อรรถกถาเล่มที่ ๓๒ หน้าที่ ๓๒๗.

ตตฺถ ลหุโก วต เม กาโยติ นีวรณาทิวิกฺขมฺภเนน จุทฺทสวิเธน จิตฺต- ปริทมเนน ^๑- จตุริทฺธิปาทกภาวนาย สุฏฺฐุ จิณฺณวสีภาเวน จ เม รูปกาโย สลฺลหุโก วต, เยน อทฺธํ ^๒- มหาภูตปจฺจยมฺปิ นาม อิมํ กรชกายํ จิตฺตวเสน ปริณาเมมีติ ^๓- อธิปฺปาโย. ผุฏฺโฐ จ ปีติสุเขน วิปุเลนาติ สพฺพตฺถกเมว ผรนฺเตน มหตา อุฬาเรน ปีติสหิเตน สุเขน ผุฏฺโฐ จ เม กาโยติ โยชนา. อิทญฺจ ยถา กาโย ลหุโก อโหสิ, ตํ ทสฺสนตฺถํ วุตฺตํ. สุขสญฺโญกฺกมเนน หิ สทฺธึเยว ลหุสญฺโญกฺกมนํ โหติ. สุขสฺส ผรณญฺเจตฺถ ตํสมุฏฺฐานรูปวเสน ทฏฺฐพฺพํ. กถํ ปน จตุตฺถชฺฌาน- สมงฺคิโน ปีติสุขผรณํ, สมติกฺกนฺตปีติสุขํ หิ ตนฺติ เจ? สจฺจเมตํ, ^๔- อิทํ ปน น จตุตฺถชฺฌานกฺขณวเสน วุตฺตํ, อถ โข ปุพฺพภาควเสน. "ปีติสุเขนา"ติ ปน ปีติสหิตสทิเสน สุเขน, อุเปกฺขา หิ อิธ สนฺตสภาวตาย ญาณวิเสสโยคโต จ สุขนฺติ อธิปฺเปตํ. ตถา หิ วุตฺตํ "สุขสญฺญญฺจ ลหุสญฺญญฺจ โอกฺกมตี"ติ. ^๕- ปาทกชฺฌานารมฺมเณน รูปกายารมฺมเณน วา อิทฺธิจิตฺเตน สหชาตํ สุขสญฺญญฺจ ลหุสญฺญญฺจ โอกฺกมติ ปวิสติ ผุสติ สมฺปาปุณาตีติ อยมฺปิ ตตฺถ อตฺโถ. ตถา จาห อฏฺฐกถายํ ^๖- "สุขสญฺญา นาม อุเปกฺขาสมฺปยุตฺตา สญฺญา. อุเปกฺขา หิ สนฺตํ สุขนฺติ วุตฺตํ, สาเยว สญฺญา นีวรเณหิ เจว วิตกฺกาทิปจฺจนีเกหิ จ วิมุตฺตตฺตา ลหุสญฺญาติปิ เวทิตพฺพา. ตํ โอกฺกนฺตสฺส ปนสฺส กรชกาโยปิ ตูลปิจุ วิย สลฺลหุโก โหติ. โส เอวํ วาตกฺขิตฺตตูลปิจุนา วิย สลฺลหุเกน ทิสฺสมาเนน ^๗- กาเยน พฺรหฺมโลกํ คจฺฉตี"ติ. เตนาห "ตูลมิว เอริตํ มาลุเตน, ปิลวตีว เม กาโย"ติ. ตสฺสตฺโถ:- ยทาหํ พฺรหฺมโลกํ อญฺญํ วา อิทฺธิยา คนฺตุกาโม โหมิ, ตทา มาลุเตน วายุนา เอริตํ จิตฺตํ ตูลปิจุ วิย อากาสํ ลงฺฆนฺโตเยว เม กาโย โหตีติ. ขิตกตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา. @เชิงอรรถ: ^๑ ม. จิตฺตปริทเมน ^๒ สี. อหํ, ฉ.ม. ทนฺธํ ^๓ ม. ปริณาเมตีติ @^๔ สี. ตนฺติ สมฺมตํ ^๕ ขุ.ปฏิสํ. ๓๑/๒๕๓/๑๖๓ [โถกํ วิสทิสํ] @^๖ ปฏิสํ-ฏฺฐ. ๒/๒๗๓-ปิฏฺเฐ ^๗ ม. อทิสฺสมาเนน จ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓๒ หน้าที่ ๓๒๗. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=32&page=327&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=32&A=7270&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=32&A=7270&modeTY=2&pagebreak=1#p327