อรรถกถาเล่มที่ ๓๒ หน้าที่ ๔๕.

อถวา ติณฺณํ ^๑- กายทุจฺจริตานํ วูปสมเนน ตโต ปฏิวิรติยา อุปสนฺโต, ติณฺณํ มโนทุจฺจริตานํ อุปรมเณน ปชหเนน อุปรโต, จตุนฺนํ วจีทุจฺจริตานํ อปฺปวตฺติยา ปริมิตภาณิตาย มนฺตภาณี, ติวิธทุจฺจริตนิมิตฺตอุปฺปชฺชนกสฺส ^๒- อุทฺธจฺจสฺส อภาวโต อนุทฺธโต. เอวํ ปน ติวิธทุจฺจริตปฺปหาเนน สุทฺเธ สีเล ปติฏฺิโต, อุทฺธจฺจปฺปหาเนน สมาหิโต, ตเมว สมาธึ ปทฏฺานํ กตฺวา วิปสฺสนํ วฑฺเฒตฺวา มคฺคปฏิปาฏิยา ธุนาติ ปาปเก ธมฺเม ลามกฏฺเน ปาปเก สพฺเพปิ สงฺกิเลสธมฺเม นิทฺธุนาติ, สมุจฺเฉทวเสน ปชหติ. ยถา กึ? ทุมปตฺตํว มาลุโต, ยถา นาม ทุมสฺส รุกฺขสฺส ปตฺตํ ปณฺฑุปลาสํ มาลุโต วาโต ธุนาติ, พนฺธนโต วิโยเชนฺโต นีหรติ, เอวํ ยถาวุตฺตปฏิปตฺติยํ ิโต ปาปธมฺเม อตฺตโน สนฺตานโต นีหรติ, เอวมยํ เถรสฺส อญฺาปเทเสน อญฺาพฺยากรณคาถาปิ โหตีติ เวทิตพฺพา. เอตฺถ จ กายวจีทุจฺจริตปฺปหานวจเนน ปโยคสุทฺธึ ทสฺเสติ, มโนทุจฺจริตปฺปหาน- วจเนน อาสยสุทฺธึ. เอวํ ปโยคาสยสุทฺธสฺส "อนุทฺธโต"ติ อิมินาอุทฺธจฺจาภาว- วจเนน ตเทกฏฺตาย นีวรณปฺปหานํ ทสฺเสติ. เตสุ ปโยคสุทฺธิยา สีลสมฺปตฺติ วิภาวิตา, อาสยสุทฺธิยา สมถภาวนาย อุปการกธมฺมปริคฺคโห, นีวรณปฺปหาเนน สมาธิภาวนา, "ธุนาติ ปาปเก ธมฺเม"ติ อิมินา ปญฺาภาวนา วิภาวิตา โหติ. เอวํ อธิสีลสิกฺขาทโย ติสฺโส สิกฺขา, ติวิธกลฺยาณํ สาสนํ, ตทงฺคปฺปหานาทีนิ ตีณิ ปหานานิ, อนฺตทฺวยปริวชฺชเนน สทฺธึ มชฺฌิมาย ปฏิปตฺติยา ^๓- ปฏิปชฺชนํ, อปายภวาทีนํ ^๔- สมติกฺกมนูปาโย จ ยถารหํ นิทฺธาเรตฺวา โยเชตพฺพา. อิมินา นเยน เสสคาถาสุปิ ยถารหํ อตฺถโยชนา เวทิตพฺพา. อตฺถมตฺตเมว ปน ตตฺถ ตตฺถ อปุพฺพํ วณฺณยิสฺสาม. "อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา มหาโกฏฺิโก"ติ อิทํ ปูชาวจนํ, ยถา ตํ มหาโมคฺคลฺลาโนติ. มหาโกฏฺิกตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺิตา. @เชิงอรรถ: ^๑ สี. ติณฺณํ วา ^๒ สี. ติวิธํ ทุจฺจริตนิมิตฺตํ อุปฺปชฺชนกสฺส ^๓ สี. ปฏิปทาย @^๔ สี. อปายภยาทีนํ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓๒ หน้าที่ ๔๕. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=32&page=45&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=32&A=1013&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=32&A=1013&pagebreak=1#p45