อรรถกถาเล่มที่ ๒๗ หน้าที่ ๔๑๓.

โลกนิโรธคามินึ ปฏิปทํ ตถํ อวิปรีตํ คโต ปฏิปนฺโนติ จ ตถาคโตติ. เอวํ อิมิสฺสา ปาฬิยา ภควโต ตถาคตภาวทีปนวเสน อตฺโถ เวทิตพฺโพ. อิติ ภควา จตุสจฺจาภิสมฺโพธิวเสน อตฺตโน ตถาคตภาวํ ปกาเสตฺวา อิทานิ ตตฺถ ทิฏฺฐาทิอภิสมฺโพธิวเสนปิ ตํ ทสฺเสตุํ "ยํ ภิกฺขเว"ติอาทิมาห. องฺคุตฺตรอฏฺฐกถายํ ^๑- ปน "จตูหิ สจฺเจหิ อตฺตโน พุทฺธภาวํ กเถตฺวา"ติอาทิ วุตฺตํ, ตํ ตถาคตสทฺทพุทฺธสทฺทานํ อตฺถโต นินฺนานากรณตํ ทสฺเสตุํ วุตฺตํ. ตถา เจว หิ ปาฬิ ปวตฺตาติ. ตตฺถ ทิฏฺฐนฺติ รูปายตนํ. สุตนฺติ สทฺทายตนํ. มุตนฺติ ปตฺวา คเหตพฺพโต คนฺธายตนํ รสายตนํ โผฏฺฐพฺพายตนญฺจ. วิญฺญาตนฺติ สุขทุกฺขาทิธมฺมารมฺมณํ. ปตฺตนฺติ ปริเยสิตฺวา วา อปริเยสิตฺวา วา ปตฺตํ. ปริเยสิตนฺติ ปตฺตํ วา อปฺปตฺตํ วา ปริเยสิตํ. อนุวิจริตํ มนสาติ จิตฺเตน อนุสญฺจริตํ. กสฺส ปน อนุวิจริตํ มนสาติ? สเทวกสฺส ฯเปฯ สเทวมนุสฺสายาติ สมฺพนฺธนียํ. ตตฺถ สห เทเวหีติ สเทวโก, ตสฺส สเทวกสฺส. เสสปเทสุปิ เอเสว นโย. สเทวกวจเนน เจตฺถ ปญฺจกามาวจรเทวคฺคหณํ เวทิตพฺพํ, สมารกวจเนน ฉฏฺฐกามาวจรเทวคฺคหณํ, สพฺรหฺมกวจเนน พฺรหฺมกายิกาทิพฺรหฺมคฺคหณํ, สสฺสมณพฺราหฺมณิวจเนน สาสนสฺส ปจฺจตฺถิกสมณพฺราหฺมณคฺคหณญฺเจว สมิตปาปพาหิตปาปสมณพฺราหฺมณคฺคหณญฺจ, ปชาวจเนน สตฺตโลกคฺคหณํ, สเทวมนุสฺสวจเนน สมฺมุติเทวอวเสสมนุสฺสคฺคหณํ, เอวเมตฺถ ตีหิ ปเทหิ เทวมารพฺรเหฺมหิ สทฺธึ สตฺตโลโก, ทฺวีหิ ปชาวเสน สตฺตโลโกว คหิโตติ เวทิตพฺโพ. อปโร นโย:- สเทวกคฺคหเณน อรูปาวจรเทวโลโก คหิโตว. สมารกวจเนน ฉกามาวจรเทวโลโก, สพฺรหฺมกวจเนน รูปีพฺรหฺมโลโก, @เชิงอรรถ: ^๑ มโน.ปู. ๒/๒๓/๓๐๑

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๗ หน้าที่ ๔๑๓. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=27&page=413&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=27&A=9168&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=27&A=9168&modeTY=2&pagebreak=1#p413