อรรถกถาเล่มที่ ๓๓ หน้าที่ ๑๒๖.

ตตฺถ ฌานโสขุมฺมสมฺปนฺโนติ ฌานสุขุมภาเวน สมนฺนาคโต. ฌานสุขุมํ นาม อรูปชฺฌานํ, ตสฺมา อฏฺฐสมาปตฺติลาภิมฺหีติ วุตฺตํ โหติ. เตน อตฺตโน อุภโตภาค- วิมุตฺติตํ ทสฺเสติ. อปเร ปนาหุ "โสขุมฺมนฺติ อคฺคมคฺคผเลสุ อธิปญฺญาสิกฺขา อธิปฺเปตา, ตโต ฌานคฺคหเณน ^๑- อตฺตโน อุภโตภาควิมุตฺติตํ วิภาเวตี"ติ. วิปฺปมุตฺตํ กิเลเสหีติ ปฏิปสฺสทฺธิวิมุตฺติยา สพฺพกิเลเสหิ วิมุตฺตํ, ตโตเอว สุทฺธจิตฺตํ, อนาวิลสงฺกปฺปตาย อนาวิลํ, ตีหิปิ ปเทหิ อรหตฺตผลจิตฺตเมว วทติ. เสสํ เหฏฺฐา วุตฺตนยเมว. อิมเมว จ เถรสฺส อญฺญาพฺยากรณํ อโหสีติ. นฺหาตกมุนิตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา. ----------------- ๔๕๘. ๑๒. พฺรหฺมทตฺตตฺเถรคาถาวณฺณนา อกฺโกธสฺสาติอาทิกา อายสฺมโต พฺรหฺมทตฺตตฺเถรสฺส คาถา. กา อุปฺปตฺติ? อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว ปุญฺญานิ อุปจินิตฺวา อิมสฺมึ พุทฺธุปฺปาเท สาวตฺถิยํ โกสลรญฺโญ ปุตฺโต หุตฺวา นิพฺพตฺติ, พฺรหฺม- ทตฺโตติสฺส นามํ อโหสิ. โส วยปฺปตฺโต เชตวนมเห พุทฺธานุภาวํ ทิสฺวา ปฏิลทฺธ- สทฺโธ ปพฺพชิตฺวา วิปสฺสนาย กมฺมํ กโรนฺโต สห ปฏิสมฺภิทาหิ ฉฬภิญฺโญ อโหสิ. ตํ เอกทิวสํ นคเร ปิณฺฑาย จรนฺตํ อญฺญตโร พฺราหฺมโณ อกฺโกสิ. เถโร ตํ สุตฺวาปิ ^๒- ตุณฺหีภูโต ปิณฺฑาย จรติเยว, พฺราหฺมโณ ปุนปิ อกฺโกสิเยว. มนุสฺสา เอวํ อกฺโกสนฺตมฺปิ นํ "อยํ เถโร น กิญฺจิ ภณตี"ติ อาหํสุ. ตํ สุตฺวา เถโร เตสํ มนุสฺสานํ ธมฺมํ เทเสนฺโต:- [๔๔๑] "อกฺโกธสฺส กุโต โกโธ ทนฺตสฺส สมชีวิโน สมฺมทญฺญา วิมุตฺตสฺส อุปสนฺตสฺส ตาทิโน. ^๓- @เชิงอรรถ: ^๑ สี.,อิ. อธิปฺเปตา"ติ. ตโต ฌานคหเณน จ ^๒ สี.,อิ. ตํ สุตฺวา @^๓ สํ. สคา. ๑๕/๑๘๘/๑๙๕ อกฺโกสสุตฺต

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓๓ หน้าที่ ๑๒๖. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=33&page=126&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=33&A=2871&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=33&A=2871&modeTY=2&pagebreak=1#p126