อรรถกถาเล่มที่ ๓๒ หน้าที่ ๒๙๓.

ปงฺกปลิปา"ติ. ปาตาลาติ ปาตายาลนฺติ ปาตาลา, มหาสมุทฺเท นินฺนตรปเทสา. เกจิ ปน นาคภวนํ "ปาตาลนฺ"ติ วทนฺติ. อิธ ปน อคาหทุรวคฺคาหทุรุตฺตรณฏฺเฐน ^๑- ปาตาลา วิยาติ ปาตาลา, ทิฏฺฐิโย. เต จ มยา ปฐมมคฺคาธิคเมเนว สพฺพถา วิชฺชิตา สมุจฺฉินฺนาติ อาห "ปาตาลา ปริวชฺชิตา"ติ. มุตฺโต โอฆา จ คนฺถา จาติ กาโมฆาทิโอฆโต อภิชฺฌากายคนฺถาทิคนฺถโต จ เตน เตน มคฺเคน มุตฺโต ปริมุตฺโต, ปุน อนภิกิรณอคนฺถนวเสน อติกฺกนฺโตติ อตฺโถ. สพฺเพ มานา วิสํหตาติ นววิธาปิ มานา อคฺคมคฺคาธิคเมน วิเสสโต สงฺฆาตํ วินาสํ อาปาทิตา สมุจฺฉินฺนา. "มานวิธา หตา"ติ เกจิ ปฐนฺติ, มานโกฏฺฐาสาติ อตฺโถ. "มานวิสา"ติ อปเร, เตสํ ปน มานวิสสฺส ทุกฺขสฺส ผลโต มานวิสาติ อตฺโถ ทฏฺฐพฺโพ. (ปฐม) เทวสภตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา. -------------- ๒๒๗. ๑๐. สามิทตฺตตฺเถรคาถาวณฺณนา ปญฺจกฺขนฺธา ปริญฺญาตาติ อายสฺมโต สามิทตฺตตฺเถรสฺส คาถา. กา อุปฺปตฺติ? อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร อตฺถทสฺสิสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห นิพฺพตฺติตฺวา วิญฺญุตํ ปตฺโต สตฺถริ ปรินิพฺพุเต ตสฺส ถูเป ปุปฺเผหิ ฉตฺตาติฉตฺตํ กตฺวา ปูชํ อกาสิ. โส เตน ปุญฺญกมฺเมน เทวโลเก นิพฺพตฺติตฺวา อปราปรํ ปุญฺญานิ กตฺวา เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺโต อิมสฺมึ พุทฺธุปฺปาเท ราชคเห อญฺญตรสฺส พฺราหฺมณสฺส ปุตฺโต หุตฺวา นิพฺพตฺติ, สามิทตฺโตติสฺส นามํ อโหสิ. โส อนุกฺกเมน วิญฺญุตํ ปตฺโต พุทฺธานุภาวํ สุตฺวา อุปาสเกหิ สทฺธึ วิหารํ คโต สตฺถารํ ธมฺมํ @เชิงอรรถ: ^๑ สี. อคาธทุรุตฺตรณฏฺเฐน

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓๒ หน้าที่ ๒๙๓. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=32&page=293&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=32&A=6523&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=32&A=6523&modeTY=2&pagebreak=1#p293