อรรถกถาเล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๒๐๔.

มหาตุมฺพมตฺตา เรณุ โหติ. ปุปฺผิเต ปน ปาริจฺฉตฺตเก อาโรหนกิจฺจํ วา องฺกุสกํ คเหตฺวา นมนกิจฺจํ วา ปุปฺผาหรณตฺถํ จงฺโกฏกกิจฺจํ วา นตฺถิ, กนฺตนกวาโต อุฏฺหิตฺวา ปุปฺผานิ วณฺฏโต กนฺตติ, สมฺปฏิจฺฉนกวาโต สมฺปฏิจฺฉติ, ปเวสนกวาโต สุธมฺมํ เทวสภํ ปเวเสติ, สมฺมชฺชนกวาโต ปุราณปุปฺผานิ นีหรติ, สนฺถรณกวาโต ปตฺตกณฺณิกเกสรานิ รญฺเชนฺโต สนฺถรติ. มชฺฌฏฺาเน ธมฺมาสนํ โหติ โยชนปฺปมาโณ รตนปลฺลงฺโก อุปริ ติโยชเนน เสตจฺฉตฺเตน ธาริยมาเนน, ตทนนฺตรํ สกฺกสฺส เทวรญฺโ อาสนํ อตฺถรียติ, ตโต เตตฺตึสาย เทวปุตฺตานํ, ตโต อญฺเสํ มเหสกฺขานํ เทวานํ, อญฺตรเทวตานํ ปุปฺผกณฺณิกาว อาสนํ โหติ, เทวา เทวสภํ ปวิสิตฺวา นิสีทนฺติ. ตโต ปุปฺเผหิ เรณุวฏฺฏิ อุคฺคนฺตฺวา อุปริกณฺณิกํ อาหจฺจ นิปตมานา เทวตานํ ติคาวุตปฺปมาณํ อตฺตภาวํ ลาขารสปริกมฺมสชฺชิตํ วิย สุวณฺณจุณฺณปิญฺชรํ วิย กโรติ. เอกจฺเจ ปน ^๑- เทวา เอเกกํ ปุปฺผํ คเหตฺวา อญฺมญฺ ปหรนฺตาปิ กีฬนฺติเยว. ปหรณกาเลปิ มหาตุมฺพปฺปมาณา เรณุ นิกฺขมิตฺวา สรีรํ ปภาสมฺปนฺเนหิ คนฺธจุณฺเณหิ สญฺชาตมโนสิลาราคํ วิย กโรติ. เอวํ สา กีฬา จตูหิ มาเสหิ ปริโยสานํ คจฺฉติ. อยมานุภาโวติ อยํ อนุปฺผริตุํ อานุภาโว. อิทานิ ยสฺมา น สตฺถา ปาริจฺฉตฺตเกน อตฺถิโก, เตน ปน สทฺธึ อุปเมตฺวา สตฺต อริยสาวเก ทสฺเสตุกาโม, ตสฺมา เต ทสฺเสตุํ เอวเมว โขติอาทิมาห. ตตฺถ ปพฺพชฺชาย เจเตตีติ ปพฺพชิสฺสามีติ จินฺเตติ. เทวานนฺติ เทวานํ วิย. ยาว พฺรหฺมโลกา สทฺโท อพฺภุคฺคจฺฉตีติ ปวีตลโต ยาว พฺรหฺมโลกา สาธุการสทฺเทน สพฺพํ เอกสทฺทเมว โหติ. อยมานุภาโวติ อยํ ขีณาสวสฺส ภิกฺขุโน อนุปฺผรณานุ- ภาโว. อิมสฺมึ ปน สุตฺเต จตุปาริสุทฺธิสีลํ ปพฺพชฺชาสนฺนิสิตํ โหติ, กสิณปริกมฺมํ ปมชฺฌานสนฺนิสฺสิตํ, วิปสฺสนาย สทฺธึ ตโย มคฺคา ตีณิ จ ผลานิ อรหตฺตมคฺค- สนฺนิสิตานิ โหนฺติ. เทสนาย เหฏฺโต วา อุปริโต วา อุภยโต วา ปริจฺเฉโท โหติ, อิธ ปน อุภยโต ปริจฺเฉโท. เตเนตํ วุตฺตํ. สงฺเขปโต ปเนตฺถ วฏฺฏวิวฏฺฏํ กถิตนฺติ เวทิตพฺพํ. @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. อยํ สทฺโท น ทิสฺสติ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๒๐๔. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=16&page=204&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=16&A=4557&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=16&A=4557&pagebreak=1#p204