ปัญหาวาร : พระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๓

[๒๗๗] อัชฌัตติกธรรม เป็นปัจจัยแก่อัชฌัตติกธรรม โดยอธิปติปัจจัย มีอย่างเดียว คือ อารัมมณาธิปติ ได้แก่ จิต กระทำขันธ์ทั้งหลายที่เป็นอัชฌัตติกธรรม และจิต ให้อารมณ์อย่างหนักแน่นแล้ว เกิดขึ้น. อัชฌัตติกธรรม เป็นปัจจัยแก่พาหิรธรรม โดยอธิปติปัจจัย มี ๒ อย่าง คือ อารัมมณาธิปติ สหชาตาธิปติ. ที่เป็นอารัมมณาธิปติ ได้แก่ ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นพาหิรธรรม กระทำจิตให้เป็นอารมณ์ อย่างหนักแน่น แล้วเกิดขึ้น. ที่เป็นสหชาตาธิปติ ได้แก่อธิปติธรรม คือ จิตเป็นปัจจัยแก่สัมปยุตตขันธ์ และ จิตตสมุฏฐานรูปทั้งหลาย โดยอธิปติปัจจัย. พึงถามถึงมูล ที่เป็นอารัมมณาธิปติ ได้แก่ จิต และสัมปยุตตขันธ์ทั้งหลาย กระทำจิตที่เป็นอัชฌัตติก- *ธรรม ให้เป็นอารมณ์อย่างหนักแน่น แล้วเกิดขึ้น. พาหิรธรรม เป็นปัจจัยแก่พาหิรธรรม โดยอธิปติปัจจัย มี ๒ อย่าง คือ อารัมมณาธิปติ สหชาตาธิปติ. ที่เป็นอารัมมณาธิปติ ได้แก่ บุคคลให้ทาน ฯลฯ มี ๓ นัย. อธิปติปัจจัยทั้งสอง พึงจำแนกทั้ง ๓ อย่าง. อัชฌัตติกธรรม และพาหิรธรรม เป็นปัจจัยแก่อัชฌัตติกธรรม โดยอธิปติปัจจัย มี ๓ นัย. แม้ทั้ง ๓ ก็เป็นอธิปติปัจจัยอย่างเดียว.

เนื้อความพระไตรปิฎก เล่มที่ ๔๓ บรรทัดที่ ๔๔๘๙-๔๕๐๖ หน้าที่ ๑๗๕-๑๗๖. https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=43&A=4489&Z=4506&pagebreak=0 ฟังเนื้อความพระไตรปิฎก : [คลิกเพื่อฟัง] อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=43&siri=35 ศึกษาพระไตรปิฏกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย :- [277] https://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=43&item=277&items=1 The Pali Tipitaka in Roman :- [277] https://84000.org/tipitaka/pali/roman_item_s.php?book=43&item=277&items=1 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๓ https://84000.org/tipitaka/read/?index_43