อรรถกถาเล่มที่ ๓๓ หน้าที่ ๙๔.

ยญฺเญน สนฺตุฏฺโฐติ "ยญฺญํ ยชิตฺวา สคฺคสุขํ อนุภวิสฺสามิ, อลเมตฺตาวตา"ติ ยญฺญยชเนน สนฺตุฏฺโฐ นิฏฺฐิตกิจฺจสญฺญี. กามธาตุปุรกฺขโตติ กามสุคตึ อารพฺภ อุปฺปนฺนตโณฺห ^๑- ยญฺญยชเนน กามโลกํ ปุรกฺขตฺวา ฐิโต. โส เจ ยญฺโญ ปาณาติปาต- ปฏิสํยุตฺโต โหติ, น เตน สุคตึ สกฺกา ลทฺธุํ. น หิ อกุสลสฺส อิฏฺโฐ กนฺโต วิปาโก นิพฺพตฺตติ. ยา ปน ตตฺถ ทานาทิกุสลเจตนา, ตาย สติ ปจฺจยสมวาเย สุคตึ คจฺเฉยฺย. ปจฺฉาติ ตาปสปพฺพชฺชาโต ปจฺฉา สตฺถุ โอวาเทน ตาปสลทฺธึ ปหาย จตุสจฺจกมฺมฏฺฐานานุโยคกาเล. สมูหนินฺติ วิปสฺสนํ อุสฺสุกฺกาเปตฺวา มคฺค- ปฏิปาฏิยา ราคญฺจ โทสญฺจ โมหญฺจ อนวเสสโต สมุคฺฆาเตสึ. ยสฺมา ปนายํ เถโร อริยมคฺเคน ราคาทโย สมูหนนฺโตเยว ฉฬภิญฺโญ อโหสิ, ตสฺมา ตํ อตฺตโน ฉฬภิญฺญภาวํ ทสฺเสนฺโต "ปุพฺเพนิวาสํ ชานามี"ติอาทิมาห. ตตฺถ ปุพฺเพนิวาสํ ชานามีติ อตฺตโน ปเรสญฺจ ปุพฺเพนิวาสํ อตีตาสุ ชาตีสุ นิพฺพตฺตกฺ- ขนฺเธ ขนฺธปฏิพทฺเธ จ ปุพฺเพนิวาสญาเณน หตฺถตเล อามลกํ วิย ปจฺจกฺขโต ชานามิ พุชฺฌามิ. ทิพฺพจกฺขุ วิโสธิตนฺติ ทิพฺพจกฺขุญาณํ วิโสธิตํ, ปกติจกฺขุนา อาปาถคตํ ปกติรูปํ วิย ทิพฺพํ มานุสมฺปิ ทูรํ ติโรฏฺฐิตํ อติสุขุมญฺจ รูปํ วิภาเวตุํ สมตฺถญาณํ ภาวนาย มยา ^๒- วิสุทฺธํ กตฺวา ปฏิลทฺธนฺติ อตฺโถ. อิทฺธิมาติ อธิฏฺฐานิทฺธิวิกุพฺพนิทฺธิอาทีหิ อิทฺธีหิ อิทฺธิมา, อิทฺธิวิธญาณลาภีติ อตฺโถ. สราคาทิเภทสฺส ปเรสํ จิตฺตสฺส ชานนโต ปรจิตฺตญฺญู, เจโตปริยญาณลาภีติ วุตฺตํ โหติ. ทิพฺพโสตญฺจ ปาปุณินฺติ ทิพฺพโสตญาณญฺจ ปฏิลภึ. โส เม อตฺโถ อนุปฺปตฺโต, สพฺพสํโยชนกฺขโยติ โย สพฺเพสํ สํโยชนานํ ขยภูโต ขเยน วา ลทฺธพฺโพ, โส สทตฺโถ ปรมตฺโถ จ มยา อริยมคฺคาธิคเมน อธิคโตติ. เอวเมตาย คาถาย เถรสฺส อญฺญาพฺยากรณํ อโหสีติ เวทิตพฺโพ. อุรุเวลกสฺสปตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา. @เชิงอรรถ: ^๑ ม. อุปฺปนฺนตณฺหาย ^๒ ม. ภาวนามยํ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓๓ หน้าที่ ๙๔. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=33&page=94&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=33&A=2136&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=33&A=2136&modeTY=2&pagebreak=1#p94