อรรถกถาเล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๓๓๘.

อตฺโถ ปน เอโกเยว. อินฺทฺริยาทีสุปิ เอเสว นโย. เตน วุตฺตํ "เอโส เจว ตสฺส อตฺโถ"ติ. อตฺถโต หิ อุภยมฺเปตํ มชฺเฌ ภินฺนสุวณฺณมิว โหติ. ๙. ปฐมโกสลสุตฺตวณฺณนา [๒๙] นวเม ยาวตาติ ยตฺตกา. กาสีโกสลาติ กาสีโกสลชนปทา. อตฺเถว. อญฺญถตฺตนฺติ ฐิตสฺส อญฺญถตฺตํ อตฺถิเยว. อตฺถิ วิปริณาโมติ มรณํปิ อตฺถิเยว. ตสฺมึปิ นิพฺพินฺทตีติ ตสฺมึปิ สมฺปตฺติชาเต อุกฺกณฺฐติ. อคฺเค วิรชฺชตีติ สมฺปตฺติยา อคฺเค โกสลราชภาเวปิ วิรชฺชติ. ปเคว หีนสฺมินฺติ ปฐมตรํเยว หีเน อิตฺตรมนุสฺสานํ ปญฺจกามคุณชาเต. มโนมยาติ ฌานมเนน นิพฺพตฺตา. พาราณเสยฺยกนฺติ พาราณสิยํ อุปฺปนฺนํ. ตตฺถ กิร กปฺปาโสปิ มุทุ, สุตฺตกนฺติกาโยปิ ตนฺตวายาปิ เฉกา, อุทกมฺปิ สุจิ สินิทฺธํ. อุภโตภาควิมฏฺฐนฺติ ทฺวีสุปิ ปสฺเสสุ มฏฺฐํ มุทุ สินิทฺธํ ขายติ. จตสฺโส ปฏิปทา โลกิยโลกุตฺตรมิสฺสิกา กถิตา. สญฺญาสุ ปฐมา กามาวจรสญฺญา ทุติยา รูปาวจรสญฺญา, ตติยา โลกุตฺตรสญฺญา, จตุตฺถา อากิญฺจญฺญายตนสญฺญา. ยสฺมา ปน สา สญฺญา อคฺคาติ อาคตา, ตโต ปรํ สญฺญาปญฺญตฺติ นาม นตฺถิ, ตสฺมา อคฺคาติ วุตฺตา. พาหิรกานนฺติ สาสนโต พหิทฺธา ปวตฺตานํ. โน จสฺสํ โน จ เม สิยาติ สเจ อหํ อตีเต นาภวิสฺสํ, เอตรหิปิ เม อยํ อตฺตภาโว น สิยา. น ภวิสฺสามิ น เม ภวิสฺสตีติ สเจปิ อนาคเต น ภวิสฺสามิ, น จ เม กิญฺจิ ปลิโพธชาตํ ภวิสฺสติ. อคฺเค วิรชฺชตีติ อุจฺเฉททิฏฺฐิยํ วิรชฺชติ. อุจฺเฉททิฏฺฐิ หิ อิธ นิพฺพานสฺส สนฺตตฺตา อคฺคนฺติ ชาตา. ปรมยกฺขวิสุทฺธินฺติ อุตฺตมสตฺเต วิสุทฺธึ. ^๑- เนวสญฺญานาสญฺญายตนสมาปตฺติยา เอตํ อธิวจนํ. อากิญฺจญฺญายตนญฺหิ วิปสฺสนาปทฏฺฐานตฺตา อคฺคํ นาม ชาตํ, @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. ปรมตฺถวิสุทฺธินฺติ อุตฺตมตฺถวิสุทฺธึ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๓๓๘. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=16&page=338&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=16&A=7602&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=16&A=7602&modeTY=2&pagebreak=1#p338