāte vā ophuneyya nadiyā vā sīghasotāya pavāheyya evamassa tā bhikkhave māluvālatā ucchinnamūlā tālāvatthukatā @Footnote: ¹ Yu. atho. ² Ma. kudālapiṭakaṃ. Yu. kuddālapiṭakaṃva. ³ Ma. usīranāḷi.... @4-5 Ma. Yu. āmeṇḍitaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page263.

Anabhāvaṃ gatā āyatiṃ anuppādadhammā evameva kho bhikkhave evarūpassa puggalassa lobhajā pāpakā akusalā dhammā pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃ gatā āyatiṃ anuppādadhammā diṭṭheva dhamme sukhaṃ viharati avighātaṃ anupāyāsaṃ apariḷāhaṃ diṭṭheva dhamme parinibbāyati dosajā .pe. mohajā pāpakā akusalā dhammā pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃ gatā āyatiṃ anuppādadhammā diṭṭheva dhamme sukhaṃ viharati avighātaṃ anupāyāsaṃ apariḷāhaṃ diṭṭheva dhamme parinibbāyati. Imāni kho bhikkhave tīṇi kusalamūlānīti.