อรรถกถาเล่มที่ ๑๕ หน้าที่ ๑๔๖.

เอวํวิหาริโนติ มยฺหํ เอวํ ชิคุจฺฉาวิหาเรน วิหรนฺตสฺส เอวํ ชิคุจฺฉนํ น ปฏิรูปํ ภเวยฺย นานุจฺฉวิกํ. โสหํ เอวํ วิหรนฺโตติ โส อหํ เอวํ ปรํ ชิคุจฺฉมาโน วิหรนฺโต, เอวํ วา อิมินา ปฏิสงฺขานวิหาเรน วิหรนฺโต. ตฺวา ธมฺมํ นิรูปธินฺติ สพฺพูปธิวิรหิตํ นิพฺพานธมฺมํ ตฺวา. สพฺเพ มเท อภิโภสฺมีติ สพฺเพ ตโยปิ มเท อภิภวึ สมติกฺกมึ. เนกฺขมฺเม ทฏฺุ เขมตนฺติ นิพฺพาเน เขมภาวํ ทิสฺวา. เนกฺขมฺมํ ทฏฺุ เขมโตติปิ ปาโ, นิพฺพานํ เขมโต ทิสฺวาติ อตฺโถ. ตสฺส เม อหุ อุสฺสาโหติ ตสฺส มยฺหํ ตํ เนกฺขมฺมสงฺขาตํ นิพฺพานํ อภิปสฺสนฺตสฺส อุสฺสาโห อหุ, วายาโม อโหสีติ อตฺโถ. นาหํ ภพฺโพ เอตรหิ, กามานิ ปฏิเสวิตุนฺติ อหํ อิทานิ ทุวิเธปิ กาเม ปฏิเสวิตุํ อภพฺโพ. อนิวตฺติ ภวิสฺสามีติ ปพฺพชฺชาโต ^๑- เจว สพฺพญฺุตาณโต จ น นิวตฺติสฺสามิ, อนิวตฺตโก ภวิสฺสามิ. พฺรหฺมจริยปรายโนติ มคฺคพฺรหฺมจริยปรายโน ชาโตสฺมีติ อตฺโถ. อิติ อิมาหิ คาถาหิ มหาโพธิปลฺลงฺเก อตฺตโน อาคมนียํ วิริยํ กเถสิ. ๑๐. อาธิปเตยฺยสุตฺตวณฺณนา [๔๐] ทสเม อธิปเตยฺยานีติ เชฏฺกการณโต นิพฺพตฺตานิ. อตฺตาธิปเตยฺยนฺติ- อาทีสุ อตฺตานํ เชฏฺกํ กตฺวา นิพฺพตฺติตํ คุณชาตํ อตฺตาธิปเตยฺยํ. โลกํ เชฏฺกํ กตฺวา นิพฺพตฺติตํ โลกาธิปเตยฺยํ. นววิธํ โลกุตฺตรธมฺมํ เชฏฺกํ กตฺวา นิพฺพตฺติตํ ธมฺมาธิปเตยฺยํ. น อิติ ภวาภวเหตูติ อิติ ภโว, อิติ ภโวติ เอวํ อายตึ น ตสฺส ตสฺส สมฺปติ ภวสฺส เหตุ. โอติณฺโณติ อนุปวิฏฺโ. ยสฺส หิ ชาติ อนฺโต ปวิฏฺา, โส ชาติยา โอติณฺโณ นาม. ชราทีสุปิ เอเสว นโย. เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺสาติ สกลสฺส วฏฺฏทุกฺขราสิสฺส. อนฺตกิริยา ปญฺาเยถาติ โกฏิกรณํ ^๒- ปริจฺเฉทปริวฏุมกรณํ ปญฺาเยยฺย. โอหายาติ ปหาย. ปาปิฏฺตเรติ ลามกตเร. อารทฺธนฺติ ปคฺคหิตํ ปริปุณฺณํ, อารทฺธตฺตา ว อสลฺลีนํ. อุปฏฺิตาติ จตุสติปฏฺานวเสน อุปฏฺิตา. อุปฏฺิตา อุปฏฺิตตฺตาว อสมฺมุฏฺา. ปสฺสทฺโธ กาโยติ นามกาโย จ กรชกาโย จ ปสฺสทฺโธ วูปสนฺตทรโถ. ปสฺสทฺธตฺตาว อสารทฺโธ. สมาหิตํ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ปพฺพชิตโต จ, ฉ.ปพฺพชฺชโต จ ^๒ ฉ.ม.,อิ. อนฺตกรณํ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๕ หน้าที่ ๑๔๖. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=15&page=146&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=15&A=3316&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=15&A=3316&pagebreak=1#p146