อรรถกถาเล่มที่ ๔ หน้าที่ ๑๖๔.

[๑๙๓] ปาติโมกฺขสํวรสํวุโตติ ปาติโมกฺขสํวเรน สมนฺนาคโต. อาจารโคจรสมฺปนฺโนติ อาจาเรน เจว โคจเรน จ สมฺปนฺโน. อณุมตฺเตสูติ อปฺปมตฺตเกสุ. วชฺเชสูติ อกุสลธมฺเมสุ. ภยทสฺสาวีติ ภยทสฺสี. สมาทายาติ สมฺมา อาทิยิตฺวา. สิกฺขติ สิกฺขาปเทสูติ สิกฺขาปเทสุ ตํ ตํ สิกฺขาปทํ สมาทิยิตฺวา สิกฺขติ. อยเมตฺถ สงฺเขโป, วิตฺถาโร ปน วิสุทฺธิมคฺเค วุตฺโต. กายกมฺมวจีกมฺเมน สมนฺนาคโต กุสเลน ปริสุทฺธาชีโวติ เอตฺถ อาจารโคจรคฺคหเณเนว จ กุสเล กายกมฺมวจีกมฺเม คหิเตปิ ยสฺมา อิทํ อาชีวปาริสุทฺธิสีลํ นาม น อากาเส วา รุกฺขคฺคาทีสุ วา อุปฺปชฺชติ, กายวจีทฺวาเรสุเยว ปน อุปฺปชฺชติ, ตสฺมา ตสฺส อุปฺปตฺติทฺวารทสฺสนตฺถํ "กายกมฺมวจีกมฺเมน สมนฺนาคโต กุสเลนา"ติ วุตฺตํ. ยสฺมา ปน เตน สมนฺนาคโต, ตสฺมา ปริสุทฺธาชีโว. สมณมุณฺฑิกปุตฺตสุตฺตนฺตวเสน ^๑- วา เอวํ วุตฺตํ. เอตฺถ ^๒- หิ "กตเม จ ถปติ ^๓- กุสลา สีลา? กุสลํ กายกมฺมํ กุสลํ วจีกมฺมํ, ปริสุทฺธาชีวํปิ โข อหํ ถปติ ^๓- สีลสฺมึ วทามี'ติ ^๔- วุตฺตํ. ยสฺมา ปน เตน สมนฺนาคโต, ตสฺมา ปริสุทฺธาชีโวติ เวทิตพฺโพ. ^๕- สีลสมฺปนฺโนติ พฺรหฺมชาเล วุตฺเตน ติวิเธน สีเลน สมฺปนฺโน ^๖- โหติ. อินฺทฺริเยสุ คุตฺตทฺวาโรติ มนจฺฉฏฺเฐสุ อินฺทฺริเยสุ ปิหิตทฺวาโร โหติ. สติสมฺปชญฺเญน สมนฺนาคโตติ "อภิกฺกนฺเต ปฏิกฺกนฺเต"ติ อาทีสุ สตฺตสุ ฐาเนสุ สติยา เจว สมฺปชญฺเญน จ สมนฺนาคโต โหติ. สนฺตุฏฺโฐติ จตูสุ ปจฺจเยสุ ติวิเธน สนฺโตเสน สนฺตุฏฺโฐ ^๗- โหติ. จูฬ-มชฺฌิม-มหาสีลวณฺณนา [๑๙๔-๒๑๑] เอวํ มาติกํ นิกฺขิปิตฺวา อนุปุพฺเพน ภาเชนฺโต "กถญฺจ มหาราช ภิกฺขุ สีลสมฺปนฺโน โหตีติ อาทิมาห. ตตฺถ อิทํปิสฺส โหติ สีลสฺมินฺติ อิทํปิ อสฺส ภิกฺขุโน ปาณาติปาตา เวรมณีสีลสฺมึ เอกํ สีลํ โหตีติ @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. สมณมุณฺฑิกปุตฺตสุตฺตวเสน (ม.ม. ๑๓/๒๖๐/๒๓๔) ^๒ ฉ.ม....เอตํ วุตฺตํ. ตตฺถ @^๓-๓ ก. คหปติ ^๔ ม.ม. ๑๓/๒๖๕/๒๓๘ @^๕ ฉ.ม. ตสฺมา ตสฺสาปิ เทสนาย ปริยาทานตฺถเมตํ วุตฺตนฺติ เวทิตพฺพํ, ม. ยสฺมา ปน @เตน สมนฺนาคโต, ตสฺมา ปริสุทฺธาชีโวติ เวทิตพฺโพ @^๖ ฉ.ม., อิ. สมนฺนาคโต ^๗ ก.,ม. สนฺโตเสน สมนฺนาคโต สนฺตุฏฺโฐ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๔ หน้าที่ ๑๖๔. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=4&page=164&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=4&A=4303&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=4&A=4303&modeTY=2&pagebreak=1#p164