อรรถกถาเล่มที่ ๑๓ หน้าที่ ๑๓๘.

ปจฺฉา อุปฺปชฺชมานา โทมนสฺสเวทนาปิ เอวเมว ปุริมเวทนา พลวตรา โหติ. ทุกฺขาย เวทนาย นิสฺสรณนฺติ ทุกฺขาย เวทนาย หิ สมาธิมคฺคผลานิ นิสฺสรณํ, ตํ โส น ชานาติ, กามสุขเมว นิสฺสรณนฺติ ชานาติ. ตาสํ เวทนานนฺติ ตาสํ สุขทุกฺขเวทนานํ. สญฺญุตฺโต นํ เวทยตีติ กิเลเสหิ สมฺปยุตฺโตว หุตฺวา ตํ เวทนํ เวทยติ, น วิปฺปยุตฺโต. สญฺญุตฺโต ทุกฺขสฺมาติ กรณตฺเถ นิสฺสกฺกํ, ทุกฺเขน สมฺปยุตฺโตติ อตฺโถ. สงฺขาตธมฺมสฺสาติ วิทิตธมฺมสฺส ตุลิตธมฺมสฺส. พหุสฺสุตสฺสาติ ปริยตฺติพหุสฺสุตสฺส ปฏิเวธพหุสฺสุตสฺส จ. สมฺมา ปชานาติ ภวสฺส ปารคูติ ภวสฺส ปารํ นิพฺพานํ คโต ตเทว นิพฺพานํ สมฺมา ปชานาติ. อิมสฺมิมฺปิ สุตฺเต อารมฺมณานุสโยว กถิโต. อริยสาวเกสุ จ ขีณาสโว เอตฺถ ธุรํ, อนาคามีปิ วฏฺฏตีติ วทนฺติ. ๗. ปฐมเคลญฺญสุตฺตวณฺณนา [๒๕๕] สตฺตเม เยน คิลานสาลา เตนุปสงฺกมีติ "สเทวเก โลเก อคฺคปุคฺคโล ตถาคโตปิ คิลานุปฏฺฐานํ คจฺฉติ, อุปฏฺฐาตพฺพยุตฺตกา นาม คิลานาติ ภิกฺขู สทฺทหิตฺวา โอกปฺเปตฺวา คิลาเน อุปฏฺฐาตพฺเพ มญฺญิสฺสนฺตี"ติ จ "เย ตตฺถ กมฺมฏฺฐานสปฺปายา, เตสํ กมฺมฏฺฐานํ กเถสฺสามี"ติ จ จินฺเตตฺวา อุปสงฺกมิ. กาเย กายานุปสฺสีติอาทีสุ ยํ วตฺตพฺพํ, ตํ ปรโต วกฺขามิ. ^๑- อนิจฺจานุปสฺสีติ อนิจฺจตํ อนุปสฺสนฺโต. วยานุปสฺสีติ วยํ อนุปสฺสนฺโต. วิราคานุปสฺสีติ วิราคํ อนุปสฺสนฺโต. นิโรธานุปสฺสีติ นิโรธํ อนุปสฺสนฺโต. ปฏินิสฺสคฺคานุปสฺสีติ ปฏินิสฺสคฺคํ อนุปสฺสนฺโต. เอตฺตาวตา กึ ทสฺสิตํ โหติ? อิมสฺส ภิกฺขุสฺส อาคมนียปฏิปทา, สติปฏฺฐานาปิ หิ ปุพฺพภาคาเยว, สมฺปชญฺเญปิ อนิจฺจานุปสฺสนา วยานุปสฺสนา @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. วกฺขาม

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๓ หน้าที่ ๑๓๘. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=13&page=138&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=13&A=3026&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=13&A=3026&modeTY=2&pagebreak=1#p138